Εικονογράφηση: Κατερίνα Καραλή
Γενικά οι λίστες δεν έχουν καμία αξία χρήσης. Είναι κάτι που έχει καθιερωθεί σαν μία πληκτική παράδοση. Γιατί είναι αδύνατον να θυμήθείς στο τέλος ενός χρόνου τα βιβλία που σε άφησαν άγρυπνο να γυρίζεις σελίδες σαν παλαβός ή σου κράτησαν συντροφιά σε αλλόκοτες καταστάσεις. Οπότε τα παρακάτω είναι αυτά που άγγιξαν εμένα μέσα στην χρονιά χωρίς σειρά προτίμησης.
«Αίμα στο Χιόνι» – Jo Nesbo (μετάφραση Γωγώ Αρβανίτη, εκδόσεις Μεταίχμιο)
Ο Νορβηγός μετρ του σκληροπυρηνικού νουάρ παρατάει ξανά τον Χάρι Χόλε πλάθει νιτσεικούς χαρακτήρες με τον μανδύα του πληρωμένου δολοφόνου και γοητεύει με κομμένα κεφάλια που κατρακυλάνε στις σκάλες μίας εκκλησίας.
«Φτωχοί Άνθρωποι» – William T. Vollmann (μετάφραση Γιώργος Κυριαζής, εκδόσεις Κέδρος)
Σε μία εποχή που η λέξη φτώχεια έχει γίνει καραμέλα στο στόμα των πολιτών της Δύσης, ο Vollmann περιπλανιέται στον κόσμο για να ανακαλύψει το αληθινό νόημα της λέξης.
«Τα Σκοτάδια μου» – James Ellroy (μετάφραση Ανδρέας Αποστολίδης, εκδόσεις Άγρα)
Αλκοόλ, αμφεταμίνες, κρατητήριο, μαζί με μάτι στα παράθυρα των σπιτιών και διάβασμα κλασικών νουάρ σε δημοτικές βιβλιοθήκες. Ο αμερικανός συγγραφέας που έγινε συνώνυμο της έπαρσης αυτοβιογραφείται με εξομολογητική διάθεση και τσαμπουκαλίδικο στυλ.
«Πόλη στις Φλόγες» – Garth Risk Hallberg (μετάφραση Γιώργος Κυριαζής, εκδόσεις Κέδρος)
Μία βόλτα στην άγρια πλευρά όπως σε καλούσε ο Lou Reed το 1977, με πρέζα και γαμίσια κάτω από πάνκ υπόκρουση σε ένα θρυλικό Μανχάταν πριν εισβάλλουν οι γιάπις και το δόγμα μηδενικής ανοχής.
«Η Μεγάλη Γαλλική Επανάσταση» – Pyotr Kropotkin (μετάφραση Γιάννης Καστανάρας, εκδόσεις Κουκκίδα)
Σε μία εποχή που η Γαλλία βρίσκεται στο επίκεντρο των γεγονότων, ένα κλασικό ιστορικό έργο θυμίζει τους καιρούς που οι Γάλλοι πολίτες στήνανε οδοφράγματα και «πατούσαν πάνω σε κεφάλια βασιλιάδων».
«Υπεραιχμή» – Thomas Pynchon (μετάφραση Γιώργος Κυριαζής, εκδόσεις Ψυχογιός)
Πέρασε απαρατήρητο αλλά είναι ο Pynchon στα καλύτερα του καθώς θυμίζει την φούσκα των εταιρειών του ίντερνετ στα χρόνια του ’80 και την σχέση τους με τα ύποπτα κεφάλαια από την Μέση Ανατολή. Γιατί μπορείς να γράψεις για την 11η Σεπτεμβρίου εξηγώντας πως άρχισαν όλα.
«Ένας Θάνατος στην Οικογένεια – Ο Αγώνας Μου Βιβλίο Πρώτο» – Karl Ove Knausgard (μετάφραση Σωτήρης Σουλιώτης, εκδόσεις Καστανιώτη)
Κάτι ο μισητός τίτλος, κάτι η σύγκριση με τον Προυστ έκαναν τον Νορβηγό συγγραφέα να ξεχωρίσει σε αυτήν την λεπτομερή καταγραφή της οικογενειακής του ιστορίας.
«Θιβετιανή Ροδακινόπιτα» – Tom Robbins (μετάφραση Γιώργος Μπαρουξής, εκδόσεις Αίολος)
Αφού στα τέλη της δεκσετίας του ’80, η ύπαρξη ενός «Τρυποκάρυδου» στην βιβλιοθήκη σου, σού έδινε ταυτότητα αυτός ο δαιμόνιος παραμυθάς σου περιγράφει τι γινόταν πριν το πρώτο του βιβλίο και τι συνέβη μετά.
«Αυτό που εγώ ονομάζω λήθη» – Laurent Mauviniet (μετάφραση Σπύρος Γιανναράς, εκδόσεις Άγρα)
Ένας φτωχοδιάβολος μπουκάρει σε ένα Carrefour στο Παρίσι , βουτάει μία μπύρα την πίνει και οι μπράβοι με τις στολές των security τον σκοτώνουν στο ξύλο. Ο Mauviniet γράφει συγκλονισμένος από το περιστατικό μία νουβέλα χωρίς ούτε στιγμή να αφεθεί στον μελοδραματισμό.
«HHhH» – Laurent Binet (μετάφραση Γιώργος Ξενάριος, εκδόσεις Κέδρος)
Η αλλιώς ο Χάιντριχ είναι ο εγκέφαλος του Χίμλερ. Η ιστορία του εγκέφαλου της εξόντωσης των Εβραίων, Χάιντριχ που δολοφονήθηκε από τους Τσέχους αντιστασιακούς στην Πράγα το 1942.
«Εξοχικό με Πισίνα» – Herman Koch (μετάφραση Ινώ Βαν Ντάικ-Μπαλτά, εκδόσεις Μεταίχμιο)
Δεν είναι μόνο οι διαρκείς ανατροπές της πλοκής που μαγεύουν είναι κι αυτός ο διαρκής ανελέητος σαρκασμός που τσακίζει με απανωτά χτυπήματα τους νοικοκυραίους και την αστείρευτη υποκρισία τους.
«Υποταγή» – Michel Huellebecq (μετάφραση Λίνα Σιπητάνου, εκδόσεις της Εστίας)
Ένας μουσουλμάνος υποψήφιος πρόεδρος της Γαλλίας νικάει την Μαρί Λεπέν η Γαλλία μεταμορφώνεται σε ισλαμική δημοκρατία και ο Huellebecq προβοκάρει με κέφι τους μπερδεμένους συμπατριώτες του.
«Καναδάς» – Richard Ford (μετάφραση Θωμάς Σκάσσης, εκδόσεις Πατάκη)
Ως ιστορία ενηλικίωσης το περιγράφουν, μόνο που αυτήν η ενηλικίωση είναι ενός δεκατετράχρονου πιτσιρικά «καλής οικογενείας» που δραπετεύει στον Καναδά την δεκαετία του ΄60, αφού πρώτα έχει δει τους γονείς του, έναν συνταξιούχο αστυνομικό και μία δασκάλα, να συλλαμβάνονται για ληστεία τράπεζας και την αδερφή του να το σκάει στο μυθικό Σαν Φρανσίσκο.
«Το Κεφάλαιο τον 21ο αιώνα» – Thomas Pikkety (μετάφραση Ελίζα Παπαδάκη, εκδόσεις Πόλις)
Ίσως γιατί χρειαζόμασταν κάποιον να μας εξηγήσει ότι την ώρα που παίρναμε περιχαρείς διακοποδάνεια κάποιοι γινόταν πλουσιότεροι και πολλοί περισσότεροι φτωχότεροι.
«Αναβίωση» – Stephen King (μετάφραση Έφη Τσιρώνη, εκδόσεις Bell)
Ο King ξαναβρίσκει μετά από καιρό τον οίστρο του για να διηγηθεί μία ιστορία με έναν πρεζάκια μουσικό και έναν αλλόκοτο τύπο που πειραματίζεται με τον ηλεκτρισμό.
«Πόλεμος και Πόλεμος» – Laslo Kraszahorkai (μετάφραση Ιωάννα Αβραμίδου, εκδόσεις Πόλις)
Τα ξεχασμένα αρχεία κάποιων πολεμιστών στα χέρια ενός αντιήρωα, αποδεικνύουν απλά ότι ο πόλεμος βρίσκεται παντού.
«Η Εσχάτη των Ποινών» – Santiago Rongaliolo (μετάφραση: Κώστας Αθανασίου, εκδόσεις Καστανιώτη)
Περού στα 1978, χούντα και ποδόσφαιρό και ο περουβιανός συγγραφέας συνδιάζει την καφκική ατμόσφαιρα με το λατινοαμερικάνικο ρεαλισμό για να διηγηθεί μια σκοτεινή ιστορία από τα μέρη που οι αντάρτες κρεμούσαν αδέσποτα σκυλιά στους φανοστάτες.
