Λίγες μόλις ημέρες πριν, την προσοχή του διεθνούς ενδιαφέροντος τράβηξε η Γαλλία με αφορμή ένα-κατά πολλούς- «επίμαχο» νομοσχέδιο που προβλέπει ποινικοποίηση του πελάτη-αγοραστή σεξουαλικών υπηρεσιών επισύροντας πρόστιμο σε αυτόν 1500€, ενώ αν διαπιστωθούν επαναλαμβανόμενες παραβάσεις, το ποσό αυτό ανέρχεται στα 3750€. Προβλέπονται παράλληλα-και αυτό είναι το πλέον σημαντικό-εναλλακτικές εξόδου από την πορνεία,καθώς και η ίδρυση ταμείου με σκοπό την αρωγή των εκδιδόμενων γυναικών. Κατ’αυτό τον τρόπο, μετατίθεται ουσιαστικά η ποινική ευθύνη από τα εκδιδόμενα πρόσωπα που προσφέρουν σεξουαλικές υπηρεσίες, στους αγοραστές-λήπτες των υπηρεσιών αυτών, κατά το πρότυπο του «σκανδιναβικού μοντέλου» και στο οποίο φαίνεται να προσανατολίζεται η Γαλλία.
Σύμφωνα με το πρότυπο αυτό που υιοθέτησε η Σουηδία από το 1999 (θεωρείται πρωτοπόρα στον τομέα των δικαιωμάτων και των κοινωνικών παροχών) η πορνεία τίθεται εκτός νόμου και προσλαμβάνεται ως σεξουαλική εκμετάλλευση, τα εκδιδόμενα πρόσωπα ως θύματα, ενώ οποιαδήποτε συσχέτιση με αυτή θεωρείται «έμφυλο έγκλημα». Αντίστοιχη πολιτική εφαρμόζουν η Νορβηγία και η Ιρλανδία, με το Ηνωμένο Βασίλειο να έχει εντάξει μεταρρυθμίσεις προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ στον αντίποδα βρίσκονται η Ολλανδία, η Γερμανία, η Νέα Ζηλανδία, η Αυστραλία, ορισμένες πολιτείες στη Νεβάδα των ΗΠΑ και η Ελλάδα, όπου έχουν νομιμοποιήσει την πορνεία.
Από κει και έπειτα και με αφορμή το πρόσφατο νoμοσχέδιο στη Γαλλία (ψηφίστηκε από την Εθνοσυνέλευση, αναμένεται η υπερψήφισή του από τη Γερουσία) ξεκινά μια μεγάλη συζήτηση γύρω από το θέμα, με πολλές παραμέτρους και κυρίως πολλά δεδομένα. Ο βασικός διαχωρισμός και οι προσεγγίσεις που πηγάζουν από αυτόν, αφορούν στο αν πράγματι μπορούμε να μιλήσουμε για διαφοροποίηση της πορνείας ως νομιμοποιημένης εργασίας(“sex work”) στην οποία συμμετέχουν άτομα οικειοθελώς, με ελευθερία επιλογών και αυτοδιάθεση ή πρόκειται σε κάθε περίπτωση για σεξουαλική εκμετάλλευση (“sexual exploitation” ). Ανάλογα με το πώς στέκεται απέναντι στο θέμα η κάθε πολιτεία, προσαρμόζει και τη νομοθεσία της σε ό,τι αφορά τη νομιμοποίηση ή την κατάργηση της πορνείας.
Ο κύριος αντίλογος που εκφράσθηκε στη Γαλλία σχετικά με το νομοσχέδιο και που όμως αποτελεί παγκοσμίως επιχείρημα για τη διατήρηση της πορνείας, είναι ότι –στις περιπτώσεις που αυτή είναι νόμιμη- πρόκειται για σεξουαλική εργασία «όπως όλες οι άλλες», με πλήρη συναίνεση του εκδιδόμενου προσώπου(στη συντριπτική πλειοψηφία, γυναικών), ιδωμένη ως σεξουαλική απελευθέρωση, ελεύθερη επιλογή μεταξύ διαθέσιμων άλλων, μακριά από ηθικοπλαστικές προσεγγίσεις και πεπερασμένα πρότυπα, μια εκούσια απόφαση διάθεσης του σώματος, μία οικειοθελής επιλογή διαβίωσης. Κατά πόσο όμως αποτελεί στην πραγματικότητα η πορνεία μια επιλογή (ανάμεσα σε άλλες πρόσφορες) και κατά πόσο πρόκειται για σεξουαλική απελευθέρωση;
Ο βασικός διαχωρισμός και οι προσεγγίσεις που πηγάζουν από αυτόν, αφορούν στο αν πράγματι μπορούμε να μιλήσουμε για διαφοροποίηση της πορνείας ως νομιμοποιημένης εργασίας(“sex work”) στην οποία συμμετέχουν άτομα οικειοθελώς, με ελευθερία επιλογών και αυτοδιάθεση ή πρόκειται σε κάθε περίπτωση για σεξουαλική εκμετάλλευση (“sexual exploitation” ).
Σύμφωνα με τη φεμινιστική οργάνωση «Women’s support project», η πορνεία δεν αποτελεί ποτέ πραγματική επιλογή για τις εμπλεκόμενες σε αυτή, ανεξαρτήτως ηλικίας (ειδικότερα αν σκεφτεί κανείς ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, οι γυναίκες ωθούνται στην πορνεία σε ηλικία αρκετά μικρότερη των 18, σε καταστάσεις φτώχειας, σεξουαλικής κακοποίησης, εξάρτησης από ναρκωτικά, για ποια «ελεύθερη επιλογή» μιλάμε; ), ενώ είναι αντιφατικό να καταδικάζουμε την παιδική πορνεία, αλλά να παραβλέπουμε ή να «συγχωρούμε» την ενήλικη. Στην πραγματικότητα, κανείς διαχωρισμός μεταξύ «ελεύθερης» και «εξαναγκαστής» πορνείας δεν ευσταθεί. Κάθε μορφή συνιστά εκμετάλλευση του προσώπου που εκδίδεται, ανεξαρτήτως πλαισίου ή αν το πρόσωπο έχει δηλώσει ότι συναινεί.
Αυτό ίσως εγείρει σε κάποιους ερωτήματα κατά πόσο, θεωρώντας όλα τα εκδιδόμενα πρόσωπα, θύματα, δεν ακυρώνουμε τους ίδιους και την ελευθερία βούλησής τους, σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του σώματος-και της ψυχής τους. Απάντηση σε αυτό θα μπορούσαν να δώσουν τα αίτια που ωθούν κάποιον/α στην πορνεία, καθώς και οι καταστάσεις υπό τις οποίες λαμβάνεται μια τέτοια «απόφαση». Όπως αναφέρει ο επ.καθηγητής του Παντείου,τμήματος Εγκληματολογίας, Γρηγόρης Λάζος, «Η έννοια της ελεύθερης πορνείας συνιστά ένα χαµογελαστό ιδεολόγηµα νοµιµοποίησης κοινωνίας, πολιτείας και πελατείας – και, ένα βήµα πιο πίσω, όσων επωφελούνται ειδικά (…) Όπως και στα άλλα πεδία της κοινωνικής ζωής, η φιλεύθερη πρόταση για την πορνεία αποτελεί µορφή επιβολής µε έντονο το στοιχείο της χειραγώγησης και της βίας.»
Στην επόμενη σελίδα επιχειρήματα και αντεπιχειρήματα
