Μπορεί πλέον να μην είναι Υπουργός Οικονομικών και να μην βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων, ωστόσο ο Γιάνης Βαρουφάκης συνεχίζει να απολαμβάνει της προσοχής των ΜΜΕ.
Το βρετανικό περιοδικό NewStatesman φιλοξενεί την πρώτη συνέντευξη του Γιάνη Βαρουφάκη μετά την παραίτησή του από το Υπουργείο Οικονομικών. Σε μία συνέντευξη που δόθηκε πριν την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και θεσμών, ο Γιάνης Βαρουφάκης είπε τα εξής:
1. Για τα συναισθήματα μετά το τέλος της θητείας του στο Υπουργείο Οικονομικών: «Νιώθω ότι βρίσκομαι στην κορυφή του κόσμου. Δεν είμαι πλέον υποχρεωμένος να ζω μέσα σε ένα ασφυκτικό χρονικό πλαίσιο, που είναι απόλυτα απάνθρωπο […] Κοιμόμουν μόνο δύο ώρες την ημέρα τους τελευταίους πέντε μήνες».
2. Για το δημοκρατικό έλλειμμα των ευρωπαϊκών θεσμών: «[Υπάρχει] πλήρης έλλειψη δημοκρατικών ενδοιασμών εκ μέρους όσων υποτίθεται ότι υποστηρίζουν τη δημοκρατία της Ευρώπης […] Οι πανίσχυροι [στην Ευρώπη] σε κοιτάζουν στα μάτια και σου λένε: Έχεις δίκιο σε αυτά που λες, αλλά εμείς θα σε συντρίψουμε σε κάθε περίπτωση».
Αλλαγή φρουράς και νέα εποχή στο Υπουργείο Οικονομικών. Ο Γιάνης Βαρουφάκης αναλαμβάνει καθήκοντα Υπουργού Οικονομικών από τον απερχόμενο Γκίκα Χαρδούβελη. Ο κ. Βαρουφάκης θα επωμιστεί για τους επόμενους μήνες το έργο της διαπραγμάτευσης για την επίτευξη ενός «έντιμου συμβιβασμού» με την Ευρώπη. Ήταν η 28η Ιανουαρίου 2015.
3. Για τη διαπραγμάτευση στο Eurogroup: «Υπήρχε μία απόλυτη άρνηση να συζητήσουμε με οικονομικά επιχειρήματα. Έβαζες στο τραπέζι ένα οικονομικό επιχείρημα που είχες ήδη επεξεργαστεί σε ικανοποιητικό βαθμό – για να είσαι σίγουρος ότι στέκει λογικά – και έβλεπες μπροστά σου αποσβολωμένους ανθρώπους. Ήταν σαν να μην είχες μιλήσει. Ό,τι και να λες είναι άσχετο με ό,τι λένε. Ακόμα και τον εθνικό ύμνο της Σουηδίας να τους τραγουδούσες, την ίδια απάντηση θα έπαιρνες […] Ήταν σαν να μην είχες μιλήσει».
4. Για τον Γερμανό Υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε: «Ο Σόιμπλε ήταν αμετακίνητος καθ’όλη τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης. Η άποψή του ήταν η εξής: Δεν συζητώ το [τρέχον] πρόγραμμα – αυτό το είχε αποδεχθεί η προηγούμενη κυβέρνηση και δεν είναι δυνατόν να επιτρέψουμε σε μία εκλογή να αλλάξει κάτι. Εκλογές έχουμε συνέχεια, είμαστε 19 χώρες, αν κάθε φορά που είχαμε εκλογές άλλαζε κάτι, οι συμφωνίες μεταξύ μας δεν θα σήμαιναν τίποτα».
«Η πρώτη εντολή που λάβαμε ήταν να δημιουργήσουμε το χώρο και τον χρονικό πλαίσιο για τη διαπραγμάτευση που θα μας οδηγούσε στην επίτευξη μίας διαφορετικής συμφωνίας. Η εντολή που είχαμε ήταν να διαπραγματευτούμε, όχι να τα σπάσουμε με τους δανειστές μας», Γιάνης Βαρουφάκης
5. Για την Γερμανίδα Καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ: «Από ό,τι έχω καταλάβει, ήταν πολύ διαφορετική [από τον Σόιμπλε]. Επιχειρούσε να μαλακώσει τον Αλέξη Τσίπρα. Του έλεγε: «Θα βρούμε μία λύση, μην ανησυχείς για αυτό, δεν θα αφήσω τίποτα άσχημο να συμβεί, κάντε τις ασκήσεις σας και συνεργαστείτε με τους θεσμούς, συνεργαστείτε με την Τρόικα, δεν πρόκειται να υπάρξει κακό τέλος σε όλο αυτό». Αντίθετα ο επικεφαλής του Eurogroup [Γερούν Ντάισελμπλουμ] και ο κ. Σόιμπλε ήταν από την αρχή της άποψης «ή ακολουθείς αυτά που λέμε ή τέλος». Ήταν έτσι από την αρχή των διαπραγματεύσεων».
6. Αφού οι Ντάιλεμπλουμ και Σόιμπλε ήταν εξ αρχής τόσο επιθετικοί και αρνητικοί, γιατί οι διαπραγματεύσεις κράτησαν τόσο πολύ; «Δεν είχαμε ουσιαστικά εναλλακτική. Από τις εκλογές η κυβέρνησή είχε πάρει εντολή να διαπραγματευτεί. Επομένως, η πρώτη εντολή που λάβαμε ήταν να δημιουργήσουμε το χώρο και τον χρονικό πλαίσιο για τη διαπραγμάτευση που θα μας οδηγούσε στην επίτευξη μίας διαφορετικής συμφωνίας. Η εντολή που είχαμε ήταν να διαπραγματευτούμε, όχι να τα σπάσουμε με τους δανειστές μας».
Η περιβόητη χειραψία από την πρώτη συνάντηση μεταξύ του επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, και του Έλληνα Υπουργού Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη. Μετά το «σκότωσες την Τρόικα» του πρώτου και το «Ουάου» του δεύτερου, οι σχέσεις μεταξύ των δύο ανδρών υπήρξαν τουλάχιστον κακές, με αποκορύφωμα τον αποκλεισμό του Υπουργού Οικονομικών από τη συνεδρίαση του Eurogroup. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Γιάνης Βαρουφάκης δεν αναφέρει ούτε μία φορά το όνομα του Γερούν Ντάισελμπλουμ στη συνέντευξή του στον NewStatesman. Η πρώτη συνάντηση μίας «δύσκολης σχέσης» έγινε την 30η Ιανουαρίου 2015.
7. Για τη σχέση της Ελληνικής κυβέρνησης με τις κυβερνήσεις χωρών που αντιμετωπίζουν ανάλογα δημοσιονομικά προβλήματα: Δεν συνεργαστήκαμε με αυτές τις κυβερνήσεις «και ο λόγος είναι απλός: από την πρώτη στιγμή οι χώρες αυτές κατέστησαν σαφές ότι ήταν οι μεγαλύτεροι εχθροί της κυβέρνησής μας […] και ο λόγος για αυτό ήταν φυσικά οι φόβοι τους ότι θα πετυχαίναμε: αν εμείς καταφέρναμε να πετύχουμε μία καλύτερη συμφωνία για την Ελλάδα, αυτό θα τους ζημίωνε πολιτικά, θα έπρεπε να απαντήσουν στους δικούς τους λαούς γιατί δεν έκαναν μία διαπραγμάτευση ανάλογη με τη δική μας».
8. Για τον (προβληματικό) τρόπο λειτουργίας του Eurogroup: «[Για να δώσουμε ένα παράδειγμα] Υπήρξε μία στιγμή όταν ο πρόεδρος του Eurogroup [Γερούν Ντάισελμπλουμ] αποφάσισε να κινηθεί εναντίον μας και να μας αποκλείσει, λέγοντας ότι η Ελλάδα ήταν πρακτικά σε τροχιά εξόδου από την Ευρωζώνη. Υπάρχει μία σύμβαση που αναφέρει πως όλες οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται με ομοφωνία. Ο πρόεδρος του Eurogroup δεν μπορεί να συγκαλεί το όργανο και να αποκλείει ένα κράτος μέλος. Εκείνος [ο Ντάισελμπλουμ] είπε: «Μα και βέβαια είμαι σίγουρος πως μπορώ να το κάνω». Τότε εγώ ζήτησα νομική αρωγή. Όλο αυτό δημιούργησε ένταση. Για 5-10 λεπτά σταμάτησε η συνεδρίαση του Eurogroup, αξιωματούχοι μιλούσαν ο ένας στον άλλον στο τηλέφωνο. Κάποιος νομικός σύμβουλος με πλησίασε κάποια στιγμή και μου είπε την ακόλουθη φράση: «Κοίτα, το Eurogroup δεν προβλέπεται νομικά, δεν υπάρχει κάποια σύμβαση που να έχει συστήσει αυτό το όργανο». Επομένως, αυτό που έχουμε είναι ένα ανύπαρκτο όργανο που έχει την εξουσία να καθορίζει τις ζωές των Ευρωπαίων. Είναι ένα όργανο που δε λογοδοτεί πουθενά, δεδομένου ότι δεν προβλέπεται πουθενά νομικά. Στο Eurogroup δεν υπάρχουν πρακτικά και οι συνεδριάσεις είναι μυστικές. Άρα κανένας πολίτης δεν γνωρίζει τι λέγεται στις συνεδριάσεις του οργάνου. Πρόκειται για αποφάσεις ζωής και θανάτου και κανένα μέλος δεν οφείλει να λογοδοτήσει σε κανέναν».
9. Για το Grexit: «Η άποψή μου ήταν ότι θα έπρεπε να είμαστε πολύ προσεκτικοί στο να μην θέσουμε σε κίνηση τη διαδικασία εξόδου της χώρας από το ευρώ […] Ωστόσο, παράλληλα πίστευα ότι από τη στιγμή που το Eurogroup έκλεισε τις τράπεζές μας, θα έπρεπε να ενεργοποιήσουμε αυτή τη διαδικασία».
Άλλη μία κίνηση του Γιάνη Βαρουφάκη που έμελλε να τραβήξει τα φώτα της δημοσιότητας. Κατά τη συνεδρίαση της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, ο Υπουργός Οικονομικών κάθεται στον τάπητα του Κοινοβουλίου. 16 Ιουνίου 2015.
10. Για την συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και δανειστών (σ.σ.: δεν είχε ακόμη επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και θεσμών): Η νέα συμφωνία «θα είναι χειρότερη [από αυτή που θα μπορούσε να πετύχει η Ελλάδα την προηγούμενη εβδομάδα]. Εμπιστεύομαι την ελληνική κυβέρνηση και ελπίζω ότι θα επιμείνει στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, αλλά δεν μπορώ να καταλάβω πώς ο Γερμανός Υπουργός Οικονομικών θα δεχθεί να υπογράψει ποτέ κάτι τέτοιο στο προσεχές Eurogroup. Αν το κάνει, θα πρόκειται για θαύμα».
11. Για τη σχέση του Γιάνη Βαρουφάκη με τον Αλέξη Τσίπρα: «Τον γνώρισα στα τέλη του 2010, επειδή ήμουν ένας από τους κύριους κριτές της τότε κυβέρνησης, αν και ήμουν πολύ κοντά σε αυτή κάποτε. Ήμουν πολύ κοντά – και ακόμα είμαι κατά κάποιο τρόπο – και στην οικογένεια Παπανδρέου. [Στην πρώτη μας συνάντηση με τον Τσίπρα] πήγαμε σε μία καφετέρια […] Από ό,τι θυμάμαι, [ο Τσίπρας] δεν είχε κατασταλάξει ως προς το δίλημμα ευρώ-δραχμή, ως προς τις αιτίες της κρίσης. Εγώ, αντίθετα, είχα πολύ ξεκάθαρες απόψεις ως προς το τι συνέβαινε […] Νομίζω ότι συνέβαλα στο να σχηματίσει ο ίδιος μία άποψη για το τι έπρεπε να γίνει».
Ο Γιάνης Βαρουφάκης δίνει τα ηνία του Υπουργείου Οικονομικών στον Ευκλείδη Τσακαλώτο, που καλείται να φέρει σε πέρας το έργο της επίτευξης άμεσης συμφωνίας με τους εταίρους. Όλα αυτά μία μέρα μετά το δημοψήφισμα και το «ΟΧΙ» του ελληνικού λαού. 6 Ιουλίου 2015.
12. Και πώς είναι τώρα που δεν συνεργάζονται τόσο στενά Αλέξης Τσίπρας και Γιάνης Βαρουφάκης: «Δεν νιώθω ότι δεν εργάζομαι δίπλα του, νιώθω ότι είμαστε κοντά. Οι δρόμοι μας χώρισαν πολύ φιλικά. Δεν είχαμε ποτέ πρόβλημα μεταξύ μας, ποτέ μέχρι σήμερα».
13. Για τον νέο Υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο: «Αισθάνομαι πως είναι ένας πολύ κοντινός μου άνθρωπος, είχα επικοινωνία μαζί του τις τελευταίες ημέρες, έχουμε μία πολύ καλή σχέση και φυσικά δεν τον ζηλεύω!».
13 Ιουλίου 2015: Ο Γάλλος Πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ, αγκαλιάζει τον Έλληνα πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, λίγο μετά την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και θεσμών. Ο Γιάνης Βαρουφάκης είπε για τον Έλληνα πρωθυπουργό: «Δεν θα μου προκαλούσε εντύπωση αν αποδεχόταν μία πολύ κακή συμφωνία».
14. Για την πιθανότητα παραίτησης του Αλέξη Τσίπρα: Ένα τέτοιο σενάριο δεν θα με σόκαρε γιατί «τίποτα δεν με σοκάρει αυτές τις ημέρες. Η Ευρωζώνη είναι ένα περιβάλλον πολύ εχθρικό για τίμιους ανθρώπους. Δεν θα μου προκαλούσε εντύπωση βέβαια ούτε εάν [ο Τσίπρας] παρέμενε και αποδεχόταν μία πολύ κακή συμφωνία. Γιατί καταλαβαίνω ότι νιώθει υποχρεωμένος απέναντι στους ανθρώπους που τον στήριξαν, που μας στήριξαν. Νιώθει την υποχρέωση να μην αφήσει αυτή τη χώρα να γίνει ένα αποτυχημένο κράτος».
15. Θα κρατήσει ο Γιάνης Βαρουφάκης επαφή με κάποιον από όσους διαπραγματεύτηκε; «Δεν είμαι τόσο σίγουρος. Δεν θέλω βέβαια να αναφέρω το όνομα κάποιου τώρα, γιατί ίσως του καταστρέψω την καριέρα!».
Εδώ μπορείτε να διαβάσετε την πλήρη συνέντευξη που παραχώρησε ο Γιάνης Βαρουφάκης στο NewStatesman.
