Με τον Τάσο Θεοφίλου συναντηθήκαμε στην Κυψέλη, με μισή ώρα καθυστέρηση, μιας και οι φοιτητές είχαν κλείσει τους δρόμους και η Σταδίου υστερούσε σε ελεύθερα ταξί. Η ζέστη με αποδιοργανώνει οπότε χρειάστηκε να μείνω για λίγο ακίνητη, πίνοντας αρκετά ποτήρια νερό, διαβάζοντας βιαστικά τίτλους βιβλίων στα ράφια του Red ‘n Noir. Σήκωσα το «Κόκκινα κορίτσια, πάντα πιο όμορφα», του Frederic H. Fajardie και διάβασα στο οπισθόφυλλο πως: «Ήμουν είκοσι χρονών κι ήταν Μάης του ’68. Πολεμούσαμε για ένα οδόφραγμα, για μια γωνιά του δρόμου». Αγόρασα το βιβλίο και συνειδητοποίησα ότι σχεδόν πάντα όταν κάθομαι απέναντι απ’ τον Τάσο, θυμάμαι ότι ήταν ένα από τα πρώτα άρθρα που έγραψα όταν ξεκινούσα, γεμάτο οργή για το άδικο που νομιμοποιείται από το παράλογο.
Τον Αύγουστο του 2012, ο Τάσος Θεοφίλου συνελήφθη με την κατηγορία της ληστείας με ανθρωποκτονία ενός πολίτη, ο οποίος επιχείρησε να εμποδίσει τη διαφυγή των ληστών σε τράπεζα της Πάρου, καθώς και για συμμετοχή του στην οργάνωση Πυρήνες της Φωτιάς. Πρωτοδίκως καταδικάστηκε σε 25 χρόνια φυλάκισης, για απλή συνέργεια σε ανθρωποκτονία και για ληστεία, ενώ αθωώθηκε για την κατηγορία της συμμετοχής στους Πυρήνες και την ίδια την ανθρωποκτονία. Η εισαγγελέας Αδαμαντία Οικονόμου, πριν γίνει γνωστή για τις προσπάθειες της να αθωώσει την εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής, είχε προτείνει την καταδίκη του Τάσου κατά το κατηγορητήριο, μια υπόθεση που είχε σαν μοναδικό στοιχείο ένα DNA που βρέθηκε σε υποτιθέμενο εύρημα. Η υπόθεση αποτέλεσε μια απ’ τις πρώτες πολύκροτες υποθέσεις που αφορούσαν το DNA και κατέπεσε και στο Εφετείο και στον Άρειο Πάγο. Ο Τάσος, αποφυλακίστηκε στα 5 χρόνια, με το κράτος να είναι υπόλογο για τον τρόπο που παίρνονται οι δικαστικές αποφάσεις.
Έτσι, με αφορμή την πρόσφατη προαγωγή της Αδαμαντίας Οικονόμου σε αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, μας μίλησε για το πώς βλέπει το σώμα της δικαιοσύνης και για το πώς αυτό διαμορφώνεται σήμερα.
«Όταν ήταν ο Σαμαράς στην κυβέρνηση, ο πρώην εισαγγελέας Αθανασίου, ήταν Υπουργός Δικαιοσύνης. Αυτό από μόνο του όπως όλοι μπορούμε να αντιληφθούμε, αποτελεί μεγαλειώδες σκάνδαλο. Προσωπικά, θεωρώ τη δικαστική εξουσία εντός ή εκτός εισαγωγικών, όντως ανεξάρτητη ως ένα βαθμό, με την έννοια ότι δεν ελέγχεται άμεσα αλλά έμμεσα από την κυβέρνηση. Αυτό το έμμεσο όμως, παίρνει μια τεράστια δυναμική αν ο αρμόδιος Υπουργός είναι ένας πρώην εισαγγελέας.
Αντίθετα, στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, ο Υπουργός Δικαιοσύνης δεν μοιάζει να είναι η περίπτωση εκείνου του ανθρώπου που έχει τόσο ειδικές προσβάσεις μέσα στη δικαιοσύνη, καθώς δεν έχει τελειώσει καν τη Νομική αλλά την Ιατρική. Έτσι κάπως, θεωρούσα πως το καθεστώς Σαμαρά είναι αξεπέραστο σε σχέση με το πώς μπορεί να καταργηθεί στην πράξη κάθε έννοια της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης. Τελικά, δεν ισχύει αυτό. Στην περίοδο Σαμαρά, είχαμε και κάποιες θαρραλέες δικαστικές αποφάσεις με την έννοια ότι δεν υποταχτήκανε στην κεντρική πολιτική εντολή. Τώρα, δεν υπάρχουν τέτοια παραδείγματα».
Ο Τάσος Θεοφίλου κάλυψε με το omniatv τη δίκη του Βαγγέλη Σταθόπουλου, ο οποίος ήταν ένας από τους κατηγορούμενος για τη ληστεία που διαπράχθηκε τον Οκτώβρη του 2019 στον ΟΠΑΠ Χολαργού, όπου αυτοτραυματίστηκε ο καταζητούμενος Δημήτρης Χαζηβασιλειάδης. Ο Βαγγέλης Σταθόπουλος, υποστήριξε ότι το μόνο που έκανε ήταν να προσφέρει τις πρώτες βοήθειες στον τραυματία Χατζηβασιλειάδη, όταν του ζητήθηκε μέσω τηλεφώνου. Μάρτυρες έχουν καταθέσει ότι την ώρα της ληστείας αυτός βρισκόταν στα Εξάρχεια, ενώ το DNA του βρέθηκε μόνο σε γάζες που χρησιμοποίησε. Στη μηχανή που φέρεται να χρησιμοποίησαν οι δράστες για τη διαφυγή τους και αξιοποιήθηκε μάλλον ως το βασικό καταδικαστικό στοιχείο, βρέθηκαν στοιχεία του γενετικού τύπου του Σταθόπουλου σε μείγμα DNA τουλάχιστον τριών ατόμων.
«Για να το εξηγήσω λίγο μπακαλίστικα, όταν λέμε βρέθηκαν στοιχεία γενετικού τύπου σε μείγμα DNA, είναι περίπου σαν να λέμε ότι έχω PIN 2343 και να αποδοθεί ως δικό μου κάποιο κινητό που εμπλέκεται σε κάποιο έγκλημα επειδή έχει PIN 9363».
Τελικά, ο Σταθόπουλος καταδικάστηκε σε 19 χρόνια φυλάκισης για συμμετοχή στην οργάνωση «Επαναστατική Αυτοάμυνα» (και για τη ληστεία στον ΟΠΑΠ με κατηγορία που μετατράπηκε σε κλοπή και για οπλοκατοχές).
«Η καταδίκη του Σταθόπουλου είναι πολύ μεγαλύτερο σκάνδαλο απ’ τη δική μου υπόθεση, με την έννοια ότι στη δική μου περίπτωση το DNA, που με βάση την υποτιθέμενη εύρεση του καταδικάστηκα πρωτοδίκως, ήταν ένα σχεδόν καινοφανές δεδομένο για την ελληνική ποινική πραγματικότητα. Όταν καταδικάστηκα εγώ, υπήρχε ακόμα άγνοια από τα ελληνικά δικαστήρια σε σχέση με την (μη) αξιοπιστία του ως στοιχείου και η βασική γνώση που είχαν οι δικαστές ήταν από τη σειρά CSI, οπότε και αποκτούσε για αυτούς μια μεταφυσική διάσταση. Το να μπει η εξέταση DNA στην πραγματική της διάσταση και να σταματήσει να αποτελεί ενοχοποιητικό χρησμό, κερδήθηκε όχι μόνο μέσα από τον δικό μου δικαστικό αγώνα ή της Ηριάννας, αλλά και δεκάδων άλλων υποθέσεων κατά βάση αναρχικών, που δεν πήραν τόση μιντιακή έκταση.
Ενώ λοιπόν θεωρούσαμε ότι το κομμάτι αυτό είναι δεδομένο, η υπόθεση Σταθόπουλου μας γυρνάει πίσω.
Λέμε για την Οικονόμου, μια τύπισσα, που όπως προκύπτει από τα δεδομένα, πρόκειται για μια ακροδεξιών έως φασιστικών αντιλήψεων εισαγγελέα, που είναι ξεκάθαρο για ποιον λόγο ήθελε να καταδικάσει εμένα και για ποιον λόγο δεν ήθελε να καταδικαστεί η Χρυσή Αυγή. Η προσωπική της κρίση επηρέασε τη δικαστική της κρίση. Πρόκειται για μια εισαγγελέα ανίκανη, η οποία δεν μπόρεσε να αρθρώσει ούτε ένα παραπάνω επιχείρημα απ’ αυτό που βρήκε έτοιμο στο βούλευμα.
Αντίθετα, ο εισαγγελέας που πρότεινε την καταδίκη του Σταθόπουλου είναι ένας ευφυής εισαγγελέας, απ’ τους λίγους ευφυείς που έχω συναντήσει όλα αυτά τα χρόνια, είτε καλύπτοντας δίκες με το omniatv, είτε ακόμα και ως κατηγορούμενος. Αυτό είναι για εμένα το πιο τρομακτικό. Ήταν ένα ευφυής άνθρωπος που έβλεπε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία, σε μια δίκη που όσοι παρακολουθήσαμε θεωρούσαμε ότι η διεξαγωγή της ήταν τυπική και η τελική αθώωση ζήτημα μονάχα διαδικαστικό. Μέχρι και την αγόρευση του, ανέμενα τον απαλλαχτικό χαρακτήρα της πρότασης του και πραγματικά τρόμαξα με την ευκολία που μπόρεσε να σβήσει μονοκονδυλιά και με ύφος χιλίων Πορτοσάλτε την κοινή λογική και τα διδάγματα της κοινής πείρας. Ήταν βέβαια, κατά την εκτίμηση μου, μια αγόρευση που, όπως τελικά φάνηκε, είχε συνταχθεί πριν καν τη σύλληψη του Σταθόπουλου. Αυτό που με τρομάζει περισσότερο είναι ότι διαψεύστηκα ως προς την θεωρία που είχα, ότι όταν κάποιος εισαγγελέας έχει τη δυνατότητα να χτίσει την καριέρα του αξιοποιώντας τις ικανότητες του, δεν έχει ανάγκη να εκπίπτει σε φερέφωνο της αντιτρομοκρατικής.
Θεωρώ ότι στους κόλπους τις δικαιοσύνης κυριαρχεί μια συντηρητική λαϊκή δεξιά. Είναι ένα σώμα που ωθεί πρόσωπα στα ανώτερα στρώματα της ιεραρχίας του με έναν τρόπο συντεχνιακό. Το γεγονός δηλαδή ότι η Οικονόμου, μια καταφανώς ανίκανη στη δουλειά της εισαγγελέας, κατάφερε και έφτασε στον Άρειο Πάγο, είναι ένα εξόφθαλμο παράδειγμα. Αν δεν ήταν αυτή που είναι δεν θα έφτανε. Προφανώς πριμοδοτήθηκε από κύκλους που τη στήριξαν. Μιλάμε για τη γυναίκα που στη δίκη της Χρυσής Αυγής, είπε πως δεν λιγοψύχησε. Δεν μπορείς να τα λες αυτά, όταν έχεις θεσμικό ρόλο.
Στην υπόθεση τη δική μου, η Οικονόμου δεν μίλησε καθόλου, άντε να έκανε δύο άκυρες ερωτήσεις. Το έχω ξαναπεί, κοιμόταν, την έπαιρνε ο ύπνος κυριολεκτικά. Η αγόρευση της ήταν ένα αστείο, ζήτησε δύο βδομάδες διορία για να την προετοιμάσει και τελικά απλώς έκανε ανάγνωση του παραπεμπτικού βουλεύματος, δεν άλλαξε ούτε κόμμα, διαβάζοντας το μάλιστα με εκείνη την χαρακτηριστική για ορισμένους εισαγγελείς, ιερατική βαρεμάρα.
Πιστεύω ότι υπάρχουν εξαιρέσεις και άνθρωποι προοδευτικοί στο δικαστικό σώμα όμως αυτό δεν είναι αρκετό. Η δικαστική κρίση φαίνεται να είναι ιδιαιτέρως ευάλωτη στην κυβερνητική ατζέντα, οι καταδικαστικές αποφάσεις πολλαπλασιάζονται και οι ποινές σκληραίνουν. Συγχρόνως οι συνθήκες στις φυλακές χειροτερεύουν και τα δικαιώματα των κρατουμένων περιστέλλονται διαρκώς. Δικαιώματα των κρατουμένων (όπως τακτικές και εκπαιδευτικές άδειες) καταργούνται ή αναστέλλονται με πρόσχημα τον covid. Η ποινική σκληρότητα φτάνει σε επίπεδα Τραμπικών ΗΠΑ πλέον και προς το παρόν δεν μπορώ να διακρίνω κάποια βαλβίδα αποσυμπίεσης».
