popaganda_telos epoxis_902

Την περίοδο που η ιδιωτική τηλεόραση άνθιζε και έκαναν την εμφάνισή τους τα πρώτα δημοτικά και ιδιωτικά ραδιόφωνα, το ΚΚΕ οραματιζόταν ένα ραδιοφωνικό σταθμό της Αριστεράς. «Εμείς δεν εναντιωνόμαστε στην ιδιωτική τηλεόραση, με την προϋπόθεση φυσικά, ότι θα συνοδευτεί αυτή η άδεια σε ιδιώτες μ’ ένα πλαίσιο που θα εξασφαλίζει την αντικειμενική ενημέρωση, τη μη μονοπώληση και γενικά δεν θα είναι σε βάρος της πλουραλιστικής ενημέρωσης του λαού», δήλωνε ο ιστορικός ηγέτης του ΚΚΕ Χαρίλαος Φλωράκης στη Βουλή περιγράφοντας τον δικό του ελληνικό μιντιακό παράδεισο – και μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 1989 ο «902 Αριστερά στα FM».

Ήταν η έκπληξη καθώς κανείς δεν φανταζόταν ότι από τα γραφεία του Περισσού θα εξέπεμπε ένας ραδιοφωνικός σταθμός που θα εκτεινόταν πολύ πέρα από τα όρια της κομμουνιστικής αριστεράς: την περίοδο που η ελληνική ραδιοτηλεόραση λειτουργεί σαν αγωγός της κυβερνητικής προπαγάνδας ο 902 θα είναι η όαση του έλληνα ακροατή.

Αφήστε 902 λουλούδια να ανθίσουν

Στο τιμόνι βρέθηκαν ο Παύλος Τσίμας, ο Γιώργος Θαλασσινός, ο Κώστας Παπανικολάου και ο Δημήτρης Δανίκας, οι οποίοι από την πρώτη στιγμή που τους ανατέθηκε η υλοποίηση του σταθμού περνούσαν ώρες ολόκληρες ρίχνοντας ιδέες για το πρόγραμμα. Μία μεγάλη επιτυχία τους ήταν η σύνθεση του μουσικού σήματος από την Ελένη Καραΐνδρου, η οποία με δύο κορυφαία ονόματα της τζαζ, τον Γιαν Γκαρμπάρεκ στο σαξόφωνο και τον Νάνα Βασκονσέλος  στα κρουστά, συνέθεσαν μία μοναδική μελωδία που έντυσε με τη φωνή του ο Κώστας Αρζόγλου. Το σήμα των ειδήσεων συνθέτει ο Δημήτρης Παπαδημητρίου και στις 9 Ιανουαρίου ο 902 εκπέμπει για πρώτη φορά. Το εγχείρημα είναι τεράστιο και κατά την πρώτη ημέρα μετάδοσης δίνουν συνεντεύξεις και μιλούν για τις πολιτικές εξελίξεις ο Χαρίλαος Φλωράκης, ο Λεωνίδας Κύρκος, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Απόστολος Λάζαρης, ο Κώστας Μητσοτάκης και ο Μίκης Θεοδωράκης. Και τα κατορθώματα συνεχίζονται με τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Θάνο Μικρούτσικο και τον Χρήστο Νικολόπουλο να διαλέγουν τις μουσικές τους και τους Λάκη Λαζόπουλο και Χάρρυ Κλυνν να βρίσκονται πίσω από τα μικρόφωνα.

«Όχι άλλος ένας, ένας άλλος σταθμός» είναι η κεντρική διαφημιστική επωδός του σταθμού και οι υπεύθυνοι του 902 έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν ένα ραδιόφωνο που δεν περνάει την γραμμή του κόμματος και είναι λιγότερο δογματικό και πολιτικά πλουραλιστικό.

Οι ευχές του Χαρίλαου Φλωράκη για τον 902 δεν έπιασαν και μετά από μία έντονη φημολογία το ΚΚΕ πούλησε το σύνολο των μετοχών του από την «Ραδιοτηλεοπτική Α.Ε.» στην κυπριακή off shore «A-Orizon Media LTD» για το ποσό των 3,7 εκατομμυρίων ευρώ. 

Η αντικειμενική δημοσιογραφία σε συνδυασμό με την εκλεκτή μουσική μετέτρεψε τον 902 σε όχημα για να συνδεθούν με την Αριστερά ακόμα και άτομα που δεν είχαν καμία σχέση με αυτή και τον έφερε από τον πρώτο μήνα ανάμεσα στα τρία πρώτα ραδιόφωνα του λεκανοπεδίου. «Ήταν μία υπέροχη ατμόσφαιρα, είχαμε συγκεντρωθεί όλοι οι συμπαθητικοί άνθρωποι και νιώθαμε ότι θα δημιουργούσαμε κάτι υπέροχο. Εργαζόμασταν σε εξαιρετικές εγκαταστάσεις στο κτίριο του Περισσού. Μέσα σε αυτό τον παλιό, κρύο σκελετό δημιουργήθηκε μία νέα δίκαιη ραδιοφωνία που είχε τεράστια επιτυχία ακόμα και στο νεανικό κοινό», λέει η Τζούλια Τσιακίρη που τότε ήταν παραγωγός της εκπομπής «Περιοδικά όλο  του κόσμου, ενωθείτε» μαζί με τον Στάθη Τσαγκαρουσιάνο (στο σήμα της εκπομπής ακουγόταν η ηθοποιός Άννα Κοκκίνου).

Οι αντιδράσεις βέβαια για το περιεχόμενο των εκπομπών ήταν πολλές και ο τότε διευθυντής Παύλος Τσίμας καλούνταν συνεχώς για να απολογηθεί, η τεράστια επιτυχία όμως ήταν το όπλο του για να αντικρούσει κάθε αντίθετη άποψη.

Έναν χρόνο αργότερα, ξεκινάει τις πρώτες μεταδόσεις του και η τηλεόραση του 902. Όλα αυτά όμως, μέχρι τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’90 και την διάσπαση της Αριστεράς και του ΚΚΕ. Όλο αυτό το κλίμα έχει έντονη επίδραση στον σταθμό καθώς αρχίζουν οι απομακρύνσεις και οι απολύσεις των εργαζόμενων. Στις 17 Ιουνίου του 1991 η γενική συνέλευση των εργαζομένων καταγγέλλει τη μετατροπή του σταθμού από «πολυφωνικό βήμα προνομιακής ανάδειξης κάθε προβληματισμού» σε «κομματικό όργανο» και στο τέλος ο 902 μετατρέπεται ακριβώς σε αυτό. Οι εκπομπές γίνονται όλο και λιγότερο ενδιαφέρουσες, η άποψη δίνει την θέση της στην γραμμή του κόμματος και ο σταθμός εξαφανίζεται από τις λίστες ακροαματικότητας.

Η πτώση (και η πώληση) του ραδιοφωνικού τείχους

Οι ευχές του Χαρίλαου Φλωράκη για τον 902 δεν έπιασαν και μετά από μία έντονη φημολογία το ΚΚΕ πούλησε το σύνολο των μετοχών του από την «Ραδιοτηλεοπτική Α.Ε.» στην κυπριακή off shore «A-Orizon Media LTD» για το ποσό των 3,7 εκατομμυρίων ευρώ. «Η σημερινή οικονομική κατάσταση της «Ραδιοτηλεοπτικής» δεν μπορεί να εξασφαλίσει πλέον τη λειτουργία του σταθμού και την αντιμετώπιση συσσωρευμένων οικονομικών προβλημάτων. Δεν είναι σε θέση και δεν μπορεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της στους εργαζόμενους και τα ασφαλιστικά Ταμεία. Υπήρξε τελικά δυνατότητα πώλησης και καταλήξαμε να δοθεί αυτή η λύση, ώστε να αντιμετωπιστούν οι υποχρεώσεις του σταθμού. Η πώληση αφορά υποδομές, μηχανήματα και αυτοκίνητα της εταιρείας. Ο διακριτικός τίτλος και τα σήματα, λεκτικά και ηχητικά, παραμένουν στο Κόμμα», αναφέρει το ΚΚΕ στο δελτίο τύπου που εξέδωσε για την πώληση.

Στο συμβόλαιο που έφερε στη δημοσιότητα η εφημερίδα «Το Βήμα» αναφέρεται ότι το ΚΚΕ κατάφερε να επιβάλλει και κάποιες ρήτρες, όπως να μη μεταβιβαστεί από την αγοράστρια  σε εταιρεία που ανήκει σε άλλο κόμμα την, αλλιώς θα υποχρεωθεί να πληρώσει πρόστιμο 5 εκατομμυρίων ευρώ, αλλά και νομισματική ρήτρα στην οποία αναφέρεται ότι σε περίπτωση υποτίμησης του εθνικού νομίσματος η αγοράστρια «υποχρεούται να καταβάλει το οφειλόμενο μέρος από το πιστούμενο τίμημα στο ισχύον τότε εθνικό νόμισμα, αλλά στην αξία που συμφωνείται το πιστούμενο τίμημα σήμερα και με βάση την τότε ισοτιμία εθνικού νομίσματος και ευρώ…».

Η πώληση σε μία off shore εταιρία και το «ξεπούλημα» κάτω από το τραπέζι μιας συχνότητας που αποτελεί δημόσια περιουσία προκάλεσε κύμα αντιδράσεων, ενώ για πολλούς αυτή ήταν και η απόδειξη ότι το ΚΚΕ – άσχετα με όσα το ίδιο ισχυρίζεται – είναι αναπόσπαστο μέρος του φαύλου πολιτικού συστήματος της μεταπολίτευσης.