kusa1018_all-the-eternal-love-i-have-for-the-pumpkins_2016-b

Η 87χρονη Yayoi Kusama είναι αδιαμφισβήτητα η πιο δημοφιλής εν ζωή καλλιτέχνης διεθνώς. Οι εικαστικές εγκαταστάσεις της αποτελούν εκτός από ιδανικό περιβάλλον για ονειροπόληση, το καλύτερο σκηνικό για αυτοφωτογραφήσεις. Οταν βρίσκεσαι εκεί είναι σα να έχεις μπει μέσα στο ίδιο το instagram για μερικά λεπτά.

Λέγεται πως η ρετροσπεκτίβα της το 2012 έκοψε τα περισσότερα εισιτήρια από οποιαδήποτε έκθεση έχει φιλοξενήσει μέχρι σήμερα η Tate Modern. Είναι η πιο ακριβή γυναίκα καλλιτέχνης στον κόσμο μετά την Cady Noland. Το περιοδικό ΤΙΜΕ τη συμπεριέλαβε τον Απρίλη στη λίστα με τους 100 πιο ισχυρούς ανθρώπους του κόσμου, μοναδική παρουσία από το χώρο της τέχνης. Η ουρά το βράδυ των εγκαινίων της καινούριας της έκθεσης στη γκαλερί Victoria Miro έφτασε το μισό χιλιόμετρο. Όλα αυτά βέβαια παραμένουν απλά βαρετά νούμερα. Γιατί η ουσία είναι πως η γιαπωνέζα εικαστικός έχει τη δύναμη να δημιουργεί με τα δωμάτια-καθρέφτες της ένα περιβάλλον που μπορεί να κάνει ακόμα και τον πιο μουρτζούφλη θεατή να χαμογελάσει και να αισθανθεί οικεία μέσα στο φάτα μοργκάνα μαγικό χάος του.

kusa1020_where-the-lights-in-my-heart-go_2016-a

Η Kusama άρχισε σε νεαρή ηλικία να υποφέρει από παραισθήσεις, αυτοκτονικές τάσεις και εμμονές και βρήκε σταδικά διέξοδο στην τέχνη. Η ίδια έχει δηλώσει πως η βία και η σωματική κακοποίηση που υπέστη από τη μητέρα της όταν ήταν παιδί, συνέβαλαν σημαντικά στη διατάραξη της ψυχικής της υγείας. Από το 1977 ζει οικειοθελώς σε ψυχιατρική κλινική του Τόκιο διατηρώντας το στούντιο της απο το όποιο εργάζεται σε κοντινή απόσταση.

Η νἐα έκθεση δε συγκρίνεται σε καμία περίπτωση με αυτή που έλαβε χώρα πριν μερικά χρόνια στην Tate παρόλο που ξεδιπλώνεται την ίδια στιγμή σε δυο γκαλερί, μια στο Νότιο και μια στο κεντρικό Λονδίνο. Εχει τραβήξει όμως την προσοχή των πολυάριθμων οπαδών της avant garde εικαστικού αφού περιλαμβάνει έργα της που δεν έχουν παρουσιαστεί πουθενά στο παρελθόν.

Το παράρτημα της Victoria Miro κοντά στο σταθμό της Old Street που φιλοξενεί τα δωμάτια με τους καθρέφτες, χωρίζεται σε τρία μέρη. Στον επάνω όροφο βρίσκεται το δωμάτιο με τις κολοκύθες που η Kusama έχει ονομάσει All the Eternal Love I Have for the Pumpkins. Δίκαια ονομασμένο αφού με την πρώτη επαφή προκαλείται αυτόματα μια λατρεία προς αυτούς τους όχι και τόσο κομψούς καρπούς του ιδιόμορφου αναρριχητικού φυτού. Βαμμένες σε έντονο κίτρινο και πιτσιλισμένες από την καλλιτέχνη με μαύρες τελείες, οι κολοκύθες περιμένουν υπομονετικά να φωτογραφηθούν από τους πιστούς (ως επί το πλείστον χρήστες κοινωνικών δικτύων).

IMG_1362

Η Βασιλική Παναγιώτου και ο trippy αντικατοπτρισμός της.

Το δεύτερο δωμάτιο είναι ένα ευρύχωρο εξαγωνικό κουτί με καθρέφτες που περιέχει ένα κρυστάλλινο πολυέλαιο, ο οποίος περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό του και ονομάζεται Chandelier Of Grief. Παρόλο το κάπως δυσοίωνο όνομα, η αντανάκλαση κάνει το θεατή να αισθάνεται σαν να τον έχει καταπιεί ἐνα καλειδοσκόπειο, αίσθηση παραδόξως ευχάριστη.

Το τρίτο και τελευταίο instalation βρίσκεται έξω, στον κήπο της γκαλερί. Είναι ένας κύβος ντυμένος εξωτερικά με κάτοπτρα που κάνει τα τροπικά φυτά του κήπου και τη λίμνη να ιριδίζουν πάνω του και έχει πολλές μικρές συμμετρικές τρύπες στα τοιχώματα. Μπαίνοντας μέσα επικρατεί απόλυτο σκοτάδι. Οριακά κλειστοφοβικό, η μοναδική πηγή φωτισμού μπαίνει από τις σαν πυροβολημένες τρύπες. Το φυσικό φώς δίνει την ευκαιρία στον θεατή να κατασκοπεύσει τον έξω κόσμο. Αυτό το έργο έχει τον παραπλανητικά σκοτεινό τίτλο Where The Lights In My Heart Go.

Στην δεύτερη γκαλερί, αυτή που φιλοξενεί τους πίνακες της στο κεντρικό Λονδίνο, δεν έχω πάει ακόμα. Πόσα παραισθησιογόνα τοπία να αντέξω μέσα σε μια εβδομάδα;


Yayoi Kusama στα δυο παραρτήματα της Victoria Miro μέχρι τις 30 Ιούλιου. Περισσότερες πληροφορίες: victoria-miro.com