Το παρόν κείμενο δεν αποτελεί μια κινηματογραφική κριτική. Υπάρχουν άλλωστε πιο κατάλληλοι γραφιάδες για να μπουν στη διαδικασία να παράξουν τέτοιου είδους σχόλια για την ταινία. Το μόνο που θα παραθέσω εγώ για την ιστορία και για όσους δεν έχουν δει ακόμα το Monday του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου είναι ότι η ταινία ξεδιπλώνει το κουβάρι ενός μοντέρνου κινηματογραφικού έρωτα που φτάνει στα όρια της αυτοκαταστροφής ανάμεσα σε δύο ενήλικες, οι οποίοι είναι παγιδευμένοι στο μοτίβο του αιώνιου έφηβου. Ο σκηνοθέτης λοιπόν που μας έδωσε μερικά χρόνια πριν το αριστουργηματικό Suntan με ένα ερμηνευτικό ρεσιτάλ του Μάκη Παπαδημητρίου επιστρέφει με το νέο του κινηματογραφικό λαβ στόρι που διαδραματίζεται κυρίως στους δρόμους της Αθήνας και λιγότερο στα κοντινά στην Αττική νησιά.
Η ταινία μπορεί να καυχηθεί για διάφορους λόγους, αλλά σίγουρα ο βασικός είναι ότι κατά τη διάρκειά της όλοι έχουν την τύχη να παρακολουθούν έναν ηθοποιό σαν τον Sebastian Stan να δίνει ίσως την καλύτερή του ερμηνεία μέχρι σήμερα. Για όσους δεν είναι σίγουροι για το ποιος είναι ο Sebastian Stan, να θυμίσω ότι το ευρύ κοινό τον έμαθε μέσα από το Gossip Girl και τον ρόλο του ως Winter Soldier σε πολλές ταινίες της Marvel, αλλά και στη σειρά που σάρωσε πρόσφατα στο Disney+, το Falcon and the Winter Soldier. O ηθοποιός που δοκιμάζει την τύχη του σε ένα indie film σαν το Monday, με μεγάλη επιτυχία αποδεικνύει ότι όχι μόνο δεν είναι ένα one trick pony, αλλά ένας ερμηνευτής που είναι εδώ για superhero blockbuster, αλλά και τα πονήματα αληθινών auteur και storyteller της νέας κινηματογραφικής γενιάς σκηνοθετών. Η παρουσία του δικαίως δημιούργησε παγκόσμιο buzz γύρω από την ταινία, όχι μόνο για τις ρεαλιστικές σκηνές γύμνιας που χαρίζει στους αναρίθμητους φανατικούς θαυμαστές του, αλλά κυρίως γιατί παίζοντας σε ταινίες σαν και αυτή δείχνει ότι μπορεί να ακολουθήσει τα βήματα του Robert Pattinson επιτυγχάνοντας σε κάθε είδους σινεμά άσχετα από τα εισιτήρια που κόβει και το μέγεθος του κοινού που απευθύνεται.
Αλλά αρκετά με τον πρωταγωνιστή της ταινίας, καθώς η πραγματική επιτυχία του Monday δεν έγκειται στο ερμηνευτικό ταλέντο του Sebastian Stan και σίγουρα δεν θα την εντοπίσουν εύκολα οι κριτικοί κινηματογράφου του διεθνούς τύπου που με το προνόμιο τους και την επαγγελματική οπτική και εμπειρία τους, δεν θα δουν ποτέ το Monday για αυτό που πραγματικά είναι για μένα. Τι είναι αυτό; Ένα ερωτικό γράμμα του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου στην κρυφή μαγεία της Αθήνας, μια ερωτική επιστολή που αναπτύσσεται και ξεδιπλώνεται σε όλη τη διάρκεια της ταινίας με αριστουργηματικά ωμό τρόπο και λίγοι σκηνοθέτες θα μπορούσαν να πετύχουν.
Πριν αναλύσουμε όμως την ομορφιά που κρύβεται στα καρέ του Monday, ας θέσουμε κάποιους όρους για να είμαστε στην ίδια σελίδα όσον αφορά στην οπτική μας για την Αθήνα. Η Αθήνα είναι μια πόλη που η ομορφιά της κρύβεται στην βαρβαρότητα της ασχήμιας της, μια πόλη που πασχίζει να οριοθετήσει την ταυτότητα της ανάμεσα στις κλασικές, ανατολίτικες, βαλκανικές και ευρωπαϊκές επιρροές, μια πόλη που η αναρχία της και το χάος ταυτόχρονα αποτελούν την πληγή της και το κάλλος της, μια πόλη που παραμένει ανθρώπινη ακόμα και στις πιο σκληρές οικονομικές συνθήκες. Μια πόλη που έχει χτυπηθεί από σειρά αναποτελεσματικών δημάρχων και εγκατάλειψη, μια πόλη που μεγάλη μερίδα των κατοίκων της την επικρίνει και την οικτίρει, μια πόλη που μένει ανεξερεύνητη για πολλούς Αθηναίους, μια πόλη που είναι το αστικό ισοδύναμο ενός ορυχείου. Πρέπει να σκάψεις βαθιά για να βρεις τα πολύτιμα διαμάντια της.
Και ακριβώς το παραπάνω αποτυπώνει η ταινία με τον πλέον εύγλωττο, σύγχρονο και ειλικρινή τρόπο. Από μια βόλτα με σκούτερ στον περιφερειακό των Τουρκοβουνίων, το Mullholland Drive της ευρωπαϊκής πρωτεύουσάς της καρδιάς μας, μέχρι τα φανταστικά πλάνα στις εισόδους των πολυκατοικιών που φανερώνουν την θελκτική αρχιτεκτονική του αθηναϊκού μοντερνισμού και από τα αυτοσχέδια πάρτι στις πλατείες της πόλης μέχρι τις impromptu αποδράσεις στα κοντινά νησιά, η Αθήνα είναι η πόλη που δίνει τη δυνατότητα στους κατοίκους της να τη ζουν κινηματογραφικά ακόμα και αν δεν παίζουν σε ταινίες, όπως οι πρωταγωνιστές του Monday. Και όταν λέμε κινηματογραφικά δεν εννοούμε σαν να βρίσκονται σε ραφιναρισμένο πλατό αμερικανικού sitcom, αλλά σαν νευρικό, μονοκάμερο, one take, αριστούργημα σκηνοθέτη που θέλει με μια ανάσα να πει την ιστορία πραγματικών ανθρώπων. Ο σκηνοθέτης του Monday φαίνεται να έχει ζήσει ή τουλάχιστον να έχει συναναστραφεί με ανθρώπους του μικρού, εναλλακτικού πυρήνα της πόλης που αν σε κάποια φάση της ζωής αρχίσουν και αφηγούνται ιστορίες από τις μέρες και τις νύχτες στο κλεινόν άστυ θα εμπνεύσουν πολλά σενάρια ταινιών στο μέλλον.
Η Αθήνα είναι μία από τις τελευταίες πόλεις που σε ένα βαθμό προσπαθεί να αντισταθεί στο gentrification που μαστίζει ήδη τις ευρωπαϊκές μητροπόλεις, οι οποίες μετατρέπονται μέρα μέρα σε πάρκα διασκέδασης για τουρίστες και φαίνεται να μη δίνουν σημασία στο γεγονός ότι οι κάτοικοί τους εκδιώκονται για χάρη των οικονομικά εύπορων τουριστών. Οι δύο πρωταγωνιστές της ταινίας και το ανθρώπινο μωσαϊκό πολιτισμών και εθνικοτήτων στους δρόμους της Αθήνας δείχνουν τη δυναμική της πόλης να διατηρήσει τον πολυπολιτισμικό της χαρακτήρα χωρίς να χάσει τον ανθρωποκεντρικό της γνώμονα. Μια πόλη μπορεί να ενσωματώσει μετανάστες από κάθε χώρα και να μην αλλάξει η ουσία της που είναι η ποιότητα ζωής των κατοίκων που διαμορφώνουν την ανθρωπογεωγραφία της. Η Αθήνα είναι μια πόλη που η ταξική συνείδηση της είναι ακόμα παρούσα και αυτό είναι ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της, κάτι που αποτυπώνεται και στον πολιτικό σχολιασμό που υπάρχει στο Monday. Σε μία σκηνή της ταινίας που θίγεται το θέμα του Airbnb και η ανεξέλεγκτη επικράτησή του που αλλοιώνει τον χαρακτήρα μιας πόλης επηρεάζοντας την ποιότητα ζωής των κατοίκων της, το Monday δείχνει την πολιτική του θέση στηρίζοντας τους κατοίκους για τους οποίους πρέπει πάντα να μεριμνά μία σύγχρονη, πολυπολιτισμική μητρόπολη.
Η Αθήνα είναι οι άνθρωποί της και ο σκηνοθέτης τιμά επιδραστικές περσόνες από τον χώρο του σινεμά μέχρι την clubland της πόλης με cameos στο Monday. Οι άνθρωποι που βλέπουμε ξανά και ξανά στα στέκια που συχνάζουν όσοι αγαπούν την πρωτεύουσα δίνουν την αίσθηση ότι αυτός ο φαντασιωσικός, κινηματογραφικός έρωτας θα μπορούσε να έχει για ένα βράδυ πρωταγωνιστές κάποιους από εμάς. Γιατί η Αθήνα είναι σέξι και ο ωμός αισθησιασμός της πόλης και η λαγνεία υπάρχει στα ιδρωμένα κορμιά των ζεστών καλοκαιρινών βραδιών, στη βρομιά των δρόμων όπου οι άνθρωποι κάθονται έξω από τα bar, στην οικειότητα που αποπνέουν τα στέκια και οι άνθρωποι που τα γεμίζουν.
Φυσικά, όσο φιλόδοξο και αν ακούγεται, η ταινία είναι ο καλύτερος τρόπος για να κάνουν rebranding οι τόσο μισητές Δευτέρες. Γιατί η Δευτέρα δεν είναι ανάγκη να είναι η αρχή μιας θανάσιμα πληκτικής ζωής, αλλά μια νέα ευκαιρία να αφεθούμε στον αστικό μυστικισμό της Αθήνας και να ζήσουμε για λίγο σαν ήρωες της δική μας ταινίας. Και αυτό το εμπνέει το Monday και αυτό είναι η πραγματική επιτυχία της ταινίας πέρα από κριτικές και αναλύσεις.
