Φωτοκάρτα έκδοσης “Delta”, μέσα δεκαετίας του ’30. Το τραμ (στ’ αριστερά) αναγράφει ΠΑΓΚΡΑΤΙ.
Από το site Αρχαιολογία της Πόλης των Αθηνών στην κατηγορία Αρχείο Νεότερων (Νεωτέρων;) Μνημείων διαβάζουμε:
Πανεπιστήμιο Αθηνών
Περιοχή: οδός Πανεπιστημίου 30
Έτος: 1839-1864
Περιγραφή: Το κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών θεμελιώθηκε το 1839, βάσει σχεδίων του Δανού αρχιτέκτονα Hans Christian Hansen (1803-1883), ο οποίος, χωρίς να απομακρυνθεί από τις βασικές αρχές του κλασικισμού, δημιούργησε μια σύνθεση η οποία συνδυάζει τη μεγαλοπρέπεια του μνημείου με την απλότητα της ανθρώπινης κλίμακας, υποδηλώνοντας μια απόπειρα προσαρμογής στο τοπικό περιβάλλον. Η κάτοψη αναπτύσσεται σε ένα διώροφο διπλό “ταυ” με δύο συμμετρικές εκατέρωθεν αυλές, ώστε το σύνολο να εγγράφεται σε ορθογώνιο.
Οταν το ΤΑΠ (Ταμείο Aρχαιολογικών Πόρων) προκήρυξε διαγωνισμό λογοτύπου, ζητούσε να προσκομιστούν οι Φάκελοι στη διεύθυνση Ελ. Βενιζέλου 52 (αν θυμάμαι καλά), στην Αθήνα. Ψαχτήκαμε κάπως. Μου είχε ξανασυμβεί όμως, θυμήθηκα μια ανοιξιάτικη μέρα ένα ζευγάρι τουρίστες να με ρωτάει πού βρίσκεται η Πανεπιστημίου. Στεκόμασταν στη συμβολή της Π~ με την Ομήρου και (σηκώνοντας τα κεφάλια μας) ή χαρακτηριστική γαλάζια δίγλωσση πινακίδα έγραφε Λεωφόρος Ελευθ. Βενιζέλου. Το ΤΑΠ βρίσκεται (βεβαίως, βεβαίως) επί της Π~, στη Στοά Θεολόγου απέναντι από το Rex (βεβαίως, βεβαίως).
Στο προηγηθέν αρχικό απόσπασμα για τα Νεότερα Μνημεία η περιοχή λογίζεται ως οδός (όπως η Εγνατία στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και πιο κοντά μας η Ιερά), και όχι ως μια συγκοινωνιακή λεωφόρος. Το ίδιο, πολλούς μήνες τώρα τελευταία η πρόταση του ReThink Athens αναφέρονται στην Ανάπλαση της Π~. Το ίδιο κι οι πινακίδες της Τροχαίας που ενημερώνουν τους οδηγούς που ανεβαίνουν την Κολοκοτρώνη-Αμερικής ότι η Π~ βρίσκεται ευθέως μπροστά τους. Ποιος δίνει σημασία θα μου πείτε. Δεν ξέρω, και αν και (σφόδρα) βενιζελικός (έχει κοτζάμ αεροδρόμιο πια), η σχιζοφρένεια αυτή πρέπει να λάβει ένα τέλος. Δεν «κολλάει» ένα πολιτικό πρόσωπο μεταξύ μιας Ακαδημίας και μιας Σταδίου. Έλεος, ας εννοούμε αυτά που λέμε και, αυτό που βλέπουμε να είναι αυτό που εννοούμε. Και το τραγικό είναι ότι κρατάει χρόνια αυτή η κολώνια. Ηδη από χάρτες που έχω εντοπίσει της δεκαετίας του ’50, η Π~ διατυπώνεται βενιζελική (λεπτομέρεις δε γνωρίζω και δεν είναι η δουλειά μου). Αν προσθέσουμε δε και την περιβόητη 28ης Οκτωβρίου (που πρόσφατα «γιορτάσαμε» τα γεγονότα του Πολυτεχνείου), aka Πατησίων, καταλαβαίνουμε γιατί αφαιρέθηκε το μεγάλο round about της Ομονοίας (λόγω ζάλης που θα προκαλούσε η προσπάθεια να εντοπίσει κάποιος αν ήθελε πχ να κατέβει την Παναγή Τσαλδάρη/Πειραιώς!). Το Παράλογο (επί 3) είναι εδώ, ενωμένο, δυνατό!
Kαι το άρθρο για τα Νεότερα Μνημεία κλείνει: Στην πρόσοψη τοποθετήθηκαν διαδοχικά οι αδριάντες του Ρήγα Φεραίου (το 1871), του πατριάρχη Γρηγόριου Ε’ (το 1872), του Αδαμάντιου Κοραή (το 1875), του Γλάδστωνα (το 1885) και του Ιωάννη Καποδίστρια (το 1928). Ο ρόλος του κτιρίου του Πανεπιστημίου υπήρξε σημαντικός, όπως παρατηρεί ο Δ. Φιλιππίδης, στη διαμόρφωση ενός αξιολογικού συστήματος μορφολογίας στην Ελλάδα, ενώ η κατοπινή ανέγερση της Βιβλιοθήκης και της Ακαδημίας εκατέρωθεν, συγκρότησε ό,τι ονομάστηκε “Αθηναϊκή τριλογία” του νεοκλασικισμού.
http://www.eie.gr/archaeologia/gr/arxeio_more.aspx?id=189
