O Γκερτ Βίλντερς, ο ηγέτης του ακροδεξιού σχηματισμού./ EPA
Η Ολλανδία είναι μια χώρα τρεις φορές μικρότερη από την Ελλάδα, με 7 εκατομμύρια παραπάνω κατοίκους και περίπου δυόμιση φορές μεγαλύτερο ΑΕΠ. Επειδή ταιριάζει με την εποχή, εκεί συνέβη και η πρώτη καταγεγραμμένη οικονομική κρίση της σύγχρονης ιστορίας το 1637. «Η κρίση της τουλίπας», όπως ονομάστηκε ήταν επακόλουθο της φρενίτιδας που είχε ξεσπάσει για το φυτό τα προηγούμενα χρόνια. Η αγοραπωλησία των βολβών γινόταν με την εμφάνιση των πρώτων υποσχετικών, πολλοί αγόραζαν χωρίς να έχουν αντίκρισμα, οι τιμές εκτοξεύθηκαν στα ύψη και η λέξη «φούσκα» εισήλθε θριαμβικά στο λεξιλόγιο των αναλυτών της εποχής. Ένα καλό trivia, που ταιριάζει με τους τελευταίους τσαμπουκάδες είναι πως τις τουλίπες οι Ολλανδοί τις εισήγαγαν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1539.
Τις τελευταίες μέρες οι δύο κυβερνήσεις των χωρών έκαναν μια άλλη ανταλλαγή: ψώνισαν η μία από την άλλη ένα πολιτικό πρόβλημα ώστε να δώσουν μια λύση στην προεκλογική εκστρατεία που βρίσκεται στο ζενίθ της. Την Τετάρτη 15 Μαρτίου έχουν βουλευτικές εκλογές οι «οράνιε», σε ένα μήνα, στις 15 Απριλίου, ψηφίζουν οι Τούρκοι για ν’ αλλάξουν το πολίτευμα τους. Ο Μαρκ Ρούτε πρωθυπουργός των μεν έκανε επίδειξη δύναμης απέναντι στον ακροδεξιό Βίλντερς που προπορεύεται στις δημοσκοπήσεις και ο Ταγίπ Ερντογάν βρήκε άλλη μια ευκαιρία να συσπειρώσει τους εθνικιστές γύρω από το πρόσωπο του.
Οφείλουμε όλοι να παραδεχτούμε πως η απαγόρευση συγκεντρώσεων είναι κάτι το αντιδημοκρατικό και δεν συνάδει με τις πρακτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο επιχείρημα που λέει πως «καλά κάνουν στην Τουρκία αφού είναι μια χώρα που η δημοκρατία υπάρχει μόνο στα χαρτιά», η απάντηση είναι πως ναι, όντως αυτό συμβαίνει στη γείτονα χώρα αλλά έτσι ήταν και όταν συμφωνούσαμε σαν Ευρωπαϊκή Ένωση μαζί τους για το προσφυγικό. Υπήρχε τότε σεβασμός στ΄ανθρώπινα δικαιώματα και άλλαξε κάτι τις τελευταίες εβδομάδες;
Έχει ενδιαφέρον πως η κατάσταση στην Ολλανδία αυτή τη στιγμή δεν δικαιολογεί με τίποτα την αύξηση των ποσοστών μιας σχιζοφρενικής ακροδεξιάς. Η ανάπτυξη ήταν λίγο πάνω από το 2% το 2016, το μέσο μηνιαίο καθαρό εισόδημα αγγίζει τα 2.200 ευρώ, το ποσοστό της ανεργίας βρίσκεται στο 5,1% και μόνο το 9% του πληθυσμού μπορεί να πει κανείς ότι βρίσκεται στο όριο της φτώχειας. Η ολλανδική οικονομία που βασίζεται κυρίως στις υπηρεσίες είναι αυτή τη στιγμή η 17η στον κόσμο. Πρωτοπόροι στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με μεγάλες ροές νεανικού τουρισμού, με τα ποδήλατά τους, τα κανάλια τους και τα Coffee Shops τους. Δεν ξέρω τι λέτε εσείς αλλά σίγουρα θα πρέπει να είναι ψεκασμένος κάποιος για να ψηφίσει τον Χερτ Βίλντερς.
Ο Βίλντερς ξεκίνησε ως φιλελεύθερος, αλλά γρήγορα ως «απατεώνας βρήκε καταφύγιο στον εθνικισμό». Τα έβαλε με την ολλανδική μουσουλμανική κοινότητα, με τους Τούρκους και τους Μαροκινούς, τους αποκαλεί καθάρματα, υπόσχεται να γκρεμίσει τα τζαμιά και να μη δεχτεί κανέναν πρόσφυγα από τη Συρία. Σημειωτέον πως από τους 90.000 Σύρους που υποχρεούται να φιλοξενήσει η Ολλανδία, έχει δεχτεί μόνο 30.000. Πέρα από αυτό ο Βίλντερς απεχθάνεται και την Ευρωπαϊκή Ένωση και θεωρεί το ευρώ που σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία έχει βοηθήσει την ανάπτυξη της χώρας του ως μεγάλο εχθρό. Φυσικά, αποτελεί και αυτός ένα μιντιακό φαινόμενο και φαίνεται να μην τον ενοχλεί καθόλου ότι κυκλοφορεί 24 ώρες την ημέρα υπό αστυνομική προστασία αφού έχουν καταγραφεί δεκάδες απειλές δολοφονίας εναντίον του.
Φωτογραφία από διαδήλωση κατά του ρατσισμού στην Ολλανδία/ EPA
Οι απόψεις αυτές βρίσκουν έδαφος (σύμφωνα με τις τελευταίες μετρήσεις) στο 16% των ψηφοφόρων από τους περίπου 12.000.000 που θα πάνε στις κάλπες την Τετάρτη 15 Μαρτίου. Το εκλογικό σύστημα της Ολλανδίας είναι κάπως περίπλοκο και ευνοεί μόνο κυβερνήσεις συνεργασίας. Η βουλή αποτελείται από 150 βουλευτές που εκλέγονται από 28 κόμματα. Για να σχηματιστεί κυβέρνηση χρειάζονται 76 βουλευτές, ο Βίλντερς φαίνεται να κερδίζει 24 έδρες, κανένα κόμμα δεν θα συνεργαστεί μαζί του, οπότε σίγουρα, ακόμα και πρώτος να βγει, δεν θα δούμε τις εξαγγελίες του να γίνονται πράξη.
Η επιρροή του όμως μεγαλώνει. Η Ολλανδία δεν είναι Αμερική όπου μπορεί να ερμηνεύσει κανείς την ψήφο στον Τραμπ ως τον «θυμό των λευκών», δεν είναι η Γαλλία όπου υπάρχει μια συνεχιζόμενη μείωση των προνομίων, ούτε η Ιταλία των μεγάλων ανισοτήτων μεταξύ Βορρά και Νότου και φυσικά δεν είναι Ελλάδα των οχτώ ετών ύφεσης. Η ακροδεξιά, ρατσιστική ψήφος εμφανίζεται ως trend και όχι ως απόρροια οικονομικών αιτιών. Αφού το κάνουν οι Αμερικάνοι, οι Άγγλοι, οι Γάλλοι, γιατί να μη το κάνουμε κι εμείς; Αυτό είναι και το πιο επικίνδυνο ειδικά σε μια ρευστή εποχή σαν τη σημερινή. Η ακροδεξιά ως τάση τείνει να γίνει κατάσταση και να καθορίζει την ατζέντα. Ο Μαρκ Ρούτε αντί να επηρεάζεται από τον Βίλντερς, θα ήταν προτιμότερο να υπερασπίζεται το κράτος δικαίου. Αλλά είμαστε σε εκλογική περίοδο, πού καιρός για ευχολόγια.
