Δε θα γράψω για τα παλιά, για τους εκκωφαντικούς ψίθυρους που μεταφέρονταν ανάμεσα στους σπουδαστές της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, γι’ αυτό που γνώριζε ή είχε ακούσει κάθε νέος/α ηθοποιός, για τα περιστατικά στο Αρσάκειο, για την απομάκρυνση από τη θεατρική σχολή «Ιασμος» ύστερα από διαμαρτυρίες σπουδαστών, για τις ενδείξεις που εισφέρθηκαν το 2012 σε σχέση με ενδεχόμενη δράση κυκλώματος τραφικινγκ στο Μεταξουργείο, οι οποίες ουδέποτε αξιολογήθηκαν σοβαρά. Δε θα γράψω γι’ αυτά. Όχι γιατί είναι περασμένα – ξεχασμένα ή γιατί δεν έχουν σημασία πια. Έχουν κεφαλαιώδη σημασία για το πώς έναν άνθρωπος που τον περιβάλλουν τέτοια συμφραζόμενα βρέθηκε στη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου, χωρίς καν διαγωνιστική διαδικασία. Επιλέχθηκε απευθείας από την κυβέρνηση, η οποία ενώ μέχρι πρότινος έπαιρνε Σινούκ για να τον απολαύσει στην παράσταση του και ακκίζονταν με λαμπρότητα και καμάρι στο πλευρό του μπροστά στα φωτογραφικά φλας, τώρα δηλώνει «εξαπατημένη» από το υποκριτικό του ταλέντο. Προφανώς η Λίνα Μενδωνη δε θα καλούσε σε συνέντευξη τύπου για να παραιτηθεί, όπως ζητά ένα μεγάλο μέρος της καλλιτεχνικής κοινότητας. Η Υπουργός δεν έχει επιδείξει τέτοια ανακλαστικά ευθιξίας, παρότι ιστορικά Υπουργοί έχουν παραιτηθεί για λιγότερο κρίσιμους λόγους. Κάλεσε σε συνέντευξη τύπου για να εγκαινιάσει την αλλαγή στρατηγικής της κυβέρνησης και του συστήματος που την υποστηρίζει άκριτα απέναντι στην υπόθεση Λιγνάδη, ως έσχατη προσπάθεια να αποποιηθεί τις δικές της ευθύνες. Το έκανε, βέβαια, με όρους που εμπαίζουν τη νοημοσύνη των πολιτών.
Ενώ αρχικά η όλη επιχείρηση αποσκοπούσε στο να αποσιωπηθεί η υπόθεση και να διασωθεί αλώβητος ή περίπου αλώβητος αυτός ο γνήσιος εκπρόσωπος της «αριστείας», ύστερα από την αποφασιστικότητα, την επιμονή και το σθένος των θυμάτων, εκτέθηκαν ανεπανόρθωτα και αναγκάστηκαν να πετάξουν τον «επικίνδυνο – πλέον – άνθρωπο» Δημήτρη Λιγνάδη στα σκυλιά. Δε γίνεται, όμως, σ’ αυτή τη μεταστροφή να περάσει απαρατήρητη η τραγική, εγκληματική και τουλάχιστον περίεργη ολιγωρία της κυβέρνησης και των δικαστικών αρχών και οι αναπόφευκτες επιπτώσεις της στη διαλεύκανση ενός βάναυσου και κατά συρροή εγκλήματος.
Σ’ αυτή τη χώρα έχουμε δει να συλλαμβάνονται και να σέρνονται στα κρατητήρια άνθρωποι για αναρτήσεις που έκαναν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να εισβάλλουν σε σπίτια αστυνομικοί, να κάνουν φύλλο και φτερό τα πάντα και να κατάσχουν υπολογιστές ατόμων μόνο και μόνο με την υπόνοια τέλεσης αδικημάτων ήσσονος σημασίας ή απλά ως μέθοδο εκφοβισμού με φαιδρά επιχειρήματα, να παρακολουθούνται άνθρωποι από την Ασφάλεια επειδή ανήκουν σε συγκεκριμένους ιδεολογικοπολιτικούς χώρους. Δεν είδαμε, όμως, ούτε κατ’ ελάχιστο ανάλογη σπουδή και εγρήγορση από την πλευρά των διωκτικών αρχών για μια υπόθεση που αφορά σε βιασμούς ανηλίκων και ενηλίκων, αποπλάνηση, κατάχρηση σε ασέλγεια, σεξουαλική βία και παρενόχληση. Έχουν περάσει πάνω από δύο εβδομάδες από την ημέρα που κατατέθηκε η πρώτη μηνυτήρια αναφορά για βιασμό ανηλίκου το 1995, ακολούθησε η συνέντευξη στο ηλεκτρονικό περιοδικό 2020mag για βιασμό 19 χρονου το 2005, η καταγγελία στο ίδιο μέσο για σεξουαλική παρενόχληση ανήλικης στο Αρσάκειο, μήνυση για βιασμό ενηλίκου το 2006 και την Παρασκευή 19 Φλεβάρη – μαζί με τη Συνέντευξη Τύπου της Υπουργού – μήνυση για βιασμό ανηλίκου το 2010. Κάποια μάλιστα από τα καταγγέλοντα άτομα ανέφεραν ότι στις επισκέψεις τους στο σπίτι του δράστη υπήρχαν πολύ συχνά άλλα ανήλικα παιδιά, ενώ σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, φέρεται να είχε αποκτήσει επαφές και με ανήλικα προσφυγόπουλα που μένουν σε δομές με το πρόσχημα της εθελοντικής καλλιτεχνικής εκπαίδευσης.
Σ’ αυτό το μεσοδιάστημα οι επιβιώσαντες δέχτηκαν απειλές και παρενοχλήσεις. Ο καταγγελλόμενος, αντίθετα, δεν κλήθηκε ακόμα από τον εισαγγελέα να δώσει εξηγήσεις, δεν τον συνέλαβαν, ούτε επιδίωξαν οι αρχές να ερευνήσουν τους προσωπικούς του χώρους για να συλλέξουν πειστήρια και σχετιζόμενο υλικό. Αυτό σημαίνει ότι του δόθηκε άφθονος χρόνος να προετοιμαστεί και να καταστρέψει τυχόν επιβαρυντικά στοιχεία που ίσως θα φανέρωναν το μέγεθος και την έκταση του εγκλήματος που έχει διαπραχθεί αλλά και την ενδεχόμενη εμπλοκή άλλων ατόμων σε αυτά. Καθώς είναι κάπως δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι ένας τύπος μπορούσε να διαπράττει επί μια εικοσαετία τέτοια εγκλήματα ανενόχλητος και παράλληλα να αναλαμβάνει υψηλές θέσεις στο καλλιτεχνικό στερέωμα, χωρίς ισχυρές δικτυώσεις προστασίας και συνεργούς, ο χρόνος που σπαταλήθηκε για τη δικαστική έρευνα, μπορεί να αποβεί καταλυτικός για την αποκάλυψη της αλήθειας. Μπορεί να έχουν σβηστεί οι γραμμές που συνδέουν πρόσωπα και καταστάσεις, ώστε τελικά να καεί μόνο ο Λιγνάδης και οι υπόλοιποι απλά να φυσήξουν από πάνω τους τις στάχτες και να συνεχίσουν ατσαλάκωτοι το δρόμο τους. Μπορεί κιόλας αυτός να ήταν ο σκοπός. Σε κάθε περίπτωση αυτή η αβλεψία – σκόπιμη ή μη – είναι εξοργιστική, όπως εξοργιστικά είναι και τα ταξικά, πολιτικά, έμφυλα κριτήρια που διέπουν τον δικαστικό μηχανισμό. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, τα βιασμένα σώματα έχουν ριζικά μεγαλύτερη αξία από τις μπογιές στα ντουβάρια. Κι όταν αυτή η ιεράρχηση αντιστρέφεται, πλήττεται ο πυρήνας της έννοιας του κράτους – δικαίου και της ισονομίας.
Τίποτα λιγότερο από την πλέρια δικαιοσύνη δεν αντιστοιχεί στον πόνο και το τραύμα των θυμάτων. Και η πλέρια δικαιοσύνη δεν εξαντλείται στην καθυστερημένη, ηθικολογικού τύπου, καταδίκη. Προϋποθέτει και συνεπάγεται πολλά περισσότερα και ουσιαστικότερα. Εις βάθος διαλεύκανση της υπόθεσης. Απόδοση ευθυνών σε ποινικό και κοινωνικοπολιτικό επίπεδο σε όσους διέπραξαν εγκλήματα, σε όσους συνέπραξαν, ανέχτηκαν, συγκάλυψαν και ολιγώρησαν. Μέριμνα για την ψυχοκοινωνική υποστήριξη των ατόμων που επέζησαν της έμφυλης κακοποίησης και της σεξουαλικής βίας. Δημιουργία ενός ρωμαλέου πλαισίου λογοδοσίας και εποπτείας στους εκπαιδευτικούς, εργασιακούς, καλλιτεχνικού χώρους για την αποτροπή φαινομένων mobbing, σεξουαλικής κακοποίησης και παρενόχλησης, έμφυλης βίας, ομοφοβικών και τρανσφοβικών συμπεριφορών.
Είναι η στιγμή αυτό το «γιατί τώρα;» που τόσο κακόηχα και προσβλητικά αρθρώθηκε απέναντι στο ορμητικό ποτάμι των μαρτυριών, να το αντιστρέψουμε σε Δικαιοσύνη Τώρα.
