popaganda-Mykenes-2011-Vlastos

Κι ἄρχισε πρῶτος τῶν θεῶν κι ἀνθρώπων ὁ πατέρας˙
γιατὶ ἔβαλε τὸν ἄψεγο τὸν Αἴγισθο στὸ νοῦ του,
ποὺ σκότωσε ὁ κοσμάκουστος Ὀρέστης τ’ Ἀγαμέμνου.                          30
Κι ἔτσι εἶπε στοὺς λοιποὺς θεοὺς στὸ νοῦ του φέρνοντάς τον·
«῎Ω, κρίμα ἀλήθεια, οἱ ἄνθρωποι μὲ τοὺς θεοὺς νὰ τά ᾽χουν,
γιατὶ θαρροῦν πὼς ἀπὸ μᾶς οἱ συμφορὲς τοὺς βρίσκουν,
ἑνῶ παθαίνουν μόνοι τους ἀπ’ ἀσυλλογισιά τους,
χωρὶς νὰ φταίη ἡ μοίρα τους. ῞Οπως καὶ τώρα, δίχως                             35
νά ᾽ναι γραφτό του, ὁ Αἴγισθος* πῆρε τοῦ γιοῦ τ’ Ἀτρέα
τὸ ταίρι, κι ὅταν γύρισε κι ἐκεῖνος στὴν πατρίδα,
τὸν σκότωσε, κι ἂς ἤξερε τί χάρος θὰ τὸν λάχη,
ἀφοῦ τὸ φτεροφόρο ῾Ερμῆ στείλαμε πρὶν καὶ τοῦ ᾽πε,
νὰ μὴν τοῦ πάρη τὴ ζωή, τὸ ταίρι του ν’ ἀφήση,
γιατὶ θὰ φτάση ἡ ἐκδίκηση τ’ Ἀτρείδη** ἀπ’ τὸν Ὀρέστη                            40
σὰ μεγαλώση καὶ ποθῆ νὰ φτάση στὴν πατρίδα.
῎Ετσι τοῦ τά ᾽λεγε ὁ ῾Ερμῆς ποθώντας, τὸ καλό του,
μὰ δὲν τοῦ γύρισε τὸ νοῦ. Τώρα τὰ πλέρωσε ὅλα».

* ξάδερφος του Αγαμέμνονα
** ο γιος του Ατρέα, δηλαδή ο Αγαμέμνονας

(απόσπασμα ραψωδίας α)

popaganda-Mykenes3-2011-Vlastos

» Οι Αχαιοί στο απόγειο της δυνάμεώς τους γύρω στο 1200 π.Χ., επωφελούμενοι από κάποιες αδυναμίες των Χετταίων, επιχείρησαν μια μεγάλη έξοδο στα βορειοδυτικά παράλια της Μ. Ασίας, με σκοπό τη διάνοιξη νέων εμπορικών αγορών. Είναι η γνωστή ιστορία του Τρωικού πολέμου. Γνωρίζουμε βέβαια πως η Τροία έπεσε ύστερα από επίπονη και μακροχρόνη πολιορκία. Από τις ανασκαφές όμως, που έκανε εκεί ο γνωστός από τις Μυκήνες Ερ. Σλήμαν, δεν προέκυψε πως οι Έλληνες μπόρεσαν να δημιουργήσουν εκεί εγκατάσταση.

» Η πολεμική αυτή περιπέτεια λύγισε τόσο τη δύναμη των Αχαιών, ώστε δεν κατόρθωσαν να αντέξουν  στον οικονομικό αποκλεισμό, που τους επέβαλαν «οι λαοί της θάλασσας», και στην πίεση της καθόδου των Δωριέων, οι οποίοι διέθεταν οπλισμό από σίδερο. Οι δημιουργοί του μυκηναϊκού πολιτισμού πήραν τον πικρό δρόμο της διασποράς προς τα νησιά του Αιγαίου και τα μικρασιατικά παράλια. Την πτώση των μυκηναϊκών ακροπόλεων ακολούθησαν σκοτεινοί αιώνες φτώχειας και βίας. Η γραμμική γραφή των Μυκηναίων ξεχάστηκε ολώσδιόλου.

popaganda-Mykenes2-2011-Vlastos

Ομήρου Οδύσσεια,  Α – Ω, τάξη Α’ Γυμνασίου
Μετάφραση Ζήσιμου Σιδέρη, Εισαγωγή και σχόλια του Γεν. Επιθεωρητή Τριαντ. Ι. Δελή,
Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων,  Αθήνα 1978

Οι φωτογραφίες είναι τραβηγμένες κατά τη διάρκεια σχολικής εκδρομής. Το πρόγραμμα περιελάμβανε εκτός από την επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο των Μυκηνών, θαλάσσιο μπάνιο στο Τολό Αργολίδας και φαγητό στις παραθαλάσσιες ταβέρνες. Συμμετείχαν περίπου 120 παιδιά με τους κηδεμόνες τους. Τρία από αυτά ετοιμάζονται να εισέλθουν στον θολωτό τάφο του Αγαμέμνωνα. Παραδίπλα μικρά κορίτσια παίζουν στον ίσκιο από κάποιες καχεκτικές ελιές. Μερικές μητέρες καπνίζουν καθήμενες, κάποιες άλλες μονολογούν για την πρώιμη ζέστη και το ανώμαλο του εδάφους. Οι περισσότεροι έχουν ιδρώσει και έχουν αρχίσει να πεινάνε. Οι οδηγοί των λεωφορείων στο προαύλιο της εισόδου μιλάνε και καπνίζουν κι αυτοί μαζεμένοι σε κάποιο μισοσπασμένο παγκάκι. Σε λίγο «μονάχοι χάθηκαν από το δικό τους κρίμα, οι άσεβοι, που φάγανε τ’ Ουρανοδρόμου Ήλιου τα βόδια και τους στέρησε του γυρισμού τη μέρα».

Καλή εβδομάδα

(φωτογραφίες: Θανάσης Βλαστός, Μάιος 2011)

http://www.projethomere.com/travaux/auteurs_classiques/odyssee_grec_moderne.pdf