«Στην Ελλάδα μισούν όποιον προσπαθεί να μιλήσει λογικά»

Σε μια τέτοια περίοδο τι στόχο έχει το καινούριο σας βιβλίο; Ο στόχος ήταν άλλος. Ξεκίνησα να γράφω ένα βιβλίο άλλο για τον Ερυθρό Σταυρό γιατί είναι η πιο παλιά ΜΚΟ.  Μ’ ενδιέφερε η κοινωνία των πολιτών πάρα πολύ πάντα και έψαξα να βρω ποια ήταν η πρώτη ΜΚΟ που δραστηριοποιήθηκε στην Ελλάδα. Αυτή ήταν  ο Ερυθρός Σταυρός.  Βέβαια, δεν έχει γραφτεί τίποτα και είναι εντυπωσιακό γιατί έχουμε στα παλιά μας τα παπούτσια την κοινωνία των πολιτών στην οποία εγώ προσβλέπω για το μέλλον και λέω να το καλό το θέμα και ψάχνω μία ενδιαφέρουσα περίοδο.

Κατέληξα ότι η πιο ενδιαφέρουσα περίοδος είναι αυτή της έξαρσης των εθνικισμών με τους Βαλκανικούς πολέμους και τον Ελληνοτουρκικό. Εκεί χρείαζεται να κάνουμε σύγκριση στην Ελλάδα και στη Τουρκία και να εξετάσουμε το γεγονός πως μπόρεσε αυτή η ΜΚΟ που υπήρχε και στα δύο μέρη να αντισταθεί, να είναι πράγματι ουδέτερη και να αντισταθεί στον εθνικισμό. Τη δεύτερη μέρα της έρευνας διαπίστωσα ότι δεν μπόρεσε να αντισταθεί καθόλου. Ήταν εργαλείο του εθνικισμού και στις δύο περιοχές και μάλιστα στην Τουρκία έχει πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία αφού ο Κεμάλ δια του Ερυθρού Σταυρού συνεργαζόταν με τους ξένους όταν ήταν στο πόλεμο. Σε αυτόν ανέθεσε την ανταλλαγή πληθυσμών κλπ. Άρα zero. To ενδιαφέρον μου χάθηκε, αφού απάντησα αμέσως. Γιατί ξέρετε είναι τόσο κοπιώδες αυτό το πράγμα που χρειάζεσαι λίγο αστυνομικό δαιμόνια για να σε τραβήξει. Θέλω να το τελειώσω όμως και λέω σκάσε και γράφε.

Μέτα από λίγο καιρό βρίσκομαι στην Ελβετία και ψάχνω για τον Ερυθρό Σταυρό. Στο  απέναντι κτίριο είναι ο Οργανισμός. Ηνωμένων Εθνών που έχει τα αρχεία της Κοινωνίας των Εθνών. Όταν τελείωνε λοιπόν εκεί η Βιβλιοθήκη έφευγα και πήγαινα απέναντι έτσι για το δικό μου το γούστο. Ήλπιζα ότι  κάπου θα έχουν συνεργαστεί κάτι θα βρω και εκεί. Τους έψαχνα έβλεπα στη διάρκεια του μεσοπολέμου αυτό που ζούμε τώρα. Δηλαδή να προσπαθούν να μεταφέρουν τεχνογνωσία όχι τα δάνεια που είναι λίγο πιο αμφιλεγόμενο πράγμα έτσι; Και λές θέλουν να βγάλουν από εμένα. Το καθαρό πράγμα, αυτό που δεν είχαν να βγάλουν τίποτα. Από την επιτροπή υγείας που ήρθε εδώ να κάνει ένα θαύμα, ένα σύστημα υγείας για πρώτη φορά. Ασφάλεια για όλους, και τους πετάξαν και φύγαν άκλαφτοι από εδώ. Όσο τα διάβαζα ξέρετε τρελαινόμουν, έλεγα δεν είναι δυνατόν.

Λέω δεν μπορεί να γίνονται ακριβώς τα ίδια να έχουν ακριβώς τις ίδιες δράσεις. Δηλαδή η ΕΑΠ που έκανε ένα θαύμα στη βόρεια Ελλάδα, την πέρασαν δικαστήριο και μάλιστα ο Πάγκαλος όποτε δεν του άρεσε ο πρόεδρος τον άλλαζε. Και έτσι βούτηξα προς τα εκεί.

Είχα συναίσθηση της δυσκολίας του πράγματος.  Για τρία χρόνια δούλευα 18 ώρες τη μέρα, έτρωγα ξηρά τροφή για να μη διακόψω τον ειρμό μου, μην πάω σούπερ μαρκετ.  Τώρα είμαι πολύ χαρούμενη που το έκανα αλλά δεν θα το ξαναδοκίμαζα. Έπρεπε να αποκτήσω καινούριε ιδιότητες και να τις ανακατέψω. Oικονομική ιστορία, κοινωνική ιστορία, ιστορία των ιδεών. Tρελάθηκα, κοιμόμουνα και έβλεπα έναν οικονομολόγο να γελάει πάνω από το κεφάλι μου και να με ρωτάει: «τι γράφεις παιδί μου;» Ήταν πολύ σκοτεινή περίοδος για εμένα αλλά έμαθα πάρα πολλά πολλά πράγματα. Ελπίζω η γραφή να φαίνεται ότι ανήκει σε λογοτέχνη.

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη.