Μπορεί στο συλλογικό ασυνείδητο, το όνομα Αλέξης Γεωργούλης να έχει καταγραφεί ως ο «ωραίος» ηθοποιός στις γνωστές σειρές στις αρχές των ‘00s, αλλά από τότε έχει περάσει μια εικοσαετία και φέτος ολοκληρώνεται η πρώτη του τετραετία ως ευρωβουλευτής εκλεγμένος με τον ΣΥΡΙΖΑ, ανήκοντας στην Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά – Βόρεια Πράσινη Αριστερά.

Πέρα από την ευρύτερη κοινοβουλευτική του δραστηριότητα, είναι τακτικό μέλος της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας, Συντονιστής στην Επιτροπή Αναφορών, Μέλος της Διακομματικής Ομάδας για τα Άτομα με Αναπηρία, Μέλος της Διακομματικής Ομάδας για την Ευημερία των Ζώων, Μέλος της Διακομματικής Ομάδας για την αντιμετώπιση του Καρκίνου και πρωτεργάτης για την ίδρυση του Cultural Creators Friendship Group.

Σύμφωνα με την καταγραφή της Διεθνούς Διαφάνειας Βρυξελλών που αναφέρεται στη διαφάνεια του lobbying στο ευρωκοινοβούλιο, από τους 21 Έλληνες ευρωβουλευτές στο σύνολο, μόλις δύο από αυτούς δηλώνουν επίσημα τις συναντήσεις τους με λομπίστες στις Βρυξέλλες. Ένας εξ αυτών ο συνεντευξιαζόμενός μας και ο άλλος ο Πέτρος Κόκκαλης. 

Πρόσφατα, έφερε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το ζήτημα της άνισης μεταχείρισης των καλλιτεχνικών σπουδών στην ΕΕ, καταθέτοντας δύο ερωτήσεις, σε συνέχεια των δηλώσεών του για τα ακαδημαϊκά και εργασιακά δικαιώματα των καλλιτεχνών και των κινητοποιήσεων που έχουν γίνει στη χώρα μας, με αφορμή το Προεδρικό Διάταγμα 85/2022. Συγκεκριμένα ρώτησε για την αναγνώριση ή μη των καλλιτεχνικών σπουδών ως Τριτοβάθμια εκπαίδευση, για τις ενέργειες που θα πραγματοποιήσει η Επιτροπή με σκοπό την ίση αντιμετώπιση όλων των καλλιτεχνών από τα κράτη μέλη της ΕΕ, και το αν το ζήτημα της αυτόματης αμοιβαίας αναγνώρισης των καλλιτεχνικών σπουδών θα ενταχθεί στο πλαίσιο των στόχων του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης έως το 2025.

Με αφορμή τη μαζική συσπείρωση των καλλιτεχνών και την πρωτοφανή διάρκεια των κινητοποιήσεών τους, με δώδεκα καταλήψεις σε όλη τη χώρα και παραιτήσεις σύσσωμου του διδακτικού προσωπικού του Εθνικού Θεάτρου, του ΚΘΒΕ και του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας, του ζητήσαμε να μας συναντήσει στο κέντρο της Αθήνας, όπου κουβεντιάσαμε για μια βεντάλια ζητημάτων με τα οποία ασχολείται.

Ας ξεκινήσουμε με το πως αισθάνεσαι ως καλλιτέχνης, με τη στάση της κυβέρνησης απέναντι στον καλλιτεχνικό κόσμο που εκδίδει προεδρικό διάταγμα μέσα σε μια νύχτα, χωρίς συζήτηση, χωρίς διαβούλευση;

Να σου πω πριν γίνει αυτή η επίθεση στους καλλιτέχνες πώς αισθανόμουν; 

Ναι, φυσικά.

Όταν ήρθα σε πρώτη επαφή με την τέχνη της υποκριτικής, αλλά και της μουσικής, συνειδητοποίησα ότι αυτό το πράγμα πρέπει όλοι οι άνθρωποι να το γευτούν. Ανεξαρτήτως τι δουλειά θέλουν να ακολουθήσουν, πρέπει να περάσουν από αυτό το κομμάτι, από αυτό τον χώρο. Να κάνουν κάποια μαθήματα, σεμινάρια, να έχουν την εμπειρία, να παίξουν, να δουν και να ξαναδούν παραστάσεις. Αυτό γιατί συνειδητοποίησα ότι σου ανοίγει πόρτες μέσα σου για να μπορέσεις να καταλάβεις. Να μην είσαι μόνο αυτό που βλέπουμε πάνω στην επιφάνεια. Να μπορείς να βλέπεις και από πίσω τι γίνεται, ανάμεσα από τις λέξεις, πίσω από την εικόνα και μέσα από τα βλέμματα. Μπορείς να καταλάβεις και τον δικό σου χαρακτήρα. Άρα σου ανοίγει μία πόρτα για την αυτογνωσία και την πιο ουσιαστική επικοινωνία. Οποιαδήποτε μορφή τέχνης. Δεν χρειάζεται να είσαι με κόσμο και να παίζεις, δεν χρειάζεται να είσαι συνέχεια σε συναναστροφή με κάποιον. Μπορεί ένα βιβλίο να σου ανοίγει έναν κόσμο.

Μπαίνοντας μέσα στον χώρο, όταν έγινα επαγγελματίας πια, συνειδητοποίησα ότι ο άνθρωπος έφτιαχνε κοινωνίες στα πρώτα του χρόνια για να επιβιώσει – είτε ήταν το κρύο, είτε ήταν η έλλειψη τροφής, η έλλειψη νερού, ο καιρός, ή τα άλλα ζώα που ήταν πιο δυνατά από αυτόν, όποιος κι αν ήταν ο κίνδυνος. Μετά, δημιούργησε πολιτισμό για να μπορέσει να μείνει ενωμένος. Άρα, ο πολιτισμός είναι αυτό που μας κρατάει ενωμένους. Κι όταν είμαστε ενωμένοι, μπορούμε και επικοινωνούμε την πληροφορία και η πληροφορία αυτή έχει ουσιαστική δύναμη. Το να προσπαθούμε να ανακαλύψουμε τον τροχό εξ αρχής είναι δώρον άδωρον. Με την μετάδοση της πληροφορίας που εγώ βρήκα τον τροχό, τον έδωσα σε εσένα, εσύ έβαλες κάτι από πάνω και αυτό μετακινήθηκε και πάει λέγοντας, φτάσαμε σήμερα που όλο αυτός ο ψηφιακός κόσμος λειτουργεί. Φτάσαμε μέχρι εκεί γιατί παραμείναμε ενωμένοι, παραμείναμε στην διαδικασία της ανταλλαγής πληροφορίας. Αυτό γίνεται μόνο μέσω του πολιτισμού, δεν γίνεται με κανένα άλλο μέσο, το οποίο να μας κρατάει κοντά.

Πριν γίνει ό,τι γίνει, συνειδητοποίησα ότι ο κόσμος από τη μία χρησιμοποιεί τον πολιτισμό, ακόμα και πολιτικοί και κυβερνήσεις, κι από την άλλη, δεν το συνειδητοποιεί. Άρα δεν το το υποστηρίζουν και δεν το φωτίζουν. Επομένως, δεν αναπτύσσεται με τους ρυθμούς που αναπτύσσονται τα πράγματα γύρω του. Μένει πίσω ο πολιτισμός μας, η τέχνη μας, η ταυτότητά μας, κι απλώς ακολουθεί. Με αποτέλεσμα να θυσιάζεται η ψυχή της κοινωνίας, αν μπορούμε να το πούμε έτσι (σ.σ.: ο πολιτισμός) και να ασχολούμαστε μόνο με το σώμα της κοινωνίας (σ.σ.: το χρηματοοικονομικό σύστημα). Κάνουμε τέχνη για να ζούμε, για να περνάμε όμορφα, για να γευτούμε τη χαρά, την ευτυχία.

Έρχεται λοιπόν ο Δεκέμβριος του ‘22 και βγαίνει το προεδρικό διάταγμα…

Και συνειδητοποιούμε ότι όχι μόνο δεν μας αφορά να τον επιδοτήσουμε, να τον υποστηρίξουμε, να τον φέρουμε στην πρώτη γραμμή, αλλά μπορούμε να τον πάμε ακόμα πιο πίσω, να τον απαξιώσουμε. Το προεδρικό διάταγμα, αυτό ακριβώς κάνει. Γι’ αυτό υπάρχουν και τα επιχειρήματα, ότι κι εσύ όταν θες να πας να πιάσεις δουλειά είναι η δουλειά που κάνεις, όχι το πτυχίο που έχεις. Ναι, αυτό συμβαίνει παντού, από τη μία, αλλά από την άλλη είναι πόσο εγώ αναγνωρίζω τη δουλειά που κάνεις. Όπως όταν καταλαβαίνω ότι ο τομέας που έχει υποστεί το μεγαλύτερο πλήγμα είναι ο τομέας του πολιτισμού και επιδοτώ τον πολιτισμό για να τον κρατήσω στη ζωή, να τον κρατήσω στην πορεία της κοινωνίας, αυτό σημαίνει ότι τον σέβομαι. Κι άλλοι τομείς μπορεί να έχουν χτυπηθεί, αλλά δεν τους έχει ξεχάσει τόσο πολύ η Πολιτεία.

Έχουν περάσει δύο μήνες και παραπάνω κινητοποιήσεων του πανκαλλιτεχνικού κινήματος που όλο και μεγαλώνει κι ακόμη δεν φαίνεται να υπάρχει διάθεση να αρθεί αυτό το κλίμα απαξίωσης των δικαιωμάτων των καλλιτεχνών από την κυβέρνηση, παρά μόνο δίνονται επικοινωνιακά «τυράκια».

Η απαξίωση δεν διαρκεί μόνο δύο μήνες, τα προβλήματα του πολιτισμού ξεκίνησαν να βγαίνουν στην επιφάνεια, όταν ήρθε ο COVID-19 που τράβηξε το πέπλο και φάνηκε μέσα ότι χρειάζεται μεγάλη βοήθεια και προσοχή. Κακώς δεν έχουμε δώσει προσοχή όλα αυτά τα χρόνια και μιλάω για δεκαετίες, όχι πέντε-έξι χρόνια, πολλές δεκαετίες. Από τότε που ξεκίνησε ο κορωνοϊός μέχρι και σήμερα, βλέπουμε αυτές τις παθογένειες να έρχονται μπροστά και εκεί που χρειάζεται η βοήθεια της κυβέρνησης να μην προσφέρεται. 

Βλέπουμε τώρα μια επίμονη συσπείρωση.

Πάντα ενωμένοι ήταν οι καλλιτέχνες, απλώς τώρα αυτό που συμβαίνει, επειδή έχει διάρκεια, δείχνει και ότι είναι και δυνατή αυτή η συσπείρωση. Δείχνει ότι στο πρώτο κύμα βγήκαν οι δέκα και διεκδίκησαν τα δικαιώματά μας, δεν ακούστηκαν όσο έπρεπε και συνέχισαν ακόμα πιο δυνατά. Βγήκαν μετά είκοσι, μετά τριάντα και τώρα είναι το 100% σαν ποσοστό.

Το κράτος δικαίου πρέπει να το φυλάμε όπως την καρδιά στον άνθρωπο.

Τι πιστεύεις ότι θα γίνει από εδώ και πέρα;

Από αυτά που ακούγονται, και κρίνοντας από το παρελθόν, δεν είμαι αισιόδοξος. Δεν βλέπω ότι μπορούμε να σκύψουμε πάνω από το πρόβλημα και να το λύσουμε με μια συνάντηση τριών, τεσσάρων ωρών και να πούμε αυτό ήταν εντάξει, έγινε. Απλώς να καλύψουμε το πρόβλημα, να σταματήσουμε τις φωνές να ακούγονται, μέχρι το επόμενο κύμα γιατί σίγουρα θα ξανά έρθει κύμα. Γιατί σίγουρα και με το προηγούμενο διάταγμα που πήγε να τα βάλει τα πράγματα σε σειρά, δεν μπόρεσαν να μπουν. Ήταν κάπως βεβιασμένο, πρόχειρο. Δεν το ψάξανε καλά για να βγει. Είχα ζητήσει πολλές φορές να έχουμε επικοινωνία για να υπάρχει διαβούλευση και από τις δύο πλευρές. Να μπορούμε να καταλάβουμε τι λέει ο ένας και τι λέει ο άλλος. Αλλά μέχρι στιγμής μόνο τη μία πλευρά ακούμε που παίρνει αποφάσεις και εμείς περιμένουμε να δούμε τι καινούργιο θα βγει. Πράγμα που σκοτώνει τον διάλογο, σκοτώνει τη δημιουργία, δεν υπάρχει εξέλιξη. Για αυτούς τους λόγους δεν μπορώ να είμαι αισιόδοξος ότι θα βρούμε μια λύση.

Δεν γίνεται παθογένειες που υπάρχουν δεκαετίες, να λυθούν μέσα σε ένα τετραωράκι. Χρειάζεται διαβούλευση, χρειάζεται να σκεφτούμε, χρειάζεται πραγματικά να στύψουμε το μυαλό μας πάνω από τα προβλήματα που κρατάνε χρόνια.

Σε σχέση με το Άρθρο 16 που θέλουν να τροποποιήσουν, ποια είναι η γνώμη σου;

Με μεγάλη ευκολία μπορούμε να πούμε ότι μπορούμε να αλλάξουμε το Σύνταγμα. Να αλλάξουμε και όποια παράγραφο θέλουμε, να προσθέσουμε, να αφαιρέσουμε. Ουσιαστικά, δεν έχουμε ισχυρό κράτος, δεν έχουμε ισχυρό Σύνταγμα. Το Σύνταγμα δεν πρέπει να το αλλάζουμε από τη μια μέρα στην άλλη. Δεν πρέπει να κάνουμε πειράματα. Δεν μπορείς εσύ τώρα που είσαι στην κυβέρνηση, που θα καθίσεις 4 χρόνια λογικά, να πεις, εγώ θα αλλάξω και το Σύνταγμα. Για τις αλλαγές στο ίδιο το Σύνταγμα, θα πρέπει να βλέπεις δεκαετίες, ο σχεδιασμός που κάνεις και οι αλλαγές που φέρνεις, θα πρέπει να βλέπουν σε τόσο μεγάλο βάθος χρόνου.

Εάν δεν υπάρχει το κράτος δικαίου, καληνύχτα Ευρώπη και καλή τύχη. 

Το Πανεπιστήμιο Παραστατικών Τεχνών που ζητούν οι σπουδαστές και οι σπουδάστριες των καλλιτεχνικών σχολών είναι κάτι που θα έπρεπε να είχε γίνει καιρό τώρα; 

Εγώ θα έλεγα ότι αργήσαμε. Και αργήσαμε και πάρα πολύ. Φτιάχνοντας όμως το Πανεπιστήμιο, την ανώτατη δηλαδή καλλιτεχνική εκπαίδευση, δεν σημαίνει ότι η ανώτερη θα πρέπει να σταματήσει. Είναι ανεξάρτητα πράγματα, δεν έχει σχέση το ένα με το άλλο. Δεν μπορείς να πεις ότι υπάρχει για παράδειγμα Τμήμα Δομικών Έργων στο ΤΕΙ, τώρα φτιάξαμε Πολυτεχνείο, άρα σταματάνε τα ΤΕΙ. Τα χρειάζεσαι και τα δύο. Το ότι λείπει η ανώτατη, δεν σημαίνει ότι φταίει η ανώτερη.

Προ ολίγων ημερών υπέβαλες ερώτηση στο ΕΚ με θέμα “Περί ένταξης των καλλιτεχνικών ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων στη νομοθεσία της ΕΕ”. Η Ελλάδα μεταχειρίζεται πολύ διαφορετικά και άνισα τους καλλιτέχνες της σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες;

Να ξεκαθαρίσουμε εδώ ότι στην ΕΕ ο πολιτισμός και η παιδεία είναι συντρέχουσες αρμοδιότητες. Ωστόσο υπάρχουν κάποιες κατευθυντήριες που δίνονται προς τα κράτη-μέλη, βάσει των προτεραιοτήτων και των πολιτικών της ΕΕ. Υπέβαλα δύο ερωτήσεις προς την Επιτροπή.

Η πρώτη ερώτηση με θέμα «Περί Αναγνώρισης Καλλιτεχνικών Σπουδών ως Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και Άνισης Μεταχείρισης» αφορά στις ανισότητες που υπάρχουν ανάμεσα στα κράτη μέλη ως προς την μεταχείριση των καλλιτεχνών (ορισμένα κράτη τους αναγνωρίζουν ως απόφοιτους Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ενώ άλλα απλώς ως απόφοιτους λυκείου), γεγονός που δημιουργεί προβλήματα στην ελεύθερη κυκλοφορία τους στην ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, με ενδιαφέρει να τοποθετηθεί η Επιτροπή για τις ενέργειες που θα πραγματοποιήσει, με σκοπό την ίση αντιμετώπιση όλων των καλλιτεχνών από τα κράτη μέλη της ΕΕ και για το εάν αναγνωρίζονται ή όχι τελικά, οι καλλιτεχνικές σπουδές ως Τριτοβάθμια εκπαίδευση και εάν το ζήτημα της αυτόματης αμοιβαίας αναγνώρισης των καλλιτεχνικών σπουδών θα ενταχθεί στο πλαίσιο των στόχων του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης έως το 2025.

Η δεύτερη ερώτηση με θέματα «Περί ένταξης των καλλιτεχνικών ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων στη νομοθεσία της ΕΕ» αφορά στην ισότιμη αναγνώριση των καλλιτεχνικών σπουδών σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με σκοπό την ελεύθερη εγκατάσταση, παροχή υπηρεσιών και άρση των εμποδίων της ελεύθερης κινητικότητας των πολιτών. Στο πλαίσιο αυτό, οι ερωτήσεις που τέθηκαν προς την Επιτροπή τόνιζαν την ανάγκη για διαδικασίες για την αμοιβαία αναγνώριση των ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων των καλλιτεχνών και εργαζόμενων στον Πολιτισμό σε όλα τα ΚΜ και την αξιοποίηση του Ευρωπαϊκού Έτους Δεξιοτήτων προς αυτή την κατεύθυνση και την ένταξη των καλλιτεχνών και των εργαζομένων στον Πολιτισμό στην Οδηγία Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων.

Μπορείς να μοιραστείς κάποια θετικά παραδείγματα άλλων χωρών σε σχέση με την αναγνώριση των καλλιτεχνικών σπουδών;

Από μια έρευνα που ξεκίνησε η ομάδα μου, γνωρίζουμε ήδη ότι υπάρχουν πολλές καλλιτεχνικές σχολές πανεπιστημιακού επιπέδου σε άλλες χώρες. Για παράδειγμα στην Ιταλία μετρήσαμε 74 πανεπιστημιακά τμήματα μουσικών σπουδών και 30 εικαστικών τεχνών, στη Γερμανία 48 «Πανεπιστήμια Τεχνών». Μέχρι τώρα έχουμε εντοπίσει α) Πανεπιστημιακού επιπέδου σπουδές μουσικής σε Γαλλία, Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Δανία, Σουηδία, Φινλανδία, Εσθονία, Λιθουανία, Λετονία, Τσεχία, Πολωνία, Ουγγαρία, Ρουμανία, β) Πανεπιστημιακού επιπέδου σπουδές για τις παραστατικές τέχνες σε Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Δανία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Πολωνία, γ) Πανεπιστημιακού επιπέδου σπουδές για τις εικαστικές τέχνες σε Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Φινλανδία, Σουηδία, Εσθονία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Ολλανδία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία Τσεχία.

Όπως βλέπετε δεν είναι μόνο οι οικονομικά εύρωστες χώρες που διαθέτουν πανεπιστημιακές καλλιτεχνικές σπουδές στην Ένωση. Η αμοιβαία αντιστοίχιση και η αναγνώριση ξένων πτυχίων που είναι πανεπιστημιακού επιπέδου δεν αντιμετωπίζει προβλήματα μεταξύ κρατών μελών. Αλλά όσοι/ες ακολουθούν καλλιτεχνικές σπουδές στην Ελλάδα δεν λαμβάνουν πτυχίο που να μπορεί να αντιστοιχηθεί εύκολα με άλλα ευρωπαϊκά.

Ασχολείσαι και με το φαινόμενο SLAPP, τις λεγόμενες «Στρατηγικές αγωγές κατά της συμμετοχής του κοινού», όντας εισηγητής στον συγκεκριμένο φάκελο της Επιτροπής Πολιτισμού από την ευρωπαϊκή αριστερά. Τι θέλετε να δείτε να αλλάζει σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά τις SLAPP;

Ακρογωνιαίος λίθος της δημοκρατίας είναι η ελευθερία του τύπου και της κοινωνίας των πολιτών, η ελευθερία των δημοσιογράφων και των συλλογικοτήτων να ερευνούν και να καταγγέλλουν τις περιπτώσεις διαφθοράς, παρανομίας και αδικίας. Χρειάζεται λοιπόν να προστατευθούν από τις μακρόχρονες δικαστικές περιπέτειες, γιατί συνήθως οι καταγγελόμενοι δεν έχουν πρόβλημα να πληρώνουν δικηγόρους για να οδηγούν στα δικαστήρια επί χρόνια όσους/ες, με σκοπό να καθυστερούν απίστευτα οι νομικές διαδικασίες και να αποθαρρύνονται οι καταγγέλοντες. Αυτή η τακτική στέλνει το μήνυμα στην κοινωνία ότι κινδυνεύεις να καταστραφείς οικονομικά, καθώς και ψυχολογικά, αν κάνεις ερευνητική δημοσιογραφία ή αν είσαι ευσυνείδητος πολίτης και αποκαλύψεις τα κακώς κείμενα. Χρειάζονται, συνεπώς, δικλείδες ασφαλείας, ώστε να προστατεύονται οι καταγγέλλοντες/ουσες. Συζητείται τώρα στην Ευρωβουλή μια σχετική ευρωπαϊκή οδηγία για τις διασυνοριακές τέτοιες περιπτώσεις, αλλά πρέπει να βρεθεί τρόπος να καλυφθεί επαρκώς και το θέμα των ενδοσυνοριακών, εθνικών περιπτώσεων.

Μια πολύ σημαντική πτυχή είναι να διασφαλίσουμε ότι η νέα οδηγία εφαρμόζεται σε εκκρεμείς υποθέσεις που κινήθηκαν ή συνεχίστηκαν ενώπιον εθνικού δικαστηρίου κατά τη στιγμή της έναρξης ισχύος της, καθώς και σε αστικές αξιώσεις που ασκούνται σε ποινικές διαδικασίες, ενώ σε διοικητικές υποθέσεις πρέπει να ερμηνεύονται στενά για να ενισχυθεί η προστασία των πολιτών από αξιώσεις που βασίζονται καταχρηστικά σε διατάξεις διοικητικού χαρακτήρα.

Επιπλέον, προτείνω να συμπεριληφθούν αναφορές σε πολλά άλλα δικαιώματα και ελευθερίες που συνδέονται εγγενώς με την άσκηση της ελευθερίας της έκφρασης και της ενημέρωσης, π.χ. το δικαίωμα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι καθώς και στην ελευθερία των τεχνών, του πολιτισμού και της επιστήμης, με σκοπό να εδραιωθεί το μέσο σε έναν ολοκληρωμένο και βασισμένο στα δικαιώματα ορισμό της έννοιας της «δημόσιας συμμετοχής» που θα πρέπει να προορίζεται ως συμμετοχή στη δημόσια ζωή και στη λήψη αποφάσεων, αλλά και στην άσκηση ενός ρόλου φύλακα για την προώθηση της λογοδοσίας για δραστηριότητα που θεωρείται παράνομη, ανήθικη, παράνομη, ανασφαλής ή δόλια.

Πριν λίγες μέρες έκανες και μία τοποθέτηση στην Ολομέλεια της Ευρωβουλής για τον Ανεξάρτητο Φορέας Δεοντολογίας στην ΕΕ. Πόσο αναγκαία κρίνεται η ύπαρξή του στις μέρες μας;

Ναι, επιμένω για το υψηλότερο δυνατό επίπεδο διαφάνειας. Πλήρης διαφάνεια και λογοδοσία στον πυρήνα της Ευρώπης ώστε να μη διαβρώνεται από κανένα εσωτερικό ή εξωτερικό συμφέρον, για να έχουμε ακλόνητη την εμπιστοσύνη των πολιτών μας. Η αναγκαιότητα ύπαρξης ενός τέτοιου ανεξάρτητου φορέα δεοντολογίας είναι πιο ξεκάθαρη από ποτέ. Ο φορέας αυτός θα πρέπει να έχει τόσο δυνατότητες έρευνας όσο και δυνατότητα επιβολής κυρώσεων. Στο πλαίσιο αυτό η πληροφόρηση από τρίτα μέρη, όπως δημοσιογράφοι, ΜΚΟ και whistle – blowers, θα πρέπει να προστατεύονται. Το Κοινοβούλιο έκανε έκκληση προς την ΕΕ να δημιουργήσει ένα ανεξάρτητο όργανο δεοντολογίας που θα παρακολουθεί όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Οι ευρωβουλευτές κάλεσαν για πρώτη φορά την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση τον Σεπτέμβριο του 2021, για τη βελτίωση της διαφάνειας και της ακεραιότητας στη λήψη αποφάσεων σε επίπεδο ΕΕ.

Αυτό το όργανο θα έχει ως στόχο να εγγυηθεί ότι οι δημόσιες αποφάσεις λαμβάνονται «με σκοπό το κοινό καλό και την εμπιστοσύνη των πολιτών στα θεσμικά όργανα της ΕΕ». Θα δημιουργηθεί μέσω διοργανικής συμφωνίας (ΔΣ) μεταξύ του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής και θα είναι ανοιχτή σε όλα τα θεσμικά όργανα, οργανισμούς και φορείς της ΕΕ, με εξουσίες έρευνας ή παροχής συμβουλών ανάλογα με το υπό εξέταση ζήτημα.

Την περασμένη εβδομάδα διεξήχθη στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και μια συζήτηση αναφορικά με την διάβρωση του κράτους δικαίου στην Ελλάδα…

(Γέλια). Έξω από τις πολύ απλές λαϊκές συζητήσεις στα καφέ, που λες με έναν φίλο «Τώρα τι ψάχνεις;!», το κράτος δικαίου είναι το πλέον σημαντικό πεδίο που θα πρέπει να το φυλάμε, όπως την καρδιά στον άνθρωπο. Είναι η καρδιά του ανθρώπου. Είναι αυτό που, εάν δεν υπάρχει, δεν κινείται τίποτα με σειρά, με τάξη. Δεν μπορεί να λειτουργήσει το κράτος. Δεν είναι κράτος. Άρα, θα πρέπει να το διαφυλάττουμε σαν να είναι η ζωή μας. Γιατί δεν είναι μόνο το σήμερα, είναι και τα παιδιά μας και τα παιδιά των παιδιών μας και πάει λέγοντας. 

Εάν κάνω κάτι και χτυπήσω την οικονομία σήμερα, αύριο δεν μπορεί να επουλωθεί. Αν χτυπήσω το κράτος δικαίου σήμερα, δεν πρόκειται να φτιάξει αύριο. Θα γίνεται και χειρότερα και χειρότερα και χειρότερα. Γιατί από τη στιγμή που θα διαβρωθεί και ανοίξει αυτό το πράγμα, καθένας θα κάνει ό,τι θέλει. Θα πάμε σε μια αταξία και αναρχία μέσα στο κτίριο αυτό που λέμε Βουλή. Και λες, από τη μία χτυπάς το κράτος δικαίου, από την άλλη χτυπάς και την τέχνη μας, τον πολιτισμό μας. Για ποια χώρα μιλάμε; Και όπως είπε και σε μια ομιλία κλείνοντας κάποιος ευρωβουλευτής, εάν δεν υπάρχει το κράτος δικαίου, καληνύχτα Ευρώπη και καλή τύχη.