Ιούνιος 2014. Η εγκαταλελειμμένη Βίλα Ιόλα ανοίγει για πρώτη φορά τις πύλες της στο κοινό μετά από 27 ολόκληρα χρόνια, υπό την αιγίδα του Δήμου Αγίας Παρασκευής, για την παράσταση«Alexandros Iolas» του performer, ηθοποιού και σκηνοθέτη Χριστόφορου Αντωνιάδη.
Σήμερα, η βίλα του Αλέξανδρου Ιόλα, του διεθνώς επιδραστικού γκαλερίστα και σπουδαίου συλλέκτη έργων τέχνης, ανήκει πια στον Δήμο και οι εργασίες για τη ανάδειξή της σε πολιτιστικό στολίδι αρχίζουν σύντομα. Προτού ο χώρος «παραδοθεί» στη διαδικασία της ανακαίνισης, ο Δήμος αποφάσισε να γιορτάσει το ξεκίνημα της νέας του εποχής με την πραγματοποίηση της νέας θεατρικής παράστασης του Χριστόφορου Αντωνιάδη, αυτή τη φορά με τίτλο «Ο Θαυμαστός Κόσμος του Ιόλα».
Η παράσταση, στην οποία ο Χριστόφορος Αντωνιάδης υποδύεται τον Άντι Γουόρχολ, βασίστηκε στο ομώνυμο βιβλίο του βιογράφου του Ιόλα, Νίκου Σταθούλη. Μερικές ημέρες μετά το επιτυχημένο ανέβασμά της στη Βίλα Ιόλα, ο Χριστόφορος Αντωνιάδης μιλάει στην Popaganda για την απόφασή του να δημιουργήσει μία ακόμη παράσταση αφιερωμένη στον Αλέξανδρο Ιόλα, αλλά και για το πώς βρέθηκαν τα αυθεντικά γυαλιά του σπουδαίου Γουόρχολ στα χέρια του.
Χριστόφορε, η «σχέση» σου με τον Ιόλα μας πηγαίνει πίσω στο 2014, όταν έγραψες, σκηνοθέτησες και ερμήνευσες τον ομώνυμο ρόλο στο Alexandros Iolas, που βασίστηκε στο βιβλίο του βιογράφου του Ιόλα, Νίκου Σταθούλη. Γιατί αποφάσισες να δημιουργήσεις ένα ακόμη έργο με πρωταγωνιστή τον ίδιο; Το υλικό που υπάρχει και έχει στα χέρια του ο βιογράφος του Ιόλα, κύριος Σταθούλης, αλλά και η τόσο γεμάτη ζωή του Αλέξανδρου Ιόλα θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη μαγιά για να γράψω και τρίτο και τέταρτο κείμενο. Το πρώτο μου έργο ήταν μια γραμμική αφήγηση της ζωής του, που ξεκινούσε από την ημέρα της γέννησης του μέχρι τη μέρα του θανάτου του, φωτίζοντας κυρίως την επαγγελματική του διαδρομή.
Ο Ιόλας αρχικά υπήρξε χορευτής κλασικού μπαλέτου και αργότερα ιμπρεσάριος τέχνης ανακαλύπτοντας καλλιτέχνες όπως τον Άντι Γουόρχολ, εμπνέοντας δημιουργούς αλλά και επηρεάζοντας ολόκληρα καλλιτεχνικά κινήματα. Το δεύτερο έργο «Ο θαυμαστός κόσμος του Ιόλα» είναι ένα σουρεαλιστικό ταξίδι σε δώδεκα εικόνες, που η καθεμία από αυτές σηματοδοτεί μια ανεξίτηλη στιγμή της ζωής του. Εμφανίζονται στην παράσταση νέοι ήρωες όπως, η Μαρίκα Κοτοπούλη και η Γκρέτα Γκάρμπο και λέγονται πράγματα που δεν έχουν ειπωθεί στην προηγούμενη παράσταση.
Το 2014, η εγκαταλελειμμένη Βίλα Ιόλα ανοίγει για πρώτη φορά τις πύλες της στο κοινό μετά από 27 ολόκληρα χρόνια, υπό την αιγίδα του Δήμου Αγ. Παρασκευής. Σήμερα, λίγο πριν ξεκινήσουν τα έργα για την ανάδειξή της, το κοινό είχε την ευκαιρία να απολαύσει στον χώρο της την παράστασή σου. Ποια η ιστορική της αξία για σένα; Αυτό που με βεβαιότητα μπορώ να πω είναι ότι έχει τεράστια συναισθηματική αξία για μένα. Εξού και η πολύ έντονη φόρτιση την Κυριακή κατά τη διάρκεια της τελευταίας μας παράστασης, στον κατάμεστο κήπο του Ιόλα. Το 2014 η πρώτη παράσταση αποτέλεσε την αιτία να ανοίξει αυτός ο ιστορικός χώρος, που φιλοξενούσε στο παρελθόν 10,000 έργα, αλλά και συνάμα την αφορμή για να ξανατεθεί επί τάπητος το θέμα του σπιτιού του Ιόλα. Η αναγκαιότητα αυτός ο χώρος να αποκτήσει τη χαμένη του αίγλη και να επιστρέψει στην πρότερη μορφή του είχε μπει πια στην ατζέντα των τοπικών αρχών. Τώρα, εν έτει 2021, το σπίτι ανήκει στο Δήμο Αγίας Παρασκευής και η νέα παράσταση οριοθετεί το καλωσόρισμα της νέας εποχής που έρχεται με την ανάπλαση και μετατροπή του σε οικουμενικό πολιτιστικό κέντρο τεχνών.
Ο Αλέξανδρος Ιόλας είναι ο οικοδεσπότης μιας σουρεαλιστικής βραδιάς στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται η τέχνη. Ανάμεσα στους καλεσμένους, είναι ο Άντι Γουόρχολ, τον οποίο και υποδύεσαι. Πώς έφτασαν στα χέρια σου τα αυθεντικά κόκκινα γυαλιά του Γουόρχολ; Να ερμηνεύεις τον Ιόλα στο σπίτι του, αλλά και τον Άντι Γουόρχολ φορώντας τα αυθεντικά κόκκινα γυαλιά του, φαντάζει σαν παραμύθι, σα να είμαι στη χώρα των θαυμάτων του θεάτρου. Τα γυαλιά ήρθαν στα χέρια μου μέσω του κύριου Σταθούλη, βιογράφου του Ιόλα, είναι μέρος του αρχείου και των πραγμάτων που του έχει αφήσει παρακαταθήκη ο Αλεξανδρινός μαικήνας της τέχνης. Τα συγκεκριμένα γυαλιά έχουν εκτεθεί και στο κοινό στην τεράστια έκθεση ALEXANDROS IOLAS: THE LEGACY που έγινε το 2018, στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Θεσσαλονίκη, προς τιμήν του Ιόλα.
Πώς καταφέρνουν να συνυπάρξουν επιδραστικές προσωπικότητες – από τον Κωνσταντίνο Καβάφη και την Μαρίκα Κοτοπούλη, μέχρι τον Μαρξ Έρνστ και την Θεοδώρα Ρούσβελτ – σε μία βραδιά; Όλες αυτές οι προσωπικότητες και πολλές ακόμα είναι κομμάτι της ζωής του θαυμαστού κόσμου του Ιόλα. Ο Κωνσταντίνος Καβάφης έδωσε στον δεκαεξάχρονο τότε Ιόλα τρεις συστατικές επιστολές για να έρθει στην Ελλάδα από την Αλεξάνδρεια. Μία για τον Κωστή Παλαμά, μία για τον Άγγελο Σικελιανό και μία για τον Δημήτρη Μητρόπουλο. Η Μαρίκα Κοτοπούλη, υπήρξε πολύ καλή του φίλη αλλά και αρχικά η αιτία να αποφασίσει να ταξιδέψει στην Ελλάδα και να ασχοληθεί με την τέχνη, όταν όντας παιδί την είδε στην γενέτειρα του, να ερμηνεύει την Κλυταιμνήστρα. Τη Θεοδώρα Ρούσβελτ, την εγγονή του Προέδρου των Η.Π.Α, την αρραβωνιάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 40. Και τον Μαξ Έρνστ τον θαύμαζε και τον αγαπούσε και ως καλλιτέχνη και ως άνθρωπο. Όταν ο Έρνστ πέθανε ο Ιόλας έκλεισε όλες του τις γκαλερί.
Ποιος ο ρόλος της μουσικής στην παράσταση και στην ατμόσφαιρα που αυτή διαχέει; Η μουσική έπαιζε καθοριστικό ρόλο στη ζωή του Ιόλα, μιας και ο ίδιος ήταν εξαιρετικός πιανίστας αλλά και χορευτής, πράγμα που σημαίνει ότι οι νότες κυλούσαν μέσα στο είναι του. Συνεπώς δε θα γινόταν να μην έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στα μουσικά θέματα της παράστασης. Η πρωτότυπη μουσική είναι του συνθέτη Menex, θα λέγαμε πως είναι ένα πάντρεμα πιάνου, κρητικής λύρας αλλά και ηλεκτρονικών ήχων που μας μεταφέρει κάθε φορά στον κατάλληλο χρόνο και τόπο. Από την Αλεξάνδρεια, το Παρίσι, το Βερολίνο μέχρι και την Αθήνα και από τη στιγμή που ο δεκαεξάχρονος Ιόλας φθάνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα μέχρι το θάνατο του στο δωμάτιο του New York Hospital.
Πώς ξεκίνησε η σχέση σου με την υποκριτική και το performing; Νομίζω ότι ο ελληνικός κινηματογράφος συνέβαλε τα δέοντα στην απόφαση μου να ασχοληθώ με την υποκριτική. Όλος αυτός ο κόσμος που φάνταζε μαγικός στα μάτια ενός παιδιού. Όλοι αυτοί οι σπουδαίοι ηθοποιοί που με έκαναν να χαμογελάω ή να δακρύζω. Όλες αυτές οι ιστορίες που έβλεπα στην τηλεόραση και με έκαναν να ξεφεύγω από την πραγματικότητα που πολλές φορές φάνταζε πεζή και μονόχρωμη. Από πολύ μικρός έγραφα κείμενα ακόμη και θεατρικά, ήθελα να φτιάχνω εγώ το σύμπαν που με περιέβαλε, να ορίζω εγώ την εξέλιξη των πραγμάτων, την αρχή και το τέλος κάθε ιστορίας, και φυσικά ήθελα πάντα να έχω τον έλεγχο της εικόνας, να είμαι υπεύθυνος για το τελικό αποτέλεσμα. Και κάπως έτσι είμαι σήμερα εδώ κάνοντας αυτό που πάντα ονειρευόμουν.
Υπάρχουν ηθοποιοί και σκηνοθέτες που έχουν βάλει το λιθαράκι τους στη διαμόρφωση της δικής σου ταυτότητας; Θα έλεγα ότι οι κυριότερες επιρροές μου προέρχονται από τον κινηματογράφο, από σκηνοθέτες όπως ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, ο Μπαζ Λούρμαν, o Γουές Άντερσον, ο Λουίς Μπουνιουέλ, ετερόκλητες αισθητικές που η καθεμία γράφει μέσα μου, αναταράσσει εσωτερικές καλλιτεχνικές χορδές και αποτελεί έμπνευση για δημιουργία. Αναφορικά δε με ηθοποιούς – performers θα έλεγα ότι έχω αδυναμία στους ηθοποιούς του βωβού κινηματογράφου και κυρίως στο σπουδαίο μίμο Μαρσέλ Μαρσώ. Τα λιθαράκια δε σταματάνε ποτέ, η διαμόρφωση της καλλιτεχνικής ταυτότητας δεν έχει ούτε ταβάνι ούτε τερματισμό.
Το ανέβασμα του έργου σε άλλες τοποθεσίες και πόλεις της Ελλάδας, βρίσκεται στα επόμενα σχέδιά σου; Αυτή η παράσταση δημιουργήθηκε για το συγκεκριμένο χώρο, τον κήπο της βίλας Ιόλα, και για ένα συγκεκριμένο σκοπό, να ολοκληρώσει ένα πολύχρονο μαγικό, για εμένα ταξίδι, να κλείσει έναν κύκλο παραστάσεων που ξεκίνησε το 2013 από το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και να καλωσορίσει τη νέα εποχή για τη βίλα Ιόλα με το ξεκίνημα των εργασιών για να γίνει το όνειρο του Ιόλα πραγματικότητα, το σπίτι του λίκνο πολιτισμού να φωτίζει, την Ελλάδα, την πατρίδα του.
