Οι Αμερικανοί ψηφίζουν αύριο, δύο χρόνια μετά την επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ
Τη μεγάλη του αυτοπεποίθηση πρόβαλε την Κυριακή ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, δύο ημέρες πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές — αύριο Τρίτη — που θα κρίνουν ποιο κόμμα, οι Ρεπουμπλικάνοι ή οι Δημοκρατικοί, θα έχει την πλειοψηφία στα δύο σώματα του αμερικανικού Κογκρέσου τα δύο τελευταία χρόνια της θητείας του, την ώρα που η αντιπολίτευση ελπίζει διακαώς πως θα πάρει μια πρώτη πολιτική ρεβάνς.
«Πηγαίνετε να ψηφίσετε!», προέτρεψε ο ρεπουμπλικάνος πρόεδρος το κοινό του στην τέταρτη προεκλογική συγκέντρωση στην οποία πήρε μέρος το Σαββατοκύριακο, στο Τσατανούγκα του Τενεσί. Θα είναι παρών σε άλλες τρεις συγκεντρώσεις σήμερα, σε τρεις μεσοδυτικές Πολιτείες.
Καθώς πολλαπλασιάζει τις προεκλογικές του εμφανίσεις, όπως έκανε επίσης καθώς πλησίαζε στο τέρμα της νικηφόρας εκστρατείας του το 2016, ο Τραμπ επαναλαμβάνει συνεχώς ότι νοιώθει «ηλεκτρισμό στον αέρα, όπως ποτέ πριν μετά το 2016». Σε κάθε του σταθμό, απολαμβάνει εμφανώς τις συναντήσεις του με αυτούς που τον ανέδειξαν στην εξουσία, που προσέρχονται κατά χιλιάδες να ακούσουν τις ομιλίες του, που μερικές φορές διαρκούν ως και μιάμιση ώρα, με το προεδρικό αεροσκάφος συχνά στο φόντο, αφού αρκετές από τις συγκεντρώσεις γίνονται σε αεροδρόμια.
«Δεν ακούμε πια να μιλάνε για εκείνο το μεγάλο μπλε κύμα», είπε με γερή δόση χλευασμού το βράδυ της Κυριακής, αναφερόμενος ξανά στις δημοσκοπήσεις που προέβλεπαν σαρωτική επικράτηση των Δημοκρατικών πριν από λίγους μήνες. Ο αντιπρόεδρός του Μάικ Πενς είπε με ικανοποίηση πως φαντάζεται πως το περιλάλητο μπλε κύμα έπεσε «σε κόκκινο τοίχο» — το κόκκινο είναι το χρώμα του GOP — και διαλύθηκε.
Έπειτα από αρκετές εκλογικές αναμετρήσεις που όμως είχαν κυρίως τοπικό ενδιαφέρον από το 2016, για πρώτη φορά, οι Αμερικανοί στο σύνολό τους αναμένεται να εκδώσουν αύριο μια πρώτη ετυμηγορία τους για την προεδρία του Τραμπ. Οι 435 έδρες της Βουλής των Αντιπροσώπων θα ανανεωθούν όλες (η θητεία είναι διετής), ενώ θα κριθούν επίσης 35 από τις 100 έδρες της Γερουσίας (η θητεία είναι εξαετής). Τόσο στην απερχόμενη αμερικανική Βουλή, όσο και στη Γερουσία, οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν την πλειοψηφία. Θα αναδεχθούν ακόμη οι 36 από τους 50 κυβερνήτες των Πολιτειών.
Ο Ντόναλντ Τραμπ ηγήθηκε της προεκλογικής εκστρατείας των Ρεπουμπλικάνων, αυτοπροβαλλόμενος ως εγγυητής της καλής υγείας της οικονομίας των ΗΠΑ και κυματοθραύστης της παράνομης μετανάστευσης και των «καραβανιών» των μεταναστών από την κεντρική Αμερική που κινούνται το τρέχον διάστημα κατά μήκος του Μεξικού με την ελπίδα να μπορέσουν να εισέλθουν στην αμερικανική επικράτεια.
Σύμφωνα με τον αμερικανό πρόεδρο, οι Δημοκρατικοί «θέλουν να προσκαλέσουν το ένα καραβάνι των παράνομων πίσω από το άλλο» στη χώρα. Πάντα κατά τον Τραμπ, επαπειλείται αληθινή «εισβολή» στις ΗΠΑ. «Δεν με ξεγελάνε αυτά που λένε τα μέσα ενημέρωσης των ψευδών ειδήσεων, αυτή είναι μια εισβολή στη χώρα μας», επανέλαβε για πολλοστή φορά.
Ο περιζήτητος Ομπάμα
Από την πλευρά τους, οι Δημοκρατικοί επικέντρωσαν την εκστρατεία τους στην υπεράσπιση του συστήματος υγείας όπως μεταρρυθμίστηκε επί των ημερών του Μπαράκ Ομπάμα, αλλά ακόμη περισσότερο στην απόρριψη του προέδρου Τραμπ, που πολλοί δεν δίστασαν να χαρακτηρίσουν ανοικτά ψεύτη και καταλύτη των βίαιων επεισοδίων ρατσιστικού και αντισημιτικού χαρακτήρα που βύθισαν τη χώρα στο πένθος. Υπολογίζουν στις ψήφους των κατοίκων των περιαστικών ζωνών και των μετριοπαθών Ρεπουμπλικάνων που έχουν μετανιώσει για το ποιον ψήφισαν το 2016.
Ελλείψει φυσικού ηγέτη, μετά την ταπεινωτική ήττα της Χίλαρι Κλίντον, ήταν ο Μπαράκ Ομπάμα αυτός που ήταν ο πιο περιζήτητος στις συγκεντρώσεις των Δημοκρατικών, ειδικά εκείνων που εμπλέκονται στις σκληρότερες μάχες. «Αυτοί οι Ρεπουμπλικάνοι ψεύδονται κατάφωρα, επανειλημμένα, θρασύτατα, αναίσχυντα. Εφευρίσκουν ό,τι να’ναι. Πρέπει να υπάρχουν συνέπειες όταν κάποιος δεν λέει την αλήθεια», επέμιινε ο τέως πρόεδρος των ΗΠΑ σε εμφάνισή του στην Ιντιάνα.
Μοιρασμένο Κογκρέσο;
Ιστορικά, το κόμμα που βρίσκεται στην εξουσία σπανίως είναι εκείνο που επικρατεί στις ενδιάμεσες εκλογές· μια σπάνια πρόσφατη εξαίρεση ήταν μεν αυτή του προέδρου Τζορτζ Ουόκερ Μπους, το 2002, αλλά στον απόηχο των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Τόσο ο Μπαράκ Ομπάμα, όσο και ο Μπιλ Κλίντον είδαν τους αντιπάλους τους να κυριεύουν τη Βουλή των Αντιπροσώπων έπειτα από δύο χρόνια στον Λευκό Οίκο ο καθένας.
Στη Βουλή των Αντιπροσώπων, όπου οι Δημοκρατικοί για να εξασφαλίσουν την πλειοψηφία πρέπει να αποσπάσουν 23 έδρες και να κρατήσουν αυτές που έχουν, οι δημοσκοπήσεις τους δίνουν το προβάδισμα, με 50% των προθέσεων ψήφου έναντι 43%, σύμφωνα με μια δημοσκόπηση που δημοσίευσε την Κυριακή η εφημερίδα The Washington Post. Η πιο πρόσφατη δημοσκόπηση που μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο CBS υπέδειξε μια βραχεία πλειοψηφία των Δημοκρατικών. Αλλά είναι αδύνατον να προβλεφθεί το αποτέλεσμα στις περίπου 60 πιο αμφίρροπες αναμετρήσεις.
Στη Γερουσία, οι Ρεπουμπλικάνοι προσμένουν, και το λένε μεγαλοφώνως ότι αναμένουν, πως θα ενισχύσουν την πλειοψηφία τους, καθώς έχουν πολύ καλό χαρτί: το ένα τρίτο των εδρών που θα ανανεωθεί χονδρικά φέτος κρίνεται κυρίως σε Πολιτείες όπου πλειοψηφεί το συντηρητικό στοιχείο.
Οι απερχόμενοι γερουσιαστές στην πιο δύσκολη θέση είναι οι Δημοκρατικοί που εξελέγησαν πριν από έξι χρόνια στη Βόρεια Ντακότα και στην Ιντιάνα, τη χρονιά που είχε επανεκλεγεί ο Ομπάμα.
Στην περίπτωση που το 116ο Κογκρέσο που θα συγκροτηθεί σε σώμα την 3η Ιανουαρίου 2019 είναι διχασμένο, θα εγερθούν πολλά εμπόδια στον δρόμο του 45ου προέδρου των ΗΠΑ, το πρόγραμμα του οποίου θα είναι πρακτικά αδύνατο να μετουσιωθεί σε νόμους, τουλάχιστον τους 22 μήνες που θα απομένουν ως τον Νοέμβριο του 2020.