H Μεσόγειος στο εξώφυλλο του Economist

Ο Economist αφιερώνει το εξώφυλλο του στην τραγωδία της Μεσογείου και των 1200 προσφύγων, που τις τελευταίες μέρες έχασαν τη ζωή τους σε αυτό που το οικονομικό περιοδικό αποκαλεί «Nightmare nostrum». Πρόκειται για απότοκο – όπως λέει ο Economist – της ηθικής και πολιτικής αποτυχίας της ευρωπαϊκής πολιτικής για το άσυλο.

Η αντιμετώπιση του προσφυγικό ζητήματος είναι δυσχερείς, καθώς οι αιτίες του δεν εντοπίζονται στην Ευρώπη, αλλά στη Μέση Ανατολή. Είναι η πολεμικές επιχειρήσεις στη Λιβύη και τη Συρία που προκαλούν τα τεράστια κύματα προσφύγων. Και προφανώς η Ευρώπη δεν μπορεί να «επιβάλει» τη δημοκρατία ή την ειρήνη σε χώρες της Ασίας ή της Αφρικής. Τα κράτη – σύμφωνα με το περιοδικό – δεν μπορούν να αφήσουν όλους τους πρόσφυγες να εισέλθουν στην επικράτειά τους, γιατί θα έρθουν σε μία κοινωνία η οποία στοχεύει όχι στην επιβίωση, αλλά στην ευημερία. Τα κράτη, άλλωστε, θέλουν να επιλέγουν τους οικονομικούς μετανάστες τους, ποτέ όμως να επιλέγονται από αυτούς. 

Αυτή η πραγματικότητα έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με την επιδίωξη του Δυτικού Κόσμου να μην εγκαταλείψει ξανά, μετά τις θηριωδίες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, απροστάτευτους αμάχους σε διώξεις και πολεμικές επιχειρήσεις.

Η σημερινή κατάσταση αποτυπώνει την «κατάρρευση των αξιών» στην Ευρώπη, αναφέρει ο Economist. Η ΕΕ έχει μειώσει σημαντικά τα κονδύλια για τα σώματα ακτοφυλακής από πέρυσι. Η Ευρώπη δεν μπορεί να βάλει ένα τέλος στη βία και τους πολέμους που αναγκάζουν τους πρόσφυγες να εγκαταλείψουν τις γενέτηρά τους. Σε κάθε περίπτωση, όμως, θα πρέπει να βοηθήσει τους γείτονές της – όπως τη Λιβύη – με σκοπό την πάταξη των παράνομων δικτύων διακίνησης μεταναστών και την ανάπτυξη αυτών των περιοχών, ώστε ο αριθμός των προσφύγων που φτάνουν στην ΕΕ να μειωθεί. Η Ευρώπη αρέσκεται στο να θεωρεί τον εαυτό της μοντέλο για τον τρόπο με τον οποίο συνεργάζονται τα κράτη για να κάνουν τον κόσμο καλύτερο. Οι τελευταίες τραγωδίες στη Μεσόγειο γεμίζουν αυτή την αξίωση με ντροπή.