«Για την Κιάρα»: Η ταινία του Χονάς Καρπινιάνο έρχεται στους κινηματογράφους
Η One from the Heart παρουσιάζει την ιταλική ταινία ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΙΑΡΑ (A Chiara) του Τζόνας Καρπινιάνο (Jonas Carpignano). Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών (Quinzaine des Realisateurs) του Φεστιβάλ Καννών, όπου και κέρδισε το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας – Europa Cinemas Label. Στη συνέχεια κέρδισε το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Φεστιβάλ Ζυρίχης, Βραβείο Ερμηνείας για την πρωτοεμφανιζόμενη πρωταγωνίστρια Σουάμι Ρότολο & Βραβείο Κριτικών στο Φεστιβάλ Les Arcs, Βραβείο Ερμηνείας στο Φεστιβάλ Καḯρου και ήταν υποψήφια για τρία βραβεία (ανάμεσα τους και για Καλύτερη Ταινία) στα αμερικάνικα Independent Spirits Awards. Προβλήθηκε επίσης στα Φεστιβάλ Νέας Υόρκης, Κάρλοβι Βάρι, Σεβίλλης και Μπουσάν. Η πρωταγωνίστρια Σουάμι Ρότολο ανακηρύχθηκε Breakout Star of the year από το περιοδικό Variety και πρόσφατα κέρδισε Βραβείο Ερμηνείας και στα ιταλικά David di Donatello. Αξίζει, τέλος, να σημειώσουμε ότι για την αμερικανική διανομή της ταινίας ήταν υπεύθυνη η περίφημη εταιρεία ΝΕΟΝ (Παράσιτα).
Η οικογένεια Γκουεράσιο και οι φίλοι τους συγκεντρώνονται για να γιορτάσουν τα 18α γενέθλια της Καρμέλα, της μεγαλύτερης κόρης της οικογένειας. Υπάρχει ένας υγιής ανταγωνισμός ανάμεσα στην εορτάζουσα και στην δεκαπεντάχρονη αδερφή της την Κιάρα, καθώς συναγωνίζονται στον χορό. Πρόκειται για ένα ευχάριστο γεγονός και η στενά δεμένη οικογένεια φαίνεται να το χαίρεται πολύ. Ωστόσο, όλα αλλάζουν την επόμενη μέρα όταν ο πατέρας εξαφανίζεται. Η Κιάρα αρχίζει να εξερευνά τι συνέβη. Καθώς φτάνει κοντά στην αλήθεια, είναι αναγκασμένη να αποφασίσει τι μέλλον θέλει για τον εαυτό της.
Ο Τζόνας Καρπινιάνο μεγάλωσε στη Ρώμη και στη Νέα Υόρκη. Το 2014 σκηνοθέτησε την 1η του μεγάλου μήκους ταινίας, το Mediterranea, με το οποίο συμμετείχε στην Εβδομάδα Κριτικής του Φεστιβάλ Καννών το 2015. Με τη 2η ταινία του A Ciambra έκανε πρεμιέρα το 2017 στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών στο Φεστιβάλ Καννών, εκεί όπου έκανε πρεμιέρα το 2021 και η ταινία Για την Κιάρα, η 3η του ταινία που ολοκληρώνει την τριλογία των ταινιών που γυρίστηκαν στην περιοχή Τζόια Τάουρο στην Καλαβρία της Ιταλίας.
Ο Καρπινιάνο στη μεγάλη παράδοση του ιταλικού νεορεαλισμού χτίζει με μεθοδολογική, κοινωνιολογική και δραματουργική ακρίβεια ένα συγκλονιστικό πορτρέτο ενηλικίωσης και γυναικείας χειραφέτησης που περνά μέσα από καθοριστικά ηθικά διλήμματα, τοποθετημένο μέσα σε ένα ασφυκτικό οικογενειακό όσο και κοινωνικό περιβάλλον, έχοντας ταυτόχρονα την τύχη να καθοδηγεί σκηνοθετικά μια εκπληκτική, ιδανική, νεαρή πρωταγωνίστρια με λαμπρό κινηματογραφικό μέλλον.
Στη μουσική της ταινίας συναντάμε τον συνθέτη Νταν Ρόμερ (Λούκα, Τα Μυθικά Πλάσματα του Νότου, Dear Evan Hansen) και τον σκηνοθέτη Μπεν Ζάιτλιν (Τα Μυθικά Πλάσματα του Νότου, Wendy)
Έγραψαν για την ταινία:
«Άμεσα καθηλωτική. Η ταινία Για την Κιάρα ανεβάζει το νεορεαλισμό του σκηνοθέτη σε άλλο επίπεδο, έχοντας τον έλεγχο του μέσου και του τόπου που συνεχίζει να εξερευνά με συναρπαστικές λεπτομέρειες. Η πιο ολοκληρωμένη, άμεμπτη και συγκινητική ταινία του μέχρι τώρα, διατηρώντας αρκετά τολμηρά και σκληρά ρεαλιστικά στοιχεία του περιβάλλοντος. Κατορθώνει να αποσπάσει αλάνθαστες υποσυνείδητες ερμηνείες από μη επαγγελματίες ηθοποιούς, το βάθος δε της κεντρικής ερμηνείας της πρωταγωνίστριας προσφέρει μια ακόμα πιο μεγάλη οικειότητα στον θεατή. Μια συγκλονιστική κλιμάκωση». David Rooney, THE HOLLYWOOD REPORTER
«Η εστίαση του Καρπινιάνο στην δεκαπεντάχρονη Κιάρα (μια ακτινοβολούσα Σουάμι Ρότολο) είναι ένας προφανής τρόπος να κερδίσει τη συμπάθεια του κοινού, αλλά ο σκηνοθέτης στοχεύει πέρα από εύκολα γενικά συμπεράσματα, και ακόμα πιο έντονα σε αυτή την ταινία του φαίνονται τα μαθήματα του Μάρτιν Σκορσέζε, όσον αφορά την αποφυγή κριτικής στάσης απέναντι στους ήρωες του. Η ταινία Για την Κιάρα θα αυξήσει την αναγνωρισιμότητά του και θα κάνει το κοινό να θελήσει να δει όλες τις ταινίες του». Jay Weissberg, VARIETY
«Οι ανθρωπολογικές μελέτες του Καρπινιάνο μεταμορφώνονται σε μια ταινία ενηλικίωσης για την δεκαπεντάχρονη Κιάρα με το διαπεραστικό βλέμμα. Ο Καρπινιάνο αφήνει την περισσότερη βία εκτός κάδρου, μια σοφή επιλογή που μας βάζει πλάι στην άφοβη περιέργεια της Κιάρα για το τι έχει συμβεί και τι σημαίνει. Η ταινία Για την Κιάρα ολοκληρώνει το τρίπτυχο ταινιών για την Καλαβρία εστιάζοντας αναπάντεχα σε ένα πιο εύπορο κομμάτι του πληθυσμού, ανανεώνοντας το ύφος του με ερωτήματα γύρω από την εξουσία που δεν είχε αγγίξει στο παρελθόν. Δεν αποδομεί τις ταινίες για τη μαφία, αλλά βγάζει από πάνω τους το πέπλο γοητείας. Ανακαλύπτουμε αυτόν τον κόσμο μέσα από τα μάτια ενός κοριτσιού, ενός κόσμου που την τρομάζει αλλά ταυτόχρονα την προσελκύει». Charles Bramesco, THE PLAYLIST
«To εντυπωσιακό κοινωνικό δράμα του Τζόνας Καρπινιάνο απεικονίζει ένα ξεχωριστό περιβάλλον με τους δικούς του κανόνες. Υπάρχει ζωντάνια και αυθεντικότητα στις ερμηνείες, κάτι που ενισχύεται από το γεγονός ότι ο σκηνοθέτης έδωσε τους βασικούς ρόλους σε μια πραγματική οικογένεια». **** Wendy Ide The Guardian
Σημείωμα του σκηνοθέτη:
Το 2015 προετοίμαζα την προηγούμενη ταινία μου και κάναμε δοκιμαστικά για κομπάρσους για μια σκηνή σε ένα σχολείο. Η Σουάμι (Ρότολο) ήρθε με τη θεία της, ήταν 9 ή 10 τότε. Μόλις είχα τελειώσει το σενάριο για την ταινία Για την Κιάρα. Μόλις την είδα ήξερα ότι ήταν η Κιάρα. Γνώριζα την οικογένεια της και την έβλεπα να μεγαλώνει και δεν άλλαξα ποτέ γνώμη. Η πόλη Τζόια Τάουρο είναι μικρό μέρος και την έβλεπα συχνά να κάνει βόλτες με τους φίλους της ή με τον πατέρα της. Την γνώρισα καλύτερα και ξαναέγραψα το σενάριο με εκείνη στο νου.
Στην ταινία όλοι οι χαρακτήρες είναι η πραγματική της οικογένεια, αλλά σε μια φανταστική πλοκή. Οπότε δεν ήταν δύσκολο να παίξουν τους ρόλους γιατί είχαν αντίστοιχες εμπειρίες μεταξύ τους. Προφανώς, η Σουάμι δεν είχε τσακωθεί με τον πατέρα της ποτέ για τη μαφία όπως στην ταινία, αλλά είχαν διαφωνίες σε άλλα θέματα οπότε αντλούσαν από αυτές τις εμπειρίες τους.
Οι ηθοποιοί δεν διάβασαν ποτέ το σενάριο. Είχαν μια ιδέα για την δομή της ιστορίας και το θέμα. Αλλά κανείς δεν ήξερε την ιστορία με λεπτομέρειες. Κάθε ηθοποιός στην αρχή της ταινίας ήξερε μόνο ό,τι θα γνώριζε ο χαρακτήρας του. Ο Κλαούντιο για παράδειγμα, γνώριζε ότι υπήρχε η κρυψώνα στο υπόγειο του σπιτιού, αλλά δεν το είπαμε ποτέ στην Κιάρα. Κατά τη διάρκεια του γυρίσματος της λέγαμε, «κοίτα σε αυτόν τον τοίχο, υπάρχει κάτι εκεί». Οπότε βρήκε μόνη της το πέρασμα για την κρυψώνα όταν γυρίζαμε τη συγκεκριμένη σκηνή. Έχω πάντα στενές σχέσεις με τους ηθοποιούς, βλεπόμασταν και εκτός γυρίσματος, ακόμα και κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Της μιλούσα συνεχώς για την ταινία.
Για μένα η ταινία είναι περισσότερο για την οικογένεια παρά για τη μαφία. Φυσικά, η μαφία και η κουλτούρα γύρω από αυτήν επηρεάζει την καθημερινότητα. Αλλά δεν δεσπόζει όπως πολλοί νομίζουν. Όταν βλέπω ταινίες για τη μαφία με άνδρες που οδηγούν με όπλα στις τσέπες τους, δεν αντιπροσωπεύουν τις δικές μου εμπειρίες σε αυτόν τον τόπο.
Η μουσική υπάρχει για να συνδέσει τον θεατή με την Κιάρα. Η ποπ μουσική μας βάζει στο πολιτιστικό περιβάλλον που βρίσκονται τα σημερινά κορίτσια που μένουν στην Τζόια Τάουρο, αλλά και σε άλλες περιοχές. Συμπεριλάβαμε αρκετή ιταλική τραπ μουσική και όλα αυτά τα τραγούδια τα ακούνε στην πραγματική τους ζωή η Σουάμι και οι φίλες της. Με τη μουσική σύνθεση της ταινίας, θέλαμε να δώσουμε πρόσβαση στην εσωτερική ζωή της Κιάρα, τι συμβαίνει μέσα στο κεφάλι της. Με τον Μπεν Ζάιτλιν και τον Νταν Ρόμερ, που συνέθεσαν το σάουντρακ, δεν θέλαμε να καθοδηγήσουμε το κοινό, αλλά να αντανακλά την συναισθηματική κατάσταση της ηρωίδας.
Είναι μια ταινία για την οικογένεια, για τη σχέση πατέρα – κόρης. Είναι μια ταινία που μιλάει για το πώς οι άνθρωποι βρίσκουν τη δική τους ηθική πυξίδα και μαθαίνουν να πορεύονται στο περιβάλλον τους. Αυτό είναι και το κοινό νήμα που ενώνει και τις τρεις ταινίες μου.