TECHNOLOGY-STRESS-facebook

Ένα από τα αρκτικόλεξα που είχαν γίνει συνθήματα στο στόμα των ατίθασων νιάτων, ήταν το περίφημο YOLO. Η φράση «You Only Live Once» συνήθως προηγείτο κάθε ριψοκίνδυνης ενέργειας, στιγμιαίας απερισκεψίας ή νεανικής τρέλας μια φορά κι έναν καιρό. Με αιτιολογία το ότι κανείς ζει μόνο μια φορά, η πιτσιρικαρία πηδούσε από μπαλκόνια, έκανε βουτιές από στέγες σε πισίνες, δοκίμαζε extreme sports πριν καν αυτά δημιουργηθούν και άλλα τέτοια ωραία.

Τα χρόνια όμως πέρασαν και το YOLO έγινε πασέ. Η νεολαία επιζητώντας μια αλλαγή, αντικατέστησε το YOLO με ένα άλλο αρκτικόλεξο, το περίφημο FOMO ή «Fear of Missing Out». Τι ήταν αυτό; Μία αγχώδης ιδιοπάθεια ή καλύτερα μία φοβία που αναπτύσσει ο άνθρωπος φοβούμενος πως χάνοντας κάτι, στερείται κάτι σημαντικό από τα όσα έχει να του προσφέρει η ζωή του. Στην ουσία επρόκειτο για μετεξέλιξη του YOLO («η ζωή είναι μικρή, ο θάνατος θα μας πάρει όλους, ζήσε όσο μπορείς» και άλλα τέτοια αισιόδοξα) με τη διαφορά ότι επρόκειτο για φοβία, για άγχος μην τυχόν και κάποιος χάσει κάτι: δεν αποτελούσε δικαιολογία για να κάνει κανείς κάτι αλλά για να μην χάσει κάτι άλλο. Τι ήταν αυτό το περίφημο «κάτι»; Οτιδήποτε: από ένα πάρτι, μία σχέση, ένα ταξίδι, μια εμπειρία γενικά.

Η ψηφιακή κουλτούρα ωστόσο φαίνεται πως σημάδεψε ανεξίτηλα τους νέους οι οποίοι σιγά-σιγά απέσυραν και το FOMO για χάρη ενός νέου αρκτικόλεξου. Με τη διαφορά ότι αυτό δεν έχει την παραμικρή σχέση με τα δύο προηγούμενα. Πρόκειται για το MOMO που μεταφράζεται σε «Mystery of Missing Out». Πρακτικά, είναι το άγχος που δημιουργείται σε κάποιον, όταν δεν βλέπει τα statuses των φίλων του στα social media να ενημερώνονται. Ως πιθανότερη αιτία γι’ αυτή την έλλειψη ανανεώσεων στα προφίλ των φιλικών του προσώπων, θεωρεί το ότι πιθανότατα κάτι συμβαίνει χωρίς αυτός να το γνωρίζει –π.χ. η παρέα έχει πάει βόλτα, σινεμά, διακοπές κλπ χωρίς εκείνον!

Όσο αστείο κaι αν ακούγεται, το συγκεκριμένο φαινόμενο τείνει να εξελιχθεί σε trend καθώς ανήσυχοι χρήστες των social media καταβάλλονται από την παράνοια αυτή, βλέποντας τους φίλους τους να παραμένουν μυστηριωδώς σιωπηλοί online. Ουσιαστικά το MOMO συνιστά το αντίθετο του FOMO καθώς στο δεύτερο το πρόσωπο γνωρίζει πως κάτι γίνεται, εν αντιθέσει με το πρώτο που αγχώνεται ακριβώς επειδή δεν γνωρίζει αυτό που υποθέτει πως γίνεται. Αυτό το «μα που είναι χαμένος/η» αποτελεί ως επί το πλείστον τον πυρήνα του MOMO το οποίο πάντως σύμφωνα με τους ψυχολόγους δεν αποτελεί κάτι καινούριο.

Ο άνθρωπος έχει εκ γενετής την ανάγκη να περιτριγυρίζεται από πράγματα, ερεθίσματα και πληροφορίες που τον κάνουν να αισθάνεται ενεργό μέλος μιας κοινότητας και πλήρως εναρμονισμένος με τη γύρω κουλτούρα. Μάλιστα, όπως λέγεται, το περίφημο MOMO ξεκινά από την τρυφερή σχολική ή προσχολική ηλικία, όταν τα παιδιά σχηματίζουν παρέες –πόσο άσχημο ή τραυματικό συναίσθημα ήταν για κάποιο όταν δεν το έπαιζαν τα υπόλοιπα; Δεδομένου λοιπόν ότι ο άνθρωπος τη σήμερον ημέρα έχει μάθει να ενημερώνεται για τις ζωές γνωστών, συγγενών και φίλων μέσα από τα social media, ενδεχόμενη… σιγή ασυρμάτου σε αυτά, αυτομάτως του δίνει την εντύπωση πως κάτι δεν πάει καλά, ακριβώς όπως όταν τα άλλα παιδιά τον άφηναν απ’ έξω όταν έπαιζαν στο σχολείο ή την παιδική χαρά.

Αν και το MOMO σε αρκετές περιπτώσεις θεωρείται και ως προπομπός αγχωδών διαταραχών και σύμπτωμα κατάθλιψης, οι ειδικοί συνιστούν ψυχραιμία: μια βαθιά αναπνοή και μια κουβέντα με τον εαυτό μας σχετικά με την πληροφορία που πραγματικά χρειαζόμαστε μπορούν να δώσουν άμεσα λύση στο όποιο πρόβλημα εν τη γενέσει του.