Στα Κεραμικά Γη, ακόμα και τα λάθη μετατρέπονται σε όμορφα χρηστικά έργα τέχνης

«Καμιά φορά περνάω έξω από ένα εργαστήρι κεραμικής και βλέπω μια γυναίκα να περνάει ευχάριστα το απόγευμά της γλασάροντας ένα μπολ. Αυτό θα ήταν μια ευχάριστη αλλαγή». Με αυτά τα λόγια η Σάρλοτ του Sex and the City ανακοινώνει στις φίλες της ότι σκέφτεται να παραιτηθεί από την γκαλερί που δουλεύει και να αφοσιωθεί στον σύζυγό της. Ψάχνοντας να βρει τρόπους να γεμίσει τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο που θα έχει πια στη διάθεσή της, βρίσκει γοητευτική την ιδεά να ξεκινήσει μαθήματα κεραμικής. Μπορεί η σειρά να μην μας έδειξε ποτέ αν η Σάρλοτ άρχισε όντως να μαθαίνει να φτιάχνει και να γλασάρει μόνη της μπολ, αλλά είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται σε αυτήν την αρχαία τέχνη, προσπαθώντας να έρθουν πιο κοντά σε ένα φυσικό υλικό και να μάθουν να το χειρίζονται με τα χέρια τους. 

Σύμφωνα με τους Ιάπωνες, η κεραμική έχει τρία στάδια. Στο πρώτο, σε πάει ο πηλός όπου εκείνος θέλει. Στο δεύτερο στάδιο του επιβάλλεσαι και τον οδηγείς εσύ. Στο τρίτο και τελευταίο, ο δημιουργός ακούει τον πηλό και συνεργάζονται. 

Αυτή η ανάγκη για δημιουργία με τα χέρια είναι που έχει κάνει και στην Αθήνα να ξεφυτρώνουν καινούργια εργαστήρια κεραμικής, στα οποία όλο και πιο νέοι άνθρωποι προσπαθούν να μάθουν μια τέχνη που στην ουσία δεν έπαψε ποτέ να είναι γύρω μας. Πόσοι άλλωστε δεν έχουμε γυρίσει από κάποιο νησί έχοντας στις βαλίτσες μας μια χειροποίητη κεραμική κούπα για σουβενίρ και πόσοι δεν έχουμε θαυμάσει τα τελευταία χρόνια τα όλο και πιο ξεχωριστά κεραμικά σκεύη που συναντάμε στα εστιατόρια της πόλης; Οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής και οι οθόνες που είναι συνεχώς γύρω μας, έχουν κάνει ολοένα και περισσότερους να αναζητήσουν την ηρεμία μέσα από την τέχνη της κεραμικής. 

Κάπως έτσι γεννήθηκαν λίγο πριν την έλευση της πανδημίας τα Κεραμικά Γη, ένας χώρος όπου μπορείς να αγοράσεις μοναδικά χρηστικά αντικείμενα που θα δώσουν μια νότα τέχνης στην καθημερινότητά σου, αλλά και όπου θα μπορέσεις κι εσύ ο ίδιος να μάθεις να φτιάχνεις κούπες, πιάτα, μπολ. Όλα με τα χέρια σου. 

Η φιλία της Ιωάννας Παπουλή και η Πηνελόπης Τρίπατζη μετρά πολλά χρόνια, από τότε που οι δυο τους ήταν ακόμα μαθήτριες Γυμνασίου, έτσι η συνεργασία τους βγήκε φυσική. Στην αρχή ως φωτογράφοι και πλέον ως κεραμίστριες. Ασχολούνται με την κεραμική τα τελευταία σχεδόν δέκα χρόνια, αλλά τον Δεκέμβρη του 2019 ένωσαν ξανά τις δυνάμεις τους και δημιούργησαν το studio που φιλοξενεί τα Κεραμικά Γη στα Πετράλωνα. «Νομίζω ότι αυτό που έχει κάνει τόσο γοητευτική την κεραμική τα τελευταία χρόνια, είναι το γεγονός πως κινούμαστε σε πολύ γρήγορους ρυθμούς, ενώ η κεραμική σε υποχρεώνει να κινηθείς με τον δικό της ρυθμό, ο οποίος είναι εξαιρετικά αργός. Για να τελειώσεις ένα κομμάτι και να το δεις γυαλωμένο και έτοιμο για χρήση, πρέπει να περάσει χρόνος πολύς και μάλιστα χρόνος που θα στον υποδείξει ο ίδιος πηλός»,  έτσι εξηγεί η Ιωάννα το ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον μικρών και μεγάλων για την κεραμική. «Η κεραμική είναι και ένα είδος διαλογισμού. Εγώ νιώθω ότι γενικά το θέμα της δημιουργίας με οποιοδήποτε μέσο είναι γοητευτικό. Στην κεραμική πιάνεις ένα κομμάτι γης, το σχηματίζεις και του δίνεις μια εικόνα, η οποία μέχρι εκείνη την στιγμή, υπήρχε μόνο στο μυαλό σου», συμπληρώνει η Πηνελόπη. 

Δεξιά: Η Ιωάννα Παπουλή Αριστερά: Η Πηνελόπη Τρίπατζη

Στα Κεραμικά Γη κάθε κομμάτι είναι μοναδικό και δεν μοιάζει με κανένα άλλο. Οι δυο κεραμίστριες εμπνέονται από τα στοιχεία της φύσης γύρω τους, όπως είναι τα φύλλα των δέντρων, από τα χρώματα της θάλασσας και των βράχων, αλλά και από το ίδιο το υλικό και το πως αυτό τους καθοδηγεί, ενώ αγαπούν και τα λάθη που μπορεί να προκύψουν στην πορεία. Μάλιστα, κάποια από αυτά τα λάθη είναι τόσο επιτυχημένα, που αργότερα γίνονται μόνιμα σε πολλά από τα έργα τους. Οι δυο τους αγαπούν τα φυσικά υλικά και τα χρησιμοποιούν σε κάθε νέο κομμάτι που δημιουργούν και αυτό μπορεί να το αντιληφθεί κανείς αγγίζοντας ένα πιάτο ή ένα μπολ που έχει φτιαχτεί στα Κεραμικά Γη. 

Οι υφές, οι τόνοι και το χρωματολόγιο στα χρηστικά αντικείμενα που δημιουργούν οι Ιωάννα Παπουλή και η Πηνελόπη Τρίπατζη είναι γήινοι, ενώ χαρακτηριστικό σε ό, τι φτιάχνουν είναι το ματ εξωτερικό και το γυαλιστερό εσωτερικό. Για τις δύο κεραμίστριες η ομορφιά κρύβεται στα καθημερινά πράγματα και αυτό επιδιώκουν να κάνουν με όσα δημιουργούν από το μηδέν. Άλλωστε, η ίδια η κεραμική είναι τέχνη με χρηστική αξία και ίσως γι΄αυτό τα τελευταία χρόνια δίνεται μεγαλύτερη σημασία στο αισθητικό κομμάτι. «Μπορεί να μην είναι αναγνωρισμένη ως καλή τέχνη η κεραμική, επειδή σε όλη της την ιστορία έχει υπάρξει κατά κύριο λόγω χρηστική, αλλά εγώ τολμώ να πω ότι είναι τέχνη», σημειώνει η Πηνελόπη, για να συμπληρώσει η Ιωάννα πως, «Προσπαθούμε να το αντιμετωπίζουμε όχι ως ένα απλό χρηστικό αντικείμενο. Τα κομμάτια που βγάζουμε προσπαθούμε πάντα να είναι πολύ προσεγμένα και από άποψη χρηστικότητας και από αισθητικής άποψης». 

Στα Κεραμικά Γη, εκτός από το να θαυμάσει κάποιος τις δημιουργίες της Ιωάννας και της Πηνελόπης και να αγοράσει κάτι για τον ίδιο ή και για δώρο, γίνονται και μαθήματα για όσους θέλουν να μάθουν να χειρίζονται τον πηλό και να δημιουργούν με αυτόν. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο τμήματα αρχάριων υπό την πλήρη καθοδήγηση των δύο γυναικών, με κύριο σκοπό όμως, να μπορέσουν οι μαθητές τους να αυτονομηθούν μετά από ένα περίπου εξάμηνο, αφού έχουν μάθει όλες τις τεχνικές. 

Στα Κάτω Πετράλωνα, εκεί όπου κάνουν γωνία η Αλκμήνης και η Πτολεμαϊδος, σ’ ενα χώρο γεμάτο φως, θα βρείτε τα Κεραμικά Γη και περνώντας την πόρτα, θα σας υποδεχτεί ο Τρούφας, ένας τετράποδος λάτρης της τέχνης.