Πως μπορεί ένας άνθρωπος να σηκωθεί ένα πρωί και να πει «εγώ θα γυρίσω τον κόσμο» είναι ένα από τα πράγματα που νομίζω ότι ποτέ δε θα καταλάβω. Για αυτό μόλις η Άννα Έλλις, η δημιουργός του μοναδικού βιβλιοπωλείου της Ζίτσας, με ενημέρωσε για μία εκδήλωση που διοργανώνει στην οποία κύριος ομιλητής είναι μία κοπέλα που έκανε το γύρο της Ευρώπης με ωτοστόπ, ενθουσιάστηκα. «Να η ευκαιρία να ρωτήσω τι χρειάζεται για να ξεκινήσεις ένα τέτοιο ταξίδι», σκέφτηκα και το έκανα για να πάρω την πιο απλή απάντηση: «Να εμπιστευτείς την καρδιά σου». Αυτό τουλάχιστον μου είπε η 28χρονη πολυταξιδεμένη πλέον Σωτηρία Ζούμπου. Μέσα σε 13 μήνες, από τις 4 Οκτωβρίου του 2013, όταν και έφυγε αεροπορικώς για την Ισπανία, μέχρι και τις 4 Νοεμβρίου του 2014, όταν επέστρεψε με ποδήλατο από την Ολλανδία, γύρισε 13 χώρες. Η Ισπανία, η Σκωτία, η Ολλανδία, η Αυστρία, η Σλοβενία, το Μαυροβούνιο και η Αλβανία ήταν μερικές μόνο από τις χώρες που επισκέφθηκε και πριν μιλήσει για τις εμπειρίες της στον Βιβλιόκηπο, απαντάει στα ερωτήματα της Popaganda.
Πως αποφάσισες να ξεκινήσεις ένα τέτοιο ταξίδι; Ποια χαρακτηριστικά θα πρέπει να έχει κάποιος για να πάρει μία τέτοια απόφαση; Η αλήθεια είναι ότι δεν ξύπνησα ένα πρωί και είπα θα φύγω να ταξιδέψω. Από μικρή ήξερα ότι αυτό που ήθελα να κάνω, έστω για μια φορά στη ζωή μου, ήταν να ταξιδέψω στον κόσμο. Δεν είχα διαμορφώσει ακόμα άποψη για οικογένεια ή καριέρα, αλλά ήξερα ότι ήθελα να γνωρίσω τον κόσμο. Όχι σαν τουρίστας, αλλά σαν ταξιδευτής. Να γίνομαι, δηλαδή, κομμάτι ενός πολιτισμού, να ζω με τους ντόπιους και να περιπλανιέμαι σε μέρη που δεν υπάρχουν σε ταξιδιωτικούς οδηγούς. Αν και κανένας στο ευρύτερο οικογενειακό μου περιβάλλον δεν είχε κάνει κάτι παρόμοιο στο παρελθόν, απ’ όσο ξέρω τουλάχιστον, οι επιρροές μου προέρχονταν κυρίως από ντοκιμαντέρ που έβλεπα ή ιστορίες που διάβαζα και αφορούσαν τα ταξίδια. Πάντα πίστευα ότι το ταξίδι είναι κάτι πολύ σπουδαίο καθώς σου προσφέρει εμπειρίες που κανένα σχολείο, κανένας γονιός και καμία δουλειά δε μπορεί να σου δώσει. Καταλαβαίνεις πόσο μικρός είσαι σε ένα τόσο τεράστιο σύμπαν για να το παίζεις μεγάλος και σπουδαίος, μαθαίνεις να σέβεσαι και να εκτιμάς πολύ απλά πράγματα όπως ένα μπάνιο στο ποτάμι μετά από μια ολόκληρη μέρα στο ποδήλατο, απαγκιστρώνεσαι από προκαταλήψεις και πεποιθήσεις που σε κάνουν να κλείνεσαι ακόμα περισσότερο στο καβούκι σου. Ξέρεις, το πως επιλέγουμε να βλέπουμε τα πράγματα, δεν επηρεάζει μόνο τη δική μας ζωή, αλλά συμβάλει στη διαμόρφωση ενός κόσμου στον οποίο θα έρθουμε να ζήσουμε αύριο. Ενώ ήταν κάτι που συνέχεια γύρναγε στο μυαλό μου, δε μου δόθηκε η ευκαιρία να φύγω παρά πέρσι, τον Οκτώβριο του 2014, όταν το συμβόλαιό μου από την τελευταία μου δουλειά μου έληξε. Κάτι φίλοι θα πήγαιναν Ισπανία για λίγες μέρες και είχα πει πως αν δε με κρατήσουν στη δουλειά, θα πήγαινα μαζί τους. Κι έτσι κι έγινε. Εκείνοι θα γυρίζανε Ελλάδα μετά τις διακοπές τους, ενώ εγώ θα συνέχιζα σε ένα ταξίδι χωρίς προορισμό και σχεδια από πριν, αλλά με σκοπό να πάρω όσα περισσότερα μπορούσα μέσα από αυτό.
Γιατί με ωτοστόπ; Δεν ήταν κάτι που σε τρόμαζε; Σε ποιο σημείο μπήκε το ποδήλατο στο ταξίδι σου; Διάλεξα το ωτοστόπ γιατί θα ήταν μια καινούρια εμπειρία για μένα. Δε σου κρύβω πως τα προηγούμενα βράδια, πριν βγω στο δρόμο για πρώτη φορά, δεν μπορούσα να κοιμηθώ από την αγωνία μου. Αφού μου ήταν κάτι άγνωστο, το μυαλό μου κατέστρωνε τα πιο αρνητικά σενάρια ρίχνοντας περισσότερο λάδι στη φωτιά. Το ένστικτό μου, όμως, με έσπρωχνε να συνεχίσω. Παρά τις ανασφάλειες μου, το να κάνω πίσω δεν υπήρχε σαν επιλογή. Και δε το μετάνιωσα ποτέ! Με το ωτοστόπ γνωρίζεις ανθρώπους που δε θα γνώριζες ενδεχομένως ποτέ αν δεν έκανες ωτοστόπ. Σε πάει σε μέρη που δε βρίσκεις στους ταξιδιωτικούς οδηγούς, μέρη στα οποία δεν υπάρχει πρόσβαση με δημόσια μέσα συγκοινωνίας. Το ταξίδι με ωτοστόπ δεν αφορά, όμως, μόνο την κάλυψη της όποιας απόστασης αυτής καθεαυτής. Όταν ταξιδεύεις με ωτοστόπ, στηρίζεσαι σε άλλους για να σε μεταφέρουν αναλαμβάνοντας έτσι το ρίσκο του να μη φτάσεις έγκαιρα στον προορισμό σου ή να χρειαστεί να περπατήσεις αρκετά μέχρι να βρεις ένα καλό σημείο όπου θα υψώσεις και πάλι τον αντίχειρά σου. Στην εκδήλωση, θα μιλήσω για το ωτοστόπ και μάλιστα θα σας συστήσω και κάποιους ανθρώπους που γνώρισα μέσα από αυτό και οι οποίοι ταξίδεψαν από πολύ μακριά για να με τιμήσουν με την παρουσία τους και να περάσουν το δικό τους μήνυμα στον κόσμο που θα είναι εκεί. Το ωτοστόπ είναι πολύ όμορφη εμπειρία και πιστεύω πως είναι κάτι που όλοι πρέπει να δοκιμάσουν έστω μια φορά στη ζωή τους. Το ποδήλατο, το οποίο μπήκε στο ταξίδι μου αργότερα από το ωτοστόπ, σου προσφέρει από την άλλη την απόλυτη ελευθερία ενός ταξιδιού καθώς έχεις το μεταφορικό σου μέσο και ταυτόχρονα κουβαλάς το σπίτι σου. Τι άλλο χρειάζεσαι; Όσο ταξίδευα με το ποδήλατο κατασκήνωνα έξω, μαγείρευα στη σκηνή και έπλενα τα ρούχα μου στο ποτάμι. Σα μέσο μεταφοράς με εκφράζει απόλυτα καθώς κινείσαι πιο γρήγορα από την οδοιπορία και πιο αργά από το ωτοστόπ. Η ιδανική ταχύτητα.
Κατασκηνώνοντας δίπλα στο ποτάμι.
Πως είναι η εμπειρία να βρίσκεσαι με αυτά τα μέσα σε δρόμους που δεν έχεις γνωρίσει ποτέ; Που αναζητούσες βοήθεια και συμβουλές; Κάθε λεπτό μου έφερνε νέα μέρη, νέους ανθρώπους, νέα συναισθήματα. Καμία εμπειρία δεν ήταν ίδια με την προηγούμενη. Η εναλλαγή αυτή με έκανε να νιώθω πλήρης, ήμουν χαρούμενη, δε χρειαζόμουν τίποτα άλλο, τα είχα όλα. Όταν ήμουν στο δρόμο, δεν είχα κανέναν άλλον να βασιστώ παρά στους ανθρώπους γύρω μου. Πρώτα απ΄ όλα, όμως, εμπιστευόμουν τα ένστικτά μου και την καρδιά μου. Μόνο σε αυτή υπάκουα. Το να μπορείς να διαβάζεις και να αναλύεις τα συναισθήματά σου ώστε να αποφασίσεις σε δευτερόλεπτα αν τελικά θα εμπιστευτείς μια κατάσταση ή όχι είναι μια διαδικασία που από ένα σημείο και μετά γίνεται αυτόματα. Αυτή την ικανότητα την απέκτησα ή τουλάχιστον την εξέλιξα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.
Έχεις να μας διηγηθείς κάποια ξεχωριστή ιστορία; Πολύ δύσκολη απάντηση. Όταν ταξιδεύεις κάθε μέρα, διανύεις χιλιόμετρα από το ένα χωριό στο άλλο, από τη μια πόλη στην άλλη, από τη μια χώρα στην άλλη, οι εμπειρίες διαδέχονται η μία την άλλη αστραπιαία. Θα σου πω, όμως, μια ιστορία που αφορά μια γυναίκα με την οποία πιστεύω ότι ήταν γραφτό να συναντηθούμε. Ταξίδευα στη Σκωτία, έκανα ωτοστόπ με τελικό προορισμό το βορειότερο μέρος της χώρας από όπου θα έπαιρνα το καράβι για να περάσω απέναντι, στα νησιά Όρκνευ. Βγήκα στο δρόμο αρκετά αργά εκείνη την ημέρα. Χωρίς κανένα σχέδιο για το πόσο μακριά θα κατάφερνα τελικά να φτάσω ή το που θα έμενα, θα πήγαινα και θα έβλεπα πως θα ερχόντουσαν τα πράγματα. Υψώνω τον αντίχειρα μου στην είσοδο ενός χώρου πάρκινγ έξω από το οποίο περνούσε ο ένας και μοναδικός κεντρικός δρόμος, με αρκετή κίνηση εκείνη την ημέρα. Καθώς στεκόμουν, μου κόρνανε μια γυναίκα μέσα από το αυτοκίνητό της και μου έκανε νόημα να πάω προς το μέρος της. Μπήκα μέσα και της συστήθηκα στα αγγλικά, όπως άλλωστε έκανα πάντα, “Hello, I’m Sotiria” της είπα, «Η Σωτηρία από την Ελλάδα», μου απάντησε στα ελληνικά. H Judith είναι μια Αγγλίδα, 75 χρονών, η οποία ζει σε ένα απομονωμένο χωριουδάκι μέσα στην όμορφη φύση των Highlands. Ένας άνθρωπος γεμάτος ενέργεια, που, παρόλο που παραπονιέται πως το μυαλό της είναι αρκετά κουρασμένο πια για να συγκρατήσει ό,τι πληροφορίες δέχεται, δε σταματά ποτέ να μαθαίνει πράγματα. Συνεχίζει να κάνει ταξίδια μόνη της και βρίσκει πάντα την ευκαιρία να κάνει ποδήλατο σε μια ξένη χώρα. Τη ρώτησα, αμέσως, πώς γίνεται να μιλάει τόσο καλά Ελληνικά και μου είπε την ιστορία της. Όταν ήταν 17, δούλευε σε ένα εστιατόρια στο Λονδίνο πάνω από το οποίο υπήρχε ένα κλαμπ. Μια μέρα άκουσε να παίζει ένα ελλληνικό ζεϊμπέκικο. Της άρεσε τόσο πολύ αυτή η μουσική που ξεκίνησε να μελετάει την ελληνική κουλτούρα, να μαθαίνει να γράφει και να διαβάζει ελληνικά, ενώ δηλώνει μεγάλη θαυμάστρια του Γιώργου Νταλάρα. Γνωρίζει πάρα πολλά λαϊκά και ρεμπέτικα τραγούδια, καθώς και τους συνθέτες τους. Όταν , λοιπόν, με ρώτησε που θα πήγαινα απόψε της είπα ότι δεν έχω ιδέα. Έτσι, με κάλεσε στο σπίτι της όπου ζει μόνη και περάσαμε ένα υπέροχο απόγευμα, μιλώντας ελληνικά, τραγουδώντας και χορεύοντας ελληνικά τραγούδια. Αυτή η εμπειρία ήταν και για μένα πολύ δυνατή καθώς ένιωσα, για πρώτη φορά, πως όταν είσαι ευέλικτος και ανοικτός στη ζωή, έστω και αν δε γνωρίζεις τη συνέχεια του ταξιδιού σου, θα έρθουν έτσι τα πράγματα που θα σε οδηγήσουν στο επόμενο βήμα. Αρκεί να πιστεύεις στον ευατό σου και σε αυτό που κάνεις. Εκείνη την ημέρα ένιωσα σαν αληθινός ταξιδευτής.
Τι σου κέντρισε το ενδιαφέρον περισσότερο στις χώρες που επισκέφθηκες; Η καλοσύνη των ανθρώπων. Οι περισσότεροι ήταν τόσο φιλόξενοι και πρόθυμοι να με βοηθήσουν καθώς ένιωθαν πως με το να μου προσφέρουν φαγητό, ένα κρεβάτι και μερικά χρήματα, εξασφάλιζαν με τον τρόπο τους τη συνέχεια του ταξιδιού μου. Δεν είναι όλα ρόδινα όταν ταξιδεύεις. Είσαι εκτεθειμένος στο δρόμο και τις καιρικές συνθήκες, έχεις να αντιμετωπίσεις πάνω από όλα τον ευατό σου που καθημερινά σε προκαλεί. Σε κάτι τέτοιες δύσκολες στιγμές πάντα συνέβαινε κάτι που που ξαναθύμιζε το νόημα του ταξιδιού μου. Όλες αυτές τις φορές ήταν άνθρωποι που ερχόντουσαν στο δρόμο μου, λες και κάποιος τους είχε βάλει, για να μου δώσουν την ενέργεια και δύναμη που έψαχνα μέσα μου. Μου έκανε τρομερή εντύπωση το γεγονός ότι πολλοί μου λέγανε πως θα πρέπει να προσέχω, πως υπάρχουν κακοί άνθρωποι εκεί έξω και πως θα ήταν ασφαλέστερο αν ταξιδεύω με παρέα. «Δεν ξέρω αν υπάρχουν κακοί άνθρωποι, αλλά εγώ δεν τους έχω γνωρίσει ακόμα», όπως είχε πει και ένας πολύ καλός φίλος που γώρισα στα ταξίδια μου. Αυτό που ξέρω εγώ είναι ότι, όταν με προειδοποιούσαν για τους κινδύνους και μου μιλούσαν γι’ αυτά που οι ίδιοι φοβόντουσαν, την ίδια στιγμή άνοιγαν το σπίτι τους και την αγκαλιά τους σε μια άγνωστη που γνώριζαν μόνο 5 λεπτά.
13 μήνες, 13 χώρες: Ταξιδεύοντας ανά την Ευρώπη
Τετάρτη 25 Φεβροαυρίου, Ο Βιβλιόκηπος, Ζίτσα
Περισσότερες πληροφορίες για την εκδήλωση θα βρείτε εδώ.
