Ο Φραγκίσκος Καρέλας είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση ανθρώπου. Αν και κοσμοπολίτης και άνθρωπος με μια αξιόλογη επαγγελματική πορεία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο των Βρυξελλών αποφάσισε να τα εγκαταλείψει όλα για να επιστρέψει στη φύση και στις ρίζες του στη Μάνη όπου δημιούργησε το Βιολογικό Αγρόκτημα και Ξενώνα Ευμέλεια εκμεταλλευόμενος ένα οικογενειακό κτήμα στις Γούβες Λακωνίας κάπου ανάμεσα στον Ταΰγετο και τον Πάρνωνα. Τώρα ετοιμάζει το επόμενο μεγάλο του βήμα, τη δημιουργία μιας οικολογικής λίμνης την οποία θα ονομάσει Πέντε Στοιχεία.
Γεννήθηκε στην Αθήνα, έζησε τα παιδικά του χρόνια στο Ηράκλειο της Κρήτης κι έπειτα έφυγε οικογενειακώς για Αμερική όπου μεγάλωσε στα προάστια του Μανχάταν. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών μετακόμισε στην Ευρώπη όπου εργάστηκε στο Συμβούλιο της Ευρώπης και συγκεκριμένα στην Ύπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες των Ηνωμένων Εθνών και έπειτα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως διευθυντής γραφείου του προέδρου της επιτροπής μεταφορών και περιφερειακής πολιτικής καθώς και ως σύμβουλος σε μη-κυβερνητική οργάνωση με διαχείριση αναπτυξιακών προγραμμάτων στη κεντρική Αμερική και την Ρωσία. Τα όνειρά του όμως ήταν άλλα και είχαν να κάνουν με έναν διαφορετικό τρόπο ζωής πιο κοντά στη γη και στη φύση.
Πως αποφασίσατε να τα εγκαταλείψετε όλα αυτά και τι πυροδότησε αυτή σας την απόφαση;
Υποσυνείδητα αποφάσισα να φύγω από τις ΗΠΑ μετά από το πρώτο ταξίδι επιστροφής στα 18 μου στην Ελλάδα. Δεν είχα έρθει στην Ελλάδα για τουλάχιστον έξι χρόνια. Θυμάμαι καθώς κατέβαινα τις σκάλες του αεροπλάνου για πρώτη φορά στο παλιό ανατολικό αεροδρόμιο την μυρωδιά της ξηρής ζέστης μαζί με κηροζίνη, ένα περίεργο μείγμα και ένιωσα ότι εδώ ήθελα να επιστρέψω στην Ελλάδα.
Εξηγήστε μου, πώς ένας άνθρωπος της πόλης αποφασίζει να επιστρέψει στην επαρχία και να έρθει πιο κοντά στις ρίζες του και στην φύση;
Είμαι τυχερός γιατί έχω βιώσει και τις δυο εικόνες, της πόλης και της φύσης, το κάλεσμα της φύσης και ο ρόλος που νιώθω ότι ανέλαβα ως διαμεσολαβητής, ας πούμε, είναι πολύ έντονος για να τον απαρνηθώ. Δεν έχω την κλασική σχέση με την φύση όπως ίσως τη φαντάζεστε. Είναι μια σχέση συνειδητής επαφής και συμφιλίωσης καθώς της έχουμε γυρίσει την πλάτη μας τα τελευταία 50 χρόνια. Αποφάσισα να γυρίσω στη γη των προγόνων μου και ταυτοχρόνως να επιδιώξω ένα τρόπο ζωής διαφορετικό, όχι απομακρυσμένο από την τεχνολογία παραδείγματος χάριν αλλά ούτε σε σύγκρουση με τη φύση. Να συνδυάσω όσα περισσότερα στοιχεία μπορώ.
Τι ήταν αυτό που σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση όταν βρεθήκατε στη Λακωνική Μάνη;
Η ποικιλομορφία της, σε μια ώρα μπορείς να κανείς μια διαδρομή να ξεκινήσεις στην θάλασσα, να περάσεις από ελαιώνες, πορτοκαλεώνες, κάμπους, χωριά, να ανεβείς σε βουνά και να ξανακατέβεις στην θάλασσα. Είναι μια εμπειρίες μοναδική με εναλλαγές και γεύσης που δεν βρίσκεις σε πολλά μέρη του κόσμου.
Μιλήστε μου λίγο για την ιστορία του οικογενειακού σας κτήματος.
Τα κτήματα ανήκαν στον προπάππου μου που τα είχε αγοράσει από το υπουργείο οικονομικών περίπου το 1880-1890, ήταν δήμαρχος και ιατρός σε κοντινό χωριό. Με τα χρόνια όπως όλα, μια γενιά κτίζει, άλλη γκρεμίζει, διαιρέθηκαν μεταξύ των απογόνων του. Ένα ολοκληρωμένο αγρόκτημα αρχικά, καταμερίστηκε και διεκδικήθηκε επί εμφυλίου με πρόσχημα τις πολιτικές πεποιθήσεις εξαιτίας μιας εποχής τραγικής ιστορίας της Ελλάδας. Κατόπιν, οι επόμενες γενιές το άφησαν στην ησυχία του. Μέχρι που πήγα πριν 10 χρόνια να κάνω ένα τοπογραφικό και αντίκρισα το χώρο για πρώτη φορά. Τότε κάτι μέσα μου γεννήθηκε.
Τι σχέση είχατε με τη φύση πριν βρεθείτε να διαμορφώνετε το αγρόκτημα της οικογένειάς σας σε αγροτουριστική ξενοδοχειακή μονάδα;
Σχέση θαυμασμού κυρίως και φυσικά ενδιαφέρον για την προστασία της, ευαισθητοποίηση σε περιβαλλοντικά θέματα αλλά από κάποια απόσταση.
Τι ακριβώς έχετε φτιάξει εκεί; Κάντε μου μια περιγραφή.
Δημιούργησα ένα βιολογικό αγρόκτημα με βάση τον αρχαίο ελαιώνα, πρόσθεσα οικολογικές ξενοδοχειακές κτιριακές εγκαταστάσεις (5 κατοικίες, κεντρικό κτήριο με αίθουσα πολλαπλών χρήσεων), τεχνολογίες περιβάλλοντος όπως γεωθερμία και φυσικό βιολογικό καθαρισμό. Έχουν χρησιμοποιηθεί παντού αποκλειστικά οικολογικά και ανακυκλώσιμα υλικά με συνέπεια από την αρχή της δημιουργίας της Ευμέλειας.
Καλλιεργείτε και διάφορα είδη φυτών και δέντρων. Ποια είναι αυτά και γιατί έχει επιλέξει να ακολουθήσετε τις αρχές της βιοδυναμικής καλλιέργειας; Τι ακριβώς σημαίνει αυτό;
Αρχίσαμε να εμπλουτίζουμε των ελαιώνα και το αγρόκτημα με αμπέλια, αμυγδαλιές, πεύκα, κυπαρίσσια, βότανα και προσπαθήσαμε να αναδείξουμε τα αυτοφυή φυτά. Η βιοδυναμική καλλιέργεια είναι μια φυσική συνέχεια των αναζητήσεων μου για μια πιο βαθιά και συνειδητή σχέση με την φύση. Η βιοδυναμική καλλιέργεια είναι ουσιαστικά η αναγνώριση της βαθιάς σχέσης και της ανάγκης της φύσης να συνυπάρχει με των άνθρωπο αρμονικά.
Παράγετε και οργανικά προϊόντα μέσα στη φάρμα. Τα διαθέτετε μόνο στους επισκέπτες σας;
Παράγουμε βιολογικά προϊόντα, όπως παρθένο ελαιόλαδο, ελιές, σαπούνι από το λάδι μας, κρασί και άλλα προϊόντα υπό διαμόρφωση αυτή την εποχή, όλα πιστοποιημένα. Είναι προς πώληση στο αγρόκτημα αλλά και στην ιστοσελίδα μας, οπότε στέλνουμε προϊόντα κατόπιν παραγγελίας ακόμα και στις ΗΠΑ, που δεν έχουν το ελαιόλαδο της Ελλάδας.
Ποια ήταν η αντιμετώπιση που είχατε από τους κατοίκους της περιοχής και ποιες οι τυχόν δυσκολίες που αντιμετωπίσατε στο εγχείρημά σας;
Κάθε τι καινούργιο δημιουργεί ίσως φόβο, περιέργεια και αλλάζει κατεστημένα δεν μπορεί η Ευμέλεια να λείψει από αυτή τη διαδικασία της ανθρώπινης φύσης. Δυσκολίες ήταν παρά πολλές, απλώς δεν τις έβλεπα σαν δυσκολίες άλλα ως προκλήσεις και προσπαθούσα να μην τις πάρω προσωπικά. Παραδείγματος χάριν, οι κυνηγοί δεν καταλάβαιναν τα όρια της ασφαλείας και λογικής απόστασης από κατοικήσιμες περιοχές, θέματα συνόρων, βοσκοί να μπαίνουν μέσα στα κτήματα μας, ακόμα και άνθρωποι να μαζεύουν χόρτα στο κτήμα μας γιατί είναι βιολογικό και όταν ρωτούσα αν έχουν κτήματα υπερήφανοι απαντούν, ναι φυσικά! και τους ρωτάω γιατί δεν μαζεύετε χόρτα στα δικά σας κτήματα και η απάντηση είναι μια γιατί ψεκάζουμε χημικά στα κτήματα μας. Ευτυχώς αυτά τα θέματα έχουν μειωθεί πολύ, εκπαιδεύεται η κοινότητα στην συνύπαρξη.
Στην επόμενη σελίδα ο σχεδιασμός της οικολογικής λίμνης και καμπάνια κοινωνικής χρηματοδότησης.
