Το Νέο Ψυχικό έχει μια βραβευμένη πολυκατοικία

Ήθελε το κτίριο του να παρουσιάζεται ως ένα µέγαρο, να ενσωµατώνει µέσα του µία υποβλητική µεταβατική πορεία µεταξύ της πόλης και των χώρων διαβίωσης. Η όψη του να τόσο αινιγµατική όσο και ουδέτερη και να µην προδίδει τους χώρους είναι πίσω από αυτή, όπως συµβαίνει στην τυπολογία της µεταπολεµικής αθηναϊκής πολυκατοικίας.

Ο Νίκος  Κτενάς σχεδίασε το κτίριο Inside-Out που μέσω της δομής του πραγματεύεται την επανεφεύρεση της τυπολογίας της πολυκατοικίας στο Νέο Ψυχικό.  Ο ακάλυπτος προτείνεται ως κεντρικός χώρος εισόδου, συνιστά μια στάση, αλλά ταυτόχρονα και ένα σημείο αλλαγής της πορείας του επισκέπτη από τον δημόσιο προς τον ιδιωτικό χώρο, αποκτά μια ουσιαστική και αναπόσπαστη χωρική λειτουργία. 

Πτυχιούχος της αρχιτεκτονικής σχολής του Πανεπιστημίου Cornell, ΝΥ, ΗΠΑ, ο Νίκος Κτενάς ιδρύει το αρχιτεκτονικό του γραφείο στο Λουγκάνο της Ελβετίας το 1987 και στην Αθήνα το 1993.  Ζει και εργάζεται και στις δύο αυτές πόλεις.  Έχει διδάξει στην École Polytechnique Fédérale de Lausanne και στην Accademia di Architettura στην πόλη Mendrisio της Ελβετίας, στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στο Βόλο και από το 2013 μέχρι σήμερα διδάσκει στο Politecnico di Milano της Ιταλίας. Έχει δημιουργήσει πάνω από 100 έργα, έχει συμμετάσχει σε πολυάριθμες αρχιτεκτονικές εκθέσεις στην Ευρώπη κι έχει λάβει πολλά βραβεία.  

Το Inside-Out τιµήθηκε πρόσφατα µε το Βραβείο Αρχιτεκτονικής 2013 – 2017 του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής. Τι  ζητήθηκε όμως αρχικά στον αρχιτέκτονα; «Μου ζητήθηκε αυτό που κάθε πελάτης θέλει σε σχέση µε τις ανάγκες του, µε άλλα λόγια τους χώρους που χρειάζεται στην κατοικία του, κάποιες καθηµερινές συνήθειες, χώρους για τα υπάρχοντα του.  Το ουσιαστικό ζητούµενο από την πλευρά μου ήταν αφενός η λειτουργική σύνθεση των αναγκών αυτών και αφετέρου, η σχέση του χρήστη µε το αστικό περιβάλλον όπου έχει επιλέξει να ζήσει».  

Πως επηρέασαν οι εξωτερικοί παράγοντες του αστικού τοπίου αλλά και τα εσωτερικά χαρακτηριστικά του χώρου κατά τον σχεδιασµό του; «Το αστικό τοπίο στο οποίο αναφέρεστε, εκτείνεται από το άµεσο, κοινό περιβάλλον των γειτονικών κατοικιών, µέχρι την γεωγραφική ιδιαιτερότητα της Αθήνας.  Εσωτερικά συνεπώς των κατοικιών και εν µέσω των διάσπαρτων ανοιγµάτων, το άµεσο κοινό γειτονικό περιβάλλον διασπάται – καδράρεται και µεταµορφώνεται έτσι ως ένα αποσπασµατικό σύνολο “μεταφυσικών” εικόνων, ενώ από τον κρεµαστό κήπο που προτείνεται στο δώµα του κτιρίου, εν µέσω πάντα των ανοιγµάτων – σε σειρά στην περίπτωση αυτή- διαµορφώνεται ένας άµεσος διάλογος µε το ανάγλυφο ή καλύτερα, µε την γεωγραφία της πόλης µας».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Έχουμε νικητές στα German Design Awards και ένας απ' αυτούς είναι ο δικός μας Ιωάννης Σολωμόζης

Η υλοποίηση όσων προαναφέρει ο αρχιτέκτονας συνάδει με μια πολυπλοκότητα για ένα κτίριο αυτής της κλίµακας.  Ως λάτρης όµως της απλότητας, ο Νίκος Κτενάς έδωσε  έµφαση στην ελαχιστοποίηση της χρήσης υλικών στην όλη σύνθεση.  Εξωτερικά αλλά και εσωτερικά χρησιµοποιούνται, το οπλισµένο σκυρόδεµα, που είναι και ο φέρων οργανισµός του κτιρίου, η φυσική πέτρα και το ξύλο στις στρώσεις των δαπέδων καθώς και επίσης ξύλο, γυαλί και χάλυβας στις όψεις.   

Η φέρουσα δομή του κτιρίου με το εμφανές οπλισμένο σκυρόδεμα επιτρέπει τη μέγιστη ελευθερία στην διαμόρφωση των κατόψεων των κατοικιών, καθώς και των εξωτερικών όψεων του κτιρίου. Οι εξωτερικές όψεις αντιμετωπίστηκαν από τον αρχιτέκτονα σαν μια «σμιλευμένη επιδερμίδα»,με όγκους, έρκερ και πλήρως ανοιγόμενα υαλοστάσια, καθιστούν τον συνολικό όγκου του κτιρίου μονολιθικό και ταυτόχρονα διαφανή, ενώ από τους εσωτερικούς χώρους, πλαισιώνουν  αποσπασματικά το άμεσο αστικό περιβάλλον.

Οι αρχιτεκτονικές αναφορές του Νίκου Κτενά  εκτείνονται από την αρχαιότητα µέχρι την σύγχρονη αρχιτεκτονική εν µέσω του µοντερνισµού. Πιστεύει ότι πρωταρχικός στόχος της αρχιτεκτονικής πρέπει πάντα να είναι η διαλεκτική σχέση του χώρου διαβίωσης µε τον γεωγραφικό χώρο, είτε πρόκειται για την πόλη είτε πρόκειται για την ύπαιθρο.  «Ως αρχιτέκτονας δεν θα µπορούσα να διαχωρίσω και να αναφερθώ αποκλειστικά  στους χώρους κατοίκησης, διότι η αρχιτεκτονική πρέπει ταυτόχρονα να στοχεύει αλλά και να συντάσσεται µε τις σύγχρονες τεχνολογίες ώστε να µπορεί να “οικειοποιηθεί” µελλοντικές απαιτήσεις, τόσο στους χώρους κατοίκησης, εργασίας, όσο και στους κοινόχρηστους χώρους της πόλης».

Καθώς το κτίριο στο Νέο Ψυχικό έλαβε πρόσφατα μια σημαντική διάκριση στον τομέα της εγχώριας αρχιτεκτονικής, πως βλέπει να αντιµετωπίζονται τα έργα σύγχρονης αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα σε σύγκριση µε χώρες του εξωτερικού που έχετε επισκεφθεί και εργαστεί;  «Πολύ συχνά έχω αναφερθεί στις παθογένειες της σύγχρονης αρχιτεκτονικής στη χώρα µας. Πιστεύω πως δεν υπάρχει ανεπτυγµένη χώρα σήµερα, πόσο µάλλον µε την ιστορία και τον πολιτισµό µας, όπου να υλοποιούνται τόσες κατασκευές από ανθρώπους που στερούνται αρχιτεκτονικής παιδείας. Στην χώρα µας υπάρχουν εξαίρετοι νέοι δηµιουργοί, πράγµα πασιφανές, κυρίως στο διαδίκτυο, από διπλωµατικές εργασίες, προτάσεις ελάχιστων εγχώριων αλλά κυρίως διεθνών διαγωνισµών, µέχρι υλοποιηµένων και µη έργων Ελλήνων που εργάζονται στο εξωτερικό.  Πιστεύω συνεπώς πως αποτελεί επιτακτική ανάγκη µια θεσµική καταρχάς στροφή που πρέπει να κάνει η χώρα µας έτσι ώστε να καρπωθεί αυτόν τον σύγχρονο πνευµατικό πλούτο».