Το ξέρατε ότι υπάρχει ξύλινο ποντίκι για υπολογιστή; Ή πόσο χώρο έπιανε ο πρώτος φορητός υπολογιστής; Μπορεί πλέον η τεχνολογία να συμπυκνώνεται στο μέγεθος της παλάμης μας (ή και σε ακόμα μικρότερα μεγέθη), όμως η πραγματικότητα πριν από λίγα μόλις χρόνια ήταν πολύ διαφορετική. Φανταστείτε ότι η πιο απλή εφαρμογή του κινητού σας, αυτή που εκτελεί αριθμητικές πράξεις, κάποτε έπιανε τον χώρο ενός δωματίου. Αυτό είναι μόνο ένα από τα αν-υπολόγιστα πράγματα που μάθαμε στην επίσκεψή μας στο Ελληνικό Μουσείο Πληροφορικής.
Με το που φτάσαμε στην Λεωφόρο Κηφισού, αριθμός 58, 10 λεπτά από το μετρό του Αιγάλεω, μας υποδέχτηκε ο κύριος Γιώργος Τσεκούρας, ο εμπνευστής τoυ πρώτου και μοναδικού Μουσείου Πληροφορικής στην Ελλάδα. Πέντε φίλοι πριν από 7 περίπου χρόνια έψαχναν κάτι αντίστοιχο και μη βρίσκοντας τίποτα στην αναζήτησή τους, αποφάσισαν να κάνουν την αναζήτησή τους πραγματικότητα. Πλέοντας σε αχαρτογράφητα νερά, προσπαθούσαν να κάνουν τα πρώτα τους βήματα αργά αλλά σταθερά.
Το Μουσείο στηρίζεται σε ιδίους πόρους και σε δωρέες υλικού, όπως υπολογιστές, λογισμικά κι άλλα αντικείμενα από τον χώρο της Πληροφορικής. 220 άνθρωποι μέχρι στιγμής έχουν προσφέρει στην ενίσχυση της συλλογής. «Από τον πιο απλό άνθρωπο που ξέθαψε κάτι από την αποθήκη του, μέχρι την Τράπεζα της Ελλάδος, πολλοί ήταν αυτοί που θέλησαν να δωρίσουν κάτι που για τους ίδιους μπορεί να μην έχει κάποια αξία χρηστική, αλλά για εμάς είναι συλλεκτικό», αναφέρει ο κ. Τσεκούρας. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα εγχείρημα που βασίζεται στην στήριξη του κόσμου. «Προ ολίγου με πήρε τηλέφωνο ένας κύριος με ηλεκτρονικό κατάστημα στην Καλλιθέα που έχει κλείσει εδώ και χρόνια και θα μπαίνανε μέσα σήμερα να πετάξουν. Τρέξαμε να δούμε τι μπορούσαμε να κρατήσουμε. Σώζουμε οτιδήποτε κι αν σώζεται», συνεχίζει.
Στο μουσείο υπάρχουν, αυτήν την στιγμή, 218 υπολογιστές, από την δεκαετία του ‘70 μέχρι τα μέσα του ‘90 και πάνω από 3.500 αντικείμενα, όπως κασέτες video games και πολλά περιοδικά, μαζί με τον Χρυσό Οδηγό του Ίντερνετ. Προς το παρόν όμως, ο χώρος που φιλοξενεί το Μουσείο δεν μπορεί να τα χωρέσει όλα κι έτσι αρκετά βρίσκονται αποθηκευμένα. Η συλλογή όμως ολοένα και μεγαλώνει και πρέπει οπωσδήποτε να βρεθεί ένα μεγαλύτερο «σπίτι» για να στεγάσει αυτόν τον τόμο της e-στορίας.
Πέρα από data όμως, το κάθε αντικείμενο μέσα σε αυτόν τον ζεστό χώρο κουβαλάει την δική του ιστορία και τις αναμνήσεις του. Κάποιος έκανε τα πρώτα του βήματα στην πληροφορική σε έναν από τους αρχειακούς υπολογιστές που εκτίθενται εκεί, ενώ μία κυρία είχε πάρει ένα κομμάτι από σκληρό δίσκο της δεκαετίας του ‘60 που είχε χωρητικότητα κάτω από 1MB –ωστόσο, υπέρ αρκετό για την εποχή- και το έκανε τραπεζάκι του καφέ. Όπως καταλαβαίνετε, με τα χίλια ζόρια την έπεισε ο σύζυγος να αποσυναρμολογήσει το τραπεζάκι. Ακόμη, ένας ασφαλιστής, πριν 28 χρόνια, κουβαλούσε μαζί του τον πρώτο φορητό υπολογιστή που ήταν κι εκτυπωτής, έτσι ώστε όταν πήγαινε στα σπίτια των πελατών να εκτυπώνει κατευθείαν το συμβόλαιο πριν εκείνοι να το μετανιώσουν.
Εντύπωση μας προκάλεσε ένα πιστό αντίγραφο του πρώτου ποντικιού φτιαγμένο από ξύλο (circa 1960), που κινούταν μόνο δεξιά-αριστερά και πάνω-κάτω σε μεταλλικούς δίσκους, καθώς κι ένα από τα παλαιότερα φορητά σπαστά πληκτρολόγια που όταν μάζευε, έμοιαζε με πορτοφόλι. Όταν ζεις στην εποχή των tablets, μπροστά στην θέα δύο εκ των πρώτων φορητών υπολογιστών που ζύγιζαν 11 και 13 κιλά αντίστοιχα, έχεις την αίσθηση ότι πρόκειται περισσότερο για ογκώδεις, βαριές βαλίτσες παρά για ηλεκτρονικούς υπολογιστές.
Μέσα στις τοσες ιστορίες που κουβαλάνε αυτά τα, μόνο φαινομενικά, νεκρά αντικείμενα, ξεχωρίσαμε εκείνη για την ταυτότητα του πρώτου προγραματιστή. Σε ένα ανδροκρατούμενο χωροχρονικό σημείο, κι όμως, ήταν μια γυναίκα. Η Άντα Λάβλεϊς Μπάιρον αναγνωρίζεται μέχρι τις μέρες μας γιατί συνέγραψε τον πρώτο αλγόριθμο προορισμένο να εκτελεστεί από μηχανή (την Αναλυτική Μηχανή του Τσαρλς Μπάμπατζ, συγκεκριμένα), αυτό που θεωρείται το πρώτο πρόγραμμα Η/Υ στην ιστορία. Μάθαμε επίσης από που προέρχεται ο σημερινός όρος “debugging” (που μας ταλαιπωρεί συχνά πυκνά)! Η Γκρέις Χόπερ, ένα δαιμόνιο πνεύμα της πληροφορικής, είχε βρει ένα πραγματικό “bug”, δηλαδή έντομο, πάνω σε μια πλακέτα στον εσωτερικό μηχανισμό του υπολογιστή και τον είχε βραχυκυκλώσει. Αυτά και πολλά άλλα trivia, προσφέρονται σε αφθονία όσο κάνεις τη βόλτα σου στο Ελληνικό Μουσείο Πληροφορικής.
«Ο σκοπός είναι να γνωρίσει το κοινό, και κυρίως οι νέοι, το παρελθόν της πληροφορικής. Φεύγοντας από το μουσείο μας, δεν θέλουμε τα παιδιά να θυμούνται απλές ημερομηνίες, αλλά να εκτιμήσουν το παρελθόν έτσι ώστε να προχωρήσουν συνειδητοποιημένα στο μέλλον», είναι η τελευταία κουβέντα που ακούμε από τον κύριο Τσεκούρα φέυγοντας.
