Στη συμβολή των οδών Αραχώβης και Θεμιστοκλέους, στην περιοχή των Εξαρχείων και πάνω στην πλατεία της, η Μπλε Πολυκατοικία χρονολογείται από το 1933. Αποτελεί ένα από τα πιο εμβληματικά δείγματα του ελληνικού μοντερνισμού και είναι το έργο για το οποίο είναι κυρίως γνωστοί οι δημιουργοί του, ο αρχιτέκτονας Κυριακούλης Παναγιωτάκος και ο ζωγράφος Σπύρος Παπαλουκάς. Είναι το κτίριο για το οποίο ο Λε Κορμπυζιέ κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα σχολίασε “c’ est tres beau” .
Το διαμέρισμα που ανακαίνισε η αρχιτεκτονική ομάδα των Cadu -και συζητάει η Αθήνα εδώ και μερικές μέρες- είναι γωνιακό και βρίσκεται στον τέταρτο όροφο, σε μικρή εσοχή από την κύρια πρόσοψη του κτιρίου. Η εσοχή δημιουργεί μια αλληλουχία υπαίθριων και ημιυπαίθριων χώρων κατά μήκος της όψης του, στους οποίους βλέπουν οι κύριοι χώροι του διαμερίσματος, ενώ οι βοηθητικοί βλέπουν προς τον ακάλυπτο και το «κλιμακοστάσιο υπηρεσίας».
Οι χώροι διημέρευσης διατάσσονται γύρω από το χωλ της εισόδου, στο οποίο ο Κυριακούλης Παναγιωτάκος έδωσε κεντροβαρικό ρόλο κατά την οργάνωση της κάτοψης των διαμερισμάτων του κτιρίου.
Στο διαμέρισμα, είχε προηγηθεί μία ανακαίνιση προ δεκαπενταετίας κατά την οποία αποξηλώθηκαν η αυθεντική κουζίνα, το λουτρό και το wc και προστέθηκε το τζάκι. Λόγω της υψηλής αρχιτεκτονικής και ιστορικής αξίας του κτιρίου, οι Cadu ελαχιστοποίησαν τις παρεμβάσεις κατά την ανακαίνιση του διαμερίσματος στις απολύτως απαραίτητες. Έτσι, η επέμβαση κινήθηκε σε δύο άξονες. «Έγινε λεπτομερής καταγραφή του διαμερίσματος και των αυθεντικών αρχιτεκτονικών στοιχείων του, τα οποία αποκαταστάθηκαν, ενώ παράλληλα μελετήθηκαν μικρής κλίμακας επεμβάσεις που αναβαθμίζουν τη λειτουργική συνοχή και την ενεργειακή συμπεριφορά του διαμερίσματος», όπως εξηγούν.
«Βασική χειρονομία αποτέλεσε η μετατροπή της κουζίνας από βοηθητικό σε ζωτικό χώρο του διαμερίσματος με το “άνοιγμά” της προς την κατοικία σε δύο κατευθύνσεις, προς το χωλ εισόδου και το διάδρομο του διαμερίσματος. Η κουζίνα σχεδιάστηκε εκ νέου με αναφορές στην αρχιτεκτονική του μεσοπολέμου αλλά και στην αρχική κουζίνα.
Τα εξωτερικά ξύλινα ανασυρόμενα κουφώματα αποτελούν βασικό χαρακτηριστικό της εικόνας του κτιρίου και πρωτοστατούν στις όψεις του. Συγχρόνως είναι ένα πολύ έντονο στοιχείο του εσωτερικού του κτιρίου, καθώς κάθε κύριος χώρος έχει εξωτερικά ανοίγματα σε όλο το πλάτος της μίας του πλευράς. Τα ξύλινα κουφώματα αφού μελετήθηκαν, αποκαταστάθηκαν λειτουργικά και αναβαθμίστηκαν “ενεργειακά”», περιγράφουν οι αρχιτέκτονες.
Οι Cadu (Construction Architecture Design Urbanism) είναι μία ομάδα αρχιτεκτόνων με την κοινή αντίληψη ότι η αρχιτεκτονική πρέπει να στραφεί ξανά προς τον χρήστη, διερευνώντας εκ νέου τις ανάγκες και τις επιθυμίες του.
Ιδρύθηκαν το 2005 από τους Σωτήρη Κουβόπουλο και Χρήστο Λέρα ως ένα ανοιχτό δίκτυο αρχιτεκτόνων με κοινή αντίληψη για την αρχιτεκτονική. Σήμερα έχουν την έδρα τους στην Κυψέλη και αποτελούνται από τους Γιάννη Παπαγιαννάκη, Σωτήρη Κουβόπουλο, Γιώργο Παπαδάκη και Ειρήνη Φιλιπποπούλου. Στην ανακαίνιση του διαμερίσματος στη Μπλε Πολυκατοικία, οι Cadu συνεργάστηκαν με τον αρχιτέκτονα Νίκο Μούσιο.
Η ομάδα πιστεύει ότι η αρχιτεκτονική αναφέρεται σε όλους και κάθε παρέμβαση οφείλει να αντιλαμβάνεται το πλαίσιο και το περιβάλλον στο οποίο εγκαθίσταται. Έτσι, το τελικό αποτέλεσμα προκύπτει μέσα από τη συνεργασία με τον χρήστη και τη συνεχή ανάλυση και διερεύνηση των δεδομένων του κάθε έργου. Παράλληλα, θεωρούν σημαντική την επανάχρηση του αστικού ελεύθερου χώρου όχι μόνο ως εκτόνωση του δομημένου περιβάλλοντος, αλλά ως έναν ποιοτικό χώρο – προέκταση της καθημερινής ζωής.
Κατά τους Cadu, η σύγχρονη αρχιτεκτονική πρέπει να βελτιστοποιήσει τις τεχνικές επανάχρησης καθώς τα αποθέματα δομημένου χώρου είναι μεγάλα, ιδιαίτερα σε πόλεις όπως η Αθήνα.
