Τα ονόματα που έχουν φιλοξενηθεί στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης από το 2007 έως σήμερα είναι πολλά και σπουδαία. Γιάννης Κουνέλλης, Lynda Benglis, Louise Bourgeois, George Condo, Cy Twombly, Pablo Picasso και Ai Weiwei, είναι μόνο κάποιοι από τους καλλιτέχνες που έχουν συμβάλει με το έργο τους ώστε να πραγματοποιηθούν εμβληματικά παντρέματα ανάμεσα στην Αρχαία ελληνική και τη Σύγχρονη τέχνη τα τελευταία 15 χρόνια.
Έργο αρχικά δύσκολο για δύο γυναίκες που ξεφεύγουν από τα τετριμμένα και δεν φοβούνται να τολμήσουν, την Κασσάνδρα Μαρινοπούλου, (πρόεδρο και διευθύνουσα σύμβουλο του μουσείου) και την Αφροδίτη Γκόνου (σύμβουλο προγράμματος Σύγχρονης τέχνης), αφού κανείς δεν πίστευε όταν ανέλαβαν να φέρουν εις πέρας τις μοντέρνες ιδέες τους ότι αυτές θα ταιριάξουν σε έναν χώρο με ευρήματα αρχαίου πολιτισμού, σε μόνιμη βάση.
Και όμως, κατάφεραν όχι μόνο να διαψεύσουν και τους πιο δύσπιστους αλλά και να μας χαρίσουν αξιομνημόνευτες στιγμές. Με αφορμή λοιπόν τη συμπλήρωση 15 χρόνων από την πρώτη περιοδική έκθεση που διοργάνωσε το 2007, ως μέρος του Προγράμματος Σύγχρονης Τέχνης, το μουσείο, κυκλοφορεί τώρα η δίγλωσση επετειακή έκδοση με τίτλο «Σύγχρονη Τέχνη στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, 2007-2021», στην οποία περιλαμβάνονται όλες οι εκθέσεις και οι συνεργασίες που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα έως το 2021.
Όπως αναφέρει η Κασσάνδρα Μαρινοπούλου, «Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα Πρόεδρος στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, είχα ένα απλό αλλά φιλόδοξο όραμα: να γίνει το Μουσείο ένας δυναμικός σύνδεσμος μεταξύ του χθες και του σήμερα. Σε ένα αρχαιολογικό μουσείο αυτό δεν είναι απαραίτητα δεδομένο. Με στόχο να αναδείξουμε ότι η αρχαία ελληνική τέχνη αποτέλεσε και αποτελεί ακόμα πηγή έμπνευσης των μοντέρνων και σύγχρονων δημιουργών, ξεκινήσαμε το 2007 μία σειρά εκθέσεων που δημιουργούν έναν διάλογο ανάμεσα στην αρχαία τέχνη και την τέχνη του 20ού και 21ου αιώνα. Με στόχο τη διάδοση του Κυκλαδικού και του Αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό –κεντρικό άξονα της αποστολής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης– οι εκθέσεις αυτές μας έδωσαν τη δυνατότητα να προσεγγίσουμε νέες ομάδες κοινού και να αποκτήσει το Μουσείο το δικό του στίγμα στον διεθνή χάρτη».
Η Αφροδίτη Γκόνου θυμάται ότι, «Ήταν μεγάλη η πρόκληση της δημιουργίας ενός προγράμματος σύγχρονης τέχνης σε ένα αρχαιολογικό μουσείο. Εκθέσεις σύγχρονης τέχνης είχαν γίνει και γίνονται και σε άλλα ιστορικά και αρχαιολογικά μουσεία ανά τον κόσμο, αλλά ήταν και συνεχίζει να είναι πρωτοποριακό και ίσως μοναδικό ένα αρχαιολογικό μουσείο να αποκτά σταθερό Πρόγραμμα Σύγχρονης Τέχνης με τη δέσμευση να πραγματοποιεί ετήσια έκθεση. Στόχος του Προγράμματος ήταν να δούμε το Mουσείο, τα αντικείμενα της συλλογής, την αρχαιότητα και την ιστορία μας μέσα από τα μάτια νέων καλλιτεχνών, να υποστηρίξουμε τη σύγχρονη τέχνη αλλά και να φέρουμε τους νέους κοντά μας.
Άποψη της έκθεσης, Ai Weiwei at Cycladic
Καλλιτέχνες και επιμελητές από όλο τον κόσμο μελέτησαν και εμπνεύστηκαν από τις συλλογές μας, έγιναν πρεσβευτές του Μουσείου, βοηθώντας μας παράλληλα να το δούμε από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Τι άλλο θα μπορούσε να κάνει πιο ζωντανό ένα μουσείο παρά ο διάλογος της αρχαίας τέχνης με τη σύγχρονη τέχνη, ο διάλογος των δημιουργών της αρχαιότητας με τους καλλιτέχνες και τους επιμελητές της εποχής μας. Το πιο συγκινητικό, όλα αυτά τα χρόνια, ήταν οι αντιδράσεις όλων των καλλιτεχνών και επιμελητών που προσκαλέσαμε να επισκεφθούν το Μουσείο και ειδικά τη Συλλογή Κυκλαδικής Τέχνης. Δεν υπήρξε κανείς που να μη μείνει για ώρες σε περισυλλογή με δέος μπροστά στις συλλογές και να μη δεχτεί αμέσως την πρόσκλησή μας για συνεργασία μετά από αυτή την εμπειρία».
Με μία πλήρη και αναλυτική επισκόπηση του προγράμματος μέχρι και σήμερα, το πλούσιο αυτό, συλλεκτικό άλμπουμ, περιλαμβάνει συνοπτικά εισαγωγικά κείμενα και κυρίως άφθονο φωτογραφικό υλικό από τα έργα και την παρουσίασή τους στους χώρους του μουσείου, καθώς και αρχειακό υλικό από την προετοιμασία επιλεγμένων εκθέσεων. Είναι δύσκολο να κρατηθείς να μην κάνεις τις σελίδες του καδράκια στον τοίχο σου για να τις θαυμάζεις μέσα στον χώρο σου, δεν θα το αρνηθώ, έχω μπει στον πειρασμό. Από την άλλη είναι υπέροχο να το ξεφυλλίζεις και να μαθαίνεις πράγματα που ίσως δεν γνωρίζεις ή δεν θυμάσαι. Είναι, πραγματικά, ένα εντυπωσιακό χρονολόγιο.
«Η έκδοση αυτή επιχειρεί να αποτυπώσει αυτή ακριβώς την πορεία, ως ένα είδος ντοκουμέντου, μιας ιστορικής καταγραφής των εκθέσεων, συνεργασιών και δράσεων που εντάσσονται στο Πρόγραμμα Σύγχρονης Τέχνης από το 2007-2021», τονίζει η Κασσάνδρα Μαρινοπούλου και η Αφροδίτη Γκόνου συμπληρώνει, «Η έκδοση υλοποιήθηκε με την υποστήριξη των Μελών της Επιτροπής Υποστήριξης Σύγχρονης Τέχνης του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης και διατίθεται στο Cycladic Shop και στα βιβλιοπωλεία του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη».
Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης είναι από τα λίγα αρχαιολογικά μουσεία παγκοσμίως που διατηρούν σταθερό Πρόγραμμα Σύγχρονης Τέχνης από το 2007, με τη δέσμευση να πραγματοποιεί ετήσια έκθεση. Με καλλιτέχνες και επιμελητές από όλον τον κόσμο που μελετούν και εμπνέονται από τις συλλογές του, δημιουργείται ένας διάλογος ανάμεσα σε έργα της αρχαιότητας και δημιουργίες της εποχής μας.
Το 2017 το Μουσείο ξεκίνησε τη σειρά εκθέσεων «Θεϊκοί Διάλογοι». Αρχαία αντικείμενα εκτίθενται δίπλα και συνομιλούν με έργα της μοντέρνας και της σύγχρονης τέχνης. Στην πρώτη έκθεση, παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά, 27 έργα του Cy Twombly εμπνευσμένα από την ελληνική μυθολογία, δίπλα σε 12 έργα της αρχαιότητας. Ακολούθησε και η έκθεση “Πικάσο και Αρχαιότητα”, ένας ζωντανός και πρωτότυπος διάλογος ανάμεσα σε 68 σπάνια κεραμικά και σχέδια του Πικάσο και 67 αρχαιότητες. Μάλιστα η συγκεκριμένη έκθεση έλαβε το Βραβείο Κοινού στα Διεθνή βραβεία Global Fine Art Awards (GFAA), ενώ ήταν η μοναδική ελληνική υποψηφιότητα μεταξύ 99 επιλεγέντων υποψηφίων από 2000 συμμετοχές από 27 χώρες από όλο τον κόσμο.
Ai Weiwei – Standing Figure
Από την αρχή αυτής της πορείας, το Μουσείο επεδίωξε συνεργασίες με άλλους οργανισμούς. Η συνεργασία με το Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ για τα Βραβεία ΔΕΣΤΕ ήταν καθοριστική γιατί άνοιξε τους χώρους του Μουσείου στην ελληνική σκηνή σύγχρονης τέχνης. Ακολούθησε η συνεργασία με τον ΝΕΟΝ, φιλοξενώντας μονογραφικές εκθέσεις κορυφαίων καλλιτεχνών παγκόσμιας εμβέλειας, όπως οι Martin Kippenberger, Lynda Benglis, Mike Kelley, Paul Chan και Mario Merz. Με την πρόθεση να γίνει πλατφόρμα και για μικρότερους πολιτιστικούς οργανισμούς, το μουσείο συνεργάστηκε με το Radio Athènes.
