1

Τα λόγια είναι περιττά, για να εκφράσουν τον ενθουσιασμό και την ανυπομονησία που ένιωσε η ψυχή όταν τα χέρια κράτησαν το μαγικό χαρτάκι- εισιτήριο για την πολυσυζητημένη όπερα Έτσι κάνουν όλες (Cosi fan tutte) με την οποία άνοιξε τη φετινή σεζόν η Εθνική Λυρική Σκηνή. Μπορεί να φαίνεται παράξενο για τα ελληνικά δεδομένα, αλλά η συγκεκριμένη παράσταση ήταν sold out και πλήθος κόσμου περίμενε κάνοντας τσιγάρο, συζητώντας και περιμένοντας την έναρξη στην πολύβουη οδό Ακαδημίας .

Τι μπορεί να προσέλκυσε το ενδιαφέρον τόσο έντονα στο κατάμεστο θέατρο Ολύμπια; Η υπέροχη διαχρονικότητα του λιμπρέτου του Λορέντσο ντα Πόντε που σατιρίζει τις σχέσεις των δύο φύλων και την απιστία; Ή η μαγική μουσική μιας ιδιοφυίας όπως ο Μότσαρτ; Όποια κι αν ήταν η αιτία όλοι ανυπομονούσαν να δουν το έργο που επιμελήθηκε η ταλαντούχα σκηνοθέτρια Ροδούλα Γαϊτάνου. Η δική της εκδοχή τοποθέτησε χρονικά την εξέλιξη στην Ευρώπη του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα. Πολύ ορθά η κ. Γαϊτάνου θεώρησε ιδανικό κάδρο για τις μηχανορραφίες και τους ψυχολογικούς πειραματισμούς του Ντον Αλφόνσο την έναρξη της βιομηχανικής επανάστασης, την απαρχή των φροϋδικών θεωριών.

Σε ένα «cabinet of curiosities», δηλαδή ένα χώρο που στο παρελθόν φιλοξενούσε ιδιωτικές συλλογές και αποτελεί κατά κάποιο τρόπο πρόγονο του σημερινού μουσείου, οι στρατιωτικοί Γκουλιέλμο και Φερράντο αποδέχονται το στοίχημα του Ντον Αλφόνσο, ο οποίος ισχυρίζεται ότι όλες οι γυναίκες είναι άπιστες, συμπεριλαμβανομένων και των δικών τους και μπορεί να το αποδείξει. Ακολουθεί μια συνομωσία με θύματα τις δύο αδερφές, τη Φιορντιλίτζι και την Ντοραμπέλλα, που πείθονται ότι οι αγαπημένοι τους φεύγουν για τον πόλεμο, ενώ επί της ουσίας αυτοί παραμένουν στη Βιέννη, αλλά μεταμφιεσμένοι σε Αλβανούς ευγενείς. Ο στόχος τους είναι να εκδηλώσουν ο καθένας τον έρωτά του για την  αρραβωνιαστικιά του άλλου και να αποδειχτεί, κατά αυτό τον τρόπο, το θεώρημα της απιστίας. Στην υπόθεση καθοριστικό ρόλο παίζει η Ντεσπίνα, υπηρέτρια των δύο κοριτσιών, που συμμαχεί με τον Ντον Αλφόνσο, όχι  μόνο προς όφελος της τσέπης της, αλλά και επειδή η ίδια είναι η προσωποποίηση της πονηριάς και της πρακτικότητας. Μέσα από ένα κλίμα χιουμοριστικό, με ανταλλαγές ερωτικών συντρόφων (!) και με προσωπικές δοκιμασίες το πείραμα του Ντον Αλφόνσο πετυχαίνει τελικά να καταδείξει τη ροπή της γυναικείας φύσης προς την απιστία.

http://youtu.be/Fwy-yaa1wkk

Πρόκειται όμως για ένα δίκοπο μαχαίρι, για μια εξαιρετική σπουδή πάνω στις ανθρώπινες αδυναμίες, καθώς δεν κατακρίνεται μόνο η γυναικεία αδυναμία, αλλά και η ανδρική υποκρισία και κυρίως η έλλειψη ηθικής των ανδρών που σχεδιάζουν και εκτελούν ένα τέτοιο παιχνίδι. Κι αν μη τι άλλο το τέλος του έργου είναι ένα μάθημα και για τα δύο φύλα, τα οποία μαθαίνουν την αλήθεια για την ανθρώπινη φύση μόνο όταν ο πόνος τους απελευθερώσει από τις αρχικές τους πλάνες και τις στερεοτυπικές σχέσεις.

Σε αυτό το αριστούργημα που μιλά για την εισαγωγή της ανοχής, του σεβασμού και εν τέλει της συγχώρεσης ανάμεσα στις σχέσεις των ανθρώπων, οι συντελεστές έδειξαν τον καλύτερο τους εαυτό. Η Μυρτώ Παπαθανασίου (που συγκλόνισε το καλοκαίρι στον Ντον Τζοβάννι), για άλλη μια φορά καθήλωσε τους θεατές αποδίδοντας την ευαισθησία της Φιοριλίτζι με μαεστρία, ενώ η Ειρήνη Καράγιαννη ως Ντοραμπέλλα πρόβαλε φωνητικά πλήρως την  εξωστρεφή και γήινη φύση της ηρωίδας της. Θερμό χειροκρότημα επίσης απέσπασε και η Μυρσίνη Μαργαρίτη ως τσαχπίνα και μπριόζα Ντεσπίνα, καθώς και οι άνδρες της παρέας, ο Διονύσης Σούρμπης ως Γκουλιέλμο και ο Αντώνης Κορωναίος ως Φερράντο, με εξίσου δυναμικές ερμηνείες. Εξαιρετικός ο διακεκριμένος Χριστόφορος Σταμπόγλης στον ρόλο του Ντον Αλφόνσο που αυτή τη φορά, σύμφωνα με τις σκηνοθετικές οδηγίες, έπρεπε να παρουσιαστεί λιγότερο κυνικός και πιο συμφιλιωμένος με τα ανθρώπινα πάθη.

Πολύτιμοι σύμμαχοι στην επιτυχή έκβαση της παράστασης στάθηκαν τα αριστουργηματικά σκηνικά και κοστούμια του Γιώργου Σουγλίδη και ο φωτισμός του Σάιμον Κόρντερ. Το κοινό επιφύλαξε κι ένα μεγάλο, ζεστό κι ανεπιφύλακτο χειροκρότημα στο μαέστρο Μίλτο Λογιάδη και στην Ορχήστρα και στη Χορωδία της ΕΛΣ. Η βραδιά έκλεισε αφήνοντας όλους τους θεατές όχι μόνο με την πεποίθηση ότι η φετινή σεζόν θα είναι συναρπαστική, αλλά και με μια ανυπομονησία για το επόμενο κορυφαίο της θέαμα.