Διαβάζοντας το βιβλίο του Κουλουριού: «Ήταν να μη γίνει η αρχή, έφτασα μια ανάσα από τη θέωση»

«Ομολογώ πώς όταν έλαβα στα χέρια μου το βιβλίο με τον παράξενο τίτλο Ήταν να μη γίνει η αρχή, από το Κουλούρι, ήμουν αρκετά επιφυλακτικός. Από τη μία, τα παράξενα αυτά καρτούν στο εξώφυλλο, με έκαναν να περιμένω πως θα έρθω αντιμέτωπος με κάποιο παιδικό βιβλίο και από την άλλη, ο πρόλογος του προσωπικού μου φίλου, στρατηγού Ιωάννη Μακρυγιάννη, με έπεισε πως ο ανθός της λογοτεχνίας μπορεί ακόμα να βλαστήσει ακόμα και σε ένα καθαρά ιστορικό βιβλίο.

Πράγματι, με ενδιαφέρον είδα πως ο ίδιος συγγραφέας έχει φιλοτεχνήσει δύο από τα αγαπημένα μου βιβλία της τελευταίας δεκαετίας. Ποιος δεν έχει δακρύσει με τη σπαρακτική και ταυτόχρονα ρεαλιστική ποίηση που κρύβεται στις σελίδες του Οδός Δεφνέρ, εκεί που ο Ρίτσος συναντά την Κική Δημουλά και μαζί εξυψώνονται σε επίπεδα θέωσης που δύσκολα συναντάει κανείς στη λογοτεχνία των τελευταίων τριών αιώνων; Προσωπικά, τέτοιο θεσπέσιο πάντρεμα ιαμβικού δεκαπεντασύλλαβου και καλά κρυμμένων εγκιβωτισμών, έχω να δω από την εποχή του σπουδαίου Ιάκυνθου φον Πλέρντεν, της τρανής σχολής του Κιουτσούκ Καϊναρτζή.

Ποιος αλήθεια δεν έχει εκμαιεύσει το εκμέκ, διαβάζοντας μονορούφι το ομώνυμο, αριστουργηματικό τολμώ να πω πόνημα; Θυμάμαι να το διαβάζω στους φοιτητές μου στη Βόρεια Ντακότα και όλοι μαζί να εκμαιεύουμε για ώρες το εκμέκ, σε μια διονυσιακή φιέστα αλληλοσεβασμού και ψυχανεμίσματος που μας έκανε καλύτερους ανθρώπους και επιστήμονες, στρουκτουραλιστές και ταυτόχρονα φονταμεταλιστές.

Ας περάσω όμως τώρα στο φρέσκο τους δημιούργημα, την ιστορική καταγραφή της τελευταίας δεκαετίας 2011-2020, μέσα από μια πραγματικά μετανεωτεριστική, σχεδόν αφουγκραστική γραφή που συγκινεί και ταυτόχρονα αφυπνίζει συνειδήσεις. 

Ω Κουλούρι, τα κατάφερες και πάλι διάολε, τα κατάφερες καλύτερα και από τότε που με έμαθες πώς να αποφεύγω το γκεπλέρ. Μέσα από το πρίσμα της νέας τάξης πραγμάτων, παρελαύνουν στις σελίδες του βιβλίου τρανές προσωπικότητες όπως ο Αντώνης Σαμαράς, ο Πάνος Καμμένος, ο Αλέξης Τσίπρας, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Άδωνις Γεωργιάδης, οι οποίες επηρέασαν την παγκόσμια ιστορία το ίδιο με τους παράτολμους σέρφερς, τους κατοίκους του Τσεπέλοβου και τους αρνητές του κορωνοϊού.

Ακολουθώντας τη μέθοδο ιστορικής καταγραφής Μπλάουνπουκτ, ο συγγραφεύς αποδίδει σχεδόν θεϊκές ιδιότητες τόσο στην ύλη, όσο και στην ψυχή, δημιουργώντας θεμελιώδη ερωτήματα σχετικά με τον άνθρωπο, την τέχνη, την ίδια την επιστήμη, απαντήσεις που όμως δίνονται σε αυτά τα ερωτήματα, αν ο αναγνώστης του βιβλίου διαβάσει μόνο τις τρίτες και τις πέμπτες συλλαβές σε κάθε δήλωση της Νίκης Κεραμέως από τα σχετικά ρεπορτάζ της εποχής και αποστηθίσει όλες τις καταγραφές των εκλογικών αναμετρήσεων.

Όπως άλλωστε έχει δηλώσει και ο σπουδαίος συνάδελφος του Κουλουριού, Αύγουστος Κορτώ, “Το να κρίνεις ένα βιβλίο από το αν σου άρεσε, είναι σαν να κρίνεις ένα φάρμακο από το αν σε γιάτρεψε”. Στις περισσότερες από 200 σελίδες του βιβλίου, κρύβονται μυστικιστικές παραδοχές, φολκλορικές και παγανιστικές αλλά πάντα αλτρουιστικές φιοριτούρες και βαθιά καπιταλιστικές και αντιλαϊκές πολιτικές τις οποίες στηλιτεύει εύστοχα ο σύντροφος Δημήτρης Κουτσούμπας.

Η καταγωγή του συγγραφέα από την Οδησσό, αποτυπώνεται ανάγλυφα στον τρόπο γραφής και στη δημιουργική σύνθεση, ενώ αγαπημένες ειδήσεις, όπως νεαρές οδηγοί που δεν κατάφεραν να αλλάξουν λωρίδα και έφτασαν μέχρι τη Νεάπολη Λακωνίας και καλόγεροι που έμειναν για πάντα στη γωνία, φεύγοντας με το παράπονο από τον κόσμο της ύλης, θα σας κάνουν να αναλογιστείτε τι ζήσαμε τα τελευταία 10 χρόνια.

Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ. Ολοκληρώνοντας το βιβλίο, θα βρείτε απαντήσεις σε βαθιά μέσα σας ριζωμένα ερωτήματα, όπως “ποιοι κατασκευάζουν τα σταυρόλεξα” και “πού κατουράνε οι περιπτεράδες”, ενώ θα τολμήσετε επιτέλους να διεκδικήσετε αυτά τα ανδρομικά του ΛΑΦΚΑ που πιστεύατε ότι δεν αξίζετε.

Το βιβλίο διαβάζεται καλύτερα στις όχθες του ποταμού Βόλγα ή στα Γαυγάμηλα, με τη συνοδεία μιας ρουστίκ πολυθρόνας και ενός φλιτζανιού παραδοσιακού λικέρ πικραμύγδαλο και εμπιστευτείτε με, διαβάζεται μονορούφι. Τολμώ να πω, πως πρόκειται για το σπουδαιότερο μέχρι τώρα έργο του καιρού μας, ένα κείμενο που αν μη τι άλλο θα διδάσκεται σε τουλάχιστον επτά πολιτισμούς και έντεκα πλανήτες στο μέλλον.

Οι παλιές αγάπες πάνε στον παράδεισο, το κύμα παφλάζει στην ακτή και ο Κώστας Κατσουράνης ήταν οφσάιντ. Ήταν να μη γίνει η αρχή. Μπράβο στο Κουλούρι, μακάρι μια μέρα το βιβλίο αυτό να αντικαταστήσει τη βίβλο σε όλα τα ξενοδοχεία του κόσμου. Μέχρι τότε, βρείτε το πριν εξαντληθεί». 

Το βιβλίο του Κουλουριού για το οποίο μας έγραψε ο Αναστάσιος -Τζόζεφ- Παπαφρύδης απ’ έξω…

κι από μέσα.

Έχει και πολλές εικόνες.

Θέλω να ευχαριστήσω θερμά τον Αναστάσιο -Τζόζεφ- Παπαφρύδη που παρά την ηχητική ομοιότητα των επιθέτων μας, το απαιτητικό του πρόγραμμα και τη διαφορά ώρας που δυσκόλεψε την επικοινωνία μας ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα μου και μας χάρισε αυτή την ακατανόητη κριτική πάνω σε ένα βιβλίο που συζητιέται πολύ. 

Οι κριτικές βιβλίου στην Popaganda γίνονται συνήθως από τον Γιώργο Βαϊλάκη αλλά τη συγκεκριμένη την έγραψε ο ιστορικός – υποψήφιος καθηγητής βυζαντινολογίας και μηχανικής στο πανεπιστήμιο της Βόρειας Ντακότα, γιατί έτσι. 

Με το που έφτασε το εν λόγω βιβλίο στα γραφεία της Κολοκοτρώνη κατάφερε να μας χωρίσει σε εκείνους που μετράνε τη δεκαετία από το 2010 έως το 2019 κι σε αυτούς που πιστεύουν ότι είναι από το 2011 μέχρι το 2020, όπως το Κουλούρι. Κατά τους συντάκτες της πρωτοποριακής ελληνικής ηλεκτρονικής εφημερίδας «Η δεκαετία ξεκίνησε την 01.01.2011 γιατί στην Ιστορία δεν υπήρξε ποτέ έτος μηδέν» κι ένα δίκιο το έχουν. 

Χρειάστηκαν 200 και κάτι σελίδες (με τις εικόνες) για τα κορυφαία γεγονότα των τελευταίων χρόνων κι όλη αυτή την πληροφορία που είχαμε να διαχειριστούμε: Ιστορίες απλών πολιτών, οικονομική κρίση, μνημόνια, παρολίγον επιστροφή στη δραχμή, έγκλημα, σκάνδαλα, χιονοδρομικά κέντρα, πολιτικές προσωπικότητες, δακρυγόνα, η Ανάπτυξη, το ελληνικό καλοκαίρι, ο Πάνος Καμμένος, η Νίκη Κεραμέως, «ο διαβολικός κινεζικός κορωνοϊός και όλα όσα διαμόρφωσαν τη δεκαετία, για πρώτη και πιθανότατα τελευταία φορά σε ένα ιστορικό σύγγραμμα που θα συζητηθεί και θα διδάσκεται σε σχολεία και φυλακές», όπως αναφέρει η ομάδα του Κουλουριού που σου λέει καλημέρα και κοιτάς αν έχει ήλιο. 

Χωρίς να θέλω να μπω στα χωράφια βιβλιοκριτικών και ανθρώπων με ντοκτορά, θα τολμήσω με τη σειρά μου να αναφέρω μερικές μόνο από τις ειδήσεις που ανέδειξε και κατέγραψε μέσα σε αυτή τη δεκαετία το Κουλούρι, όπως μόνο αυτό ξέρει. , «Ενθουσιασμένη δηλώνει παρέα από τη Γλυφάδα ύστερα από νυχτερινή βόλτα στο κέντρο της Αθήνας», «Χωρίς σου κυκλοφόρησαν όλα τα προφιτερόλ κατά την τριετία 2014-2017», «Καθηγητές γεωμετρίας αποφασίστηκε να δίνουν οδηγίες παρκαρίσματος στα φέρι μποτ», «Πέντε αστυνομικοί της γειτονιάς περιφέρονταν χαμένοι στους δρόμους του Παλαιού Ψυχικού», «Επιτρέπει την προσβολή των Θείων η εκκλησία όταν τραυματίζεται το μικρού δάχτυλο του ποδιού», «Απολύθηκε συντάκτης του Ριζοσπάστη που μπέρδεψε τη “λαϊκή συμμαχία” με τη “λυκοσυμμαχία”», είναι μόνο μερικά από τα θέματα που ζήλεψα, όπως και το αμίμητο ρεπορτάζ  «Μυστικός υπόγειος σταθμός του μετρό ανακαλύφθηκε σε λαβύρινθο στο Παλαιό Ψυχικό» που οφείλουμε όλοι να αναγνωρίσουμε ότι επαναπροσδιόρισε τη δημοσιογραφία.