Με πάνω από 250 ταινίες, το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης είναι σίγουρο ότι δεν θα αφήσει τίποτα ατεκμηρίωτο. Στην πλούσια θεματολογία του περιλαμβάνονται spotlights σε μεγάλες καλλιτεχνικές φιγούρες, όπως ο Φερνάντο Τρουέμπα και ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, αφιερώματα στο παγκόσμιο queer σινεμά, αλλά και έναν πρωτοπόρο έλληνα εκπρόσωπό του, τον Παναγιώτη Ευαγγελίδη, ταινίες για νέους, για το περιβάλλον, για την ψυχική υγεία και για το πώς ζούμε σήμερα, αλλά και εκδηλώσεις για τα 50 χρόνια της ελληνικής δημοκρατίας.
Το Φεστιβάλ θα διεξαχθεί στην ιστορική έδρα του, στις αίθουσες Ολύμπιον και Παύλος Ζάννας, στις αίθουσες του Λιμανιού, Φρίντα Λιάππα, Τώνια Μαρκετάκη, Τζον Κασσαβέτης, Σταύρος Τορνές καθώς και στον κινηματογράφο Μακεδονικόν. Παράλληλα, παρακολουθούμε ταινίες και διαδικτυακά, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του Φεστιβάλ, online.filmfestival.gr.
Παρακάτω, επιλέγουμε 10 τίτλους από τη φετινή διοργάνωση που αξίζει να αναζητήσετε σε αίθουσα ή σε διαδικτυακή προβολή.
Ένα για τους food lovers. Ο σπουδαίος ντοκιμαντερίστας Φρέντερικ Γουάιζμαν τρυπώνει στην κουζίνα ενός γαλλικού εστιατορίου που για 55 χρόνια και τέσσερις γενιές διατηρεί σταθερά 3 αστέρια Μισελέν.
Η 4ωρη ταινία παρακολουθεί την ευφυή δημιουργία και παρουσίαση του κάθε πιάτου, αλλά και την αλλαγή φρουράς από τον πατέρα, Μισέλ Τρουαγκρό, στο γιο, Σεζάρ, με την ελπίδα ότι το ποιοτικό έργο του θα συνεχιστεί. Παρά τις διθυραμβικές κριτικές που έχει λάβει η ταινία παγκοσμίως, παραμένει χαμένη η ευκαιρία με το τελευταίο πλάνο να είναι ο Γιώργος Κωνσταντίνου που λέει “δεν θέλω να το μάθω, να το φάω θέλω.”
Επίσης 4ωρο ντοκιμαντέρ με την υπογραφή του επίσης σπουδαίου Στιβ Μακουίν (12 Χρόνια Σκλάβος, Χήρες) για τη γερμανική κατοχή στο Άμστερνταμ από το 1940 ως το 1945, μέσα από σημερινές εικόνες της πόλης και αφήγηση της (συνήθως φρικιαστικής) ιστορίας της κάθε διεύθυνσης την οποία επισκέπτεται η κάμερα του βραβευμένου με Όσκαρ σκηνοθέτη.
Η ταινία βασίζεται στο λεύκωμα της συζύγου του, της ολλανδής ιστορικού και δημοσιογράφου Μπιάνκα Στίτγκερ, που περιλαμβάνει 2000 διευθύνσεις – στην τεράστια σε διάρκεια ταινία υπάρχουν περίπου 80 και ο Μακουίν έχει πει ότι κάπου υπάρχει ένα cut με όλες.
Ένα “νεοκυμαντέρ”, όπως πνευματωδώς το περιγράφουν οι δημιουργοί του, για το συνθέτη Γιάννη Σπανό, έναν εξαιρετικά παραγωγικό, χαρισματικό και επιδραστικό καλλιτέχνη που άλλαξε την ελληνική μουσική για πάντα, καθιερώνοντας το Νέο Κύμα τη δεκαετία του ’60. Παρά τη διεθνή του αναγνώριση και τις πολλές πρωτιές του, η προσφορά του στο ελληνικό τραγούδι θα μπορούσε να είχε εκτιμηθεί ακόμα περισσότερο στη συνείδηση του εγχώριου κοινού (αν μας ρωτάτε).
Το ντοκιμαντέρ του πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη Άρη Δόριζα καταλαμβάνει αυτό το χώρο, φτιαγμένο ταυτόχρονα με την αγνή αγάπη και το θαυμασμό ενός φανατικού ακροατή και την έμπειρη ματιά ενός γνώστη της μουσικής που τοποθετεί τον Σπανό μέσα στη θέση που του αξίζει στην ελληνική μουσική ιστορία, μέσα από συνεντεύξεις του ίδιου, αλλά και του who is who του ελληνικού πενταγράμμου.Ο βραβευμένος με Όσκαρ Άλεξ Γκίμπνεϊ (The Inventor: Out for Blood in Silicon Valley, Going Clear: Scientology & the Prison of Belief) δεν θα έμοιαζε ως η πιο αυτονόητη επιλογή για να σκηνοθετήσει την “απόλυτη μουσική βιογραφία” του Πολ Σάιμον – μέχρι να θυμηθεί κανείς ότι έκανε περίπου το ίδιο το 2015 για τον Φρανκ Σινάτρα.
Εδώ συναντά το μεγάλο μουσικό εν μέσω της δημιουργίας του τελευταίου του πρότζεκτ, “Seven Psalms”, κατά τη διάρκεια της πανδημίας, και ανατρέχει στην καριέρα του από τους Simon & Garfunkel μέχρι το “Graceland” με ακυκλοφόρητο οπτικό υλικό και συνεντεύξεις με συνεργάτες και φίλους του. Ένας φόρος τιμής σε έναν από τους πιο σημαντικούς αμερικανούς τραγουδοποιούς που μπορεί να μην ξαναεμφανιστεί live, εφόσον ο ίδιος ο Σάιμον ανακοίνωσε ότι έχει χάσει σχεδόν εξ’ολοκλήρου την ακοή στο ένα αυτί.
Ένα “παγκόσμιο έγκλημα” χαρακτηρίζεται από τους ειδικούς στο χώρο της τεχνολογίας η ψηφιακή διαφημιστική απάτη, στην οποία μας ξεναγεί βήμα-βήμα ο Γκι Κριέφ, πρώην στέλεχος του χώρου.
Μέσα από ένα στημένο για τις ανάγκες της ταινίας πραγματικό παράδειγμα που θυμίζει heist movie, προσωπικές μαρτυρίες και μια οικουμενική οπτική, το ντοκιμαντέρ, σε σκηνοθεσία Μπάμπη Μακρίδη, αποκαλύπτει πώς λειτουργεί η δεύτερη πιο κερδοφόρα πλευρά του οργανωμένου εγκλήματος μετά τη διακίνηση ναρκωτικών.Βραβευμένο με το World Cinema Documentary Audience Award στο πρόσφατο φεστιβάλ του Σάντανς, το συγκινητικό αυτό ντοκιμαντέρ παρακολουθεί έναν ανάπηρο gamer στην Νορβηγία που βρίσκει στήριγμα στη διαδικτυακή κοινότητα του World of Warcraft, ερήμην των γονιών του που θεωρούν ότι ο γιος τους έχει εμμονή με το gaming (η αρρώστια του έχει προχωρήσει σε τέτοιο σημείο που μπορεί να χρησιμοποιεί μόνο τα χέρια του).
Όταν πεθαίνει, οι γονείς του στέλνουν μήνυμα στις επαφές του και με τεράστια έκπληξη ανακαλύπτουν τον αριθμό των φίλων που είχε δημιουργήσει ο γιος τους – και της ουσιαστικής, βαθιάς φιλίας που είχε με τους περισσότερους από αυτούς. Παρά τους περιορισμούς του στην αληθινή ζωή, ψηφιακά είχε δουλειά, σχέση, καρδιακούς φίλους. Η ταινία, μεταξύ άλλων, απο-δαιμονοποιεί το gaming και αποκαλύπτει πώς οι εικονικοί χώροι μπορούν να συμβάλλουν θετικά στην ψυχική υγεία.
Σύμφωνα με την επίσημη σύνοψη, “Η Ολυμπιονίκης που πυροδότησε το κίνημα #MeToo στην Ελλάδα δίνει τη δύναμη σε μια νεότερη αθλήτρια να σπάσει τη δική της σιωπή. Σε μια δίκη-ορόσημο, η Σοφία [Μπεκατώρου] στέκεται στο πλευρό της Αμαλίας, η οποία αποφασίζει να καταγγείλει τον πρώην προπονητή της για τη συστηματική κακοποίηση που υπέστη από εκείνον όταν ήταν παιδί.”
Η Βάνια Τέρνερ, συν-σκηνοθέτης του μικρού μήκους Girlhood που άφησε τη σφραγίδα του στα κινηματογραφική φεστιβάλ πριν τρία χρόνια, παρακολουθεί από τις πιο κρίσιμες στιγμές στην πρόσφατη ελληνική Ιστορία. Μαζί με τα Αδέσποτα Κορμιά της Ελίνας Ψύκου για τις εκτρώσεις, πρόκειται για μια από τις πιο must-see γυναικείες ιστορίες του φετινού ΦΝΘ.Η αμερικανίδα Όμπρεϊ Γκόρντον έφτασε από την ανωνυμία του blogging στη λίστα των best sellers των New York Times όταν αποφάσισε να αποκαλύψει την αληθινή ταυτότητά της, έχοντας περάσει χρόνια υπογράφοντας ως Your Fat Friend και μιλώντας για την καθημερινότητά της ως “πολύ χοντρής” (μιας λέξης που η ίδια θεωρεί ότι δεν πρέπει να φοβάται η κοινωνία). Η Γκόρντον, γνωστή πλέον fat activist, αποτελεί το αντικείμενο αυτού του ντοκιμαντέρ, μέσα από το οποίο θέλει να ενθαρρύνει τον κόσμο να δει την ανθρωπιά στους γύρω του και να φτάσει στην αποδοχή.
Η ειλικρίνειά της, το προσωπικό της ταξίδι (οι γονείς της την έστελναν σε “fat camp” και η ταινία παρακολουθεί και τη δική τους πορεία προς την αποδοχή) και ο δυναμικός χαρακτήρας της ανατρέπουν τα στερεότυπα και αναγνωρίζουν πόσο περίπλοκη είναι η πραγματική αλλαγή.
Τόσα τετράωρα και τόσα Σοβαρά Θέματα… τα καλά νέα είναι ότι αν είστε basic, έχει κάτι ακόμα και για εσάς αυτό το φεστιβάλ.
Ένα ντοκιμαντέρ για την θρυλική ενδυματολόγο του Sex and the City και υποψήφια για Όσκαρ για τη δουλειά της στο Ο Διάβολος Φοράει Prada, με αφηγήσεις της ίδιας, συνεντεύξεις διάσημων φίλων της (από την Σάρα Τζέσικα Πάρκερ, την Κιμ Κατράλ και την Βανέσα Γουίλιαμς του επίσης αξέχαστου Ugly Betty ως την Λίλι Κόλινς του Η Έμιλι στο Παρίσι) και υπενθυμίσεις της στήριξής της σε άλλους καλλιτέχνες, όπως ο Κιθ Χάρινγκ και ο Ζαν Μισέλ Μπασκιά, που πούλαγαν έργα της στο πίσω μέρος του εμβληματικού καταστήματός της στην Νέα Υόρκη.