«Το πρώτο πράγμα που έκανε ο Θεός είναι η αγάπη. Ύστερα έρχεται το αίμα. Και η δίψα για το αίμα. Το σπέρμα του κορμιού και το αλάτι…». Έτσι, με αυτούς τους στίχους του Σεφέρη, ξεκινούν «Οι Αισθηματίες». Και όλα όσα γίνονται, όλα όσα τρέχουν και ματώνουν την μεγάλη οθόνη στη συνέχεια, επιβεβαιώνουν απλώς αυτά τα λόγια, μέσα σε γοητευτικές σκοτεινές ατμόσφαιρες και κάτω από μουσικές που σου παίρνουν την ψυχή.

Ο Νίκος Τριανταφυλλίδης γράφει έναν ματωμένο νουάρ ύμνο στην αγάπη. Το κύκνειο άσμα του, η κορυφή στη σκηνοθετική του πορεία (το ντοκιμαντέρ για τον λατρεμένο του ΠΑΟΚ που ακολούθησε, ολοκληρώθηκε από την Μαρίνα Δανέζη), αποτελεί αδιαμφισβήτητα μία από τις καλύτερες ταινίες του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου. Η οποία, όπως συμβαίνει συχνά σε αυτή τη χώρα που τρώει τα παιδιά της, δεν εκτιμήθηκε όπως έπρεπε, όταν έκανε την εμφάνισή της… Αλλά ο χρόνος δίνει άλλες διαστάσεις και βάθος στα πράγματα. Για αυτό η επετειακή προβολή των δέκα χρόνων από τη δημιουργία της, στις Νύχτες Πρεμιέρας, αύριο Παρασκευή στο ΑΣΤΟΡ, είναι σημαντική και συγκινητική. Πέραν των άλλων λόγων κι επειδή η ταινία ξαναγυρνάει στο σημείο που ξεκίνησε τον δρόμο της τον Σεπτέμβριο του 2013, στη 19η διοργάνωση, όπου προβλήθηκε ανολοκλήρωτη ακόμη. Και «Οι Αισθηματίες», ίδιοι με τον δημιουργό τους, τις αγάπες τους δεν τις ξεχνάνε.

https://www.youtube.com/watch?v=kL5m3PrkvbU&t=3s

Ο Νίκος -και το μικρό γιατί πώς αλλιώς να μιλήσω για έναν φίλο που για χρόνια ξενυχτίσαμε παρέα;-, πολυδιάστατος, πολυτάλαντος, χαοτικός, αδιόρθωτος ρομαντικός και αισθηματίας, εμμονικός με τις αδυναμίες του στη ζωή και στην τέχνη, γνώστης βαθύς του σινεμά, της μουσικής αλλά και της λογοτεχνίας και της ιστορίας και της κοινωνίας, εντάσσει σε αυτό το έργο, στις σωστές δόσεις, τόσο στο στόρι όσο και στο έμψυχο υλικό του, όσα αγάπησε και υπηρέτησε με πάθος στο τόσο σύντομο μα καθοριστικό πέρασμά του από τούτα τα μέρη. Λες και ήξερε ότι αυτή η παρακαταθήκη θα αποκτήσει στο μέλλον ιδιαίτερη αξία. Οι femmes fatales, οι φόνοι, τα μπαρ, οι καντίνες του δρόμου, η νύχτα, τα σοκάκια, τα τσοντάδικα, οι σφαίρες, η παρακμιακή ατμόσφαιρα, τα νυχτερινά πλάσματα και οι σκιές  της πόλης κόντρα στον απομονωμένο πλούτο, το άπλετο φως και τους “καθαρούς” ορίζοντες των ισχυρών. Tο μαύρο χιούμορ, το σουρεάλ στοιχείο, η όπερα, τα παλιά λαϊκά, το γκαράζ… όλα είναι εδώ, τόσο όσο πρέπει για να σε παρασύρουν, να σε κάνουν να θέλεις κι άλλο, να ανυπομονείς να δεις τη συνέχεια μέχρι το end της ιστορίας.

Νίκος Τριανταφυλλίδης και Τάκης Μόσχος © Χρήστος Σαρρής

Και φυσικά είναι εδώ εκείνοι που επέλεξε με το χέρι στην καρδιά, να δώσουν σάρκα και οστά στο όραμά του: ο αγαπημένος του Τάκης Μόσχος, απωθημένο του Νίκου από την αφοσίωσή του στο έργο του πνευματικού του πατέρα και φίλου Νίκου Νικολαΐδη -επίσης στο κύκνειο κινηματογραφικό άσμα του. Θεσπέσιος στον ρόλο του Δάσκαλου, του αδίστακτου αρχαιοκάπηλου τοκογλύφου που κρύβεται κάτω από τον “σοβαρό” μεσήλικα αστό που ζει με την κόρη του στην παραθαλάσσια έπαυλη με φόντο το ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο. Το δίδυμο των Αισθηματιών, πιο ταιριαστό και ωραίο δεν θα μπορούσε να είναι: ο Χάρης Φραγκούλης-Γιάννης στα πρώτα του βήματα ακόμη, ατίθασος και χαρούμενος σαν παιδί που δεν κατανοεί το βάρος των πράξεών του (ο ρόλος τού χάρισε το βραβείο ερμηνείας στις 20ες Νύχτες Πρεμιέρας όπου παίχθηκε ολοκληρωμένη η ταινία) και ο χαρισματικός Δημήτρης Λάλος-Ερμής, πιο ώριμος, εσωστρεφής, σκεπτικός, αναρωτιέται πού βαδίζει. Δυο κολλητοί τύποι που ζούνε μέσα στην άκρατη βία του υπόκοσμου δολοφονώντας ασύστολα κάτω από τις διαταγές του Δάσκαλου, αλλά, παρόλα αυτά, έχουν, ναι, ηθικά όρια και μια καρδιά που πάλλεται. Αισθηματίες μέχρι το τέλος του κόσμου. Ασυγχώρητοι για αυτό.

Ηλιάνα Μαυρομάτη © Χρήστος Σαρρής

Η έκπληξη-Ηλιάνα Μαυρομάτη ως ανήσυχη κόρη που θέλει να ξεφύγει πια στην ενηλικίωσή της από το χρυσό κλουβί και τον ασφυκτικό κλοιό αγάπης του εξουσιαστικού πατέρα που της κρύβει πολλά. Η κρυμμένη, εύθραυστη ευαισθησία της Ευτυχίας Γιακουμή στο ρόλο της νεαρής πόρνης και η στιβαρότητα της Αθηνάς Παππά ως έμπειρης μπαργούμαν-πόρνης με τα κορίτσια της. Τρεις ισχυροί γυναικείοι χαρακτήρες τριών διαφορετικών γενεών, στους οποίους ο δημιουργός ξετυλίγει ξεχωριστά την αδυναμία και τον θαυμασμό του στην θηλυκή άβυσσο -σε όποια ηλικία, κατάσταση και φάση κι αν είναι.

Και βέβαια, δηλώνει ακόμη μία φορά τον σεβασμό του σε εκείνους τους “παλιούς” κι ωραίους, εκείνους τους low profile που έστρωσαν με την αξία τους δρόμους και δεν καυχήθηκαν ποτέ, έστω κι αν πολλοί βιαστήκαμε να λησμονήσουμε. Ο Νίκος Τριανταφυλλίδης, είναι φοβερό αυτό, δεν λησμόνησε ποτέ – κι η προσήλωση και ο σεβασμός του για όσα έδωσε ο καθένας τους ξεχωριστά, ήταν πρωτόγνωρος. Στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ο Λευτέρης Μυτιληναίος -και δεν θα ξεχάσω ποτέ τι χαρά είχε όταν κατάφερε να τον έχει στην ταινία- σε μια υπέροχη ερμηνεία του «Συγχώρα με που φεύγω». Γύρω γύρω σε ρόλους χαρακτηριστικούς ή guest στενοί του φίλοι και άνθρωποι με τους οποίους είχε σχέση στη ζωή του: Ρένος Χαραλαμπίδης, Blaine L. Reininger, Πέτρος Τατσόπουλος, Κώστας Ξυκομηνός, Βαλέρια Χριστοδουλίδου…

Ευτυχία Γιακουμή © Χρήστος Σαρρής

Το μοντάζ του κορυφαίου Γιώργου Μαυροψαρίδη καταλυτικό. Το δέσιμο της εξαιρετικής εικόνας του Γιάννη Κοτρώτση, με τις κάθε είδους μουσικές, μοναδικό. Bizet, Γούναρης και Αττίκ, λαϊκά και γκαράζ –οι αγαπημένοι του Fuzztones-, κυλάνε σαν νεράκια, ποτάμια ή καταρράκτες πάνω και μέσα στο στόρι καθορίζοντας συναισθήματα αλλά και δημιουργώντας ένα σάουντρακ από τα λίγα. Ενώ οι πρωτότυπες συνθέσεις του The Boy/Αλέξανδρου Βούλγαρη (που κάνει κιόλας… αμίμητη εμφάνιση), γεννάνε και δύο κορυφαία κομμάτια: τα «Θέλω Απόψε Παρέα» και «Αισθηματίες». Η μουσική του άλλωστε πήρε και το μόνο βραβείο της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου που απέσπασε η ταινία, η οποία πραγματικά αδικήθηκε, το 2014.

Δημήτρης Λάλος © Χρήστος Σαρρής

«Ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης», είπε ο Εκκλησιαστής στο βιβλίο του σοφού Σολομώντα. «Γενιές φεύγουν και έρχονται, όμως η γη παραμένει στους αιώνες. Ότι υπήρξε θα ξαναυπάρξει και ότι έγινε, θα γίνει κάποτε ξανά». Συμπέρασμα; Όλα μάταια και εφήμερα. Τόσο απλά και προφητικά. Ο Νίκος Τριανταφυλλίδης μιλάει μέσα από τους Αισθηματίες για όσα υπάρχουν και όσα πρόκειται να γίνουν. Για το ατέλειωτα τίποτα της παρουσίας μας σε αυτή τη γη. Για τη ζωή που σβήνει μέσα σε δέκατο του δευτερολέπτου. Για τη ζωή που συνεχίζεται όσο κι αν την σκοτώνουμε. Για τους αισθηματίες που ετούτος ο βίαιος, αλλοπρόσαλλος κόσμος δεν συγχωρεί.  Για τις αμαρτίες που, όπως και το αίμα, δεν ξεπλένονται. Αλλά πάνω από όλα, μιλάει για την αγάπη που, ακόμη κι όταν δολοφονείται, βρίσκει τρόπο να μη χαθεί απλωμένη στις καρδιές όσων μένουν πίσω. Τα φώτα του Παρθενώνα στην Ακρόπολη σβήνουν, όπως οι ανάσες των ηρώων. Όμως ξανανάβουν στους αιώνες των αιώνων. Αντίθετα με την φθαρτή οντότητά μας που κολυμπάει στην μάταιη ψευδαίσθηση της πιθανής διάρκειάς της. Οι Αισθηματίες, όμως, δεν τρέφουν αυταπάτες:

«Πού είσαι ρε; Είπαμε, η δουλειά είναι δουλειά»

«Πώς κάνεις έτσι αγόρι μου; Όλοι θα πεθάνουμε μια μέρα»

«Αυτό ξαναπές το….»

Τελεία.

29ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας
ΟΙ ΑΙΣΘΗΜΑΤΙΕΣ του Νίκου Τριανταφυλλίδη

Επετειακή προβολή

Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου / ώρα 20.00 / ΑΣΤΟΡ (Σταδίου 28 και Κοραή)

Σενάριο & Σκηνοθεσία: Νικόλας Τριανταφυλλίδης  / Παραγωγή: Μαρίνα Δανέζη / Executive Producers: Θεοφάνης Κιρκινέζος, Θεοδώρα Βαλεντή / Συμπαραγωγοί: Spectral, Stefi SA, Telefilm, Marni Films, Supernova, Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου
Διευθυντής Φωτογραφίας: Γιάννης Κοτρώτσης / Μοντάζ: Γιώργος Μαυροψαρίδης / Πρωτότυπη Μουσική: THE BOY (Αλέξανδρος Βούλγαρης) / Σκηνογράφος: Κατερίνα Ζουράρη / Ενδυματολόγος: Βασιλική Σύρμα / Make up Artist: Ιωάννα Λυγίζου / Sound Design: Κώστας Φυλακτίδης / Φωτογραφίες στο σετ: Χρήστος Σαρρής

Ηθοποιοί: Τάκης Μόσχος, Δημήτρης Λάλος, Χάρης Φραγκούλης, Ευτυχία Γιακουμή, Αθηνά Παππά, Αντώνης Σπίνουλας, Blaine L. Reininger, Λευτέρης Μυτιληναίος, Αλέξανδρος Βούλγαρης, Ιωάννα Μπακαλάκου, Κώστας Ξικομηνός, Ρένος Χαραλαμπίδης, Στάθης Σταμουλακάτος, Χρήστος Δήμας, Βασίλης Μαζωμένος, Πέτρος Τατσόπουλος, Μάρκος Χολέβας, Βαλέρια Χριστοδουλίδου.