Εδώ και δεκαετίες, οι βιογραφικές ταινίες αποτελούν ένα από τα πιο προσφιλή κινηματογραφικά είδη του Χόλιγουντ και έναν επιβεβαιωμένο γρήγορο δρόμο προς τα Όσκαρ. Συνδεδεμένες με εντυπωσιακές (ή υπερβολικές ή ακόμα και γκροτέσκες) μεταμορφώσεις ηθοποιών, μια ξεκάθαρα ασφαλή ιστορική προσέγγιση και μια δοκιμασμένη φόρμουλα που σπάνια αποκλίνει από την “αποδεκτή” συνταγή, οι βιογραφικές ταινίες δεν μοιάζουν να φρενάρουν. Πέρυσι, κυκλοφόρησαν από τον
Οίκο Gucci και τη Μέθοδο των Γουίλιαμς ως το Είμαστε οι Ρικάρντο και το Respect. Φέτος το
Έλβις του Μπαζ Λούρμαν αποδεικνύεται ως ανέλπιστα δυνατός παίκτης στα ταμεία και το Rise βάζει στην κουβέντα και την Ελλάδα.
Σε αυτό το τοπίο, το Spencer του Πάμπλο Λαραΐν, που κυκλοφορεί στις ελληνικές αίθουσες σχεδόν ένα χρόνο μετά την πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ Βενετίας και αρκετούς μήνες μετά την
υποψηφιότητά για Όσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου για την πρωταγωνίστρια Κρίστεν Στιούαρτ, αποτελεί μια παρέκκλιση από την παραδοσιακή φόρμα, βουτώντας στην ψυχοσύνθεση της πριγκίπισσας Νταϊάνα με μηδενικό ενδιαφέρον για τα τυπικά bullet points. Παρακολουθώντας την Νταϊάνα κατά τη διάρκεια μιας χριστουγεννιάτικης εξόρμησης της βασιλικής οικογένειας σε εξοχική της κατοικία, την παρουσιάζει ως αγχωμένη, απομονωμένη και λυπημένη. Προσπαθεί να επιβιώσει σε ένα ψυχρό περιβάλλον, υπό το άγρυπνο βλέμμα της κοινής γνώμης, το βάρος των προσδοκιών και την αδιαφορία του συζύγου της.
Ο χιλιανός σκηνοθέτης έχει δημιουργήσει μια δική του σχολή στο συγκεκριμένο είδος, έχοντας στο ενεργητικό του το Neruda για το συμπατριώτη του ποιητή και, φυσικά, το Jackie, με την Νάταλι Πόρτμαν στο ρόλο της Τζάκι Κένεντι, λίγες ώρες μετά τη δολοφονία του Προέδρου Τζον Κένεντι στο Ντάλας το 1963. Έτσι και στο Spencer, ο Λαραΐν βυθίζεται στις προσωπικές μάχες και τις συναισθηματικές θύελλες των αντικειμένων του, ενώ μεταχειρίζεται σύγχρονα σύμβολα όπως η Τζάκι και η Νταϊάνα ως φαντάσματα που κατοικούν στη συλλογική συνείδηση.
Η μοντέρνα μυθολογία που τις συνοδεύει γίνεται αφορμή για ιμπρεσιονιστικά ψυχογραφήματα που μπορεί και να ξενίσουν τον απροετοίμαστο ή ανυπόμονο θεατή, ειδικά στο Spencer, όπου ο σκηνοθέτης στέκεται αμφιλεγόμενα στη διατροφική διαταραχή της Νταϊάνα ή κάνει φανταστικούς παραλληλισμούς με τα φτερά ενός φασιανού και γυρίζει την ταινία σαν θρίλερ, με την ολοένα και αυξανόμενη ψυχική δυσφορία και κρίση της Νταϊάνα να γίνεται το επίκεντρο της ιστορίας (ακούγεται μέχρι και η ατάκα “κάνε όσο λιγότερο θόρυβο γίνεται, μπορούν να σε ακούσουν”). Άλλωστε η αρχική διευκρίνιση της ταινίας, που αυτοχαρακτηρίζεται ως “μύθος γεννημένος από μια αληθινή τραγωδία”, δηλώνει την πρόθεσή της να απομακρυνθεί από τις αποστειρωμένες ή κουτσομπολίστικες απεικονίσεις της Νταϊάνα ως τώρα (σε καμία περίπτωση η ταινία δεν συγγενεύει με το Στέμμα του Netflix).
Ο σουρεαλισμός μετά βίας δεν δραπετεύει από την οθόνη, σαν τα όνειρα και τις αναμνήσεις της Νταϊάνα, της οποίας η διπλή ταυτότητα γίνεται ερμηνευτικά πεδίο μάχης λαμπρό για την Στιούαρτ. Η υποψηφιότητά της στα Όσκαρ ήταν η μεγαλύτερη, ίσως, έκπληξη της φετινής κούρσας, μετά από τον αποκλεισμό της από τα βραβεία του Αμερικανικού Σωματείου Ηθοποιών και την επικράτηση του (λανθασμένου, όπως αποδείχθηκε) αφηγήματος για την αποτυχία της ενσάρκωσής της.
Το Spencer μπορεί να ανήκει σε ένα ολιγομελές, μέχρι στιγμής, κλαμπ αντισυμβατικών biopics, όμως τους επόμενους μήνες αναμένεται να αποκτήσει παρέα, πρώτα από όλα από το Blonde, την πολυσυζητημένη βιογραφική ταινία για την Μέριλιν Μονρόε με την Άνα ντε Άρμας σε παραγωγή Netflix και με πιθανή πρεμιέρα στο επερχόμενο Φεστιβάλ Βενετίας. Η ταινία του Άντριου Ντόμινικ βασίζεται στο βιβλίο της Τζόις Κάρολ Όουτς που δίνει έμφαση σε σκοτεινές, άσχημες πτυχές της προσωπικής ζωής της εμβληματικής σταρ και χρησιμοποιεί τη μέθοδο του speculative fiction για να φτιάξει το εσωτερικό της πορτρέτο. Η μεταφορά της κουβαλάει ήδη πλούσιο παρασκήνιο, με το Netflix και το σκηνοθέτη να φημολογείται ότι ήρθαν στα μαχαίρια για το τελικό cut, που κρίθηκε αυστηρώς ακατάλληλο (με το βαθμό καταλληλότητας-θάνατο για την πορεία μιας ταινίας, NC-17) πριν τελικά συμφωνήσουν σε κάποιες αλλαγές. Το πρώτο ασπρόμαυρο τρέιλερ δίνει μια γεύση από την ασυνήθιστη προσέγγιση σε μια τόσο λαμπερή (αλλά απόλυτα τραγική) φιγούρα.
Από τα ηχηρά επερχόμενα biopics, δεν περιμένουμε ανάλογες προκλήσεις από το Oppenheimer του Κρίστοφερ Νόλαν για το δημιουργό της ατομικής βόμβας ή το Maestro του Μπράντλεϊ Κούπερ για τον Λέοναρντ Μπερνστάιν, όμως σκηνοθέτες όπως ο Μάρτιν Σκορσέζε, που θα γυρίσει την ιστορία των Grateful Dead με τον περιπετειώδη, τελευταία, Τζόνα Χιλ στο ρόλο του τραγουδιστή Τζέρι Γκαρσία, και η Σαμ Τέιλορ-Τζόνσον που θα καταπιαστεί με τη θλιβερή και πρόωρα χαμένη ζωή της Έιμι Γουάινχαουζ μπορεί να προσφέρουν μια απρόσμενη ματιά στο είδος (ο Σκορσέζε είναι ο Σκορσέζε, αλλά η Τέιλορ-Τζόνσον εξέπληξε τους πάντες με την προσέγγισή της στην κινηματογραφική μεταφορά του 50 Αποχρώσεις του Γκρι, όταν προσπάθησε να γυαλίσει ένα μεταφορικό σκουπίδι).
