“Go east” θα μπορούσε να είναι το ανεπίσημο σλόγκαν του φετινού Φεστιβάλ Καννών, που έριξε αυλαία το περασμένο Σαββατοκύριακο απονέμοντας την ύψιστη τιμή του, το Χρυσό Φοίνικα, στην τελευταία ταινία του ιάπωνα auteur Χιροκάζου Κόρε-έντα, Shoplifters. Η βράβευση της τρυφερής ιστορίας μιας φτωχής οικογένειας για την οποία οι μικροκλοπές είναι ζήτημα ηθικής και επιβίωσης αποτελεί το αποκορύφωμα της θεαματικής πορείας των κινέζικων, ιαπωνικών και κορεάτικων ταινιών εντός και εκτός του Διαγωνιστικού τμήματος και ανοίγει την πόρτα για ακόμα μεγαλύτερη ορατότητα του ασιατικού σινεμά στο κοινό της Δύσης. Στο σταυροδρόμι των δύο πολιτισμών, κάποιος δεν μπορεί παρά να σκεφτεί τη σοφή ερώτηση της Taylor Swift: are you ready for it?
https://www.youtube.com/watch?v=3zJ3_JZnH_Q
Τη διάκριση του Shoplifters συνόδευσαν οι ευλογίες των κριτικών, αν και η καρδιά τους (μαζί με τις πεντάστερες βαθμολογίες τους) ανήκε σε μια άλλη ταινία, το κορεάτικο Burning του Λι Τσανγκ-Ντονγκ. Η κινηματογραφική μεταφορά ενός διηγήματος του Χαρούκι Μουρακάμι για ένα ερωτικό τρίγωνο ανάμεσα σε μια κοπέλα, τον παιδικό της φίλο και τον πλούσιο αντίζηλό του έγινε η ταινία με την υψηλότερη βαθμολογία στο συγκεντρωτικό πίνακα των διεθνών κριτικών στην πολυετή ιστορία του περιοδικού Screen International, ενώ βραβεύτηκε και από δύο ενώσεις κριτικών στο τέλος του Φεστιβάλ, την FIPRESCI και την International Cinephile Society από την οποία μας χωρίζει ένα Fast and The Furious μέχρι να μας προσκαλέσει να γίνουμε μέλη της.
Η International Cinephile Society έδωσε, επίσης, το Μεγάλο Βραβείο της στο κινέζικο γκανγκστερικό-ιστορικό έπος Ash Is Purest White του Τζία Ζάνγκε, καθώς και το βραβείο σεναρίου στο Asako I & II του Ιάπωνα Ραϊσούκε Χαμαγκούτσι, μια ταινία χαμηλών τόνων που δυστυχώς επισκιάστηκε από πιο εντυπωσιακά entries στο Διαγωνιστικό, αλλά αποτελεί μια ολοκληρωμένη και οξυδερκή ακτινογραφία των μοντέρνων σχέσεων και μια αντιστροφή του meme με τον αφηρημένο γκόμενο.
Σε trance άφησε τους κριτικούς και το Long Day’s Journey Into Night του μόλις 28χρονου auteur από την Κίνα, Μπι Γκαν, που αρχίζει σαν ρομαντικό νουάρ και στο δεύτερο μέρος του εξελίσσεται σε 50λεπτο μονοπλάνο γυρισμένο εξ’ολοκλήρου σε 3D. Η ταινία προβλήθηκε στην παράλληλη ενότητα Ένα Κάποιο Βλέμμα, από όπου παραδόξως έφυγε με άδεια χέρια. Στο 15ήμερο των Σκηνοθετών έκανε ιστορικό ντεμπούτο το Μirai του Μαμόρου Χοσόντα, η πρώτη ιαπωνική ταινία κινουμένων σχεδίων με πρεμιέρα στις Κάννες και μια οικογενειακή ιστορία στην οποία διασταυρώνεται η Επιστροφή στο Μέλλον με τον Τσαρλς (“Κάρολο”) Ντίκενς και τον Λούις Κάρολ. Στο τελευταίο 10λεπτο ακούγονταν αναφιλητά στην αίθουσα, ενώ οι γύρω θεατές σκούπιζαν διακριτικά τα δάκρυά τους. Και όλα αυτά όχι για ταινία της Pixar.
Τέλος, ξεχώρισε το κορεάτικο πολιτικό θρίλερ The Spy Gone North, που σίγουρα κάποιος χολιγουντιανός παραγωγός λιμπίζεται για ριμέικ, αλλά και το 8ωρο ντοκιμαντέρ του Γουάνγκ Μπινγκ Dead Souls για τα μαοϊκά στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Κίνα του ‘50 και του ‘60.
https://www.youtube.com/watch?v=pFc6I0rgmgY
Πάντως, παρά το κύμα υποστήριξης και προώθησης της γυναικείας δημιουργικότητας στο σινεμά και των ακτιβιστικών δηλώσεων και εκδηλώσεων των προηγούμενων ημερών, η ως επί το πλείστον γυναικεία κριτική επιτροπή του Φεστιβάλ δεν υπέκυψε τελικά στον πειρασμό του να στείλει κάποιο επίκαιρο μήνυμα (όπως είχε, άλλωστε, προειδοποιήσει η πρόεδρος Κέιτ Μπλάνσετ) κι αποφάσισε αξιοκρατικά και όχι πολιτικά το νικητή του Χρυσού Φοίνικα. Το αμέσως επόμενο φαβορί, το Ευτυχισμένος Λάζαρος της Αλίτσε Ρορβάχερ, έφυγε με το βραβείο σεναρίου που μοιράστηκε με τον Τζαφάρ Παναχί για το Τρία Πρόσωπα, ενώ ο προ 25ετίας αποκλεισμένος (κι οργισμένος) Σπάικ Λι έφτασε μια ανάσα από την κορυφαία θέση, με το BlacKkKlansman του να φεύγει με το Μεγάλο Βραβείο.
Η Λιβανέζα Ναντίν Λαμπάκι, που κατασυγκίνησε με το Καπερναούμ, αρκέστηκε στο Βραβείο της Επιτροπής, a.k.a. την τρίτη θέση. Το Cold War του Πάβελ Παβλικόφσκι κέρδισε το βραβείο σκηνοθεσίας, ενώ στις ερμηνευτικές κατηγορίες, το αδιαφιλονίκητο φαβορί Μαρτσέλο Φόντε του Dogman και η Σαμάλ Γεσλιάμοβα του Ayka έφυγαν με τα βραβεία Α΄ρόλων. Ένα ειδικό βραβείο για το The Image Book απονεμήθηκε στον Ζαν Λικ Γκοντάρ, επειδή τι άλλο να κάνεις όταν έχεις υποψήφιο τον Γκοντάρ; Ποιος τον ακούει μετά στο FaceTime.