6daEXIt: Από τη Θεσσαλονίκη στη «Γέφυρα Μουσικής πάνω από τη Συγγρού»

Για τέταρτη συνεχή χρονιά, η «Γέφυρα Μουσικής Πάνω από τη Συγγρού» επιστρέφει με έντονη διάθεση πειραματισμού. Σύγχρονοι συνθέτες, αναπάντεχοι συνδυασμοί οργάνων, έργα σε πρώτη εκτέλεση και φυσικά ένα κοινό έτοιμο να συμμετάσχει σε αυτή τη μουσική εμπειρία είναι τα συστατικά που συνθέτουν τη σύμπραξη της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση με το Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Στην τρίτη και τελευταία συναυλία της φετινής συνεργασίας, η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 6 Φεβρουαρίου, η ομάδα αυτοσχεδιασμού και πειραματικής μουσικής 6daEXIt θα παρουσιάσει έργα του περασμένου και του τρέχοντος αιώνα από έξι χώρες, αμφισβητώντας τις συμβάσεις και τους κανόνες και επαναπροσδιορίζοντας την έννοια της μουσικής. Η παραγωγή μελωδίας διαπλέκεται με την παραγωγή θορύβων, δημιουργώντας μια ιδιαίτερη εμπειρία, τόσο για τους ακροατές, όσο και για τους ίδιους τους μουσικούς. 

Στο πλαίσιο της συνεργασίας της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση με το Πάντειο Πανεπιστήμιο, οι φοιτητές Μαίρη Μπουλή και Δημήτρης Ουζούνης της κατεύθυνσης «Πολιτισμός και Πολιτιστική Διαχείριση» του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου συνάντησαν τα μέλη της ομάδας 6daEXIt στη Θεσσαλονίκη και μίλησαν μαζί τους για το παρελθόν τους, τη σχέση τους με ένα τοπικό λεωφορίο, τον αυτοσχεδιασμό και τα σχέδιά τους για το μέλλον, λίγο πριν τη συναυλία τους στο Πάντειο.

Πως ξεκίνησε αυτή η ομάδα και πως εξηγείται το όνομά σας (6daEXIt);

Αλέξης Πορφυριάδης: Ο τίτλος βγήκε επειδή η ομάδα ξεκίνησε μέσα στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών στη Θεσσαλονίκη στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, όπου για τέσσερα χρόνια ήμουν συμβασιούχος καθηγητής. Το λεωφορείο με το οποίο πηγαίνεις σε αυτό το τμήμα είναι το 66. Ένα βράδυ συζητώντας μεταξύ μας, δίνοντας διάφορες ιδέες ο ένας μετά τον άλλον, βάλαμε το 66 μαζί με το dada (ντανταϊσμός) μαζί με το exit και βγήκε το 6daEXIt.

Όταν κάποια στιγμή προσεγγίσατε συνθέτες υπήρξε μια διαδικασία αυτοσχεδιασμού σαν άσκηση για να δείτε το έργο τους;

ΑΠ: Από το 2009 και για πολλά χρόνια παίζαμε μόνο free. Εκτός από ένα διάλειμμα που κάναμε το 2014 που παίξαμε στη Στέγη Στόκχαουζεν. Το 2016 υπήρξε αυτή η ιδέα να έρθουμε σε επαφή με συνθέτες που γράφουν τέτοιου είδους παρτιτούρες για να έχουμε υλικό για τις πρόβες μας και να παρουσιάσουμε κάτι. Και από αυτό έχουμε παίξει περίπου 26 παρτιτούρες τα τελευταία δύο χρόνια. Η ομάδα αυτή είναι αυτή τη στιγμή, μαζί με μια άλλη πιο νέα στην Αθήνα, η μοναδική στην Ελλάδα που έχει τη δυνατότητα να παίξει κατευθείαν και με παρτιτούρες πειραματικής μουσικής και να κάνει και free σε υψηλό επίπεδο χωρίς πρόβα. Είναι μια ανοιχτή ομάδα, όποιος θέλει μπαίνει, όποιος θέλει κάνει αυτό που θέλει. Αυτή είναι η ομορφιά της ομάδας και αυτός είναι ο λόγος που κρατάει τόσα χρόνια.

Αυτολογοκρισία υπήρξε ποτέ σε αυτά που έκανες και πειραματιζόσουν?

Γιώργος Χωλόπουλος: Ναι, μπορεί να προβληματιστώ όταν έχω την παρτιτούρα. Ας πούμε θα συζητήσω και με τα παιδιά αν αυτό που βγαίνει είναι αυτό που θα θέλαμε να βγεί σαν σύνολο, ώστε να δώσεις ό,τι μπορείς στο κομμάτι σε σχέση και με την άποψη των άλλων. Αλλά στα free ειδικά, προσπαθώ ούτε καν εγώ να μην κρίνω αυτό που κάνω. Μπορείς να εκφραστείς χωρίς να υπάρχει καμία κριτική.

Ερχόμενοι στο κοινό, πώς το εντοπίζετε; Υπάρχει τρόπος να το καλλιεργήσετε, να μπείτε σε μια διαδικασία διάδρασης μαζί του, προκειμένου να σας καταλάβουν και να τους καταλάβετε;

ΑΠ: Οι χώροι που παίζαμε τα περισσότερα χρόνια ήταν περιορισμένοι και προσπαθούσαμε να μας επιλέγουν χώροι που το κοινό είναι εξοικειωμένο με τέτοια μουσική, π.χ. ο Πρώτος Όροφος, η Βιοτεχνία, το Vitruvian Thing [στη Θεσσαλονίκη] και αυτοδιαχειριζόμενοι χώροι. Στο Vitruvian βρήκαμε και καλές προδιαγραφές ήχου που δεν τις είχαμε βρει πιο πριν και τον Ντάνι, έναν άνθρωπο που ξέρει από αυτού του είδους τη μουσική. Η Στέγη επίσης είναι χώρος της τέχνης και έχει κοινό που είναι έτοιμο να ακούσει κάτι διαφορετικό. Επίσης υπάρχουν περιπτώσεις που μπαίνουμε σε φεστιβάλ ή σε open day. Δηλαδή είναι ένα γενικότερο πλαίσιο, στο οποίο έτσι κι αλλιώς θα έρθει κόσμος, ο οποίος θέλει να δει διάφορα πράγματα. Ένα από αυτά είμαστε και εμείς.

Τι είναι πρόβα για εσάς;

ΑΠ: Συνήθως, αν παίζουμε free, ξεκινάμε και ο καθένας ψάχνει και ακούει αν αυτό που παίζει ταιριάζει με τους άλλους. Προσπαθεί να δοκιμάσει πράγματα, αλλά προσπαθεί και να τα κάνει να ταιριάζουν με αυτό που παίζουν οι άλλοι. Τώρα που κάνουμε πρόβες ασχολούμενοι με την απόδοση των παρτιτούρων, η πρόβα μπορεί κάποιες φορές να θέλει μια προεργασία. Αυτές οι παρτιτούρες είτε θέλουν συζήτηση πρώτα και μετά μπαίνουμε στην πράξη, είτε τις βλέπουμε λίγο διαισθητικά και πάνω στο αποτέλεσμα της πρώτης εκτέλεσης γίνονται σχόλια και απο εκεί και πέρα μπορεί να γίνει πιο στοχοποιημένα η πρόβα.

Τι είναι αυτό το οποίο θέλετε να επικοινωνήσετε με το κοινό σας την ώρα της performance;

ΑΠ: Την παρτιτούρα σίγουρα, όσο το δυνατόν γίνεται να περάσει καθαρά η παρτιτούρα. Και όταν παίζουμε free είναι να βγει καλά, να έχει μια ροή, συνολικό ήχο, να έχει ροή δομική κι ένα ωραίο, ενδιαφέρον αισθητικό αποτέλεσμα. Προσπαθούμε να συμβεί κάτι όταν παίζουμε free. Ειναι αυτό που κάνει την καλή μουσική. Ροή και δομή.

Πώς επιλέγετε τα έργα και τους συνθέτες;

ΓΧ: Είχε την ιδέα ο Αλέξης να βρούμε κάποια έργα τωρινά πειραματικής μουσικής, να ζητήσουμε από κάποιους συνθέτες να μας γράψουν ή να μας στείλουνε έργα τα οποία θα μας έδιναν την άδεια να παίξουμε. Και μετά βάλαμε κάποιες προϋποθέσεις ότι αυτά τα θέλουμε για πρόβες και ίσως για κάποιες εμφανίσεις και μπορεί να ανέβουν στο youtube…Και το ψάξαμε, εγώ έκανα μια λίστα με συνθέτες και τα στείλαμε και πήραμε πολλές απαντήσεις περισσότερες από αυτές που περιμέναμε.

Έχοντας κατά νου όλη αυτή την εμπειρία της ομάδας, πως θα απαντούσατε στο ερώτημα: «τι είναι μουσική για εσάς»;

Φώτης Λαζίδης: Εγώ νομίζω ότι είναι ό,τι θέλει ο καθένας. Η μουσική είναι οργανωμένος ήχος. Αλλά μπορεί αυτός ο ήχος να μην είναι οργανωμένος από κάποιον, αλλά να τον οργανώνεις εσύ στο κεφάλι σου. Δηλαδή μπορεί να ακούς τους θορύβους του δρόμου και να τους οργανώσεις στο κεφάλι σου, να τους βάλεις σε ένα πλαίσιο και να γίνει μουσική. Αυτό είναι η μουσική. Aπλά είναι μια οργάνωση η οποία γίνεται εκούσια ή ακούσια, υποκειμενικά ή αντικειμενικά.

ΑΠ: Δεν μας ενδιαφέρει ποσώς ποιό είναι το αποτέλεσμα αλλά μας ενδιαφέρει ποιά είναι η διαδικασία για να μαζευτούνε κάποιοι άνθρωποι και να παίξουν ήχους όλοι μαζίμ τους οποίους βρίσκουν ευχάριστους και τους αρέσει να περνάν την ώρα τους κάνοντας αυτή τη δραστηριότητα. Οπότε καταργείται όλο αυτό το πλαίσιο της δυτικής έντεχνης μουσικής σε σχέση με το αποτέλεσμα και πάμε προς μία κατεύθυνση μόνο, της διαδικασίας.