Στο λόφο του Λυκαβηττού, εκεί όπου δίνονται ραντεβού για τις πιο ρομαντικές βόλτες με την Αθήνα στο «πιάτο», κάποτε γίνονταν εξορύξεις πετρωμάτων. Το λατομείο του Λυκαβηττού σταμάτησε να λειτουργεί το 1919. Η πιο ψηλή κορυφή του κέντρου των Αθηνών, μια εικοσαετία αργότερα, το 1939, μετατράπηκε σε υπαίθριο θέατρο, όπου ανέβηκε η πρώτη θεατρική παράσταση «Πενθεσίλεια».
Το υπαίθριο θέατρο του Λυκαβηττού που έχει φιλοξενήσει αμέτρητες ανεξίτηλες συναυλιακές αναμνήσεις ήταν αποτέλεσμα της φιλοδοξίας και του καλλιτεχνικού οράματος της Άννας Συνοδινού. Η ηθοποιός είχε ως όνειρο να εξοικειωθεί το αθηναϊκό κοινό με το αρχαίο δράμα και ο αρχιτέκτονας Τάκης Ζενέτος ήταν αυτός που έδωσε «πνοή» στο ιστορικό θέατρο με τον μεταλλικό σκελετό, εκμεταλλευόμενος τα τοπικά λατομικά ορυκτά.
12 Ιουνίου 1965 ήταν η ημερομηνία που λειτούργησε για πρώτη φορά, ωστόσο τον Ιούνιο του 2008 έκλεισε γιατί κρίθηκε στατικά επικίνδυνο. Σήμερα, ανακαινισμένο, με τα ξύλινα καθίσματα και τα εντυπωσιακά του φώτα, το Θέατρο του Λυκαβηττού άνοιξε ξανά τις πόρτες του, ύστερα από 15 χρόνια που έμεινε άδειο, χωρίς συναυλίες, παραστάσεις και καλλιτεχνικά δρώμενα.
Συναυλία αφιερωμένη στο έργο του συνθέτη Σταύρου Ξαρχάκου με αφορμή την επαναλειτουργία του Θεάτρου του Λυκαβηττού, Αθήνα, 15 Σεπτεμβρίου 2023. Το θέατρο του Λυκαβηττού επαναλειτουργεί ανακατασκευασμένο μετά από 15 χρόνια.
Το βράδυ της Παρασκευής χιλιάδες άτομα ανέβαιναν από νωρίς στο λόφο για να απολαύσουν την «Γιορτή στον Λυκαβηττό» και τον Σταύρο Ξαρχάκο. Ήταν ένα γεγονός που οι Αθηναίοι περίμεναν με μεγάλη προσμονή, για το οποίο ουκ ολίγα έχουν γραφτεί.
Μια αίσθηση νοσταλγίας είχε εκείνο το βράδυ της 15ης Σεπτεμβρίου. Άτομα κάθε ηλικίας γέμισαν το θέατρο για να δουν και να ακούσουν τον σπουδαίο συνθέτη Σταύρο Ξαρχάκο με την ορχήστρα του και τις φωνές της Ηρώς Σαΐα, του Μανώλη Μητσιά, της Ελευθερίας Αρβανιτάκη και του Ζαχαρία Καρούνη. Το καλοκαίρι του 1978, ο Ξαρχάκος είχε δώσει 11 συναυλίες στο Θέατρο του Λυκαβηττού κι έτσι, μετά την ιστορική σύνδεση του χώρου με τα κορυφαία έργα του, όταν ο μαέστρος ανέβηκε στη σκηνή, η συγκίνηση και το χειροκρότημα, μαζί με τα υψωμένα κινητά «υπερχείλισαν» το θέατρο.
Από τους πρώτους κιόλας στίχους του «Μάνα μου Ελλάς» που σήμανε την έναρξη της συναυλίας, ο κόσμος σιγοτραγουδούσε το κομμάτι που είναι βασισμένο σε ένα από τα ωραιότερα ποιήματα του Νίκου Γκάτσου: «Μα τώρα που η φωτιά φουντώνει πάλι, εσύ κοιτάς τα αρχαία σου τα κάλλη και στις αρένες του κόσμου μάνα μου Ελλάς, το ίδιο ψέμα πάντα κουβαλάς». Μετά από (άλλο) ένα δυστοπικό, καταστροφικό καλοκαίρι, οι στίχοι του επόμενου τραγουδιού «Να λες δεν πειράζει, θα έρθει άσπρη μέρα και για μας» ήχησαν λίγο πιο έντονα και δυνατά.
Το «Δίχτυ» ερμήνευσε η Ελευθερία Αρβανιτάκη και συν-κίνησε σύσσωμο το κοινό, ενώ η Ηρώ Σαΐα με το «Για Χατίρι σου Ξημερώνει» και το «Καίγομαι» άφησε το δικό της ισχυρό, μουσικό στίγμα. Ο Σταύρος Ξαρχάκος καθ’ όλη την διάρκεια της συναυλίας σάρωνε τη σκηνή από άκρη σ’ άκρη, προκαλώντας δέος με τις έντονες κινήσεις των χεριών του και το σπινθηροβόλο βλέμμα. Μας χάρισε λοιπόν ένα πολύ όμορφο φινάλε με την «Άπονη ζωή», τη «Φτωχολογιά», τα «Μάτια βουρκωμένα» και έκλεισε αυτήν την ιστορική συναυλία, αφήνοντάς μας με μια επίγευση αισιοδοξίας, με όλους τους ερμηνευτές να τραγουδούν: «Κάνε υπομονή κι ο ουρανός θα γίνει πιο γαλανός».
Η αυλαία του νέου Λυκαβηττού σηκώθηκε και το μόνο σίγουρο είναι ότι ακόμη και οι νεότερες γενιές που δεν έχουν ζήσει το θέατρο, έχουν όμως ακούσει πολλά για αυτό, θα δημιουργήσουν νέες εμπειρίες. Το ερώτημα που μένει είναι: υπό ποιές συνθήκες θα συνεχίσει το Θέατρο στον Λυκαβηττό μετά τον Ξαρχάκο, τόσο σε σχέση με το πρακτικό σκέλος της ταλαιπωρημένης ανάβασης στο λόφο, όσο και σχετικά με τις επιλογές του καλλιτεχνικού προγράμματος.
Τι άλλο θα ακούσουμε στον πιο ερωτικό λόφο της Αθήνας;
