Ξεκινώντας να γράφω δεν ξέρω καν αν αξίζει τον κόπο να σχολιάσω το βίντεο που μόλις κυκλοφόρησε από το “Greece2021” στο YouTube. Στην πραγματικότητα δεν ξέρω καν γιατί κυκλοφόρησε το συγκεκριμένο βίντεο με τίτλο «Ας κρατήσουν οι χοροί» – Tο βιντεοκλίπ της επετείου των 200 χρόνων μετά την Επανάσταση. Χρειαζόμασταν βιντεοκλίπ για να μας διαφημίσει ότι πέρασαν 200 χρόνια από την Επανάσταση; Και μάλιστα ένα βιντεοκλίπ που γυρνάει την πλάτη του σε ό,τι είναι Ελλάδα το 2020.
Στο βιντεοκλίπ δεν εμφανίζεται ούτε ένας άνθρωπος άλλης φυλής πριν της λευκής∙ φαίνεται ότι αυτοί δεν υπάρχουν πουθενά στην Ελλάδα. Ή μάλλον αυτοί δεν υπάρχουν στην Ελλάδα της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» και στις χορωδίες. Γιατί στα σχολεία μας άνθρωποι από Ασία και Αφρική μετέχουν της ελληνικής παιδείας (όταν οι Σύλλογοι Γονέων δεν τους κρατούν μακριά από την εκπαίδευση με το έτσι θέλω). Αυτή τη στιγμή ο πιο διάσημος Έλληνας του πλανήτη είναι ο Γιάννης Αντετοκούνμπο, ένας μαύρος Έλληνας αφρικανικής καταγωγής όμως πουθενά δεν χωρά μαύρος Έλληνας στο βιντεοκλίπ.
Επίσης, στην Ελλάδα του 2020 υπάρχουν και άνθρωποι με τατουάζ, με πολύχρωμα μαλλιά, με πίρσινγκ, με queer εμφάνιση, με ρυτίδες, με άσπρα μαλλιά, αλλά δεν υπάρχουν πουθενά σε ένα βιντεοκλίπ υπό τους ήχους «του ροκ του μέλλοντός μας». Δεν έχω πρόβλημα με τους ανθρώπους που παίζουν στο βιντεοκλίπ, έχω πρόβλημα με την απουσία των ανθρώπων που θα θέλαμε να παίζουν σε αυτό.
Έχω πρόβλημα με την ομοιομορφία, με μια clean cut εικόνα που αποθεώνει την ελληνικότητα των ιλουστρασιόν διαφημίσεων καφέδων, που καθρεφτίζει την αισθητική της εποχής των δεινοσαύρων όπως εκφράστηκε πρόσφατα και από τα χείλη της υπουργού Πολιτισμού όταν ρωτήθηκε από τη Σάσα Σταμάτη για την αγαπημένη της ταινία: «Ολες οι ελληνικές ταινίες. Μ’ αρέσει ο ελληνικός κινηματογράφος. “Τζένη Τζένη”, “Μια Τρελή Σαραντάρα”, “Δεσποινίς Ετών 39”, “Λατέρνα, Φτώχεια και Φιλότιμο”, “Η Κόρη μου η Σοσιαλίστρια” κι άλλες πολλές. Ο καλός παλιός ελληνικός κινηματογράφος είναι ο αγαπημένος μου.» Ναι. Όλοι μας έχουμε δει αυτές τις ταινίες, έχουμε ως παιδιά διασκεδάσει με αυτές, τις βλέπουμε ίσως ακόμη ευχάριστα αλλά έχουμε συναίσθηση ότι αντικατοπτρίζουν μια άλλη εποχή, ότι ο χρόνος δεν πάγωσε πέντε δεκαετίες πριν.
Ήδη όμως σε αρκετά σχόλια στα social media οι χρήστες αναρωτιούνται αν ο χρόνος πάγωσε στην Επταετία, τότε που το Καλλιμάρμαρο, που πρωταγωνιστεί ως τόπος στο βιντεοκλίπ, ήταν ο κατεξοχήν χώρος των κιτς εορταστικών εκδηλώσεων της χούντας. Οι αντιδράσεις στα social φαίνεται ότι έχουν ήδη ενοχλήσει. Μπαίνοντας στον επίσημο λογαριασμό της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» στο twitter @Greece2021 και πατώντας πάνω στο tweet με τον σύνδεσμο του βιντεοκλίπ πετάγεται το μήνυμα «Ορισμένες απαντήσεις αποκρύφτηκαν από τον συντάκτη του Tweet». Όχι μόνο clean cut εικόνα, αλλά και clean cut σχόλια.
Μουσική υπόκρουση για το βιντεοκλίπ επιλέχτηκε το «Ας κρατήσουν οι χοροί» του Διονύση Σαββόπουλου. Μέχρι τώρα είχα καταφέρει να διαχωρίσω το έργο του Σαββόπουλου από τον ίδιο ως προσωπικότητα. Όμως ακούγοντας το «Mα η δικιά μας έχει όνομα / έχει σώμα και θρησκεία / και παππού σε μέρη αυτόνομα / μέσα στην τουρκοκρατία» σκέφτομαι μήπως κακώς τα διαχωρίζω. Και πάλι να δεχτώ ότι το πλαίσιο που δέχομαι για τις ταινίες της Finos Films, αυτό άλλωστε είναι ένα τραγούδι που κυκλοφόρησε το 1983. «Να μας έχει ο Θεός καλά», να μη δούμε άλλο παιδάκι να τρέχει καθώς ακούγεται ο στίχος «Να κι ο Άλκης ο μικρός μας» ή άλλο ζευγάρι χορευτών να κάνει την εμφάνισή του μόλις ακούγεται «Τότε η Έλενα η χορεύτρια σκύβει στη μεριά του Τάσου» γιατί νιώθουμε ότι βλέπουμε βιντεοκλίπ των Πυξ Λαξ εικονογραφημένο από χρήστη του YouTube με το ψευδώνυμο marameno_triantafyllaki που στο άκουσμα του στίχου «του κόσμου τους χειμώνες» πετάει στο κλιπ πίνακα ζωγραφικής με χιονισμένο τοπίο.
Χίλιες φορές καλύτεροι οι «Απαράδεκτοι» με το «κάποτε μια χάι ομάδα έχτισε τον Παρθενώνα».
Μοιάζει όλο το βιντεοκλίπ της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» να στοχεύει να πλήξει κάθε κριτική στάση και στοχασμό πάνω στη διαμόρφωση της νεωτερικής μας ταυτότητας. Βλέποντας το η πιο κοντινή εικόνα με το τι είναι σήμερα Ελλάδα μου φάνηκε εκείνη με την εμφάνιση των προσωπογραφιών των ηρώων της Επανάστασης. Ο Μακρυγιάννης με το πόσι του στο κεφάλι και οι υπόλοιποι ήρωες με τα μακριά μαλλιά τους, τα χοντρά ανατολίτικα μουστάκια, τους κρίκους τους στα αυτιά είναι πολύ πιο Ελλάδα 2021 από κάθε άλλη ξεπλυμένη εικόνα που μοιάζει βγαλμένη από ονείρωξη ελλήνων Τραμπ.
Η Επανάσταση του 1821 δεν πρέπει να ξεχαστεί. Τα 200 χρόνια από την έναρξη της είναι μια καλή ευκαιρία να συνεχιστεί η συζήτηση περί ταυτότητας με όρους 21ου αιώνα και όχι με κακόγουστα, ξεπερασμένης αισθητικής και πολιτικής τοποθέτησης κλιπάκια που σκοπό έχουν να εξυψώσουν το εθνικό φρόνημα με φτηνά (όχι κυριολεκτικά) τρικ.
Τέτοιους χορούς δεν τους χρειαζόμαστε, ούτε ως κοινωνία, ούτε ως χώρα.
