Εάν είστε γονιός που αγαπάει το διάβασμα και θα θέλατε τα παιδιά σας να σας μοιάσουν και να γίνουν βιβλιοφάγοι πριν καλά καλά μάθουν να περπατάνε (που λέει ο λόγος) τότε το site kokkinialepou.gr θα σας καθοδηγήσει με τον πιο ευχάριστο και εύκολο τρόπο και θα σας συστήσει όλες τις αξιόλογες εκδόσεις που αξίζει να ξεφυλίσσει το πιτσιρίκι σας. Η Ζωή Κοσκινίδου, μαμά και η ίδια (αυτό έλειπε…) και μεγάλη λάτρης του καλού βιβλίου, μιλάει στην Popaganda για τη βιβλιόφιλη αλεπού της.
Τι είναι η Κόκκινη Αλεπού και πώς σου ήρθε η ιδέα για τη δημιουργία της; Η Κόκκινη Αλεπού είναι ένα site που ασχολείται με τον κόσμο του παιδικού βιβλίου. Εδώ θα βρεις ό,τι μπορεί να ψάχνεις πάνω σε αυτό: από παρουσιάσεις/κριτικές σε νέους αλλά και παλιούς τίτλους και συνεντεύξεις με συγγραφείς μέχρι ατζέντα βιβλιοεκδηλώσεων σε όλη την Ελλάδα και ειδικά θεματικά αφιερώματα. Και το αγαπημένο μου: μια ενότητα αποκλειστικά για την εικονογράφηση σαν μορφή τέχνης, με παρουσίαση Ελλήνων και ξένων δημιουργών και των έργων τους, κάτι που θεωρώ πως έλειπε. Από Σεπτέμβριο θα εμπλουτιστεί ακόμα περισσότερο η ύλη με νέες στήλες και πολλά περισσότερα αφιερώματα και θέματα.
Η ιδέα για την Κόκκινη Αλεπού ήρθε όταν η κόρη μου έκλεισε τα δύο. Είχα ήδη αρχίσει να της αγοράζω βιβλία από πολύ νωρίς, είχα κρατήσει και κάποια από τότε που εργαζόμουν σε εφημερίδα, σε μια περίοδο πολύ πριν αποφασίσω πως θέλω να γίνω γονιός. Όταν έκλεισε λοιπόν τα δύο κι αφού της είχα διαβάσει ξανά και ξανά όλα όσα υπήρχαν στη βιβλιοθήκη της, άρχισα πάλι την αναζήτηση για νέο υλικό. Αυτό λοιπόν που συνειδητοποίησα ψάχνοντας, είναι πως δεν μπορούσα να βρω κάποιον να με κατευθύνει ως προς το τί είναι ωραίο, τί αξίζει να αγοραστεί και να διαβαστεί και το κυριότερο, να μείνει στη βιβλιοθήκη. Ο άλλος παράγοντας ήταν ότι πουθενά δεν μπορούσα να βρω κριτικές παιδικών βιβλίων. Συνήθως αυτό που συμβαίνει είναι ότι όλοι αντιγράφουν την περίληψη από το πίσω μέρος των βιβλίων. Χαίρω πολύ, αυτό ξέρω να το κάνω κι εγώ, το θέμα είναι να το έχει διαβάσει κάποιος και να μπορεί να εμβαθύνει, να σου πει τη γνώμη του. Ετσι προέκυψε η Αλεπού. Υπέθεσα πως αν εγώ ψάχνω για βιβλία και δυσκολεύομαι να ξεχωρίσω τα καλά μέσα στον χαμό, έτσι θα δυσκολεύονται και άλλοι. Γιατί να μην κάνω κάτι για αυτό; Σε καμία περίπτωση δεν θεωρώ τον εαυτό μου ειδήμονα. Αυτό που κάνω είναι να κάθομαι και να διαβάζω από την πρώτη ως την τελευταία σελίδα κάθε βιβλίο που μου έρχεται ή που αγοράζω και να γράφω τη γνώμη μου. Για αυτό και στην Κόκκινη Αλεπού υπάρχουν μόνο βιβλία που θεωρώ πως αξίζουν να αγοραστούν και να διαβαστούν. Βιβλία που έχουν ωραίες εικονογραφήσεις, κείμενα που έχουν «να δώσουν» στο παιδί, βιβλία που θα ήθελα να είχα και εγώ όταν ήμουν μικρή.
Απευθύνεται σε παιδιά ή σε γονείς; Θα έλεγα σε γονείς, θείους, φίλους των γονιών, παππούδες κλπ. Σε ανθρώπους που ψάχνουν. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως ένα παιδί δημοτικού δεν θα μπορούσε να μπει και να περιηγηθεί στις σελίδες της και να βρει το επόμενο βιβλίο που θα διαβάσει. Άλλωστε είναι πολύ εύκολο, λόγω σχεδιασμού, να βρεις με βάση την ηλικία βιβλία για όλους. Αυτό που με έχει χαροποιήσει ιδιαίτερα, παρά το γεγονός ότι η Αλεπού είναι στον αέρα μόλις τέσσερις μήνες, είναι πως την έχουν μάθει και την έχουν αγκαλιάσει πολλοί άνθρωποι και το καλύτερο από όλα (που λειτουργεί και σαν επιβράβευση) είναι όταν λαμβάνω e-mail από γονείς, οι οποίοι ζητούν βοήθεια για να βρουν βιβλία με συγκεκριμένη θεματολογία, όπως για παράδειγμα τον σχολικό εκφοβισμό ή νέους γονείς που ρωτάνε για βιβλία που μπορούν να διαβάσουν στο μόλις λίγων μηνών μωρό τους. Λόγω επαγγέλματος ας πούμε πως έχω κάποια «εργαλεία» στα χέρια μου που μου επιτρέπουν να κάνω μια καλύτερη έρευνα πάνω στα θέματα που μου ζητούν, από έναν γονέα που έχει τόσα στο κεφάλι του (δουλειά, παιδιά, σκυλιά, γατιά, εξωσχολικές δραστηριότητες κλπ) και δεν έχει τον χρόνο να ψάξει όσο θα ήθελε. Εκεί αναλαμβάνει δράση η Αλεπού.
Από την προσωπική σου εμπειρία πώς γεννιέται ένας μικρός αναγνώστης; Αν βλέπεις τον περίγυρό σου να διαβάζει, σίγουρα θα διαβάσεις κι εσύ στο μέλλον. Αν οι εικόνες από τα πρώτα χρόνια της ζωής σου είναι οι γονείς σου ή οι παπούδες σου με ένα βιβλίο στο χέρι ή μια βιβλιοθήκη στο σπίτι ή σε πάνε βόλτες σε βιβλιοπωλεία, τότε, για μένα, η δουλειά έχει γίνει. Το έχεις κολλήσει το μικρόβιο. Δεν θεωρώ βέβαια πως αρκεί μόνο να αγοράζουμε βιβλία στα παιδιά. Αυτό που έχει σημασία είναι να τους τα διαβάζουμε, φωναχτά, να παίζουμε θέατρο με τα λόγια, να δημιουργούμε με οδηγό την εικονόγραφηση ακόμα και νέες ιστορίες, να τους κεντρίζουμε όσο περισσότερο μπορούμε την φαντασία τους και κυρίως να μας βλέπουν εμάς να διαβάζουμε. Όλα τα άλλα είναι φούμαρα. Με πίεση δεν έγινε ποτέ τίποτα. Θα μου πεις, πού χρόνος για τέτοια; Θα σου πω, μισή ώρα είναι αρκετή. Είτε σαν μέρος του καθημερινού παιχνιδιού, είτε με μια ιστορία πριν τον βραδινό ύπνο, τα παιδιά μαθαίνουν χωρίς πίεση να αγαπούν το διάβασμα.
Ευτυχώς, είχα την τύχη να έχω δύο γονείς που διαβάζαν και διαβάζουν ακόμα και τώρα πολύ, μια γιαγιά που αν και πήγε μόνο μέχρι τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού, μας διάβαζε την Εγκυκλοπαίδεια του Ντίσνεϊ (τον τόμο με τα παραμύθια), να φοιτήσω σε ένα δημοτικό σχολείο που είχε δανειστική βιβλιοθήκη σαν μέρος του μαθήματος και μια μαμά που μας έπαιρνε με την αδερφή μου, μας πήγαινε στον Ελευθερουδάκη στο κέντρο και μας άφηνε να διαλέξουμε βιβλία μόνες μας. Για αυτό ακόμα και τώρα τα πιο αγαπημένα μου μέρη σε όλο τον πλανήτη είναι τα βιβλιοπωλεία.
Ποια ήταν δικά σου αγαπημένα βιβλία ως παιδί; Οι Μάγισσες του Roald Dahl, Το Καπλάνι της Βιτρίνας της Αλκης Ζέη και το Καλημέρα Θλίψη της Φρανσουάζ Σαγκάν, όλα για διαφορετικούς λόγους και διαβασμένα σε διαφορετικές ηλικίες. Oι Μυστικοί Επτά της Enid Blyton, κάποια από τα βιβλία της Λουίζ Μέι Αλκοτ που τώρα δεν μου αρέσουν και απορώ με το τότε γούστο μου. Μου αρέσει η Ζωρζ Σαρή. Τα Στενά Παπούτσια της, εκεί που μια Ζωή αγαπάει έναν Παναγιώτη, όπως συνέβη και στην πραγματικότητα (χα!) και Τα Χέγια. Και η Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα της Άλκης. Την αγαπάω πολύ την Άλκη Ζέη. Τόσο που ήθελα να βγάλω την κόρη μου έτσι. Υπήρξαν όμως αντιδράσεις. Πολλές. Και νίκησε μιαν άλλη αγαπημένη συγγραφέας, που δεν έγραψε όμως ποτέ παιδικά βιβλία. Θυμάμαι πολύ έντονα και ένα βιβλίο που περιγράφει το Λιοντάρι, έναν βράχο ανάμεσα στην Ακράτα και στο Διακοπτό από την παλιά Εθνική Οδό, που όντως έμοιαζε με το κεφάλι ενός τεράστιου λιονταριού και νόμιζα πως μόνο εγώ και η αδερφή μου το λέγαμε έτσι. Αλλά δεν θυμάμαι ούτε το βιβλίο, ούτε τον συγγραφέα.
Πρότεινε μας μερικά παιδικά βιβλία για τις φετινές καλοκαιρινές διακοπές. Οποιοδήποτε από τα επτά βιβλία της σειράς Τικ και Τέλα (εκδ. Ικαρος) του Άξελ Σέφλερ για τα πιο μικρά παιδιά (1+), το πολύ αστείο Αυτό το βιβλίο έφαγε το σκύλο μου (Διόπτρα) του Richard Byrne για τα λίγο μεγαλύτερα (3+), Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Φίλιππου Μανδηλαρά (Παπαδόπουλος), μέρες που ‘ναι για τα πεντάχρονα που θέλουν ίσως να μάθουν πως ξεκίνησαν οι αγώνες, τα δύο βιβλία της σειράς κόμικ Πάρκο Στράτφορντ (Μακμπεθ και Ρωμαίος & Ιουλιέτα) των Ian Lendler και Zack Giallongo από τις εκδόσεις Polaris για καλοκαιρινές διακοπές με πολύ γέλιο (7+), τα Μία, ένα αόρατο κορίτσι (Κέδρος) της Δέσποινας Μάντζαρη και Περιπέτειες του Ήπιου Θερμοκήπιου (Ψυχογιός) του Χρήστου Δημόπουλου για παιδιά δημοτικού (9+) και σίγουρα τα άπαντα της Άλκης Ζέη και της Ζωρζ Σαρή για τα πιο μεγάλα και τον Ερωτόκριτο των Γούση-Παπαμάρκου-Ράγκου (Polaris).