Λίγο πριν μπούμε στην τελική ευθεία για τις γιορτές των Χριστουγέννων, δηλαδή πριν μπούμε στον Δεκέμβριο γιατί υπάρχουν και οι βιαστικοί που στολίζουν από τώρα, σκεφτόμαστε πώς θα ξεκουραστούμε, ίσως διαβάζοντας κι ένα (ή και παραπάνω) βιβλίο αφού θα υπάρχει περισσότερος χρόνος. Κι αν ακόμη σας φαίνονται πολύ μακρινές αυτές οι άγιες μέρες και νύχτες τα βιβλία μπαίνουν ήδη στο προσκήνιο ως ιδανικό δώρο για τις ονομαστικές εορτές που κατακλύζουν τις μέρες μας μέχρι το τέλος του χρόνου. Εάν λοιπόν ψάχνετε ποια βιβλία μπορούν να μπουν στην must read λίστα σας ή σε εκείνη με τα δώρα για φίλους και οικογένεια τα βιβλιοπωλεία Public, μέσω του Γιώργου Μιχαλόπουλου, και Booktalks, μέσω της Κατερίνας Μαλακατέ, μας έδωσαν τα φώτα τους για το ποια βιβλία έχουν την μεγαλύτερη απήχηση στο αναγνωστικό κοινό αυτή την περίοδο.
Ως προς τους ελληνικούς τίτλους στα Public ξεχωρίζει ένα μάλλον πολύχρωμο ψηφιδωτό τάσεων και γενεών που από τη μία υποδέχεται ένθερμα τις τρεις μεγάλες κυρίες από την Κρήτη, την Αλκυόνη Παπαδάκη με το Χαμόγελο του δράκου (Διόπτρα) και την Ιωάννα Καρυστιάνη με τις Χίλιες Ανάσες (Καστανιώτης), την Μάρω Βαμβουνάκη με την επανέκδοση του προ τριακονταετίας Η Μοναξιά Είναι Από Χώμα (Ψυχογιός) και από την άλλη χαμογελάει ξεφυλλίζοντας το Τετράδιο κωμωδίας (Brainfood) του youtuber & stand up comedian Λάμπρου Φισφή. Στο Booktalks συναντάμε επίσης τις Χίλιες Ανάσες της Καρυστιάνη κι ακόμη Στ’ αμπέλια (Πόλις) όπου ο Σταύρος Ζουμπουλάκης γράφει ένα οικογενειακό χρονικό, ένα ημερολόγιο των καλοκαιριών του στην Λακωνία, λιτά και καθάρια, δωρικά. Η γραφή του Ζουμπουλάκη είναι πάντα συγκλονιστική, γιατί φροντίζει να γράφει αληθινά χωρίς περιττά στολίδια, αρκεί το βίωμα και το κείμενο ενώ πολύ καλή πορεία έχει και το τρίτο βιβλίο του Διονύση Χαριτόπουλου για τον Πειραιά με τίτλο Πειραιάς Βαθύς (Τόπος).
Όσον αφορά την μεταφρασμένη λογοτεχνία στο Booktalks έχουν προβάδισμα οι τίτλοι Η θλίψη είναι ένα πράγμα με φτερά του (Πόλις, μτφ. Ιωάννα Αβραμίδου) του Μαξ Πόρτερ, ένα ιδιόμορφο βιβλίο για το πένθος, τον θάνατο και τη ζωή, το Στο χείλος της αβύσσου (Πόλις, μτφ. Άντζη Σαλταμπάση) του Έριχ Κέστνερ ένα συνταρακτικό και συνάμα προφητικό μυθιστόρημα για τον Μεσοπόλεμο, και την άνοδο του Χίτλερ στη Γερμανία και το Ο σηματώρος του Τσαρλς Ντίκενς (Άγρα, μτφ. Μαργαρίτας Ζαχαριάδου), το τελευταίο ολοκληρωμένο έργο του Ντίκενς πριν πεθάνει, και ίσως η καλύτερή του ιστορία φαντασμάτων. Όσον αφορά στα Public, στη μεταφρασμένη λογοτεχνία, ξεχωρίζει το φαινόμενο του Γερμανού Σεμπάσταν Φίτζεκ που αφού σάρωσε τα πάντα το καλοκαίρι με το περίφημο Δέμα (Διόπτρα, μτφ. Δέσποινα Κανελλοπούλου), τώρα επαναλαμβάνει το ίδιο με την Θεραπεία (Διόπτρα, μτφ. Γιώτα Λαγουδάκου). Οι αναγνώστες έχουν επίσης αναδείξει τον Τραπεζίτη του διαβόλου (Πατάκης, μτφ. Μανώλης Τζιρίτας), αυτοβιογραφία του Μπράντλεϋ Μπέρκενφελντ (Πατάκης), ίσως και επειδή ιντριγκάρει ο υπότιτλος «πώς διέρρηξα τη μυστικότητα των ελβετικών τραπεζών» αλλά και το κυριολεκτικά τελευταίο βιβλίο του Σκοτσέζου Φίλιπ Κερ, Φοβού τους Δαναούς (Κέδρος, μτφ. Γιώργος Μαραγκός), που γνωρίζει ιδιαίτερη ζήτηση και γιατί ο συγγραφέας απεβίωσε πρόσφατα και γιατί ο τίτλος του έχει σαφείς ελληνικές αναφορές.
Τώρα, όσον αφορά τις τάσεις των αναγνωστών προς τα είδα βιβλίων που προτιμούν αυτή τη περίοδο από το Booktalks η απάντηση είναι σαφής «Στο Booktalks έχει πάντα εμπορικό προβάδισμα η Λογοτεχνία, τελευταία παρατηρείται αύξηση στα βιβλία νεότερης Ελληνικής Ιστορίας». Από την πλευρά των Public τα πράγματα είναι λίγο πιο σύνθετα: «Μέχρι και τις αρχές Νοεμβρίου την τιμητική τους είχαν λόγω εποχικότητας τα σχολικά βοηθήματα, κυρίως αυτά των εκδόσεων Σαββάλας. Αν μιλάμε για αμιγώς εμπορικό προβάδισμα το τελευταίο δίμηνο της χρονιάς, είναι εντυπωσιακό το πόσα καλά παιδικά βιβλία εκδίδονται από το σύνολο των Eλλήνων εκδοτών, μεγάλων και «μικρών», καθώς και πόσο το αναγνωστικό κοινό, εν προκειμένω οι γονείς, τα επιλέγουν όχι μόνον ως λύση παιδικού βιβλίου αλλά και ως δώρο γενικότερα, συχνά αντικαθιστώντας άλλες, πιο προφανείς επιλογές. Για παράδειγμα, οι επανεκδόσεις Harry Potter (Ψυχογιός), με αφορμή την 20η επέτειο από το πρώτο βιβλίο, έχουν γίνει δεκτές με ενθουσιασμό σαν να είναι πρώτες κυκλοφορίες. Αντίστοιχα, η σειρά παιδικών διαδραστικών βιβλίων με ήρωα έναν ανήσυχο μουσικό του δρόμου, τον σκυλάκο Ρένο (Πατάκης) δίνουν εκατοντάδες τεμάχια κάθε μήνα όλο το χρόνο. Σκυλίτσα είναι και μία άλλη δημοφιλής ηρωίδα που συστήθηκε πρόσφατα στα παιδιά, η Λούνα, με την πρώτη της περιπέτεια Μου Αρέσει Πολύ Να Παίζω Μπάλα (Παπαδόπουλος). Από εκεί και πέρα, και λόγω δυνατών κυκλοφοριών και λόγω ενδιαφέροντος του κοινού, έχουμε παρατηρήσει διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση στα βιβλία προσωπικής εξέλιξης/αυτοβελτίωσης. Πιο τρανταχτό πρόσφατο παράδειγμα, το best seller-έκπληξη της χρονιάς Το δώρο (Key Books) του Στέφανου Ξενάκη. Τέλος, κάπως πιο niche, αλλά με φανατικό κοινό, είναι η noir αστυνομική λογοτεχνία – ενδεικτικά αναφέρουμε ότι πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα non fiction βιβλίο, το Pulp Fiction (Public Βιβλιοθήκη) του Τζίμμυ Κορίνη, που βάζει πολλά πράγματα στη θέση τους όσον αφορά τις ρίζες αυτού που σήμερα ονομάζουμε crime fiction και ποιες είναι οι χρυσές πένες του είδους. Να σημειώσουμε, βέβαια, ότι χιλιάδες αναγνώστες περιμένουν τα δέκα βιβλία της Άγκαθα Κρίστι (Ψυχογιός) που θα κυκλοφορήσουν την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου και είναι δεδομένο ότι και τα δέκα θα γίνουν best sellers από την πρώτη ημέρα. Τέλος, η είδηση του θανάτου του θρυλικού Σταν Λι, βασικού δημιουργού των σούπερ ηρώων της Marvel, οδήγησε σε αυξημένη ζήτηση στα αντίστοιχα comics, τις ελληνικές εκδόσεις των οποίων μπορεί να βρει κάποιος μόνον στα Public εδώ και δύο χρόνια».
Υπάρχουν όμως και βιβλία που έχουν ανέλπιστα καλή πορεία στα βιβλιοπωλεία, καλύτερη από τις αρχικές προσδοκίες. Σύμφωνα με την κ. Μαλακατέ του Booktalks δύο είναι οι εμπορικές εκπλήξεις: το Στις όχθες του Σάβου (Ενύπνιον, μτφ. Βλάνταν Τζόρτζεβιτς) του Λάζα Λαζάρεβιτς, του σημαντικότερου σέρβου συγγραφέα του 19ου αιώνα που για πρώτη φορά κυκλοφορούν στα ελληνικά διηγήματά του και το Άγρια ερημιά (Αντίποδες, μτφ. Λένα Φραγκοπούλου) του Χεσούς Καρράσκο, όπου ένα αγόρι περιπλανιέται σε ένα απέραντο και εχθρικό τοπίο για να ξεφύγει από όσα το κυνηγούν και στην προσπάθειά του να επιβιώσει, θα συναντήσει τη βιβλική μορφή ενός γέρου βοσκού, που θα του αποκαλύψει έναν κόσμο εντελώς διαφορετικό.
Από την πλευρά των Public άλλα είναι τα βιβλία που ξεχώρισαν σε αυτή την άτυπη κατηγορία «Υπάρχουν κάποια βιβλία που είναι εξαρχής «καταδικασμένα» να μπουν σε πολλά σπίτια. Υπάρχουν όμως και τίτλοι που ενώ αρχικά μοιάζουν λιγότερο μαζικοί, καταλήγουν να κερδίσουν το κενό, συνήθως μέσα από το word of mouth. Σε αυτή την κατηγορία κατατάσσουμε το Η Θλίψη Είναι Ένα Πράγμα Με Φτερά (Πόλις, μτφ. Ιωάννα Αβραμίδου) του Μαξ Πόρτερ και το 2651 Ημέρες Δικτατορίας (Μεταίχμιο) της Μαρίζας Ντεκάστρο, από την άποψη ότι ως συγγραφείς βρήκαν γρήγορα το κοινό τους με πιο ειδικά βιβλία. Τέλος, σαφή δυναμική παρουσιάζει η αυτοβιογραφία της Μισέλ Ομπάμα, Becoming: Η Δική Μου Ιστορία (Athens Bookstore).
