Δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά λένε. Όταν αρνείσαι σε ευρωβουλευτές την πρόσβαση στα σύνορά σου, τότε είναι ηλίου φαεινότερο ότι κάποιο λάκκο έχει η φάβα. Αυτή η άρνηση εκ μέρους των ελληνικών αρχών συνιστά μια τρανταχτή απόδειξη που επιβεβαιώνει -για άλλη μια φορά- ότι η κατάσταση στον Έβρο είναι φριχτή. Στην αίθουσα του ευρωκοινοβουλίου στην Αθήνα, αναδείχθηκε αυτό το κλίμα φόβου που επικρατεί στα σύνορα της χώρας, όχι μόνο για τους ανθρώπους που υπόκεινται τα βασανιστήρια, γεγονός που αποδεικνύεται από ίδιες μαρτυρίες αιτούντων/σων άσυλο, αλλά και για τους δημοσιογράφους και τους εργαζόμενους σε ΜΚΟ. 

Οι ευρωβουλευτές έμειναν στον Έβρο για μία μέρα και όσο ήταν εκεί έμαθαν από έμπιστες πηγές ότι μια ομάδα ανθρώπων λίγες ώρες πριν επαναπροωθήθηκαν πίσω στην Τουρκία. Μάλιστα, ο Γερμανός ευρωβουλευτής Erik Marquardt έλαβε φωτογραφίες και βίντεο από αξιόπιστες πηγές, που δείχνουν μια ομάδα μεταναστών στις 19 Σεπτεμβρίου ξεκάθαρα στην ελληνική επικράτεια, οι οποίοι «απωθήθηκαν βίαια στην Τουρκία λίγες ώρες αργότερα τραυματισμένοι και προφανώς τους έκλεψαν τα υπάρχοντά τους». Έλαβε επίσης βίντεο από ένα άλλο περιστατικό όπου η ελληνική ακτοφυλακή χτυπά βίαια μια λαστιχένια λέμβο. Αυτά τα δύο περιστατικά είναι μόνο δύο παραδείγματα του τι συμβαίνει εδώ και μήνες. Ο ευρωβουλευτής σημείωσε ότι η Ελλάδα «προσπαθεί να οικοδομήσει μια διαφορετική πραγματικότητα» και να υψώσει ένα «τείχος ψεμάτων» για να αρνηθεί τη συστηματική επαναπροώθηση μεταναστών από τα σύνορά της. 

Γεγονός που επιβεβαιώνει και η δημοσιογράφος Katy Fallon, ανταποκρίτρια σε διεθνή μέσα, η οποία συμμετείχε στην ίδια αποστολή για τη διερεύνηση της κατάστασης εκεί και σημειώνει: «Οι επαναπροωθήσεις αιτούντων άσυλο από τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας (και πολλών άλλων κρατών μελών της ΕΕ) αναφέρονται σχεδόν καθημερινά. Η χερσαία συνοριακή περιοχή με την Τουρκία είναι σε μεγάλο βαθμό απρόσιτη για δημοσιογράφους και ανθρωπιστές που δεν μπορούν να εισέλθουν. Είναι μια περιπολούμενη ζώνη από ατελείωτα χωράφια, ντόπιους που ζουν σε αυτήν την ήσυχη, κυρίως αγροτική, μεθόριο και αστυνομία». Δεν επετράπη στους ευρωβουλευτές να προσεγγίσουν το μέρος που τελειώνει η στεριά και αρχίζει η θάλασσα που οπλοποιείται εναντίον των αιτούντων άσυλο.

H Ελλάδα «προσπαθεί να οικοδομήσει μια διαφορετική πραγματικότητα» και να υψώσει ένα «τείχος ψεμάτων».

Στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης Φυλακίου, οι Έλληνες συνοριοφύλακες και η αστυνομία δεν απάντησαν στο αίτημα των ευρωβουλευτών για συνέντευξη. Έτσι, η επίσκεψη στα σύνορα ξεκίνησε συναντώντας τον ιατροδικαστή κ. Παυλίδη, του οποίου η δουλειά είναι η αναγνώριση των σορών των αιτούντων και αιτουσών άσυλο, δίνοντάς τους πίσω το όνομά τους και την αξιοπρέπειά τους. Ο γιατρός διέκρινε έναν αυξανόμενο αριθμό νεκρών μεταναστών που προσπάθησαν να περάσουν τα σύνορα για να βρουν προστασία. Τα νεκρά τους σώματα βρίσκονται σε δοχεία κατάψυξης, με την ελπίδα ότι τα μέλη της οικογένειάς τους θα μάθουν για τη μοίρα τους. Αντικείμενα που βρίσκονταν επάνω στα σώματά τους, όπως βέρες, τσιγάρα, αναπτήρες και βραχιόλια ήταν πλέον τοποθετημένα μέσα σε σακουλάκια.

«Τα χρήματα της ΕΕ δεν πρέπει να χρηματοδοτούν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Χιλιάδες αιτούντες/σες άσυλο απωθήθηκαν βάναυσα στα σύνορα της Ευρώπης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αγνοεί και μάλιστα χρηματοδοτεί αυτές τις παράνομες πρακτικές» είναι το μήνυμα των Πρασίνων, οι οποίοι καλούν τον κόσμο να υπογράψει το αίτημά τους για την διακοπή πληρωμών. Μετά τη δημοσίευση της κοινής έρευνας Solomon και BalkanInsight αναφορικά με τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των συστημάτων επιτήρησης αιτούντων άσυλο Υπερίων και Κένταυρος από το υπουργείο Μετανάστευσης, οκτώ Ευρωβουλευτές των Πρασίνων κατέθεσαν ερωτήσεις στην Κομισιόν.

Τη χρηματοδότηση που λαμβάνουν τα κράτη μέλη για τη διαχείριση της μετανάστευσης εξετάζει η πρόσφατα δημοσιευμένη έρευνα με τίτλο «Αντιμετώπιση της Παραβίασης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων στα Εξωτερικά Σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης», μαζί με το αν οι αρχές επιβολής του νόμου από την πλευρά της Κομισιόν συμμορφώνονται με τα θεμελιώδη δικαιώματα στα εξωτερικά σύνορα, σε μια σύνοψη των διαδικασιών επί παραβάσει. Καταλήγει επίσης στο ότι η Επιτροπή «έχει την εξουσία και την υποχρέωση να διασφαλίσει ότι τα κονδύλια της ΕΕ που χορηγούνται σε ένα κράτος μέλος δαπανώνται σύμφωνα με τα θεμελιώδη δικαιώματα και το δίκαιο της ΕΕ και να επιμείνει σε διασφαλίσεις για τον σκοπό αυτό». Εκεί, υπογραμμίζεται μεταξύ άλλων και η συστηματική ποινικοποίηση της αλληλεγγύης, καθώς, μόνο το διάστημα 2021 έως τον Μάρτιο του 2022, διώχθηκαν 89 άτομα που θέλησαν να βοηθήσουν συνανθρώπους τους. Παρών ήταν ο Αποστόλης Φωτιάδης, ο δημοσιογράφος που συμμετείχε στη σύνταξη της σχετικής έκθεσης μαζί με τον Jorrit Rijpma.

Βιομετρική επιτήρηση και πειράματα ΑΙ στα προσφυγικά camps

«Χτυπούν οι συναγερμοί. Τα προσφυγικά camps χρησιμοποιούνται ως μεγάλα πειράματα για έναν αριθμό εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης που δεν είναι καν νόμιμα στην ΕΕ αυτήν την στιγμή και δουλεύουμε πάνω στο νομοθετικό έργο επί αυτών. Είναι κάτι που πρέπει να γίνει ευρέως γνωστό. Φυσικά, γίνεται αναγνώριση προσώπου και άλλα εργαλεία προσπαθούν να αποκρυπτογραφήσουν συμπεριφορές και συναισθήματα. Η χρήση όλων αυτών των εργαλείων έχει αποδειχθεί ότι είναι πολύ αμφιλεγόμενη, πολύ παραπλανητική τις περισσότερες φορές και η πιο φιλοσοφική ερώτηση είναι: Θέλουμε έναν κόσμο όπου είμαστε όλοι υπό καθεστώς επιτήρησης όλο το 24ωρο;», αναρωτιέται η Gwendoline Delbos-Corfield, σημειώνοντας ότι αυτές οι πρακτικές εφαρμόζονται ήδη σε μικρότερη κλίμακα. «Το επόμενο βήμα είναι τα γήπεδα και οι άνθρωποι που παρακολουθούν αγώνες, μετά είναι τα εσωτερικά μας σύνορα και φυσικά το επόμενο στάδιο είναι να μας παρακολουθούν παντού και πάντα». 

Χρειαζόμαστε διαφάνεια

Η δεύτερη ανησυχία της είναι το κράτος δικαίου. «Συναντηθήκαμε με την πρώην επικεφαλής της Εισαγγελίας Διαφθοράς, Ελένη Τουλουπάκη, πριν λίγους μήνες. Έμεινα εμβρόντητη με την κατάσταση του κράτους Δικαίου στην Ελλάδα και έτσι, αποφασίσαμε ως Πράσινοι να το διερευνήσουμε περισσότερο. Είχατε δολοφονίες δημοσιογράφων στην Ελλάδα, κάτι που δεν συμβαίνει παντού. Οι τελευταίες χώρες στις οποίες σημειώθηκαν δολοφονίες δημοσιογράφων ήταν η Σλοβακία και η Μάλτα, για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Υπάρχει ξεκάθαρα πρόβλημα με την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και την εισαγγελική δίωξη, καθώς στην συγκεκριμένη εισαγγελέα δεν επετράπη να δουλέψει πάνω σε ορισμένα ζητήματα», συμπλήρωσε, τονίζοντας ότι θα ακολουθήσουν συναντήσεις με ανεξάρτητους δικαστές, δημοσιογράφους κ.ά. «Χρειαζόμαστε διαφάνεια». 

Ελευθερία του τύπου σημαίνει ελευθερία της δημοκρατίας

«Ο έλεγχος της δημοκρατίας σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι στον αέρα», είπε η Saskia Bricmont, ευρωβουλεύτρια εκ Βελγίου. «Είναι δύσκολο να έχεις πρόσβαση σε αρχεία και δεδομένα και η δουλειά των δημοσιογράφων είναι πολύτιμη. Εμείς καταδικάζουμε πλήρως τις επιθέσεις σε δημοσιογράφους και άλλα μέλη του Τύπου». 

Ο εκ Γερμανίας ευρωβουλευτής Erik Marquardt δήλωσε ότι υπάρχει «ένα κλίμα γενικευμένου φόβου εκ μέρους και των εργαζομένων σε μη κυβερνητικές οργανώσεις και των δημοσιογράφων, οι οποίοι δεν απαντούσαν σε ερωτήσεις, καθώς δεν νιώθουν ότι είναι ασφαλείς να κάνουν την δουλειά τους, όπως πρέπει». 

Η Ολλανδή δημοσιογράφος Ingeborg Beugel, στην οποία είχε επιτεθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο περιθώριο της συνέντευξης Τύπου, παρέδωσε ένα ανοιχτό γράμμα στην ευρωβουλεύτρια Saskia Bricmont, ώστε να το μεταφέρει στην Επιτροπή PEGA της ΕΕ με τις υπογραφές από Έλληνες και ξένους δημοσιογράφους στην Ελλάδα. Το αίτημα είναι να ελεγχθούν όλα τα τηλέφωνα και οι συσκευές των δημοσιογράφων για κατασκοπευτικό υλικό και υποκλοπές. Το κείμενο υπογράφουν 24 δημοσιογράφοι από διάφορα μέσα και σε αυτό, ουσιαστικά, επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει καμία εμπιστοσύνη στην Εξεταστική Επιτροπή που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Βουλή και ζητούν από την PEGA και τις αρμόδιες υπηρεσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να υποβληθούν τα τηλέφωνά τους και άλλες συσκευές σε έλεγχο για ενδεχόμενη παγίδευσή τους από κακόβουλο λογισμικό.

Τα εγκληματικά και απάνθρωπα pushbacks που σιγοντάρονται με τα λεφτά της ΕΕ

Η Tineke Strik, τοποθετήθηκε στη συνέχεια δηλώνοντας ότι πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη. «Πιστεύω ότι αν έχουμε μια συνεδρίαση όπου θα αποδίδονται αναλογικά οι ευθύνες, τότε μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τους ανθρώπους που εκτοπίζονται από τις χώρες τους και να τους προσφέρουμε την απαραίτητη και κατάλληλη βοήθεια. Αν όμως συνεχίσουμε να επιρρίπτουμε την ευθύνη σε μια ή λίγες μόνο χώρες, τότε δεν μπορεί ποτέ να λυθεί», ανέφερε η ευρωβουλεύτρια. 

Η Κομισιόν δηλώνει ότι δεν υπάρχει όργανο που να μπορεί να διερευνήσει την κατάσταση, ενώ η Frontex, σύμφωνα με την ευρωβουλεύτρια, κάνει ό,τι μπορεί, αλλά ούτε εκεί δεν καθίσταται δυνατό να επιβλέψουν την τήρηση της νομιμότητας. Επομένως, προτείνει ότι μάλλον θα έπρεπε να αποσυρθούν από την Ελλάδα. Η Saskia Bricmont ξεκίνησε τονίζοντας ότι συντελείται μία ανθρωπιστική καταστροφή με Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και πρότεινε τη διακοπή της. 

«Η Κομισιόν γνωρίζει τι συμβαίνει. Δεν είναι ότι κρύβονται πίσω από το ότι βρίσκονται εκεί ως παρατηρητές. Γνωρίζουν τι συμβαίνει, είναι ξεκάθαρο και είναι μια συνειδητή απόφαση να μην αναλάβουν καμία δράση. Λένε ‘προσπαθούμε να επιβάλλουμε έναν εποπτικό μηχανισμό στην ελληνική κυβέρνηση’, αλλά αυτό πηγαίνει πολύ πιο μακριά, εφόσον πρόκειται για συστηματική πολιτική της κυβέρνησης. Δεν είναι ζήτημα εποπτείας, γιατί εποπτεία σημαίνει ότι έχουμε κάποια μεμονωμένα γεγονότα για να διωχθούν. Αυτό αφορά τις ευρύτερες πολιτικές. Είναι λοιπόν μια ξεκάθαρη έλλειψη πολιτικής βούλησης να δράσει», δήλωσε.