Σταθείτε μια στιγμή και σκεφτείτε πόσες φορές έχετε παραπονεθεί όταν σε ένα μπαρ σας έχει έρθει «η λυπητερή» και συνειδητοποιείτε ότι είστε υποχρεωμένοι να πληρώσετε 5 ευρώ για μία μπύρα. Αναλογιστείτε σε πόσα μαγαζιά της Αθήνας έχετε πει ότι δεν θα πάτε επειδή το πορτοφόλι σας δεν αντέχει την τιμή του «νέκταρ των φτωχών» (;). Πόσες συναυλίες έχετε βγάλει με μονάχα ένα ποτήρι, επειδή δεν «βγαίνετε». Και τώρα ας εξομολογηθούμε όλοι μαζί – μην ανησυχείτε δεν μας ακούει κανείς, μεταξύ μας θα μείνει – πόσες φορές έχουμε κρύψει στην τσάντα μας ή στην τσέπη μας κουτάκι από το περίπτερο για κάνουμε μόνοι μας refill στο ποτήρι της μπύρας που ήδη έχουμε πληρώσει ακριβά. Πολλές φορές, έτσι δεν είναι; Αν μάλιστα έχετε ταξιδέψει αρκετά στο εξωτερικό, σίγουρα έχετε αναρωτηθεί για τις συχνά ξωφρενικές διαφορές στην τιμή, σε σχέση με την πατρίδα. Δικαίως λοιπόν, στις παρέες φουντώνει η συζήτηση για την τιμή της μπύρας στην Ελλάδα, και δη στην Ελλάδα της Κρίσης, σε μια μεσογειακή ηλιόλουστη χώρα που οι πολίτες της είναι απολύτως λογικό ότι δεν μπορούν να κάτσουν μέσα. Και γιατί άραγε να το κάνουν;
Σε αυτό το ρεπορτάζ προσπαθήσαμε να αναζητήσουμε τους παράγοντες που διαμορφώνουν την τιμή της, μιλώντας με τρεις ανθρώπους που έχουν άμεση σχέση. Ρωτήσαμε δύο επιχειρηματίες, έναν που διαθέτει μπαρ στο κέντρο της Αθήνας και έναν ιδιοκτήτη μεζεδοπωλείου σε προάστιο, καθώς κι έναν προμηθευτή-ιδιοκτήτη κάβας με πελάτες μερικά από τα πιο γνωστά μπαρ του κέντρου.
– Για πόσα ευρώ αγοράζει ένας μαγαζάτορας το βαρέλι και το μπουκάλι αντίστοιχα;
– Ποιο είναι το κέρδος του και ποια η φύρα του;
– Μήπως τελικά ο καθένας πουλάει τη μπύρα, όσο γουστάρει;
-Τι πιστεύουν για την κουλτούρα του Έλληνα πότη;
-Τέλος, υπάρχουν περιθώρια για φθηνότερη μπύρα; Μπορούμε να ελπίζουμε;
Η άποψη του επιχειρηματία με μπαρ στο κέντρο της Αθήνας, όπου η μπύρα κοστίζει 5 ευρώ
«Η μπύρα, γνωστή ετικέτα της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, μού στοιχίζει περίπου 1 ευρώ το ποτήρι. Βάλε άλλο 1 ευρώ το ΦΠΑ. Ακόμη 1, ο ειδικός φόρος κατανάλωσης και η φύρα. Αντιλαμβάνεστε, ότι αν είναι να βγουν λεφτά από την μπύρα θα είναι λόγω της μεγάλης κατανάλωσης. Όμως αυτό δεν ισχύει στην Ελλάδα. Πλέον ο άλλος πίνει μια μπύρα, όλη τη νύχτα. Την αντιμετωπίζει σαν ποτό. Όταν στο μπαρ απασχολείς κι ένα DJ, έχεις στήσει ένα event και δεν έχεις βάλει είσοδο, δεν μπορείς να έχεις τη μπύρα κάτω από 5 ευρώ. Την είχα 4 ευρώ και αναγκάστηκα να την ανεβάσω. Ανεβάζοντας ένα ευρώ πάνω τη μπύρα, έβγαλα το νοίκι μου. Είναι τόσο ωμό, όσο ακούγεται.
Πάμε στο μπουκάλι τώρα, το παίρνω γύρω στο 1,25. Έχουμε και μπουκάλια που τα αγοράζουμε 2 ευρώ και τα δίνουμε 6. Σίγουρα το κέρδος διαμορφώνεται γεωμετρικά, ας πούμε περίπου 4 ευρώ πάνω από την τιμή κόστους. Νομίζω ότι ο πελάτης αντιλαμβάνεται ότι η τιμή διαμορφώνεται κι από τον χώρο. Από το τι προσφέρει το μαγαζί. Μια ταβέρνα θα σου πάρει 2 ευρώ. Ένα prive club θα στη χρεώσει 10. Έτσι πάει.
Μπύρα από το περίπτερο, η λύση των νέων. Φωτογραφία: Κατερίνα Σαμαρτζή / FOSPHOTOS
Όλοι κάνουν συγκρίσεις με το εξωτερικό, εκεί όμως είναι μια παμπ από το 1800, με ελάχιστα έξοδα, και στις 11 το βράδυ χτυπάει το κουδούνι και πάνε όλοι σπίτια τους. Εμείς εδώ στη Μεσόγειο έχουμε και μαγαζιά που ξεκινάνε από το πρωί με καφέ και μετά το βράδυ γίνονται κλαμπ. Είναι ιδιαίτερη κατάσταση. Η τιμή της μπύρας στην Ελλάδα δε θα πέσει, όσο την καταναλώνουμε ως ποτό. Δεν πάμε πια για μπύρες στα μπαρ και στα κλαμπ. Πάμε σε ένα ουζερί. Δε γίνεται να έχεις απαίτηση να βρεις την τιμή του ουζερί στο κλαμπ».
Καταλαβαίνουμε λοιπόν, ότι χώροι με πολυμορφικό χαρακτήρα, είτε δηλαδή εκείνα τα μαγαζιά που ξεκινούν από το πρωί, διαθέτουν φαγητό και το βράδυ φιλοξενούν events, είτε τα μικρά venues που διοργανώνουν live και dj sets με ελεύθερη είσοδο ή φθηνό εισιτήριο είναι «αναγκασμένα» να βγάζουν κέρδος τουλάχιστον 4 ευρώ από την τιμή του κόστους για να μπορούν να επιβιώσουν. Φίλε μαγαζάτορα, εγώ πώς θα επιβιώσω αν για να πιώ τρεις μπύρες (λογικός αριθμός ποτηριών για να βγάλεις 4-5 ώρες σε ένα ολόκληρο βράδυ), επειδή δεν αντιμετωπίζω την μπύρα μου ως πότο όπως λες, χρειάζομαι 15 ευρώ;
Η απάντηση ήταν αποστομωτική. «Αν είχα τη μπύρα πιο φθηνά, θα έδινες και 10 ευρώ στην είσοδο αν ήθελες για παράδειγμα να έρθεις να ακούσεις τον αγαπημένο σου Dj».
Αφού λοιπόν μας έγινε κατανοητό ότι δεν μπορούμε να έχουμε τιμές μεζεδοπωλείου σε μπαρ, ρωτήσαμε τον ιδιοκτήτη ενός τέτοιου μαγαζιού, σε ένα λαϊκό προάστιο της Αθήνας, όπου η μπύρα κοστίζει 3 ευρώ το μεγάλο ποτήρι και 2 ευρώ το μικρό.
Φωτογραφία: Κατερίνα Σαμαρτζή / FOSPHOTOS
Να, τι είπε ο ιδιοκτήτης μεζεδοπωλείου στο οποίο μπορείς να απολαύσεις ένα μεγάλο ποτήρι μπύρα με 3 ευρώ
«Το βαρέλι – ετικέτα της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας από τις πιο φθηνές -, το 30λιτρο το αγοράζω 55€, μου βγάζει περίπου εξήντα μεγάλα ποτήρια το καθένα. Πουλάω το μικρό ποτήρι 2 ευρώ και το μεγάλο 3. Το μπουκάλι πάλι, το παίρνω 0.90 λεπτά του ευρώ και το χρεώνω 2,50 ευρώ. Εκεί έχω πιο μικρό κέρδος, αλλά δεν με ενδιαφέρει να πουλάω μία μπύρα και να βγάζω πέντε μπουκάλια. Με ενδιαφέρει να πουλάω δέκα και να βγάζω άλλες δέκα. Με συμφέρει να έχω το μπουκάλι 2,50 ευρώ γιατί το καλοκαίρι δίνω οκτώ καφάσια την ημέρα. Ο άλλος που δεν έχει τέτοια κατανάλωση, σου λέει παρ’ τη 5 ευρώ. Πουλάει λίγες, αλλά έχει μεγαλύτερο κέρδος. Δεν νομίζω ότι ο Έλληνας δεν έχει την κουλτούρα του “πίνω μπύρες” και λέμε μονίμως για τους Άγγλους και τους Γερμανούς. Στο δικό μου μαγαζί γιατί πίνουν όλοι πολλές;».
Το πρόβλημα με την τιμή της μπύρας στην Ελλάδα, είναι ότι δεν υπάρχει ακριβές κοστολόγιο για αυτήν, όπως με τα ποτά. Ο κάθε ένας πουλάει την μπύρα, ανάλογα με το πόσο την πουλάει ο γείτονάς του. Είναι θέμα πιάτσας περισσότερο.
Στο μαγαζί του απασχολεί έναν σημαντικό αριθμό προσωπικού, διαθέτει κουζίνα, πολλές φορές φιλοξενεί ζωντανή μουσική (με ελεύθερη είσοδο φυσικά) κι έχει λειτουργικά έξοδα όπως αντίστοιχα έχει κι ένα μαγαζί στο κέντρο της Αθήνας. Μπερδευτήκατε; Δεν ξέρετε ποιου το μέρος να πάρετε;
Ας κάνουμε ένα διάλειμμα, να δούμε ενδεικτικές τιμές της μπύρας σε μερικές ευρωπαϊκές χώρες, με την πολύτιμη βοήθεια του pintprice.com. Να λάβετε υπόψη, ωστόσο, ότι το pint είναι κάτι παραπάνω από 500 ml.
Όπως βλέπετε, υπάρχει μεγάλη διαφορά στην κοστολόγηση της μπύρας στις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις σε σχέση με την Ελλάδα. Μόνο ένας άνθρωπος μπορεί να μας εξηγήσει λοιπόν, τι ακριβώς συμβαίνει. Αυτός που προμηθεύει τη μπύρα στα μαγαζιά.
Ο ιδιοκτήτης της αθηναϊκής κάβας, βάζει τα πράγματα στη θέση τους
«Το πρόβλημα με την τιμή της μπύρας στην Ελλάδα, είναι ότι δεν υπάρχει ακριβές κοστολόγιο για αυτήν, όπως με τα ποτά. Ο κάθε ένας πουλάει την μπύρα, ανάλογα με το πόσο την πουλάει ο γείτονάς του. Είναι θέμα πιάτσας περισσότερο. Τον καταναλωτή όμως δεν τον ενδιαφέρει τι λειτουργικά έξοδα έχει το μαγαζί, αλλά φυσικά να πιει με χαμηλό αντίτιμο. Οι ετικέτες της Αθηναϊκής και της Ολυμπιακής ζυθοποιίας κοστίζουν περίπου 0,75 το μπουκάλι και 63 περίπου ευρώ το βαρέλι σε έναν μαγαζάτορα. Τι γίνεται όμως: οι ζυθοποιίες κάνουν μια έκπτωση της τάξεως του 20% στους επιχειρηματίες στο μπουκάλι και μια πριμοδότηση στο βαρέλι, όπου τους δίνουν 25 ευρώ πίσω. Υπολογίζεται σαν ένα βαρέλι δώρο για τη φύρα που μπορεί να έχει. Αν λοιπόν το βαρέλι κάνει 63 ευρώ, βγαίνει περίπου 0.70 λεπτά το ποτήρι των 330ml. Είναι λάθος, ο άλλος να την πουλάει 4 ευρώ. Για να πέσει η τιμή της μπύρας στην Ελλάδα, πρέπει να αλλάξει η αντίληψη του drink cost από τους ιδιοκτήτες των μαγαζιών».
Φωτογραφία: Κατερίνα Σαμαρτζή / FOSPHOTOS
Εν κατακλείδι, η τιμή της μπύρας είναι φυσικά στη διακριτική ευχέρεια του μαγαζάτορα. Αν η μπύρα είχε πιο φθηνά δεν θα τη βγάζαμε με ένα ποτήρι όλη τη βραδιά, αλλά και τρία και τέσσερα. Επίσης αν η μπύρα δεν κόστιζε 5 ευρώ, κάποιοι μαγαζάτορες δε θα αναγκάζονταν να έχουν «φουσκωτούς» στην πόρτα να ψάχνουν τις τσάντες όσων εισέρχονται στο μαγαζί, γιατί έχουν συμβεί και αυτά στο πρόσφατο παρελθόν της πόλης μας. Επίσης, η αιτιολόγηση ότι προσφέρεται ένα θέαμα δωρεάν και έτσι η μπύρα κοστίζει πέντε ευρώ, έχει μια τρύπα. Έχετε δει ποτέ εσείς την τιμή της μπύρας να πέφτει, όταν φιλοξενούν κάποιο live ή DJ act και τελικά βάζουν είσοδο;
Καλούμαστε να συμβιβαστούμε. Ή μήπως να υπολογίσουμε πόσα χαλάμε για μπύρες μέσα στο μήνα, να τα βάλουμε στην άκρη και να κλείσουμε αεροπορικά για Τσεχία;
