Σχετικά πιο ήσυχο για την Ελλάδα, αλλά πολύ πιο ψυχοβόρο για τον υπόλοιπο κόσμο, το καλοκαίρι που διανύουμε. Γι’ αυτό και οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Ρίο έρχονται χωρίς το παγκόσμιο χωριό να πολυασχολείται, πολύ περισσότερο να αδημονεί, όπως ίσως συνέβαινε παλιότερα. Θα ‘λεγε κανείς πως μέσα στο σκηνικό με τη γενικευμένη ανάφλεξη στην Ανατολή και το κλίμα τρόμου στη Δύση, με χούντες από δω και Brexit από κει, το κάλεσμα για συναδέλφωση και άμιλλα, όπως τουλάχιστον διατυπώνεται στο πλαίσιο της διοργάνωσης της ΔΟΕ, δεν μοιάζει τόσο επίκαιρο όσο αναχρονιστικό, κενό περιεχομένου, ρετρό.
Παρόλα αυτά, υπάρχει ένα απόμερο σημείο στον πλανήτη που ειδικά φέτος εξιτάρεται όσο ποτέ στη θέα της σημαίας με τους 5 κύκλους. Συνιστώντας μακράν τη μεγαλύτερη αποστολή για χώρα με πληθυσμό κάτω από 1 εκ., 53 αθλητές από τα νησιά Φίτζι έβγαλαν εισιτήριο για Λατινική Αμερική και ειδικά για κάποιους από αυτούς οι προσδοκίες για σούπερ διακρίσεις είναι μεγαλύτερες από ποτέ. Πώς όμως αυτή η συστάδα νησιών της Μελανησίας, στη μέση του Νότιου Ειρηνικού, 5 ώρες με το αεροπλάνο μέχρι τη «γειτονική» Αυστραλία, κατάφερε να στείλει τόσο κόσμο στη Βραζιλία, πάνω κάτω ίδιο αριθμό με χώρες που παραδοσιακά διακρίνονται (Βουλγαρία, Φινλανδία, Μαρόκο, Σλοβακία κ.ά.), πολύ μεγαλύτερο από χώρες παρόμοιων κυβικών (π.χ. η Ισλανδία στέλνει 7, το Λουξεμβούργο 9, η Κύπρος 17, τα γειτονικά Νησιά Σολομώντα μόλις 1), μεγαλύτερο ακόμη κι από χώρες με συγκριτικά γιγάντιο πληθυσμό (η Ινδονησία θα έχει 28, η Ταϊλάνδη 46);
Το γεγονός οφείλεται κατά κύριο λόγο στην επιστροφή του ράγκμπι στο Ολυμπιακό πρόγραμμα, 92 χρόνια μετά την τελευταία παρουσία του αθλήματος, το 1924 στο Παρίσι. Ειδικότερα η εκδοχή του ράγκμπι που θα παρουσιαστεί στο Ρίο, η λεγόμενη Sevens, με 7 παίκτες στο γήπεδο για κάθε ομάδα αντί για τους πιο οικείους 15, είναι ταμάμ για τους μελανησιώτες, αφού είναι από τις πρώτες, αν όχι η κορυφαία δύναμη στον κόσμο. Αυτό τουλάχιστον φάνηκε από την 1η θέση που πήρε η αντιπροσωπευτική ομάδα της χώρας στη φετινή World Series, ένα σύνολο 10 τουρνουά ανά τον κόσμο –αντίστοιχο του World League σε άλλα σπορ.
Το ράγκμπι είναι με διαφορά το πιο αγαπητό άθλημα στα Νησιά, που γεωγραφικά ανήκουν σε μια ήπειρο (Ωκεανία) όπου το πεπόνι κέρδισε τη μάχη με τη στρογγυλή όταν τέθηκε θέμα πρωτοκαθεδρίας, στις αρχές του 20ου αιώνα. Αυστραλοί και –κυρίως- Νεοζηλανδοί έποικοι ήταν εκείνοι που βοήθησαν στη διείσδυση του ράγκμπι στον ντόπιο πληθυσμό. Ιδιαίτερα ο Πι Τζέι «Πάντι» Σίχαν, ένας Νεοζηλανδός έμπορος, θεωρείται ο απόλυτος πιονέρος του ράγκμπι στα Φίτζι, αφού αυτός οργάνωσε τις πρώτες ομάδες (αρχικά χωριστές ντόπιων και βρετανοτραφών), ενώ έπεισε την ήδη δοξασμένη ομάδα των All Blacks (χρυσοί Ολυμπιονίκες, σε κοινή ομάδα με τους Αυστραλούς, το 1908 στο Λονδίνο), να περάσει από τα Φίτζι στον πλωτό δρόμο της για την Καλιφόρνια για έναν, ιστορικό όπως αποδείχτηκε, αγώνα ράγκμπι Νέας Ζηλανδίας-Φίτζι, τον Δεκέμβριο του 1913, που έληξε με 67-3 υπέρ της πρώτης. Σε γλαφυρές περιγραφές της εποχής, δεκάδες ντόπιοι πιτσιρικάδες πολιορκούσαν κάθε βράδυ τον «Πάντι», που ήταν αρχηγός της Fiji Team, να τους μάθει να παίζουν «ποδόσφαιρο» -γνωστό πόσο διαφιλονικούμενη έχει υπάρξει η συγκεκριμένη ονομασία.
H παραλλαγή του Rugby Sevens, που όχι μόνο χρειάζεται λιγότερους παίκτες, αλλά διαρκεί και πολύ λιγότερο, μόλις δύο 7λεπτα ημίχρονα αντί για τα κλασικά 40λεπτα, ταίριαξε καλύτερα με τις συνθήκες στα νησιά, αφού ευνοεί την ταχύτητα και την ευελιξία σε αντίθεση με τα βαριά κορμιά, τη σωματική δύναμη και τις σκληρές επαφές του κλασικού παιχνιδιού. Από τη στιγμή που άρχισαν να διοργανώνονται μεγάλα διεθνή τουρνουά Rugby Sevens, όπως το πιο φημισμένο ετήσιο, αυτό του Χονγκ Κονγκ το 1976, η ομάδα των Φίτζι είχε ισχυρή παρουσία, κατακτώντας τον πρώτο τίτλο της το 1977, επίτευγμα που έχει επαναλάβει άλλες 15 φορές μέχρι σήμερα. Σε δύο κατακτήσεις τους μάλιστα (1997, 2005), το τουρνουά αυτό είχε χαρακτήρα Παγκόσμιου Πρωταθλήματος. Οι πρώτες διεθνείς επιτυχίες συνέπεσαν με την περίοδο που τα Φίτζι χειραφετήθηκαν ύστερα από έναν αιώνα Βρετανικής επικυριαρχίας, κερδίζοντας μια κάποια ανεξαρτησία.
Το Rugby Sevens μπήκε έτσι ακόμα πιο βαθιά στις καρδιές των κατοίκων, οι οποίοι σήμερα έχουν αγγίξει τις 900.000, περίπου οι μισοί Μελανήσιοι αυτόχθονες, κι άλλοι τόσοι ινδικής καταγωγής, από τους δεκάδες χιλιάδες εργάτες της ζάχαρης που είχαν στείλει υποχρεωτικά οι Άγγλοι να δουλέψουν εκεί στα τέλη του 19ου αιώνα. Οι Αυστραλοί, Νεοζηλανδοί και Ευρωπαίοι που έχουν απομείνει πια είναι μόνο 25.000. «Κάθε φορά που οι Sevens έχουν αγώνα, οι κάτοικοι οργανώνουν τις δουλειές τους με βάση την ομάδα. Τώρα όλος ο κόσμος στα Φίτζι αγωνιά για τους Ολυμπιακούς. Εάν πάρουμε το χρυσό εκεί, το αεροδρόμιο Νάντι θα αποδειχτεί πάρα πολύ μικρό για τα πλήθη επί της υποδοχής», λόγια του Τζο Ρόνταν, Προέδρου της Εθνικής Ολυμπιακής Επιτροπής των Φίτζι, ο οποίος το 1984 στους Ολυμπιακούς του Λος Άντζελες είχε τρέξει τα 400 μέτρα σε 49 δευτερόλεπτα, τερματίζοντας 5ος στην προκριματική του σειρά, ξεπερνώντας τρεις άλλους δρομείς, γεγονός αρκετό για να τον κάνει θρύλο των σπορ στη χώρα.
Είναι μια ιστορία 60 χρόνων, από το 1956 και την πρώτη παρουσία τους στους Αγώνες της Μελβούρνης, με χαρακτηριστική, σχεδόν στερεοτυπική την παρουσία των Φίτζι στην παρέλαση της τελετής έναρξης με πολύχρωμες φανταχτερές τοπικές ενδυμασίες, μιας μικρής ομάδας ατόμων που σπάνια ξεπερνούσε τους 10. «Τους θέλω να πάνε στην τελετή έναρξης, όμως φοβάμαι για το Ολυμπιακό Χωριό, υπάρχουν εκεί τόσα πράγματα που θα τους αποσπάσουν, ακόμα και το δωρεάν WiFi. Το Facebook είναι το 2ο πιο δημοφιλές σπορ στα Νησιά», λέει από τη μεριά του ο κόουτς της Fiji Rugby Sevens, Τζο Ράιαν, ένας Άγγλος που απολαμβάνει στάτους ημίθεου εκεί: «Δεν μπορώ να πάω στα μαγαζιά στα Φίτζι, με σταματάνε ακόμα κι όταν οδηγώ, αν βγω να περπατήσω θα με σταματήσουν γύρω στα 200 άτομα για φωτογραφίες, υπάρχουν παιδιά με τα όνομά μου, μου έχουν γράψει τραγούδι…» εξομολογούταν τα βάσανά του στο ESPN στις αρχές του χρόνου.
Τα Φίτζι θα κάνουν πρεμιέρα στο Ολυμπιακό τουρνουά Ράγκμπι Sevens την Τρίτη 9 Αυγούστου, στις 7.30 μ.μ. ώρα Ελλάδας (1.30 μ.μ. τοπική), κόντρα στους διοργανωτές Βραζιλιάνους, που μάλλον θα αποτελέσουν εύκολη λεία. Πέντε ώρες αργότερα θα δώσουν και 2ο ματς (είπαμε, τα ματς των Sevens είναι σφηνάκια), απέναντι στην Αργεντινή, ελαφρά πιο δύσκολο. Το τουρνουά θα ολοκληρωθεί μέσα σε μόλις τρεις μέρες και τα πιο σοβαρά εμπόδια στο δρόμο για το χρυσό αναμένεται να είναι οι συν-Ωκεάνιοι Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, αλλά και οι Η.Π.Α. Ημιτελικοί και τελικοί είναι προγραμματισμένοι για τις 11 Αυγούστου και όλα τα ματς θα διεξαχθούν στο στάδιο Ντεόντορο του Ρίο, που έχει κατασκευαστεί επί τούτου για το ράγκμπι των Ολυμπιακών και το 7 Χ 7 ποδόσφαιρο των Παραολυμπιακών Αγώνων, αργότερα τον Σεπτέμβριο.
Νωρίτερα (6-8 Αυγούστου) στο ίδιο στάδιο θα διεξαχθεί το ιστορικό 1ο Ολυμπιακό τουρνουά Ράγκμπι Sevens των γυναικών. Τα Νησιά Φίτζι έχουν προκριθεί και σε αυτό, κάνοντας παρέλαση στο ηπειρωτικό προ-τουρνουά της Ωκεανίας (Νοέμβριος 2015), εκμεταλλευόμενες το γεγονός ότι Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία είχαν ήδη προκριθεί μέσω του Παγκόσμιου σιρκουί. Με αντιπάλους τα Νησιά Κουκ, τη Σαμόα, την Τόνγκα και την Παπούα Νέα Γουινέα, τα κορίτσια των Φίτζι έκαναν το 4 στα 4 με συνολικό σκορ 194-0, παίρνοντας μια πανεύκολη πρόκριση. 8ες στη γυναικεία Rugby Sevens World series του 2016, αλλά με σταθερά ανοδική πορεία, οι Fijians ποντάρουν πολλά στην ενίσχυση από τη βετεράνο Ρεμπέκα Τάβο, μια 33χρονη παίκτρια που υπήρξε αρχηγός της πανίσχυρης ομάδας Sevens της Αυστραλίας, ωστόσο το 2015 άλλαξε υπηκοότητα για να ενισχύσει τη Fijiana ομάδα.
Έτσι κι αλλιώς τα κορίτσια που παίζουν ράγκμπι βρίσκονται σε μια πρωτοπορία, ωστόσο η Τάβο το έχει σχεδόν τερματίσει, αφού πέρα από το ότι ήταν η πρώτη γυναίκα Ροτουμανής καταγωγής, δηλαδή ιθαγενής Φίτζι, που έπαιξε ράγκμπι στην Αυστραλία, ήταν ταυτόχρονα και η πρώτη γυναίκα που οδήγησε τρένο που μετέφερε σιδηρομετάλλευμα στην ίδια χώρα, κάνοντας ταξίδια μέχρι και 12 ωρών μέσα στην έρημο και κουμαντάροντας γιγάντια οχήματα 350 βαγονιών, 9 ατμομηχανών και 50.000 τόνων. Έχοντας μεταβεί στα Φίτζι ενόψει της πρόκρισης στους Ολυμπιακούς, δήλωνε ότι «το συναίσθημα είναι τελείως διαφορετικό σε σύγκριση με την Αυστραλία. Εδώ νιώθω σπίτι μου, και η αίσθηση είναι ότι από το πρωί μέχρι το βράδυ κάνουμε πράγματα όλες μαζί αβίαστα, με την ίδια αφοσίωση». Και λίγο μετά την πρόκριση, έπειτα από το τελικό 55-0 απέναντι στη Σαμόα: «Πάντα ονειρευόμουν να παίξω μια μέρα για τα Φίτζι και η συγκυρία τελικά ήταν καταπληκτική. Θα πάμε στο Ρίο! Έχω πολλή πίστη σε αυτή την ομάδα και τίποτα δεν μπορεί να μας σταματήσει».
12 άντρες και 12 γυναίκες = 24 συμμετέχοντες από τα Φίτζι μόνο μέσω του ράγκμπι, αριθμός που έτσι κι αλλιώς θα ήταν πολύ ψηλός για τη χώρα. Βάλτε σε αυτούς κι άλλους 18 από το σόκερ, το κλασικό ποδόσφαιρο, όπου κι εκεί τα Φίτζι προκρίθηκαν, έστω μόνο στο αντρικό Ολυμπιακό τουρνουά, όπου θα κάνουν και εδώ την πρώτη τους ιστορικά εμφάνιση. Από το 2006, όταν η Αυστραλία μετακόμισε στην AFC, την Ασιατική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου για καλύτερο ανταγωνισμό και πιο εύκολες προκρίσεις σε Μουντιάλ, οποιοδήποτε ποδοσφαιρικό τουρνουά της Ωκεανίας κυριαρχείται από τη Νέα Ζηλανδία, ωστόσο έχουν συμβεί δύο ιστορικές γκέλες των Νεοζηλανδών, κόντρα σε ομάδες από την Παπούα Νέα Γουινέα (Τσάμπιονς Λιγκ Ωκεανίας 2010) και τη Νέα Καληδονία (Κύπελλο Εθνών Ωκεανίας 2012).
Οι Αγώνες του Ειρηνικού (Pacific Games) του 2015, που είχαν ταυτόχρονα χαρακτήρα Προολυμπιακού τουρνουά επιφύλαξαν ένα 3ο φιάσκο για τους Νεοζηλανδούς, έστω διαφορετικού χαρακτήρα, αφού στον ημιτελικό ηττήθηκαν από τα Νησιά Βανουάτου 3-0 στα χαρτιά, παρόλο που στο γήπεδο είχαν νικήσει 2-0, ύστερα από ένσταση για αντικανονική συμμετοχή του αριστερού μπακ, Ντέκλαν Γουάιν. Έτσι τα Βανουάτου πέρασαν στον τελικό και μαζί με τα Φίτζι, τα οποία απέκλεισαν ηρωικά τους διοργανωτές από την Παπούα Νέα Γουινέα στον ημιτελικό (3-1), είχαν τη χρυσή ευκαιρία για το Ολυμπιακό εισιτήριο. Η νίκη για τα Φίτζι ήρθε όσο δραματικά άρμοζε στην περίσταση, με 4-3 στα πέναλτι. Το στόρι είχε τις απαραίτητες ανατροπές, αφού ο ήρωας του ημιτελικού, Ναπολιόνι Κουασεβακατίνι, ο στράικερ που πέτυχε και τα 3 γκολ κόντρα στην Παπούα, ενώ είχε σκοράρει κι άλλες 5 φορές στη νίκη με 38-0 (!) στον όμιλο απέναντι στη Μικρονησία, έχασε κλασικές ευκαιρίες στη διάρκεια του τελικού, ενώ αστόχησε και στη διαδικασία των πέναλτι. Ο ρόλος του ήρωα μοιράστηκε τελικά ανάμεσα στον κίπερ Τεβίτα Κορόι, που έπιασε ένα πέναλτι και στον σέντερ μπακ και αρχηγό Τζέιλ Ντριόλα, που ευστόχησε στην τελευταία εκτέλεση.
10 από τους 18 νεαρούς ποδοσφαιριστές των Φίτζι (23 χρόνων το όριο, συν τρεις άνευ ορίου) που θα συμμετάσχουν στην Ολυμπιακή ομάδα είχαν αγωνιστεί το 2015 στο Παγκόσμιο Κύπελλο Νέων (U20) της Νέας Ζηλανδίας, όπου μάλιστα πέτυχαν και μια απίθανη νίκη με 3-0 απέναντι στην Ονδούρα. Ωστόσο μια εξίσου βαριά ήττα από το Ουζμπεκιστάν και μια πολύ βαρύτερη (1-8) από τη Γερμανία, ψαλίδισαν τα φτερά της πρόκρισης στους 16. Εξοπλισμένοι με αυτή την πολύτιμη εμπειρία, οι Fijians θα ξανασυναντήσουν τους συνομηλίκούς τους Γερμανούς, στο 3ο ματς του προκριματικού ομίλου τους, 10 Αυγούστου στο Μπέλο Οριζόντε –φτωχός συγγενής λένε το ποδόσφαιρο στους Ολυμπιακούς, ωστόσο παραδοσιακά τους αποκεντρώνει.
«Δεν είμαστε η ομάδα του ράγκμπι, που είναι παγκόσμιοι πρωταθλητές», λέει λίγες μέρες πριν την έναρξη ο Φρανκ Φαρίνα, παλιός σπουδαίος Αυστραλός επιθετικός (με πέρασμα από Μπριζ, Στρασμπούρ και Λιλ μεταξύ άλλων στα 90s) και τώρα κόουτς τόσο της Ανδρών όσο και της Ολυμπιακής ομάδας ποδοσφαίρου των Φίτζι. «Θέλουμε να κάνουμε καλή εμφάνιση, να μη συντριβούμε, να είμαστε σταθεροί. Αυτή είναι η πραγματικότητα, κι όσοι μάς ζητούν μετάλλιο, απλά δεν καταλαβαίνουν», επισημαίνει με ρεαλισμό, αφήνοντας πάντως ένα παραθυράκι: «Καμιά φορά όμως μπορεί να συμβούν και αλλόκοτα πράγματα»… Επειδή το ποδόσφαιρο πάντα βρίσκει τρόπο να υποδηλώνει την ξεχωριστή παρουσία του και παραδοσιακά ξεκινά δύο μέρες πριν την τελετή έναρξης, στις 4 προς 5 Αυγούστου 1.50 π.μ. μπορείτε να απολαύσετε ένα hardcore ξενύχτι με Φίτζι-Νότια Κορέα στην ΕΡΤ-2, καθώς τα κρατικά κανάλια έχουν γεμίσει το πρόγραμμά τους με παιχνίδια του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού τουρνουά το συγκεκριμένο διήμερο, προτού τα ψιλοεξαφανίσουν στη συνέχεια.
Τα Φίτζι θα εκπροσωπηθούν στους Αγώνες του Ρίο με μεμονωμένους αθλητές σε 8 ακόμα αθλήματα (Άρση Βαρών, Κολύμβηση, Πινγκ Πονγκ, Πυγμαχία, Σκοποβολή, Στίβος, Τζούντο και Τοξοβολία). Μια κρατική οντότητα που μέχρι πολύ πρόσφατα υπέφερε από πολιτικές κρίσεις και πραξικοπήματα, στρατιωτικά και πολιτικά, που πάντα είχαν στον άξονά τους τη διαμάχη ανάμεσα στους αυτόχθονες και τους ινδικής καταγωγής Φιτζιανούς, απολαμβάνει τα τελευταία χρόνια μια σχετική ηρεμία και τα πρώτα δειλά βήματα προς μια δημοκρατική συγκρότηση, όπως εκφράστηκαν και στις πρώτες (σχετικά) ελεύθερες εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στα 110 κατοικημένα νησιά του Αρχιπελάγους το 2014. Σ’ ένα τέτοιο πλαίσιο, με χαλαρωμένες τις εμφύλιες διαμάχες, μπορούν πιο εύκολα να δηλώνουν τώρα «τρελοί με τα σπορ». Επιπλέον, το 1/3 περίπου του ταπεινού Α.Ε.Π. της χώρας (περ. 230 εκ. $) προέρχεται από τον τουρισμό και σύμφωνα με τον Τζο Ρόνταν (Πρόεδρο της Ε.Ο.Ε.) «αυτοί οι Ολυμπιακοί Αγώνες μπορούν να μας βάλουν στον παγκόσμιο χάρτη. Θα τους παρακολουθήσουν περίπου 2 δις άνθρωποι, οι περισσότεροι από τους οποίους δεν ξέρουν κατά πού πέφτουν τα Φίτζι. Ελπίζουμε οι επιτυχίες μας στους Αγώνες να τους κάνουν να ψάξουν να μας βρουν, και να επισκεφτούν την πανέμορφη χώρα μας».