Πίσω στο 2013, ένα από τα ζητήματα που είχαν απασχολήσει έντονα τον Τύπο, ήταν η περικοπή των τραπεζικών λογαριασμών των κατοίκων της Κύπρου. Ήταν τότε που η κυβέρνηση της χώρας αποφάσισε να προχωρήσει σε σημαντικές περικοπές για όσους είχαν από 100 χιλιάδες ευρώ και πάνω στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς. Προκειμένου να σώσουν τα χρήματά τους τότε, πολλοί προέβησαν στη μετάβαση του κεφαλαίου τους από τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς σε κρυπτονομίσματα.
Αν και η λέξη κρυπτονόμισμα φιγουράρει στο λεξιλόγιό μας τα τελευταία οκτώ περίπου χρόνια, στην πραγματικότητα, η γνώση μας γύρω από τα κρυπτονομίσματα στην Ελλάδα είναι ελάχιστη έως μηδαμινή. Πρόκειται για μία μορφή ιντερνετικού χρήματος, για ψηφιακά νομίσματα, η τεχνολογία των οποίων είναι εξαιρετικά ριζοσπαστική. Το πρωτόκολλο και ο αλγόριθμος αυτών των νομισμάτων – που επί της ουσίας αποτελούν ψηφιακά προγράμματα – έχει την ικανότητα, την ιδιότητα και τη δυναμική να αντικαταστήσει ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα, όπως ισχυρίζονται οι άνθρωποι που τα μελετούν.
Η φιλοσοφία των κρυπτονομισμάτων είναι ριζικά αντίθετη μ’ εκείνη των κεντρωμένων συστημάτων – όπως είναι ένας οργανισμός ή μια τράπεζα. Σε αντίθεση με το κεντρωμένο, στο αποκεντρωμένο σύστημα δεν υπάρχει ιεράρχηση, δεν υπάρχει κεντρικό σημείο ελέγχου και αναφοράς. Αυτή η ιδιότητά του, ισοδυναμεί με την ελεύθερη διακίνησή του ανά τον κόσμο, δηλαδή με τον borderless χαρακτήρα του που το καθιστά τόσο ριζοσπαστικό. Ο Νικήτας Παπάτσος, ένας από τους κορυφαίους Bitcoin Traders και Chart Analysts στην Ελλάδα, αλλά και ένας από τους μόλις τρεις δασκάλους trading της χώρας που διαδίδουν τη φιλοσοφία των κρυπτονομισμάτων, εξηγεί στην Popaganda τη δυναμική του Bitcoin.
«Το πολυσυζητημένο bitcoin (που λανθασμένα γίνεται συνώνυμο του κρυπτονομίσματος), είναι το πρώτο κρυπτονόμισμα και δημιουργήθηκε στις 3/1/2009 από μία ανώνυμη οντότητα, ονόματι Σατόσι Νακαμότο», εξηγεί ο Νικήτας. «Ο αινιγματικός αυτός δημιουργός, δεν γνωρίζουμε αν είναι άντρας, γυναίκα ή μία ομάδα ανθρώπων και η ανωνυμία του διασφαλίζεται από τη φιλοσοφία του bitcoin, δηλαδή την κρυπτογράφηση. Η αλυσίδα των μπλοκ (block chain) είναι ένα κοινόχρηστο δημόσιο λογιστικό βιβλίο πάνω το οποίο βασίζεται ολόκληρο το δίκτυο των κρυπτονομισμάτων. Όλες οι επιβεβαιωμένες συναλλαγές συμπεριλαμβάνονται στην αλυσίδα των μπλοκ. Με αυτό τον τρόπο, τα crypto wallets μπορούν να υπολογίζουν το διαθέσιμο υπόλοιπο και οι νέες συναλλαγές μπορούν να επαληθεύονται. Η ακεραιότητα και η χρονολογική σειρά της αλυσίδας των μπλοκ εφαρμόζονται με την κρυπτογραφία».
Για τους traders, το bitcoin αποτελεί ήδη τη μεγαλύτερη ανακάλυψη που έχει γνωρίσει ποτέ η ανθρωπότητα μετά τον τροχό. Η «κρυπτογράφηση» στην οποία βασίζεται, ισοδυναμεί με την επεξεργαστική του δύναμη στο δίκτυο, έχοντας ως μοναδικό σκοπό την κερδοσκοπία. Δεδομένου ότι δεν διαθέτει κάποια κεντρική εταιρεία, ο αλγόριθμός του δεν ελέγχεται από κανέναν. «Είναι εξ ολοκλήρου αποκεντρωμένος και ανθεκτικός σε πάσας μορφής διαφθορά, λογοκρισία ή κεντρική χειραγώγηση», τονίζει ο Νικήτας.
«Όπως γνωρίζουμε για τον χρυσό, ότι η ποσότητά του στη γη είναι συγκεκριμένη και δεν μεταβάλλεται, κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με το Bitcoin. Βάσει μαθηματικής εξίσωσης, ξέρουμε με ακρίβεια ότι το τελευταίο bitcoin θα “εξορυχθεί” το 2140. Το δίκτυο δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς αυτούς που κάνουν εξόρυξη. Στη γλώσσα των κρυπτονομισμάτων, εξόρυξη σημαίνει κρυπτογράφηση και αποτελεί τη διαδικασία με την οποία αμείβεται ένας trader, επειδή προσφέρει ενέργεια στο δίκτυο του bitcoin. Για να συνεχίσει το δίκτυο να υφίσταται, αμείβει σύμφωνα με την υπολογιστική δύναμη που προσφέρει».
Αυτή τη στιγμή, οι traders ανά τον κόσμο πιστεύουν πως ο αντίκτυπος που μπορεί να έχει η φιλοσοφία του bitcoin στην κοινωνία φτάνει στα όρια της «επιστημονικής φαντασίας». Ένα bitcoin σήμερα έχει αξία περίπου 41.000 δολάρια (δηλαδή 37.600 ευρώ), ενώ όταν δημιουργήθηκε, η αξία του ήταν 0,0001 δολάρια. Όπως επισημαίνει ο Νικήτας, «δεδομένου ότι 1 bitcoin μπορεί να διαιρεθεί έως και 0,00008, για να το αποκτήσει κανείς, δεν απαιτείται να έχει στη διάθεσή του 37.600 ευρώ. Έχοντας για παράδειγμα κάποιος να διαθέσει 1000 ευρώ, θα αποκτήσει 0,026 του bitcoin. Η αξία του μέσα σε έναν χρόνο, από πέρυσι τέτοια εποχή, ανέβηκε 7 με 10 φορές. Το bitcoin έχει κάνει πολλούς ανθρώπους ακόμη και εκατομμυριούχους».
«Επίσης, για να χακαριστεί (δηλαδή να αποκρυπτογραφηθεί) το δίκτυο των bitcoins, απαιτείται κατανάλωση πολύ μεγάλης ενέργειας. Θεωρητικά λοιπόν, η μόνη απειλή για το bitcoin είναι οι κβαντικοί υπολογιστές που διαθέτουν την ενέργεια αυτή – οι πιθανότητες όμως είναι μηδαμινές λόγω του αυστηρού ρυθμιστικού πλαισίου τους».
Ο ένας τρόπος είναι να το «εξορύξεις» μέσα από σχετικά sites, τα λεγόμενα ανταλλακτήρια. Μπορείς να ανοίξεις σε κάποιο από αυτά έναν λογαριασμό και να αγοράσεις ευρώ, είτε μέσω της κάρτας σου είτε μεταφέροντας έμβασμα στο ανταλλακτήριο αυτό και αυτά τα ευρώ να τα μετατρέψεις στη συνέχεια σε bitcoin. Το πιο δημοφιλές ανταλλακτήριο, είναι το Binance με μία μεγάλη ποικιλία νομισμάτων, ενώ το Kraken θεωρείται το πιο εχέμυθο και ασφαλές, καθώς είναι νομοθετημένο από την επιτροπή κεφαλαιαγοράς και υπόκειται σε νομοθετικά πλαίσια για το bitcoin.
Ο δεύτερος τρόπος, είναι να επισκεφτείς ένα Bitcoin ATM από εκείνα που υπάρχουν στην Αθήνα και να τοποθετήσεις το κινητό σου με ένα QR code που αντιπροσωπεύει τη διεύθυνση του ηλεκτρονικού πορτοφολιού σου, να καταθέσεις έπειτα χρήματα και να δώσεις εντολή στο ATM να σου δώσει πίσω bitcoins.
Επίσης, μπορείς να πουλήσεις μια υπηρεσία ή ένα αγαθό σε έναν ιδιώτη και να σου μεταφέρει ο ίδιος bitcoins. Για παράδειγμα, να πουλήσεις ένα κόσμημα, γνωστοποιώντας πως δεν δέχεσαι ευρώ, αλλά bitcoins.
Τέλος, μπορείς να βρεθείς με κάποιον δια ζώσης και να σου μεταφέρει bitcoins από κινητό σε κινητό.
Μέχρι σήμερα, λίγοι άνθρωποι στον κόσμο γνωρίζουν για το bitcoin – πόσο μάλλον στην Ελλάδα. Το bitcoin έχει αμαυρωθεί σαν έννοια από οντότητες με συμφέροντα, όπως οι τράπεζες, οι οποίες θα ζημιωθούν από την άνθησή του. Επίσης, ζώντας ως πολίτες με έναν μισθό, εξαρτόμαστε άμεσα από την κρατούσα οικονομία. «Για να κατανοήσουμε τι είναι το bitcoin και να το εμπιστευτούμε, απαιτείται εξοικείωση με το διαδίκτυο και δεδομένου ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας είναι γηραιός δημογραφικά, κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο να συμβεί ευρέως. Παράλληλα ωστόσο, θεωρούμαστε ο λαός με τη μεγαλύτερη διάθεση ρίσκου στα Βαλκάνια, πράγμα το οποίο στρέφει όλο και περισσότερους νέους στο bitcoin trading», συμπληρώνει ο Νικήτας.
Όταν οι συζητήσεις μεταξύ των ανθρώπων φτάνουν στα κρυπτονομίσματα, το trading συχνά εξισώνεται λανθασμένα με τον τζόγο. Ενώ ο τζόγος ισοδυναμεί με το άμεσο χρήμα, τον άμεσο πολλαπλασιασμό πλούτου και την υπερ-έκθεση με πολύ μικρές πιθανότητες επιτυχίας, η αξία του bitcoin, δεν μηδενίζεται. Ακόμη και αν τα κρυπτονομίσματα πέσουν σε αξία, αυτό θα γίνει παροδικά και όχι εν μία νυκτί όπως συμβαίνει με τον τζόγο.
«Είναι σημαντικό να τονίσουμε πως το trading αποτελεί μια δυνάμει δραστηριότητα για όλους όσους κατέχουν τη γνώση. Η ψυχολογία του εκάστοτε ανθρώπου παίζει σημαντικό ρόλο στο κατά πόσο κάτι τέτοιο είναι εφικτό. Εάν για παράδειγμα η αξία του κρυπτονομίσματος πέσει στο 60%, είναι λογικό κάποιος να νιώσει άγχος και ανασφάλεια. Ο καθένας διαχειρίζεται διαφορετικά μια ανάλογη συνθήκη και σαφώς υπάρχει η αίσθηση της ατομικής ευθύνης».
«Ένας αρχάριος trader δεν πρέπει να κάνει κινήσεις μόνος του. Χρειάζεται τεχνική ανάλυση, πειθαρχημένη προσέγγιση, σωστή διαχείριση κεφαλαίου, συναισθημάτων και κυρίως ρίσκου. Αν για παράδειγμα κάποιος μπορεί να διαθέσει 3000 ευρώ, δεν πρέπει να τα ποντάρει όλα με τη μία. Ξέρω περιπτώσεις ανθρώπων που έχασαν τα χρήματά τους στο άψε σβήσε και αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η καθοδήγηση ενός έμπειρου ατόμου είναι απαραίτητη. Επομένως, το κατά πόσο κάτι είναι τζόγος, δεν έχει να κάνει τόσο με την φύση του περιουσιακού στοιχείου, όσο με την συναισθηματική και ψυχολογική διαχείριση του καθενός που θα τον κατευθύνει να ενεργήσει ανάλογα», υπογραμμίζει ο Νικήτας.
Ερχόμενοι σε άμεση επαφή με τον κόσμο, ως δάσκαλοι trading, καθημερινά παρακολουθούμε τα διαγράμματα και πραγματοποιούμε προβλέψεις πάνω σε τεχνικά εργαλεία και δείκτες. Ο σκοπός μας είναι κοινός με τον σκοπό κάποιου που ασχολείται εντατικά με το χρηματιστήριο. Μελετώντας τις μεταβολές των τιμών στα σχετικά διαγράμματα, στόχος μας είναι να επωφεληθούμε σε κρυπτονομίσματα».
«Το background των σπουδών μου σχετίζεται με τα οικονομικά και τη στατιστική, ωστόσο δεν είναι αυτό που με οδήγησε να ασχοληθώ με αυτό που κάνω σήμερα. Το ερέθισμα ήρθε από τον κατά 14 χρόνια μεγαλύτερο αδερφό μου, ο οποίος ξεκίνησε τελείως τυχαία να ασχολείται με τα κρυπτονομίσματα, αφότου διάβασε γι’ αυτά σε ένα σχετικό άρθρο την περίοδο των περικοπών στους λογαριασμούς των Κυπρίων. Πλέον, εδώ και έξι χρόνια, εργάζομαι full time ως Bitcoin Trader και δάσκαλος trading, έχοντας ιδρύσει τη δική μου εταιρεία μέσω της οποίας πιστοποιείται η νομιμότητα της ενασχόλησής μου», με πληροφορεί ο Νικήτας.
Όπως μου εξηγεί ο ίδιος, για να ξεκινήσει κάποιος να ασχολείται με το trading ως δάσκαλος, χρειάζεται πρώτα να έχει χάσει αρκετά λεφτά, να ξέρει τι σημαίνει ρίσκο. «Είσαι ένα μικρό ψαράκι σε έναν ωκεανό με καρχαρίες. Είναι σημαντικό να βασίζεσαι σε ένα άτομο που έχει ήδη χάσει λεφτά και ξέρει πώς να κινηθεί. Ένας από τους ρόλους μου, είναι να μου εμπιστεύονται άνθρωποι κάποιο ποσό κι εγώ να κάνω διαχείριση χαρτοφυλακίου, να το αυξήσω σε αξία. Η συμφωνία αυτή γίνεται πάντα με ιδιωτικό συμβόλαιο. Η κοινοποίηση των θέσεών μου και των αποφάσεων αγοραπωλησίας ψηφιακών στοιχείων γίνεται απολύτως νόμιμα και τις ασπάζεται όποιος το επιθυμεί. Ο ρόλος ενός δασκάλου trading δεν είναι να δίνει επενδυτικές ή φορολογικές συμβουλές στους ανθρώπους. Είναι αναγκαίο να υπάρχει εμπιστοσύνη και πρόκειται για μία υπηρεσία με το δικό της κόστος», προσθέτει.
Ο 27χρονος Σίλβιο Σιλβέστρος, είναι ένας από τους ανθρώπους που έχουν μυηθεί τον τελευταίο καιρό στο trading κρυπτονομισμάτων. Καθώς μιλάει για την εμπειρία του, τονίζει συχνά πως τα χρήματα που επενδύει κάποιος στο trading αποτελούν ένα κεφάλαιο το οποίο πρέπει να μπορεί και να αντέχει να χάσει. «Όντας στα πρώτα μου βήματα, δεν γνωρίζω πότε και γιατί να επενδύσω, δεν διαθέτω το τεχνικό υπόβαθρο ώστε να μελετώ τα διαγράμματα, να αντιλαμβάνομαι τις μεταβολές και να προβλέπω τις κινήσεις της αγοράς».
«Εδώ έρχεται ο trader, ο οποίος ως δάσκαλος, μας μαθαίνει κάποιες βασικές αρχές και σχηματισμούς, λέγοντάς μας σε τι κινήσεις θα προβεί ο ίδιος. Πρέπει να τονίσουμε πως ποτέ δεν μας λέει ότι πρέπει να κάνουμε ό,τι επιλέγει εκείνος να κάνει, αλλά μας παρακινεί βάσει των δικών του κινήσεων. Μελετώντας την αγορά, μας δίνει γραμμές τις οποίες όποιος θέλει ακολουθεί. Μέσα σε δύο μήνες που ασχολούμαι με τα κρυπτονομίσματα, έχω κερδίσει ένα μικρό αλλά σεβαστό ποσό».
«Για να το κατανοήσουμε καλύτερα, όταν μιλάμε για trading μπορούμε να έχουμε στο μυαλό μας τις μετοχές. Εάν για παράδειγμα έχω προβλέψει μέσω των αναλύσεών μου ότι θα πέσει η αγορά, τότε ποντάρω στο να πέσει η αγορά. Αν πέσει πράγματι η αγορά, επωφελούμαι από αυτό. Αν όμως ανέβει η αγορά και εγώ έχω ποντάρει ότι θα κατέβει, τότε χάνω. Τα λεφτά που “χάνω” μένουν στο ανταλλακτήριο, ως μετοχές. Είναι κρίμα κάποιος που διαθέτει την πειθαρχία να μην αξιοποιήσει αυτή τη δύναμη που ονομάζεται κρυπτονόμισμα», καταλήγει ο Νικήτας.