Ήταν αρχές Νοεμβρίου όταν ένα μέρος του νοσοκομείου των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην περιοχή Μόχα της νοτιοδυτικής Υεμένης καταστράφηκε μερικώς από αεροπορική επιδρομή. Τη στιγμή της επίθεσης, περίπου 30 ασθενείς και 35 εργαζόμενοι βρίσκονταν στο νοσοκομείο. Ευτυχώς δεν υπήρξαν θύματα.
Τώρα που ο πόλεμος αγριεύει και οι βόμβες πλήττουν ακόμη και ιατρικές δομές, ο Κωνσταντίνος Ψυκάκος, ο οποίος κάποιους μήνες πριν τον βομβαρδισμό εργαζόταν στη Μόχα ως συντονιστής προγράμματος περιγράφει μία νύχτα στο συγκεκριμένο νοσοκομείο που δεν θα ξεχάσει ποτέ.
«Ένα βράδυ μας κάλεσαν επειγόντως να πάμε στο νοσοκομείο, καθώς είχε γίνει ένα περιστατικό με μαζικούς τραυματισμούς και χρειαζόταν να είμαστε όλοι εκεί. Λόγω του ότι βρισκόμαστε σε εμπόλεμη ζώνη, το νοσοκομείο προσφέρει επείγουσα χειρουργική φροντίδα για ασθενείς με τραύματα που σχετίζονται με την εμπόλεμη δραστηριότητα, καθώς και φροντίδα για άλλα επείγοντα χειρουργικά περιστατικά, όπως τροχαία και καισαρικές για τοκετούς με επιπλοκές. Είμαστε το μόνο δωρεάν και λειτουργικό νοσοκομείο που παρέχει αυτές τις υπηρεσίες στην περιοχή.
Μέσα σε πέντε λεπτά ήμασταν όλη η ομάδα στο νοσοκομείο, ακριβώς την ώρα που ασθενοφόρα και αγροτικά με τους πρώτους τραυματίες άρχισαν να καταφτάνουν. Παράλληλα μια έγκυος φτάνει επειγόντως, καθώς κινδυνευει και η ίδια και το παιδί. Θα πρέπει να υποβληθεί σε καισαρική. Την ίδια στιγμή, φτάνει στο νοσοκομείο μας και ένας ασθενής με χολέρα, ο οποίος δεν μπορεί να μεταφερθεί σε άλλο νοσοκομείο, διότι πρέπει πρώτα να σταθεροποιηθεί η κατάσταση της υγείας του.
Η ιατρική μας ομάδα έχει να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα γύρω στους δέκα ασθενείς με διαφορετικές και επείγουσες ανάγκες. Καθώς το νοσοκομείο είχε μόνο ένα χειρουργικό τραπέζι, η ομάδα έστησε γρήγορα και ένα δεύτερο “πρόχειρο” για να προχωρήσει σε παράλληλες επεμβάσεις προκειμένου να σωθούν οι ασθενείς μας.
Η μαία πήρε την αποφάση ότι η έγκυος θα προχωρήσει σε φυσιολογικό τοκετό διότι δεν υπήρχε άλλη εναλλακτική. Μιας και δεν υπήρχε άλλος χώρος στο νοσοκομείο μας στήσαμε έναν προσωρινό εξωτερικό χώρο με κάποια παραβάν κι ένα να κρεβάτι κάτω απο ένα σκέπαστρο.
Και ασφαλώς έχουμε και τον ασθενή με χολέρα, ο οποίος πρέπει να σταθεροποιηθεί. Η ομάδα ετοιμάζει γρήγορα μια σκήνη, ανεμιστήρες και την κατάλληλη διαμόρφωση, ώστε να μπορούμε να τον υποστηρίξουμε.
Όλα αυτά μέσα σε λίγες ώρες. Θα μπορούσαμε να μη δεχτούμε τόσους ασθενείς, να στείλουμε κάποιους στο τοπικό δημόσιο νοσοκομείο, το οποίο όμως δεν έχει πόρους, ή να τους στείλουμε στο επόμενο νοσοκομείο, τρεις με τέσσερις ώρες μακριά. Άλλα όταν είσαι το μόνο λειτουργικό νοσοκομείο στην περιοχή για πολίτες, τότε πρέπει να αντιδράσεις ταχύτατα, διότι οι ασθενείς θα έρθουν στην πύλη και θα έχουν ήδη διασχίσει μία με δύο ώρες για να φτάσουν σε εμάς, και δεν μπορείς πάντα να πεις όχι.
Αυτή τη βραδιά θα τη θυμάμαι, γιατί ήταν απο τις περιπτώσεις που σκέφτεσαι οτι δεν είναι εύκολο να συμβεί κάτι τέτοιο. Και όμως συμβαίνει. Και βλέπεις μια ομάδα να λειτουργεί με κοινό σκοπό να σώσει ανθρώπινες ζωές που βρίσκονται σε κίνδυνο. Και αυτό είναι κάτι που αξίζει να το θυμάσαι.
Για την ιστορια, η γυναίκα γέννησε κανονικά, τα χειρουργεία ήταν επιτυχή, και ο ασθενής με τη χολέρα σταθεροποιήθηκε και μετα απο 24 ώρες μεταφέρθηκε σε εξειδικευμένο νοσοκομείο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Άντεν».
Το συγκεκριμένο νοσοκομείο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Μόχα υπέστη σημαντικές ζημιές από τις εκρήξεις και τη φωτιά που ακολούθησε την πρόσφατη αεροπορική επίθεση, η οποία έπληξε μια γειτονική στρατιωτική αποθήκη. Το φαρμακείο του νοσοκομείου κάηκε και τα κτίρια των γραφείων καταστράφηκαν. Αυτή τη στιγμή οι ιατρικές δραστηριότητες στο νοσοκομείο έχουν διακοπεί, ενώ ένα μέρος της ιατρικής ομάδας μεταφέρθηκε στο Άντεν.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα άνοιξαν το νοσοκομείο στη Μόχα τον Αύγουστο του 2018 προκειμένου να προσφέρουν επείγουσα χειρουργική φροντίδα για ασθενείς με τραύματα που σχετίζονται με τις συγκρούσεις, καθώς και φροντίδα για άλλα επείγοντα χειρουργικά περιστατικά, όπως καισαρικές για τοκετούς με επιπλοκές. Το νοσοκομείο 35 κλινών είναι το μόνο δωρεάν, δημόσιο νοσοκομείο που παρέχει αυτές τις υπηρεσίες στην περιοχή της Μόχα. Από την αρχή του έτους, έχουν εισαχθεί στο νοσοκομείο συνολικά 1.787 ασθενείς και έχουν πραγματοποιηθεί 2.476 χειρουργικές επεμβάσεις, μεταξύ αυτών και 201 καισαρικές.