Το πρώτο, επίσημο ελληνικό Pride, που πέρασε έξω από τη Βουλή με το φως της ημέρας, διοργανώθηκε στην Αθήνα τον Ιούνιο του 2005. Φυσικά συγκεντρώσεις για τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας είχαν ξανά πραγματοποιηθεί στην πόλη, ήδη από την δεκαετία του ’80, βάζοντας τα θεμέλια για όσα θα ακολουθούσαν. Στο πρώτο ελληνικό Pride συμμετείχαν περίπου 500 άτομα. Στο Athens Pride του 2017 εκτιμάται ότι οι συμμετέχοντες ήταν 60.000. Οι απαρχές του Pride βρίσκονται στην Εξέγερση του Stonewall όταν οι ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα του Γκίνουιτς Βίλατζ αντέδρασε αυθόρμητα, αρχικά, στην αστυνομική επιδρομή στο Stonewall Inn, τα ξημερώματα της 28ης Ιουνίου 1969. Τις επόμενες εβδομάδες η κοινότητα οργανώθηκε ακτιβιστικά διεκδικώντας τα δικαιώματά της. Με αφορμή τα 50 χρόνια από το Stonewall ο ποιητής Λεύκιος γράφει ένα ποίημα για τους αναγνώστες της Popaganda “Απ` το «θα `θελα να μπορούσα»/ ως το «μπορώ να θέλω», / μισός αιώνας. / Συνεχίζεται.» και 15 Αθηναίοι απαντούν στο ερώτημα «Για ποιους λόγους το ΛΟΑΤΚΙ+ κίνημα σε έχει κάνει περήφαν@ και για ποιους ακόμη περιμένεις να σε κάνει;» Το φετινό Pride, που διοργανώνεται το Σάββατο 8 Ιουνίου στις 19:00, με σύνθημα «Ο δρόμος έχει τη δική μας ιστορία» είναι αφιερωμένο στον Ζακ Κωστόπουλο/στη Ζackie.
Τo 1977, στο θέατρο Λουζιτάνια, με την ίδρυση του ΑΚΟΕ, ένιωθα ότι βάζαμε έναν σπόρο. Χωρίς προσδοκίες. Μόνο με ελπίδες. Κι ας ήταν όλα στον αέρα. Τώρα, ζούμε με τους καρπούς του. Άργησαν, δυσκολευτήκαμε, αλλά νιώθω περήφανη. Για περισσότερη περηφάνια ονειρεύομαι συσπείρωση της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και απόρριψη των καριερίστικων συμπεριφορών.
Είμαι περήφανος που το ΛΟΑΤΚΙ+ κίνημα έχει σχεδόν καταφέρει να θεμελιώσει βασικά ανθρώπινα δικαιώματα για τα πολύχρωμα πλάσματα σχεδόν σε όλο τον αναπτυγμένο κόσμο. Πρέπει όμως να αναγνωρίσουμε το γεγονός ότι όλοι πρέπει να δώσουμε λίγη ενέργεια, για την εξάλειψη της εσωτερικευμένης ομοφοβίας.
Περήφανος για το ότι τόσα χιλιάδες κουήρ άτομα και φίλοι και σύμμαχοι μας μπορούμε πλέον να βγαίνουμε έξω, να δηλώνουμε την παρουσία μας δημόσια σαν πολίτες αυτής της χώρας στο κέντρο της πρωτεύουσας της και τόσων μεγάλων πόλεων της, χωρίς φόβο επιθέσεων μίσους, εκεί που τόσα χρόνια πριν μόνο πολύ πολύ λιγότεροι τολμούσαν. Περήφανος για τη συλλογικότητά μας απέναντι σε υπεράριθμο μίσος, το οποίο δυστυχώς όσο εμείς τολμούμε να αυξήσουμε την φωνή μας απέναντι του, αυξάνεται κι αυτό εκθετικά σαν αντίδραση στο (όπως το βλέπουν) «θράσος» μας να μην κρυβόμαστε, να μην τους φοβόμαστε, να φοράμε ό,τι θέλουμε έξω, έτσι και από αντίδραση και από δήλωση γαμώτο, έστω και τη μια μέρα τον χρόνο που έχουν την ασφάλεια των αριθμών μας.
Είμαι περήφανη γιατί το κίνημα έφερε στο φως έναν κόσμο που φοβόταν να φανερωθεί, που δεν είχε αναγνωρισμένα δικαιώματα και που ένιωθε ότι δεν έχει συμπαράσταση. Για μένα είναι ένα κίνημα αγάπης και εορτασμού της ανθρώπινης υπόστασης και ως τέτοιο θέλω να συνεχίσει να αποκτά ευρύτερη αποδοχή και να αγκαλιάσει όλη τη θάλασσα της ύπαρξης. Αγάπη, αποδοχή και ουράνιο τόξο!!!
Είμαι περήφανος που μου δόθηκε η δύναμη να περπατώ και να φιλιέμαι ελεύθερα/ περήφανος που μπορώ να διαλέγω πως θα με αντιμετωπίζουν και πως θα με αποκαλούν/ περήφανος για μένα και για όσους μιλάνε ελεύθερα χωρίς φόβο απέναντι στο απειλητικό σκοτάδι των ημερών! Εύχομαι και προσδοκώ ένωση γιατί μόνο όλοι μαζί – μια αγκαλιά- θα σπάσουμε τα τείχη. Κανείς μόνος! Οι ζωές μας έχουν σημασία!
Είμαι υπερήφανος (με εμπνέουν επίσης) για τα ανώνυμα, μοναχικά, τρομαγμένα αλλά παρόλα αυτά θαρραλέα πρόσωπα που σε μικρές πόλεις, σε χωριά, σε νησιά, σε μικρές κοινωνίες, διεκδικούν και κερδίζουν χώρο, ορατότητα, οξυγόνο, όχι μόνο για τους ίδιους αλλά για όλους εμάς. Θυσιάζουν την ησυχία τους και κάνουν σημαντικότερη δουλειά από οποιαδήποτε συλλογικότητα αστική, δίχως να έχουν στήριξη από καμία δομή και δίχως την εύκολη ανωνυμία της μεγάλης πόλης. Είναι οι στρατιώτες που με μεγάλο κόστος ευθύνονται περισσότερο από κάθε άλλον για το ότι σήμερα είμαστε καλύτερα.
Το ΛΟΑΤΚΙ κίνημα με κάνει περήφανη γι’ αυτόν το σπουδαίο λόγο της Sylvia Rivera το 1973 που κάθε φορά που τον ακούω ανατριχιάζω, γιατί μου έμαθε ότι η σεξουαλικότητα και το φύλο δεν είναι άκαμπτα νοήματα αλλά φασματικές συνθήκες που συγκροτούμε καθημερινά και ότι οι επιθυμίες μας δε μπορούν να κλειδωθούν σε ντουλάπες. Επίσης, το ΛΟΑΤΚΙ κίνημα μου γνώρισε τον Ζακ που άγγιξε με χιούμορ και ευαισθησία τις ζωές μας κι όταν ο Ζακ δολοφονήθηκε τόσο άγρια, αυτό το κίνημα μας έδειξε πως το συλλογικό πένθος μπορεί να γίνει μια κραυγή αγώνα.
To ΛΟΑΤΚΙ+ κίνημα μ’ έκανε περήφανο γιατί έδωσε σημασία στα σώματα και στην επιθυμία τους να ορίζονται. Μ’ έκανε περήφανο για την αναταραχή στις έμφυλες βιαιότητες και στις αναπαραστάσεις που λουστήκαμε ως προίκα αιώνες τώρα. Μ’ έκανε περήφανο γιατί οι κοινωνικά κατασκευασμένες ταυτότητες έπαψαν να χτυπούν με το σπαθί . Περηφάνια και χαρά για το φυσικό και αυτονόητο που περπατά στους δρόμους, εργάζεται, ερωτεύεται, μιλάει, διεκδικεί χωρίς να νιώθει παρίας και δευτεράντζα. Νιώθω περήφανος γιατί η αυτονόητη ηθική των πραγμάτων έχει πλέον στόμα και σώμα.
Eίμαι περήφανος που το queer έγινε trendy∙ ελπίζω να γίνει και mainstream.
Δώδεκα χρόνια μέσα στα δημόσια σχολεία έχω δει αρκετά ομοφυλόφιλα παιδιά να προσπαθούν να κρυφτούν. Είμαι περήφανη κάθε φορά που τα παιδιά αυτά βρίσκουν την δύναμη να φανερωθούν, κάθε φορά που αντιμετωπίζουν το bullying που δέχονται με ψηλά το κεφάλι. Και αυτή την ενδυνάμωση την οφείλουν σε ένα βαθμό στο LOATKI κίνημα. Και περιμένω την εποχή που και οι συνάδελφοί μου gay και λεσβίες θα βρουν την ίδια δύναμη μέσα σε σχολεία συμπεριληπτικά για να νιώσω ακόμα πιο περήφανη.
Το ΛΟΑΤΚΙ+ κίνημα παγκοσμίως μου έχει δημιουργήσει απίστευτη υπερηφάνεια για τη συσπειρωμένη, μαχητική και διαθεματική φωνή που αποκτά όλο και περισσότερο και τις επιτυχίες που έχει σημειώσει εξ’αιτίας αυτού σε θεσμικό και κοινωνικό επίπεδο. Στην Ελλάδα το κίνημα επίσης δυναμώνει συνέχεια και μου δημιουργεί μεγάλη υπερηφάνεια που τόσες οργανώσεις και συλλογικότητες έχουν αρχίσει να κινητοποιούνται κινηματικά, θεσμικά, κοινωνικά και πολιτικά κι έχουν επίσης σημειώσει σπουδαίες επιτυχίες παρά την τρομερή έλλειψη πόρων και την ύπαρξη των ακροδεξιών/εθνικιστών. Θα νιώσω ακόμη μεγαλύτερη υπερηφάνεια όταν γίνουμε μια πραγματικά ενωμένη κοινότητα χωρίς ανταγωνισμό, αντιπαλότητες και τοξικότητα. Χρειάζεται αγώνας για να «αποτοξινωθούμε» από τις εξουσιαστικές πρακτικές του σις σεξισμού, της ετεροκανονικότητας και της πατριαρχίας κι αν δεν το καταφέρουμε πρώτα εντός του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος, δεν θα καταφέρουμε να το ανατρέψουμε ούτε εκτός. Περιμένω από το κίνημα να γίνει πιο δυναμικό, διαθεματικό κι ενωμένο, σε μόνιμη επαγρύπνηση, να μην αφήσει να διασαλευτούν δικαιώματα κι ελευθερίες που με τόσο αγώνα αποκτήσαμε καθώς και να διεκδικήσει εμπέδωση ακόμη μεγαλύτερης ισονομίας και κοινωνικής δικαιοσύνης.
Είμαι περήφανος και τραγουδώ το πικρό το κουηροτράγουδο: Την Κουηροσύνη μην την κλαις, — εκεί που πάει να σκύψει / με το σουγιά στο κόκαλο, με το λουρί στο σβέρκο, / Νά τη, πετιέται αποξαρχής, λουγκρεύει και θεριεύει / και καμακώνει το θεριό περήφανα στο Πράιντ.
Ο κύριος λόγος που η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα με κάνει περήφανο είναι η ιστορία της. Έχει χυθεί αίμα και πολύ άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους για να έχω εγώ σήμερα το δικαίωμα να είμαι ελεύθερος. Από περιθωριοποιημένη κοινότητα, πια είμαστε εκπρόσωποι μιας κουλτούρας. Αυτό που ποια μένει είναι η ιστορία μας να επικοινωνηθεί επίσημα σαν μέρος της ευρύτερης ιστορίας θέσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το Pride δεν είναι απλά μια γιορτή για ξεσάλωμα χωρίς λόγο και αιτία. Είναι μια εκδήλωση που τιμά όλους αυτούς τους ανθρώπους που δολοφονήθηκαν, που υπέφεραν, που ξεφτιλίστηκαν, που εξεγέρθηκαν, επειδή δεν φοβήθηκαν να δείξουν τη μοναδικότητά τους. Τιμά τα θύματα του Stonewall και αγκαλιάζει όλους αυτούς που παλεύουν καθημερινά για τα αυτονόητα ανθρώπινα δικαιώματά τους. Αυτό από μόνο του λοιπόν με κάνει και μένα υπερήφανη. Έχω χάσει μόνο ένα Pride στην Αθήνα και αυτό επειδή έμενα στο Λονδίνο αλλά πήγα σε εκείνο. Ζήλεψα το πόσο εκείνη η πόλη αγκάλιαζε τη μέρα αυτή με κάθε τρόπο. Σε κάθε γωνιά της έβλεπες αναφορές και οι αστυνομικοί που επέβλεπαν γίνονταν ένα με το πλήθος και χόρευαν χαρούμενοι. Θα ήθελα στην Αθήνα να δω πιο ενημερωμένους ανθρώπους επάνω στη σκηνή, με λόγο και γνώσεις, που θα ενημερώνουν τον κόσμο σωστά και δεν θα φωνάζουν θυμωμένα ή θα κάνουν χοντροκομμένο χιούμορ. Να δω ταινίες μικρού μήκους με αρχειακό υλικό από το παρελθόν αλλά και εικόνες από άλλα Pride ανά τον κόσμο. Κάποιον να μιλήσει με όμορφα λόγια σε όλους εκείνους που δεν ξέρουν γιατί υπάρχει αυτή η γιορτή. Είναι πολλοί. Να συμβαίνει ανάμεσα στις συναυλίες και όχι μόνο το μεσημέρι που δεν έχει μαζευτεί ακόμη κόσμος. Να δω πολλούς πολιτικούς και δημόσια πρόσωπα να περπατούν στην παρέλαση και να μην έρχονται μόνο για να βγουν στη σκηνή να μιλήσουν. Και τέλος, θα ήταν υπέροχο να καταλήγει η παρέλαση στο Ζάππειο, στο πιο κεντρικό πράσινο σημείο της πόλης, με περισσότερα άρματα και ένα πραγματικό πάρτι με χορό, μπουγέλα και χαρά. Επίσης, πιστεύω ότι σε μία χώρα που δεν έχει κατακτήσει ακόμα ούτε τα βασικά, η ακραία γυμνή προκλητικότητα λειτουργεί αντίστροφα και χάνεται ο στόχος. Αν θες να κερδίσεις έναν οπισθοδρομικό λαό, αν θες μεγάλους και μικρά παιδιά κοντά σου, πρέπει πρώτα να τους κάνεις να καταλάβουν γιατί συμβαίνει όλο αυτό. Μόνο έτσι μπορεί κάποια στιγμή να γίνουν όλοι μέρος αυτής της σημαντικής γιορτής.
Είμαι περήφανος για όσα με δυσκολία κατακτήσαμε και για όσα καθημερινά με παρρησία διεκδικούμε. Για όποιον σκέφτεται αλλόκοτα και πολύχρωμα και δεν αγκαλιάσαμε. Για ό,τι αμφισβητήθηκε ή αποσιωπήθηκε επειδή δεν ταίριαξε στην ορθότητα, την κανονικότητα και το προσωπικό μας μεγαλείο. Για ό,τι δεν μας φαίνεται σοβαρό και βαφτίζουμε γελοίο. Για ό,τι δεν κατανοήσαμε. Είμαι περήφανος για την ιστορία καθενός μας ξεχωριστά, επειδή αυτή μόνο μπορεί είναι η αληθινή Ιστορία.
