Ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, αυτός ο άγνωστος..

Από τις αρχές του Σεπτέμβρη και μέχρι την Τρίτη 8 του Νοέμβρη όλος ο πλανήτης έχει συντονιστεί με τις ΗΠΑ, καθώς η κούρσα για την ανάδειξη του επόμενου και 45^ου Προέδρου ενός εκ των ισχυρότερων κρατών του πλανήτη πλέον βρίσκεται στην τελική ευθεία. Μένει λοιπόν να φανεί εάν το Δημοκρατικό κόμμα θα διατηρήσει τον Λευκό Οίκο για τέσσερα ακόμα χρόνια ή εάν θα περάσει ξανά στα χέρια του Ρεπουμπλικανικού κόμματος.

Όπως είναι γνωστό, διεκδικητές είναι η Χίλαρι Κλίντον για τους μεν, και ο Ντόναλντ Τραμπ για τους δε. Δεν είναι όμως μόνοι τους. Δίπλα τους έχουν επιλέξει τους υποψήφιους αντιπροέδρους που θα τους συνοδεύσουν για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια στην διακυβέρνηση της χώρας, με τον Τιμ Κέιν να βρίσκεται στο πλευρό της Κλίντον και τον Μάικ Πενς στο πλευρό του Τραμπ.

Τιμ Κέιν και Μάικ Πενς. Ένας από τους δύο θα είναι ο επόμενος Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ.

Ο θεσμός της αντιπροεδρίας βρίσκεται συχνά στη σκιά της εκλογικής διαδικασίας, παρότι είναι τόσο παλιός όσο είναι και το Σύνταγμα των ΗΠΑ. Έρευνες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως στη συνείδηση του κόσμου η επιλογή ενός υποψήφιου αντιπροέδρου από τον κύριο υποψήφιο του κόμματος δεν έχει ιδιαίτερη επιρροή στην απόφαση του όσον αφορά στο ποιον συνδυασμό θα επιλέξει.

Το μεγαλύτερο όμως παράδοξο γύρω από τον θεσμό της Αντιπροεδρίας είναι το νομικό καθεστώς που την καθορίζει. Συγκεκριμένα, ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ είναι νομικά ο πρώτος στη διαδοχή της Προεδρίας στην περίπτωση που ο εν ενεργεία Πρόεδρος δεν είναι σε θέση να εκτελέσει τα καθήκοντα του, αποβιώσει ή παραιτηθεί. Επίσης, ο Αντιπρόεδρος έχει τη θεσμική ιδιότητα του Προέδρου του Κογκρέσου όπου η μοναδική του ουσιαστική εξουσία είναι η δυνατότητα του να ψηφίσει και εκείνος σε κάποια διαδικασία που έχει καταλήξει σε ισοψηφία.

Μάλιστα, ήταν τόσο ασαφείς οι αρμοδιότητες του Αντιπροέδρου, ώστε όταν το 1841 ο τότε Αντιπρόεδρος Τζον Τάιλερ κλήθηκε να αναλάβει τα καθήκοντα του αποθανόντα Προέδρου Γουίλιαμ Χάρισον, κανείς δε μπορούσε να απαντήσει στο ερώτημα εάν ο Τάιλερ είχε όντως τις προεδρικές εξουσίες και υποχρεώσεις ή εάν ήταν απλώς υπηρεσιακός. Ήταν η πίεση του ίδιου του Τάιλερ να αναλάβει πλήρως τα καθήκοντα της Προεδρίας που έθεσε το νομικό προηγούμενο, και έτσι έκτοτε καθορίστηκε ο ρόλος του Αντιπροέδρου τουλάχιστον ως προς το νομικό πλαίσιο της διαδοχής.

Έκτοτε, χρειάστηκε εννέα φορές να διαδεχθεί ο Αντιπρόεδρος τον Πρόεδρο στην εξουσία, για διαφορετικούς λόγους. Οι πρώην Αντιπρόεδροι οι οποίοι ξαφνικά βρέθηκαν να κάνουν την «δυσκολότερη δουλειά του κόσμου», εκτός από τον Τάιλερ, ήταν οι Μίλαρντ Φίλμορ (Ζάκαρι Τέηλορ) , Άντριου Τζόνσον (Αβραάμ Λίνκολν), Τσέστερ Άρθουρ (Τζέημς Γκάρφιλντ), Θίοντορ Ρούζβελτ (Γουίλιαμ ΜακΚίνλεϊ), Κάλβιν Κούλιτζ (Γουόρεν Χάρντινγκ), Χάρι Τρούμαν (Φράνκλιν Ρούζβελτ), Λίντον Τζόνσον (Τζον Κέννεντι) και Τζέραλντ Φόρντ (Ρίτσαρντ Νίξον).

Σημείωση: Σε παρένθεση βρίσκονται τα ονόματα των Προέδρων που αντικαταστάθηκαν.

Τέλος, η θητεία στην Αντιπροεδρία δεν απαγορεύει τη διεκδίκηση της Προεδρίας μέσω της κανονικής διαδικασίας, ενώ πολλές φορές έχει χρησιμοποιηθεί ως εφόδιο στον εκ νέου δρόμο προς τον Λευκό Οίκο με πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτό του Τζόρτζ Χ. Γ. Μπούς, ο οποίος ως πρώην Αντιπρόεδρος του Ρήγκαν και υποψήφιος Πρόεδρος των ΗΠΑ επικράτησε του «δικού μας» Μάικλ Δουκάκη στην εκλογική διαδικασία του 1988.

Ο Τζον Τάιλερ, ο πρώτος Αντιπρόεδρος που κλήθηκε να αναλάβει την εξουσία.

Παρότι λοιπόν ο ρόλος του Αντιπροέδρου δεν έχει σαφή καθήκοντα, οι υποψήφιοι για την Προεδρία δίνουν μεγάλο βάρος στη διαδικασία που θα αναδείξει ποιος θα τους συνοδεύσει για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια στην περίπτωση που εκλεγούν. Σύμφωνα με το πρόσωπο που θα διαλέξουν, ο κόσμος και τα ΜΜΕ ουσιαστικά αξιολογούν την κρίση των κύριων υποψηφίων.

Τα βασικά κριτήρια της επιλογής του “running mate”—όπως τον θέλει ο Αμερικάνικος όρος—είναι τρία: εάν ο υποψήφιος Αντιπρόεδρος είναι έτοιμος να κυβερνήσει, εάν είναι ικανός να βοηθήσει στη διακυβέρνηση και τέλος, εάν μπορεί να συντελέσει θετικά στην τελική εκλογή.

Το τρίτο κομμάτι είναι και εκείνο που αφορά περισσότερο το εκλογικό σώμα. Συχνά, οι υποψήφιοι Πρόεδροι επιλέγουν κάποιον ο οποίος ισοσταθμίζει τις δικές τους αδυναμίες. Τρανό παράδειγμα η επιλογή του Τζο Μπάιντεν από τον Μπαράκ Ομπάμα. Ο τελευταίος ήταν ένας Προεδρικός υποψήφιος χωρίς ιδιαίτερη κυβερνητική εμπειρία και έτσι επέλεξε στο πλευρό του έναν βετεράνο της πολιτικής ζωής των ΗΠΑ, για να ισοφαρίσει το μειονέκτημα του. Σε άλλη φιλοσοφία, η επιλογή μπορεί να βασιστεί στο αν ο υποψήφιος Αντιπρόεδρος μπορεί να συσπειρώσει την κομματική βάση. Με αυτό το σκεπτικό ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων στην κούρσα του 2008 επέλεξε τη Σάρα Πέιλιν, σε μια επιλογή πάντως που τον έβλαψε καθώς η ίδια φάνηκε συχνά κατώτερη των περιστάσεων και των προσδοκιών.

Άλλωστε, απαράβατος κανόνας για την επιλογή είναι να μη βλάπτει την πορεία προς την νίκη με οποιονδήποτε τρόπο. Για αυτόν τον λόγο και η διαδικασία επιλογής του τελικού υποψήφιου για την Αντιπροεδρία είναι συστηματική στο ανώτερο επίπεδο.

Ο Πωλ Ράιαν, πρώην υποψήφιος Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ και νυν άτυπος επικεφαλής των Ρεπουμπλκάνων.

Η POPAGANDA, πέρασε τις πύλες του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, και είχε την τύχη να παρακολουθήσει και συνομιλήσει με την Μπεθ Μέιγερς, υπεύθυνη του γραφείου και συμβούλου του Μιτ Ρόμνεη, πρώην Κυβερνήτη της Μασαχουσέτης και υποψηφίου Προέδρου των ΗΠΑ στις εκλογές του 2012.

Κάπου εδώ η ανάλυση μας σταματά, και ακολουθούν τα όσα η κα. Μέγιερς είπε για τη διαδικασία που ακολουθήθηκε από το επιτελείο του Μιτ Ρόμνεϊ ώστε να επιλεχθεί ο Πωλ Ράιαν ως υποψήφιος Αντιπρόεδρος του σχηματισμού του.

«Από την πρώτη στιγμή ο Μιτ μου ζήτησε ο υποψήφιος να εκπληρώνει δύο προϋποθέσεις: να μπορεί να κυβερνήσει από την πρώτη μέρα και να μπορεί να τον βοηθήσει να κυβερνήσει ως Πρόεδρος. Δεν τον ενδιέφερε ιδιαίτερα αν ο υποψήφιος που θα επιλέγαμε θα συνέφερε στο να κερδίσει την κούρσα, το θεωρούσε δεδομένο. Μετά την τραυματική εμπειρία της Σάρα θέλαμε μια σωστή επιλογή.»

«Το πρώτο ντοσιέ που του έδωσα περιείχε πενήντα υποψηφίους, και από αυτούς πολύ σύντομα έφτασε στους δώδεκα. Εκείνους τους μελετήσαμε περισσότερο μέχρι που φτάσαμε στους πέντε. Τους τελευταίους ακόμα πιο πολύ. Αυτοί είναι και οι πέντε που γνώριζαν πως είναι στις προοπτικές μας, οι υπόλοιποι δεν είχαν ιδέα και ούτε απέκτησαν εκ των υστέρων. Η διαδικασία ήταν πάρα πολύ προσεγμένη και συμβουλεύτηκα και παλαιότερους συμβούλους που είχαν αναλάβει αυτή τη δουλειά.»

«Δυσκολευτήκαμε σε ένα σημείο, στις πληροφορίες που είχαν κατά καιρούς δημοσιευτεί για τους ανρώπους που είχαμε στη λίστα μας. Στην ψηφιακή εποχή ήταν πολύ δύσκολο να βρούμε τα πάντα απ’ όσα είχαν δημοσιευτεί για τους υποψηφίους μας, και έτσι έπρεπε να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί και πολύ σίγουροι για τις επιλογές μας. Όταν καταλήξαμε στους τελικούς υποψήφιους, τους ζητήσαμε όλα τα προσωπικά τους στοιχεία: φορολογικά και περιουσιακά στοιχεία, λεπτομέρειες για την εκπαίδευση τους, αναλυτική περιγραφή της εργασιακής τους καριέρας, λεπτομέρειες για τις χώρες στις οποίες είχαν ταξιδέψει και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε.»

«Άλλωστε, στόχος είναι στο τέλος να παρουσιάσεις στον κόσμο την ιστορία του υποψήφιου αντιπροέδρου, και αυτή να έχει κάτι να πει. Πρέπει να εξηγήσεις γιατί πρέπει να είναι εκείνος ο αντιπρόεδρος.»

«Προσωπικά δεν είπα στον Μιτ την άποψη μου, ούτε με ρώτησε ποτέ. Παρόλα αυτά, είχα την αίσθηση πως θα διαλέξει τον Πωλ. Ήταν σκληρό να πούμε στους άλλους τέσσερις πως δεν επιλέχθηκαν.»

«Επίσης, πρέπει να τονίσω πως η διαδικασία αυτή απαιτεί άκρα μυστικότητα. Φέραμε τον Πωλ ινκόγκνιτο σπίτι μου, όπου βρισκόταν ο Μιτ, ώστε να του μιλήσουμε για τα όσα είχαμε στο μυαλό μας. Και θέλω να πω κάτι επειδή έχω ερωτηθεί. Σε καμία στιγμή και σε καμία περίπτωση δεν σκεφτήκαμε πως μια άλλη πιθανή επιλογή μπορεί να ήταν καλύτερη ή να είχε βοηθήσει στο να κερδίσουμε. Κατηγορηματικά όχι, ο Πωλ ήταν ο καλύτερος.»

Ο Μιτ Ρόμνεϊ με τη Μπεθ Μέγιερς, κατά την εκλογική καμπάνια του πρώτου το 2012

Τι γνώμη έχετε για τις φετινές επιλογές για την αντιπροεδρία; Νομίζω είναι και οι δύο πολύ σωστές και έξυπνες επιλογές. Σίγουρα προσφέρουν στις κούρσες τους, ασφαλείς και ευρέως αρεστές πολιτικά από την εκλογική βάση των κομμάτων

Ο Τραμπ ήταν στις επιλογές σας το 2012; Μπορεί να ήταν στις πρώτες πενήντα, αλλά δε νομίζω

Πιστεύετε πως ο Μιτ Ρόμνεϊ θα έπρεπε να προσπαθήσει ξανά φέτος; Ναι. Δεν ξέρω αν θα κέρδιζε το χρίσμα, αλλά σίγουρα οι δυναμικές θα ήταν διαφορετικές

Τι γνώμη έχετε για την εχθρική στάση του Μιτ Ρόμνεϊ εναντίον του Τραμπ; Προσωπικά διαφωνώ με την έννοια της κομματικής πειθαρχίας, εφόσον ο Μιτ πιστεύει ακράδαντα πως ο Τραμπ δεν είναι ικανός να κυβερνήσει, πολύ καλά έκανε και το ανακοίνωσε

Ποιο είναι το μεγαλύτερο μάθημα που μάθατε μετά την εμπειρία του 2012; Δε θα ξεχάσω ποτέ την απόλυτη μοναξιά που αντιλήφθηκα πως αισθάνονται οι υποψήφιοι Πρόεδροι λίγο πριν βγουν στη σκηνή για το πρώτο ντιμπέητ μεταξύ τους. Είναι μόνοι τους και μαζί ταυτόχρονα. Μαζί απέναντι στον κόσμο που τους παρακολουθεί αλλά και μόνοι τους εντελώς, ο ένας εναντίον του άλλου

Τέλος, ποιον θα ψηφίσετε φέτος; None of your business, son