To πολιτικό κλίμα στο Willy-Brandt Haus, την έδρα του Γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, δεν είναι καλό. Οι γερμανικές εκλογές είναι ακόμα μακριά, όμως το SPD γνωρίζει από τώρα πως δεν έχει ουσιαστικά καμία πιθανότητα να επικρατήσει επί της Άνγκελα Μέρκελ και των Χριστιανοδημοκρατών στην εκλογική μάχη του 2017. Αυτή τη θέση εξέφρασε ο επικεφαλής των Σοσιαλδημοκρατών, Σίγκμαρ Γκάμπριελ.
Η εσωστρέφεια στην κάποτε ένδοξη γερμανική Σοσιαλδημοκρατία έχει φτάσει σε τέτοιο βαθμό, που όλο και περισσότερο έδαφος κερδίζει η ιδέα να μην κατέβει στις επερχόμενες εκλογές υποψήφιος του SPD για την Καγκελαρία. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να κρατήσουν ψηλά στην ατζέντα τους ένα όνομα: Μέρκελ. «Στη Γερμανία, η Καγκελάριος έχει ήδη καταφέρει να φτιάξει το Κόμμα του Έθνους», αναφέρει διπλωμάτης από το Βερολίνο.
Η εσωκομματική συζήτηση στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα βρίσκεται στο στάδιο της επιλογής του «καταλληλότερου να τα βάλει» με την σιδηρά κυρία της Γερμανίας. Εγχείρημα δύσκολο, καθώς η Άγκελα Μέρκελ έχει ήδη επικρατήσει σε τρεις εκογικές αναμετρήσεις, το 2005, το 2009 και το 2013. Αν και το χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών μεγαλώνει στη Γερμανία, η Γερμανίδα Καγκελάριος έχει την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας του εκλογικού σώματος της χώρας, με το κόμμα της να βρίσκεται σταθερά 18-20% μπροστά σε όλες τις δημοσκοπήσεις από την τελευταία της εκλογική επικράτηση.
Τι κατέστησε την Άνγκελα Μέρκελ την πιο εκλογικά επιτυχημένη και αδιαμφισβήτητη ηγέτιδα της Ευρώπης; Ανάμεσα στα άλλα, σίγουρα η ικανότητά της να αφομοιώνει τις προτάσεις των άλλων πολιτικών χώρων και να αποκτά έτσι πολιτικό χώρο δράσης πολύ ευρύτερο από αυτό που απολάμβαναν οι πρωκάτοχοί της στο Κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών
Σύμφωνα με δημοσκόπηση που έγινε στις αρχές Απριλίου, μόνο το 18% των Γερμανών πιστεύει ότι ο Γκάμπριελ, ο τωρινός ηγέτης του SPD, μπορεί να αντιμετωπίσει τη Μέρκελ, με το 8% να θεωρεί καταλληλότερο το Δήμαρχο του Αμβούργου, Όλαφ Σολτς. 6% προτιμά τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, ενώ η πλειοψηφία – και συγκεκριμένα το 40% – κρίνει καταλληλότερο για αυτή την αποστολή τον Υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας, Φρανκ–Βάλτερ Σταινμάιερ. To γεγονός ότι στην «αντιμερκελική μάχη» θεωρείται καταλληλότερος αυτός που ηττήθηκε πανηγυρικά από την Μέρκελ το 2009, λέει πολλά γύρω από την απελπιστική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Σοσιαλδημοκρατία.
Με το SPD να πιέζεται τόσο από αριστερά – από τους Πράσινους και το αριστερό κόμμα Die Linke – όσο και από τα δεξιά – με τους Χριστιανοδημοκράτες να έχουν καταλάβει το ιστορικά σοσιαλδημοκρατικό κέντρο – «θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να διεκδικήσουμε εκ νέου την Καγκελαρία», είπε ο Γκάμπριελ. Αυτό κάνει το σενάριο της «αποχής από την Καγκελαρία» όλο και πιο ρεαλιστικό.
Τι κατέστησε την Άνγκελα Μέρκελ την πιο εκλογικά επιτυχημένη και αδιαμφισβήτητη ηγέτιδα της Ευρώπης; Ανάμεσα στα άλλα, σίγουρα η ικανότητά της να αφομοιώνει τις προτάσεις των άλλων πολιτικών χώρων και να αποκτά έτσι πολιτικό χώρο δράσης πολύ ευρύτερο από αυτό που απολάμβαναν οι προκάτοχοί της στο Κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών. Αν το θέμα είναι η οικολογία, αντιμετωπίζει τους Πρασίνους κλείνοντας τους πυρηνικούς σταθμούς και προωθώντας τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αν πρόκειται για τα εργασιακά, υιοθετεί την σοσιαλδημοκρατική αντίληψη των πραγμάτων, που μιλά για την αναγκαιότητα του κατώτατου μισθού, αν και στην πραγματικότητα ποτέ δεν ήταν σύμφωνη με την ύπαρξή του στο εργασιακό status quo.
Και ακόμα: η Μέρκελ δεν καταλαβαίνει από ονόματα. Ήταν αυτή που, όταν έγινε Καγκελάριος, έστειλε σπίτι του το μεγάλο και τρανό σύντροφό της Χέλμουτ Κολ. Η ηγεμονική της πρακτική της έχει προσφέρει μία ομάδα πιστών συνεργατών που βλέπουν και της λένε τα πάντα. Η Γερμανία, ίσως χωρίς να το καταλάβει, έχει ήδη αποκτήσει μία πολιτική μητέρα. Και μία ανύπαρκτη Σοσιαλδημοκρατία.