Ήταν νωρίς το πρωί, και δύο σχολιαρόπαιδα διέσχιζαν τους κεντρικούς δρόμους της Νέας Υόρκης, έχοντας στις τσέπες τους κάτι πολύ ασυνήθιστο: σμαράγδια. Ήταν από το ορυχείο του πατέρα τους, κι ενώ ο τελευταίος κοιμόταν, πήγαιναν να τα πουλήσουν στο ίσως πιο διάσημο κοσμηματοπωλείο του κόσμου, το Tiffany’s, στην Πέμπτη Λεωφόρο. Δεν ήταν άλλοι από τον 16χρονο τότε Έλον Μάσκ, με τον αδελφό του Κίμπαλ. Γεννημένος μέσα στα πλούτη, ο Έλον Μασκ δεν είναι η ενσάρκωση του αμερικανικού ονείρου, του μύθου δηλαδή που θέλει ακόμα και τον πιο φτωχό να μπορεί αρπάζοντας την ευκαιρία απ’ τα μαλλιά να γίνει πλούσιος. «Είχαμε τόσο πολλά λεφτά που κάποιες φορές δεν μπορούσαμε καν να κλείσουμε το χρηματοκιβώτιο», θα έλεγε ο πατέρας του, Έρολ. Ένας συγκρατούσε τα χρήματα και ο άλλος έκλεινε την πόρτα. «Και πάλι κάποια χαρτονομίσματα θα κρέμονταν απέξω, οπότε θα τα τραβούσαμε και θα τα βάζαμε στις τσέπες μας».
Ο πατέρας Έρολ, ένας λευκός Νοτιοαφρικανός ηλεκτρολόγος μηχανικός, πιλότος, ναυτικός, σύμβουλος και κτηματομεσίτης, κάποια στιγμή αγόρασε μισό ορυχείο σμαραγδιών στη Ζάμπια, αφού πούλησε το αεροπλάνο τους για 80.000 στερλίνες (σημερινές 320.000). Η μητέρα Μέι Χέιλντμαν, διαιτολόγος και επιτυχημένο μοντέλο από τον Καναδά, είχε γίνει εξώφυλλο μέχρι και στο Time και τη Vogue.
Γεννημένος στην Πρετόρια της Ν. Αφρικής του Απαρτχάιντ στις 28 Ιουνίου 1971, ο Έλον Μασκ ήταν σίγουρα ένα περίεργο μα ιδιοφυές παιδί. Η εμβέλεια των ενδιαφερόντων του υπερέβαινε κατά πολύ τον γνωστό, συνηθισμένο -και ίσως βαρετό για εκείνον- κόσμο. Στα 12 του, μόλις το 1984, δημιούργησε μόνος του ένα βιντεοπαιχνίδι με θεματική που αφορούσε στο Διάστημα. Το ονόμασε Blastar και το πούλησε για 500 δολάρια σε ένα περιοδικό για υπολογιστές.
Ο ήρωας του παιχνιδιού ήταν ένας μοναχικός πιλότος του Διαστήματος με αποστολή να καταστρέψει ένα σκάφος εξωγήινων που μετέφερε θανάσιμα όπλα.
Θα ήταν μάλλον εύλογο κάποιος να υποθέσει πως ο ήρωας εκείνου του τόσο πρώιμου βιντεοπαιχνιδιού είχε αρκετά κοινά με τον δημιουργό του. Στο σχολείο της λευκής ελίτ της Πρετόρια, όπου οι δάσκαλοι φορούσαν μαύρες τηβέννους, ο «μοναχικός πιλότος του Διαστήματος» σύχναζε στη βιβλιοθήκη. «Ο Έλον είχε αυξημένο ενδιαφέρον για θέματα έξω από το πρόγραμμα σπουδών, και η βιβλιοθήκη -μιλάμε για τα προ-Διαδικτύου χρόνια- ήταν το μέρος όπου μπορούσες να μάθεις περισσότερα», θα έλεγε ο πρώην καθηγητής του Ewyn van der Aardweg. Ο νεαρός Έλον σταμάτησε επίσης να παίζει σκάκι με την ομάδα του Γυμνασίου, όταν συμπέρανε ότι οι κοινοί θνητοί δεν μπορούσαν να ανταγωνιστούν τους υπολογιστές που είχαν αρχίσει να παίζουν το παιχνίδι.
Ωστόσο, ο καθηγητής του είχε προσέξει επίσης ότι η στολή του ήταν πάντοτε αψεγάδιαστη, δείγμα, κατά τη γνώμη του, ότι το παιδί αυτό με το Σύνδρομο Άσπεργκερ που δυσκολευόταν να αποκωδικοποιεί νόρμες κοινωνικής συμπεριφοράς, εκτιμούσε την πειθαρχία και τη σκληρή δουλειά.
Ωστόσο, τα παιδικά χρόνια του ανθρώπου που η περιουσία του σήμερα ξεπερνά το ετήσιο ΑΕΠ περισσότερων από των μισών χωρών του κόσμου ήταν μάλλον βασανιστικά.
Ο πατέρας του, με τον οποίο έμεναν αφού χώρισαν οι γονείς τους το 1980, φέρεται να τους ασκούσε συναισθηματική βία. Τους έβαζε να καθίσουν ήσυχοι για τέσσερις ώρες ενώ τους έκανε κήρυγμα. Και σα να μην έφτανε αυτό, ο Μασκ ήταν θύμα ανελέητου μπούλινγκ στο σχολείο. Κάποια φορά μάλιστα τον έδειραν τόσο άσχημα που τον έστειλαν στο νοσοκομείο.
Σύμφωνα με μια εκδοχή, οι τραυματικές του εμπειρίες στο σπίτι και στο σχολείο ήταν που έκαναν τον Μασκ να φύγει στα 17 του από τη Ν. Αφρική και να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ μέσω Καναδά (φέρεται να εξέδωσε καναδικό διαβατήριο λόγω της μητέρας του). Σύμφωνα με άλλη, έφυγε γιατί δεν ήθελε να εκπληρώσει την υποχρεωτική εκεί στρατιωτική θητεία στηρίζοντας έτσι το καθεστώς του Απαρτχάιντ.
Με το ένα πόδι στη Γη και το άλλο στον Άρη
«Λίγοι διατηρούν μεγαλύτερη επιρροή από τον Μασκ όσον αφορά στη ζωή στη Γη, αλλά δυνητικά και στη ζωή έξω από τη Γη», έγραφε ο αρχισυντάκτης του Time Έντουαρντ Φέλσενταλ, δικαιολογώντας την επιλογή του μεγαλοεπιχειρηματία ως Προσώπου της Χρονιάς από το περιοδικό πέρυσι. Το πλουσιόπαιδο από την Πρετόρια μπορεί να μην ενδιαφερόταν να γίνει έμπορος σμαραγδιών, ωστόσο επινόησε και εμπορεύεται πολύτιμα τεχνολογικά πετράδια.
«Όχι μόνο αξίζει περισσότερο και από τον Θεό, αλλά επινοεί πράγματα που αλλάζουν τον κόσμο, από ηλεκτρικά αυτοκίνητα έως διαστημικούς πυραύλους. Μια του λέξη -για οτιδήποτε, από κρυπτονομίσματα μέχρι μετοχές για meme- μεταμορφώνει τους επενδυτές λιανικής σε σκυλιά του Παβλόφ που τους τρέχουν τα σάλια. Με εκατομμύρια οπαδούς που τον λατρεύουν, είναι ένα είδωλο του σύγχρονου καπιταλισμού», έγραφε ο Economist.
Για να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Αφού σπούδασε οικονομικά και φυσική στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια -της Ivy League- ο Μασκ έγινε δεκτός για μεταπτυχιακό στο Στάνφορντ. Όμως, τελικά το παράτησε και ρίχτηκε στις μπίζνες, επενδύοντας σε δύο τεχνολογικές start up κατά την «έκρηξη» του διαδικτύου τη δεκαετία του ’90. Η μία ήταν εταιρεία λογισμικού και η άλλη, διαδικτυακών τραπεζικών συναλλαγών, το μετέπειτα PayPal, που τελικά πωλήθηκε το 2002 στο eBay για 1,5 δισ. δολ.
Αυτό ήταν. Ο Μασκ επένδυσε τα χρήματα από την πώληση σε μια νέα εταιρεία πυραύλων τη SpaceX, την οποία σκόπευε να κάνει πιο αποδοτική οικονομικά από τη NASA, και σε μια νέα εταιρεία ηλεκτρικών αυτοκινήτων, την Tesla, στην οποία ήταν πρόεδρος του ΔΣ μέχρι το 2008, οπότε έγινε διευθύνων σύμβουλος. Και οι δύο πιστώνονται ότι άλλαξαν άρδην τις αντίστοιχες βιομηχανίες, παρόλο που κάποτε φλέρταραν τη χρεοκοπία.
Αυτό που οι περισσότεροι επικριτές του αφήνουν απ’ έξω όσον αφορά στον Μασκ, επισημαίνει το Time, είναι πως δεν αποτελεί έναν ακόμα επιχειρηματία που μεταφέρει χρήματα μεταξύ των λογιστικών του βιβλίων. «Όταν ανέλαβε την Tesla, μηχανικοί και επενδυτές προσπαθούσαν ήδη για δεκαετίες να κάνουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα βιώσιμα. Ο Έλον Μασκ οραματίστηκε έναν νέο τύπο μπαταρίας και είχε τα κότσια να το πάει μέχρι τέλους, όταν πολλοί αμφισβητούσαν αν θα πετύχει. Όταν ξεκίνησε τη SpaceX, η Αμερική είχε στην ουσία παραιτηθεί από την κούρσα του Διαστήματος στην οποία κάποτε ηγούνταν. Ο Μασκ αυτοδιδάχθηκε την επιστήμη των πυραύλων και επινόησε ένα διαστημόπλοιο από το μηδέν».
Ο όλον Μασκ είναι ο αρχιτέκτονας των προϊόντων της Tesla και ο αρχιμηχανικός της SpaceX. Με δυο λόγια, όπως γράφει το Forbes, «εργάζεται για να φέρει την επανάσταση στις μεταφορές τόσο στη Γη… όσο και στο διάστημα…».
Άρχοντας της Ψηφιακής Πλατείας;
Δεν του έφτανε όμως ούτε αυτό. Κι έτσι σήμερα, ο άνθρωπος του οποίου η περιουσία αποτιμώνταν στα 239,2 δισ. δολ. την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, βάλθηκε επίσης να φέρει μια κοινωνική «ανατροπή». Στις 25 Απριλίου αγόρασε το Twitter, την «ψηφιακή κεντρική πλατεία» όπως το ονομάζει, έναντι 44 εκατ. δολ. Στη δήλωσή του ανάφερε ότι «θα ενισχύσει το προϊόν με νέα χαρακτηριστικά, θα κάνει τους αλγόριθμους ανοιχτή πηγή για να αυξήσει την εμπιστοσύνη, θα εξαλείψει το spam και θα ταυτοποιήσει όλους τους ανθρώπους».
Και κάπου εδώ, τα πράγματα γίνονται πολύ πιο σοβαρά. «Η ιστορία του Έλον Μασκ με το Twitter είναι ο καπιταλισμός που αφηνίασε», έγραφε ο συντηρητικός «Economist». Είναι βαθιά προβληματικό ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου να ελέγχει ένα από τα πιο επιδραστικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Και είναι η στιγμή που τόσο ο χαρακτήρας, όσο και οι πολιτικές και κοινωνικές απόψεις του Μασκ αποκτούν μια άλλη, πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα.
Ο Μασκ αγόρασε το Twitter, όπως ισχυρίζεται, όχι για να βγάλει χρήματα, αλλά για να προστατεύσει «την ελευθερία του λόγου». Ένα μέσο που εμπνέει τη μέγιστη εμπιστοσύνη και περιλαμβάνει όλους «είναι πολύ σημαντικό για το μέλλον του πολιτισμού», είχε πει νωρίτερα τον Απρίλιο σε ομιλία του στο TED.
Είναι ίσως ενδεικτικό ότι ο Μασκ κατήργησε το προφίλ του στο Facebook, μαζί με τις σελίδες όλων των εταιρειών του, περιλαμβανομένης της Tesla και της SpaceX, αμέσως μόλις η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου διέταξε έρευνα στο πώς η Cambridge Analytica απέκτησε πρόσβαση στα προσωπικά δεδομένα χρηστών του Facebook. Οι σελίδες κατέβηκαν με ταχύτητα αστραπής καθώς το σκάνδαλο για το πώς το Facebook «έβγαλε στο σφυρί» προσωπικά δεδομένα μεγάλωνε.
Στο άκουσμα, όμως, του επιχειρήματος του Έλον Μασκ περί ελευθερίας του λόγου στο Twitter, αναθάρρησαν οι συντηρητικοί. To συνέδεσαν με επαναφορά του λογαριασμού του Ντόναλντ Τραμπ που είχε καταργηθεί μετά την εισβολή οπαδών του στο Καπιτώλιο. Κι αν η κατάργηση του λογαριασμού του πρώην Αμερικανού προέδρου ήταν λογοκρισία (γιατί αν δεν αναγνωρίζεις την ελευθερία του λόγου γι’ αυτόν με τον οποίο διαφωνείς, δεν την αναγνωρίζεις για κανέναν), ωστόσο είναι οι νεοφασίστες συντηρητικοί που κυρίως επιδιώκουν τη λογοκρισία, ειδικά για τους εκπροσώπους της «woke culture» (της κουλτούρας της «αφύπνισης» που αποδομεί τον κοινωνικό και φυλετικό ρατσισμό) με τη «δικαιολογία» ότι δεν τους επιτρέπουν να μιλήσουν.
Και ο Μασκ έχει εναντιωθεί στη «woke culture»: «Ο ιός του woke mind κάνει το Netflix να μη βλέπεται», έγραφε στο Twitter νωρίτερα τον Απρίλιο, σχολιάζοντας την απώλεια χιλιάδων συνδρομητών της πλατφόρμας.
Όμως, τον Μασκ μάλλον δεν το βρίσκεις πουθενά. Όπως αναφέρει το Time, υπήρξε μεγάλος υποστηρικτής του Ομπάμα, και μάλιστα κάποτε στάθηκε στην ουρά για έξι ολόκληρες ώρες για να του σφίξει το χέρι. Όταν εξελέγη ο Τραμπ, ο μεγαλοεπιχειρηματίας συμφώνησε να συμμετέχει σε δύο συμβουλευτικές επιτροπές του προέδρου. Άντεξε όμως μόλις έξι μήνες, και παραιτήθηκε και από τις δύο τον Ιούνιο του 2017, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την απόφαση της κυβέρνησης να αποσυρθεί από τη Συμφωνία για το Κλίμα του Παρισιού.
Και σίγουρα δεν άρεσε καθόλου στους συντηρητικούς όταν το 2018 κάπνισε μαριχουάνα κατά τη διάρκεια ενός podcast με τον κωμικό Τζο Ρόγκαν εφόσον ο τελευταίος τον διαβεβαίωσε ότι είναι νόμιμο στην Καλιφόρνια. Την επόμενη μέρα, οι μετοχές της Tesla έπεσαν 9%.
Από τότε που έγινε Αμερικανός πολίτης, το 2002, ο Μασκ έχει αποφύγει όπως ο διάολος το λιβάνι να του βάλουν πολιτική ταμπέλα, αυτοπροσδιοριζόμενος ως «μισός Δημοκρατικός, μισός Ρεπουμπλικανός», «πολιτικά μετριοπαθής» και «ανεξάρτητος». Οι πολιτικές του δωρεές θεωρούνται σχετικά μικρές για την περιουσία του – μόλις 100.000 δολάρια από το 2004, ακριβοδίκαια μοιρασμένες μεταξύ των κομμάτων, τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια.
Κατά τ’ άλλα, ο Μασκ δηλώνει υπέρμαχος της άμεσης δημοκρατίας για… τον Άρη, αν δημιουργούνταν εκεί κοινότητα. Αλλά για τα προβλήματα του «γήινου» σημερινού συστήματος έχει περιοριστεί να πει πως είναι εύκολο να παραπονιόμαστε, «αλλά είναι γεγονός πως ζούμε στην εποχή της μεγαλύτερης ευημερίας στην ανθρώπινη ιστορία… Θα προτιμούσατε να ζείτε σε άλλη εποχή; Παρεμπιπτόντως, έχετε διαβάσει ιστορία; Γιατί δεν είναι ρόδινη».
Ευημερία, ναι. Αλλά για ποιους και πόσους;
Η Αμερικανική Ένωση Πολιτικών Ελευθεριών, που προασπίζεται δικαιώματα όπως η ελευθερία του λόγου και το δικαίωμα στην έκτρωση, έχει αναγνωρίσει τον Μασκ ως κορυφαίο υποστηρικτή της. Ωστόσο, όπως αναφέρει το BBC, ρεπορτάζ «δείχνουν» ότι οι δωρεές του Μασκ έχουν καταλήξει σε δικά του φιλανθρωπικά ιδρύματα που έχουν μηνυθεί για διασκορπισμό των χρημάτων.
Επιπλέον, όταν ο κυβερνήτης του Τέξας (στο οποίο ο Έλον Μασκ μετακόμισε διαμαρτυρόμενος για την υψηλή φορολογία στην Καλιφόρνια) είπε ότι ο επικεφαλής της Tesla υποστηρίζει την «κοινωνική πολιτική» της Πολιτείας του αναφερόμενος στον αναχρονιστικό νόμο για την έκτρωση, ο Μασκ απέφυγε να πάρει σαφή θέση. «Γενικά, πιστεύω πως η κυβέρνηση σπάνια πρέπει να επιβάλλει τη βούλησή της στους πολίτες και, όταν το κάνει, πρέπει να στοχεύει να μεγιστοποιήσει αθροιστικά την ευτυχία τους», δήλωσε.
Και ήταν μόλις φέτος τον Ιανουάριο που η Tesla άνοιξε εκθεσιακό χώρο στην πρωτεύουσα της Xinjiang, εκεί όπου χρόνια τώρα η Κίνα καταπιέζει συστηματικά τα δικαιώματα της μειονότητας των Ουιγούρων.
Ελευθερία του Λόγου, ναι – αλλά όχι για τα συνδικάτα
Όσο κι αν διατυμπανίζει ο Έλον Μασκ τα περί ελευθερίας του λόγου, αποδεικνύεται πως μάλλον τα υποστηρίζει α-λα καρτ. Η Tesla έχει ήδη γράψει τη δική της ιστορία κατά των συνδικάτων. Για παράδειγμα, τον Σεπτέμβριο του 2019, δικαστήριο της Καλιφόρνια αποφάσισε ότι η Tesla μεταξύ άλλων πρέπει να καταργήσει τον κανονισμό που απαγορεύει σε εργαζόμενους εκτός ωραρίου να διανέμουν συνδικαλιστικό υλικό και να μην ανακρίνει τους εργαζομένους για τυχόν συνδικαλιστική τους δραστηριότητα. Η μήνυση είχε κατατεθεί από εργαζόμενους στο εργοστάσιο της Καλιφόρνιας και το Συνδικάτο Εργαζομένων στην Αυτοκινητοβιομηχανία UAW, με τις κατηγορίες των ελλιπών συνθηκών ασφάλειας στον χώρο εργασίας, των χαμηλότερων από τα στάνταρντ της αγοράς μισθών και των πολλών ωρών εργασίας.
Δεν ήταν η μοναδική μήνυση που έχει δεχθεί η εταιρεία. Τον Φεβρουάριο, το Ινστιτούτο για Διεκδίκηση Δίκαιης Εργασίας της Καλιφόρνιας ισχυρίστηκε ότι η Tesla ανεχόταν «ανεξέλεγκτο ρατσισμό» για χρόνια. Μαύροι εργαζόμενοι κατήγγειλαν ότι δέχονταν ρατσιστικές προσβολές και μπούλινγκ και ότι τους ανατίθεντο οι πιο σωματικά απαιτητικές εργασίες. Οι κατηγορίες οδήγησαν μάλιστα στη μεγαλύτερη μήνυση για ρατσιστικές διακρίσεις που είχαν καταθέσει ποτέ οι αρχές της Καλιφόρνιας – με την εταιρεία να αρνείται τις κατηγορίες.
Κι αν ο Μασκ δεν έχει κατηγορηθεί προσωπικά για ρατσισμό, πώς επιτρέπει τέτοιο κλίμα στις επιχειρήσεις του;
Επιπλέον, το 2020, η Μασκ αγνόησε τις αρχές δημόσιας υγείας και κράτησε ανοιχτά τα εργοστάσιά του ενώ η πανδημία επέλαυνε, θέτοντας προφανώς σε κίνδυνο την υγεία των εργαζομένων.
«Ο Βασιλιάς των Τρολ»
Ο Έλον Μασκ έχει χαρακτηριστεί το μεγαλύτερο τρολ του Twitter. Όταν ο Μπέρνι Σάντερς τουίταρε πως «Πρέπει να απαιτήσουμε από τους ακραία πλούσιους να πληρώσουν το δίκαιο μερίδιό τους», ο Μασκ απάντησε: «Συνέχεια ξεχνώ ότι είσαι ακόμα ζωντανός». Χαρακτήρισε έναν Βρετανό εξερευνητή σπηλαίων, ο οποίος βοήθησε στη διάσωση 12 παιδιών στην Ταϊλάνδη που είχαν παγιδευτεί σε σπηλιά, «παιδόφιλο», ανακαλώντας αργότερα. Τα tweet του τον έμπλεξαν όμως κάποτε και σοβαρά, καθώς η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ τον μήνυσε για παραπλάνηση επενδυτών το 2018.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας παραπληροφορούσε συστηματικά μέσω των tweet του, στα οποία για παράδειγμα ισχυρίστηκε ότι ο ιός δεν είναι πολύ θανατηφόρος, ότι οι νέοι δεν είναι ευάλωτοι, ότι οι γιατροί αποδίδουν λανθασμένα θανάτους στον κωρονοϊό ενώ συμβαίνουν από άλλες αιτίες και εναντιώθηκε στα λοκντάουν. Έφθασε στο σημείο να αναρτήσει tweet (το οποίο έπειτα διέγραψε) στο οποίο συνέκρινε τον πρωθυπουργό του Καναδά Τζάστιν Τριντό με τον Χίτλερ, με αφορμή την πολιτική του για τον εμβολιασμό.
Ο Μασκ, όμως, «δεν είναι μόνο καλύτερος απ’ όλους στο trolling, αλλά αυτό αποτελεί κομβικό μέρος τόσο του επιχειρηματικού του μοντέλου όσο και του πώς αντιμετωπίζει τον κόσμο. Και αυτό κάνει την αγορά του Twitter τόσο επικίνδυνη», έγραφε ο Guardian.
Ανεβοκατεβάζοντας μετοχές με ένα Tweet
Τα tweet του Έλον Μασκ έχουν επιβιβάσει σε ένα ασταμάτητο rolling coaster τις μετοχές των κρυπτονομισμάτων. Στις αρχές του 2021, τουίταρε διαρκώς γι’ αυτά, και μάλιστα σε κάποια φάση ανανέωσε το βιογραφικό στο προφίλ του σε #bitcoin.
Τον Φεβρουάριο του 2021, η αξία του bitcoin αυξήθηκε κατακόρυφα όταν η Tesla αποκάλυψε ότι είχε αγοράσει 1,5 δισ. δολ. του κρυπτονομίσματος και ότι σύντομα θα το δεχόταν ως μορφή πληρωμής για τα αυτοκίνητά της. Τότε προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση του διακεκριμένου οικονομολόγου Νουριέλ Ρουμπινί, που δήλωσε ότι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC) θα πρέπει να «προσέχει ανθρώπους» όπως ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla, Έλον Μασκ, για χειραγώγηση της αγοράς. Αντιστοίχως, η μετοχή βούλιαξε στα Τάρταρα όταν ο Μασκ ανακοίνωσε πως η εταιρεία δεν θα δεχόταν πια bitcoin λόγω περιβαλλοντικών ανησυχιών. Το ίδιο συνέβη και με το dogecoin, όταν το χαρακτήρισε σε τηλεοπτική εκπομπή «απάτη» ενώ δυο μέρες νωρίτερα διαβεβαίωνε ότι δεν προτίθετο να πουλήσει τα dogecoin του.
Αν ακόμα και ως χρήστης, ο Έλον Μασκ με ένα tweet του μπορούσε να εκτινάξει μια μετοχή στα ύψη ή να τη ρίξει στο βάραθρο, τι μπορεί να γίνει τώρα που είναι ο ιδιοκτήτης του μέσου;
Ακόμα και ο Economist χαρακτηρίζει «προβληματική» την ιδέα ότι ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου μπορεί να καταλήξει να ελέγχει ένα από τα πιο ισχυρά μέσα επικοινωνίας «σε μια εποχή που χάνονται και κερδίζονται περιουσίες σε ‘μετοχές ιστοριών’ – αυτές που καθοδηγούνται από αφηγήσεις που εκτυλίσσονται σε forum όπως το Twitter». Όπως επισημαίνει, κανείς CEO δεν έχει συγκρίσιμη παρουσία στο μέσο με τον Μασκ. «Έχει ένα στρατό 82,6 εκατ. ακολούθων, πολλοί εκ των οποίων έχουν βοηθήσει να μεγεθυνθούν τα tweet του που προωθούν την Tesla, μετατρέποντας ουσιαστικά το μέσο στο κυρίως τμήμα μάρκετινγκ της εταιρείας του ενός τρισεκατομμυρίου. Η Tesla, που στις 20 Απριλίου κατέγραψε πωλήσεις-ρεκόρ για το πρώτο τρίμηνο, πάει από το καλό στο καλύτερο. Και το Twitter έχει βοηθήσει αυτή την πορεία». Από τις αρχές του 2020, η μετοχή της Tesla είχε εκτοξευτεί. Χάρη στα tweet του Μασκ, η Tesla ξοδεύει ελάχιστα σε διαφήμιση.
Ωστόσο, και εδώ ο Έλον Μασκ είναι αντιφατικός. Λίγες εβδομάδες πριν αναδειχθεί ως ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, έλεγε στο Business Insider: «Το χρηματιστήριο είναι ένα περίεργο πράγμα. Είναι σαν να έχεις έναν μανιοκαταθλιπτικό να σου λέει διαρκώς πόσο αξίζει η εταιρεία σου… ενώ η εταιρεία σου είναι στην ουσία η ίδια».
Έναν μήνα αργότερα, τον Νοέμβριο του 2021, θα εντασσόταν στο αντίπαλο της Γουόλ Στριτ στρατόπεδο στη μάχη δισεκατομμυρίων του GameStop. Να θυμίσουμε ότι τότε μια στρατιά από μικροεπενδυτές («όχλος του Διαδικτύου», κατά τους NYT) συνασπίστηκαν για να ανεβάσουν τη μετοχή της μικροεταιρείας βιντεοπαιχνιδιών GameStop, κατά των μεγάλων hedge fund που στοιχημάτιζαν εναντίον της για να την καταβαραθρώσουν. Ως αυτοδημιούργητος, ο Μασκ είχε προηγούμενα με αυτά τα fund, που για χρόνια έκαναν το ίδιο με την Tesla σπρώχνοντάς τον στο χείλος του γκρεμού.
Έτσι, ρίχτηκε στη μάχη αυτή τουιτάροντας «Gamestonk!!» και βοηθώντας στην εκτόξευση της GameStop στα ύψη. Κι όταν κάποιες πλατφόρμες απαγόρευσαν την αγορά μετοχών της εταιρείας, σε μια προφανή κίνηση υπέρ των Λύκων της Γουόλ Στριτ, ο Μασκ τουίταρε: «το σορτάρισμα είναι μια απάτη, νόμιμη μόνο επειδή είναι σαν υπόλειμμα» και υποστήριξε τη γερουσιαστή των Δημοκρατικών Κορτέζ που καλούσε σε έρευνα για την πλατφόρμα Robinhood.
Στο τέλος, ένα από τα fund που είχαν σορτάρει τη μετοχή του GameStop, η Melvin Capital, πήρε δάνειο 2,75 δισ. δολ. για να διασωθεί λόγω τεράστιων απωλειών. Ο Μασκ είχε βοηθήσει.
Αυτός λοιπόν είναι ο ιδιοκτήτης του Twitter, με τα θετικά και τα αρνητικά του. Και ίσως το πιο ανησυχητικό του μειονέκτημα να είναι εκείνο που εξομολογήθηκε στο Time ο ίδιος του ο αδελφός, Κίμπαλ: «Είναι σοφός στις μπίζνες, αλλά η ενσυναίσθηση δεν είναι ένα από τα χαρίσματά του».
