Η θεματική, στην οποία διεξάγεται κυρίως η πολιτική αντιπαράθεση εν όψει των εκλογών της Κυριακής, είναι αυτή που μας καίει περισσότερο: η οικονομία. Το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μπαίνει σε δεύτερη μοίρα – δεν είναι «επείγον» άλλωστε. Όμως, αυτά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν υποστεί μεγάλο πλήγμα και υποκατηγορία αυτών είναι τα lgbtq (lesbian, gay, bi, trans*, queer) δικαιώματα. Το επιχείρημα είναι παλιό και γνωστό. «Έχουμε σοβαρά προβλήματα. Με τους γκέι θα ασχολούμαστε;». Τα lgbtq δικαιώματα δεν έχουν θεωρηθεί ως τώρα προτεραιότητα της πολιτικής ηγεσίας. Στην ελληνική κοινωνία -που θέλει να λέγεται προοδευτική- αυτά είναι ακόμα ταμπού, θρέφουν αντικρουόμενες απόψεις, άρα είναι μακριά από το να προστατευθούν ως αδιαμφισβήτητα δικαιώματα. Και όσο δεν συζητάμε γι’ αυτό, υπάρχει μία κοινότητα που ζει και υφίσταται διακρίσεις, συχνά υφίσταται πραγματική βία και διεκδικεί πράγματα που σε πολλές χώρες θεωρούνται πλέον αυτονόητα.
Φωτό: Μελίνα Καλφαντή
Γι’ αυτό το λόγο, οι διεκδικήσεις της δεν μπορούν να μένουν έξω από την πολιτική συζήτηση, ιδιαίτερα προεκλογικά. Βέβαια, εδώ χρειάζεται μία διευκρίνιση. Η lgbtq κοινότητα (που δεν είναι μόνο οι «γκέι») είναι μία κοινότητα που περιλαμβάνει όλες τις αντιφάσεις της κοινωνίας μέσα στην οποία ζει. Μέσα στην κοινότητα υπάρχουν άνθρωποι με διαφορετικό κοινωνικό και οικονομικό υπόβαθρο, με διαφορετικές πολιτικές απόψεις, διαφορετικές προσεγγίσεις για τη ζωή. Αυτό που τείνουμε να μοιραζόμαστε, είναι η επιθυμία για υπεράσπιση κάποιων βασικών δικαιωμάτων, που ως τώρα δεν έχουν θεωρηθεί ιδιαιτέρως άξια συζήτησης. Δεν ψάχνουμε να βρούμε «ποιον ψηφίζουν οι γκέι» ή ποιο κόμμα θα λύσει όλα τα προβλήματα της κοινότητας. Ψάχνουμε μόνο να συζητήσουμε ποιες διεκδικήσεις μας λαμβάνονται υπ’ όψιν, πώς εντάσσονται μέσα στις προεκλογικές υποσχέσεις, ποιες υποσχέσεις ελπίζουμε να γίνουν πραγματικότητα, πόσο μεγάλος δρόμος μας περιμένει ακόμη.
Δεν ψάχνουμε να βρούμε «ποιον ψηφίζουν οι γκέι» ή ποιο κόμμα θα λύσει όλα τα προβλήματα της κοινότητας.
Γι’ αυτό το λόγο, ζήτησα την προσωπική άποψη 3 διαφορετικών ανθρώπων που συμμετέχουν ενεργά και που αρθρώνουν δημόσιο λόγο, σε κάποιες περιπτώσεις εκπροσωπώντας και οργανώσεις. Ζήτησα την άποψη για τις σχετικές θέσεις των κομμάτων που γνωρίζουμε ως τώρα, για το γεγονός πως το μόνο που μπαίνει ενεργά στην ατζέντα είναι το σύμφωνο συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών, για τις διεκδικήσεις που απουσιάζουν τελείως, για την μη ικανοποιητική απάντηση του Αλέξη Τσίπρα στην διαδικτυακή του συνέντευξη σχετικά με το αν θα υποστηρίξει την τεκνοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια, για τη μη απάντησή του, στην ίδια συνέντευξη, ως προς τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου.
Διαβάστε τι μου απάντησαν…
Μαρίνα Γαλανού, πρόεδρος του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών (Σ.Υ.Δ.).
φωτό: Άγγελος Χριστοφιλόπουλος/ FOSPHOTOS
«Ας ξεκινήσουμε με τη ΝΔ. Έχοντας τηn πλειοψηφία στη δικομματική κυβέρνηση, και την υποχρέωση να εφαρμόσει την απόφαση του ΕΔΔΑ επεκτείνοντας το σύμφωνο συμβίωσης, δεν ανταποκρίθηκε στις διεθνείς υποχρεώσεις της. Συνεπώς εδώ έχουμε να κάνουμε με θεσμική ομοφοβική πρακτική. Ακόμη, όταν γινόταν το ρατσιστικό πογκρόμ κατά τρανς γυναικών στη Θεσσαλονίκη το καλοκαίρι του 2013, ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Δένδιας, απάντησε σε σχετική ερώτηση ότι γινόταν «για να καθαρίσει η πόλη». Επίσης θα πρέπει να θυμηθούμε ότι, η πρώτη πράξη που έκανε ο Άδωνις Γεωργιάδης όταν ανέλαβε Υπουργός Υγείας, ήταν να επαναφέρει τη ρατσιστική Υγειονομική Διάταξη Λοβέρδου. Είναι στα θετικά το γεγονός ότι η Φωτεινή Πιπιλή έκανε τρεις ερωτήσεις για τρανς θέματα, ωστόσο οι απαντήσεις που πήρε από τους τρεις υπουργούς της ΝΔ, κυρίως του Υπουργού Δικαιοσύνης Αθανασίου και Εσωτερικών Ντινόπουλου, δεικνύουν ότι η ΝΔ δεν θέλει να νομοθετήσει γι’ αυτά τα θέματα.
Συνεχίζω με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε την πιο ολοκληρωμένη πρόταση νόμου για το σύμφωνο συμβίωσης. Επίσης, για τον αντιρατσιστικό νόμο, κατέθεσε τροπολογίες, εκπρόσωποί του υποστήριξαν τη προσθήκη της ταυτότητας φύλου. Ως προς τον πολιτικό γάμο, γνωρίζουμε τη συνεδριακή θέση του ΣΥΡΙΖΑ που είναι υπέρ, πλην όμως δημιουργεί αμφιβολίες η θέση που είχε πάρει σε συνέντευξή του ο Αλέξης Τσίπρας. Ομοίως και η θέση που πήρε σε συνέντευξή του στο twitter για την παιδοθεσία – ιδιαίτερα γι’ αυτή, θεωρώ ότι αποτελεί πισωγύρισμα. Ακόμη, στην ίδια συνέντευξη, έθεσα την ερώτηση για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου και δεν απαντήθηκε, μολονότι αποτελεί συνεδριακή θέση του ΣΥΡΙΖΑ. Θεωρώ ότι έστω και τη τελευταία στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να πάρει σαφή δημόσια θέση πάνω σε όλα τα LGBT θέματα. Όπως παρουσιάζεται στα συνεδριακά κείμενα έχει τις πιο θετικές θέσεις, το γεγονός όμως ότι σε κάποια εξ αυτών είτε ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας, είτε άλλα στελέχη τις θέτουν εν αμφιβόλω, δημιουργεί βάσιμα ερωτήματα για το κατά πόσον θα υλοποιηθούν.
Το ΠΑΣΟΚ, υποστήριξε την τροποποίηση του νόμου για το σύμφωνο συμβίωσης. Στα θετικά θα πρέπει να πιστώσουμε την πρότασή του εισηγητή του ΠΑΣΟΚ, Κώστα Τριαντάφυλλου για τη προσθήκη της ταυτότητας φύλου στον αντιρατσιστικό νόμο, αλλά και τη προσθήκη άρθρου 81Α που ισχυροποιεί τις ποινές για τα εγκλήματα μίσους από τον ίδιο βουλευτή. Στα αρνητικά θα πρέπει να θεωρούμε το γεγονός ότι επέστρεψε ως βουλευτής στο ΠΑΣΟΚ, ο Ανδρέας Λοβέρδος, εμπνευστής της Υγειονομικής Διάταξης ΥΓ/39Α που κρέμασε στα μανταλάκια ανθρώπινες αξιοπρέπειες και διαπόμπευσε ανθρώπους.
Συνεχίζω με τους Πράσινους-ΔΗΜΑΡ. Θα μιλήσω πιο πολύ για τη ΔΗΜΑΡ, καθώς αυτή είχε κοινοβουλευτική παρουσία. Η ΔΗΜΑΡ έχει πάρει θέση υπέρ τόσο του συμφώνου συμβίωσης, όσο και υπέρ του πολιτικού γάμου. Επιπλέον θα πρέπει να πούμε ότι υπεστήριξε και έκανε σχετικές ερωτήσεις με ιδιαίτερη επιμονή η βουλευτής της ΔΗΜΑΡ, κυρία Μαρία Γιαννακάκη, για τη προσθήκη της ταυτότητας φύλου. Γενικότερα, θα πρέπει να κριθεί ιδιαίτερα θετική η συνεισφορά της Μαρίας Γιαννακάκη στα LGBT θέματα, τόσο με ερωτήσεις, όσο και με παρεμβάσεις της.
Για το ΚΚΕ, επιτρέψτε μου να το αγνοήσω. Ούτως ή άλλως κι εκείνο μας αγνοεί.
Για το Ποτάμι, είναι αληθές ότι έχει πάρει θετική θέση στο σύμφωνο συμβίωσης, αλλά και στον πολιτικό γάμο. Επίσης έχει πάρει θετική θέση στη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου. Επίσης αληθές είναι όμως ότι εκπρόσωπός του, έχει πάρει ομοφοβικές θέσεις. Δεν μπορώ να σχολιάσω παραπάνω, διότι οι διακηρύξεις του είναι μεν στη θετική κατεύθυνση, είναι όμως γενικές και ίσως είναι νωρίς να τις κρίνουμε, καθώς το κόμμα αυτό έχει δώσει λίγα δείγματα γραφής.
Κλείνοντας, αντί επιλόγου, θα ήθελα να πω ότι όλα τα κόμματα στο δημόσιο λόγο τους θέτουν από ελάχιστα έως καθόλου, τα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ειδικότερα τα LGBT θέματα. Αυτά μάλιστα που δεν γίνεται καθόλου λόγος είναι τα τρανς δικαιώματα».
Διαβάστε την πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που είχε δώσει η Μαρίνα Γαλανού στον Βύρωνα Κριτζά
Ειρήνη Πετροπούλου, αντιπρόεδρος της ΜΚΟ “Οικογένειες Ουράνιο Τόξο“.
«Το σύμφωνο συμβίωσης, στο οποίο φαίνεται να επικεντρώνονται όλες γενικά οι τοποθετήσεις των κομμάτων εν όψει των εθνικών εκλογών της 25ης Ιανουαρίου, αποτελεί μια από τις διεκδικήσεις της LGBTQ κοινότητας. Σαφώς, μας ενδιαφέρουν τα οικονομικά και τα εργασιακά ζητήματα από τα οποία επηρεάζεται το επίπεδο διαβίωσης μας, αλλά μας αφορά άμεσα να δοθεί μια απάντηση και ακόμα περισσότερο μια λύση στο θέμα της νομοθετικά κατοχυρωμένης και αναγνωρισμένης γονεϊκότητας, γονικής μέριμνας και παιδοθεσίας χωρίς αγκυλώσεις και προκαταλήψεις και με γνώμονα τις αρχές της ισότητας που διέπουν κάθε κοινωνία η οποία θέλει να ονομάζεται δημοκρατική. Με λύπη βλέπουμε να επικρατεί μια μάχη εντυπωσιασμού όσον αφορά τη νομική κατοχύρωση όχι μόνο της σχέσης αλλά και της οικογένειας όταν σε πρώτο πλάνο μπαίνει ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου, ενώ πρόκειται για ένα αστικό δικαίωμα που θα έπρεπε να είναι ανοικτό για όλα τα ζευγάρια και να χαίρει προστασίας από την ίδια την Πολιτεία. Τουλάχιστον έτσι το Κράτος θα έδειχνε ότι ενδιαφέρεται για μια μερίδα της κοινωνίας για την οποία έχει κάνει από ελάχιστα έως και τίποτα.
Η παρούσα εκλογική αναμέτρηση περιστρέφεται κυρίως γύρω από την οικονομική κρίση η οποία λειτουργεί ως οδοστρωτήρας σε μια σειρά ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μια από τις βασικές διεκδικήσεις της LGBTQ κοινότητας είναι η αποτελεσματική προστασία του ανθρώπινου δικαιώματος στην εργασία και την απασχόληση, δεδομένου ότι ο ήδη ισχύον από το 2005 νόμος 3304 έχει αποδειχτεί στην πράξη προβληματικός ως προς την προστασία του σεξουαλικού προσανατολισμού ενώ δεν αναφέρεται πουθενά μέσα στο φάσμα προστασίας η ταυτότητα φύλου. Άλλες διεκδικήσεις, για τις οποίες δεν ακούσαμε τίποτα, είναι ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα σέβεται και θα προστατεύει τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου από περιστατικά βίας, χλευασμού και διακρίσεων μέσα στο σχολείο, ένα σύστημα υγείας με σωστά καταρτισμένο προσωπικό ώστε οι LGBTQ άνθρωποι να αντιμετωπίζονται ως άνθρωποι και όχι ως «αξιοπερίεργο» είδος, ένα σύστημα δικαιοσύνης και δημόσιας τάξης που θα προστατεύει τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα φύλου από περιστατικά βίας σε δημόσιο χώρο, φροντίζοντας παράλληλα για την αποτελεσματική τιμωρία των παραβατών. Το δικαίωμα στη σωματική ακεραιότητα, στην ασφάλεια και στην προστασία κατά κάθε μορφής βίας είναι για εμάς θεμελιώδες, όπως θεμελιώδης είναι και η προστασία από κάθε μορφή ρητορικής μίσους τόσο από τα ΜΜΕ όσο και από τους κρατικούς και εκκλησιαστικούς αξιωματούχους. Η ομοφοβία, η λεσβιοφοβία, η τρανσφοβία και οι διακρίσεις για λόγους σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου, όπως και ο ρατσισμός και όλες οι άλλες μορφές διακρίσεων, είναι και πρέπει να θεωρούνται απαράδεκτες και κάθε κοινωνία που θέλει να λέγεται ευνομούμενη οφείλει να φροντίζει για την καταπολέμηση τους.
Η απάντηση του κυρίου Τσίπρα σχετικά με την τεκνοθεσία δεν μπορούμε να πούμε ότι μας χαροποίησε. Θα περιμέναμε μια πολύ πιο ανθρώπινη απάντηση ή έστω και να μην απαντούσε καθόλου εφόσον φάνηκε ότι όχι μόνο δεν κατέχει το θέμα (δεν περιμέναμε να αφουγκραστεί στο ακέραιο τις αγωνίες μας ως γονείς) αλλά ενέπλεξε και την επιστημονική κοινότητα με τις δήθεν επιφυλάξεις της. Οι διάφορες μελέτες της επιστημονικής κοινότητας, με πιο πρόσφατη αυτή του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης που δημοσιοποιήθηκε το καλοκαίρι, δείχνουν μια τελείως διαφορετική πραγματικότητα. Ελπίζουμε αυτό το ατυχές γεγονός να λειτουργήσει ως μέσο προβληματισμού για τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ την επόμενη μέρα. Αυτό που μας ενδιαφέρει τώρα δεν είναι να κουνήσουμε επικριτικά το δάκτυλο μας αλλά να βρούμε συμμάχους μέσα σε όλα τα κόμματα, οι οποίοι θα κρατήσουν κοινή στάση όταν έρχονται στην επιφάνεια θέματα που μας αφορούν. Έτσι μόνο θα καταφέρουμε να αλλάξει το θεσμικό επίπεδο και να προχωρήσει η ισότητα σε όλα τα επίπεδα. Αποτελούμε και θα αποτελούμε ένα ζωντανό, πολύχρωμο, πολύ-πολιτισμικό και ποικίλης πολιτικής τοποθέτησης κύτταρο της ίδιας κοινωνίας στην οποία ζούμε όλες και όλοι. Ο σεβασμός στην αξιοπρέπεια του άλλου δεν ορίζεται από κανένα σεξουαλικό προσανατολισμό και από καμία ταυτότητα φύλου.
Σχετικά με τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, ισχύουν και εδώ (σε γενικές γραμμές) αυτά που αναφέραμε παραπάνω. Αυτή τη στιγμή τρέχει πανευρωπαϊκή καμπάνια για την νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου. Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (Σ.Υ.Δ.) τρέχει την καμπάνια στην Ελλάδα και διαθέτει έντυπο υλικό όπου παραθέτονται αναλυτικά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας τρανς άνθρωπος στην καθημερινότητα του, από το πώς θα αντιμετωπιστεί όταν δείχνει την ταυτότητα του μέχρι το πραγματικά σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζει στη στέγαση, την εκπαίδευση, την εργασία κλπ. Ας μην αγνοούμε και αυτά τα μέλη της LGBTQ κοινότητας τα οποία κατατρέχονται από παντού και συνεχώς έρχονται αντιμέτωπα με αποκλεισμούς».
Γιάννης Παπαγιαννόπουλος, αρχισυντάκτης του περιοδικού Antivirus και μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής του Athens Pride, Φεστιβάλ Υπερηφάνειας Αθήνας.
«Αρχικά να τοποθετήσουμε το θέμα στη θέση που του αρμόζει. Οι διεκδικήσεις της LGBTQ κοινότητας είναι καθαρά πάνω σε βασικά ανθρώπινα δικαιώματα που αφορούν στην ελευθερία, ισονομία, ισοτιμία, αναγνώριση και σεβασμό της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας. Ως τέτοια λοιπόν είναι παράλογο από οποιοδήποτε κόμμα να χρησιμοποιεί ως αντίλογο την κοινωνία, την οικονομική κατάσταση, την εκκλησία κτλ. Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι συζητίσιμα σε κοινωνίες που θέλουμε να ονομάζουμε ανεπτυγμένες. Είναι αυτονόητα και δεδομένα με την ανευ όρων υποστήριξη της πολιτείας.
Στις δημοσιευμένες θέσεις των πολιτικών κομμάτων, απουσιάζουν στις περισσότερες περιπτώσεις τα θέματα που αφορούν στην ταυτότητα φύλου και φυσικά στη ρητορική μίσους.
Σχετικά με την απάντηση του Αλέξη Τσίπρα για την τεκνοθεσία, θεωρώ απογοητευτική την τοποθέτηση από τον πρόεδρο ενός κόμματος που υπο “κανονικές συνθήκες” ήταν υπέρμαχος άνευ όρων των LGBTQ δικαιωμάτων. Και θεωρώ απαράδεκτη την επίκληση στην επιστημονική αυθεντία χωρίς να υπάρχει καμία βάση. Όποια έρευνα προσωπικά γνωρίζω καταδεικνύει ακριβώς τα αντίθετα.
Και πώς κρίνεται η απουσία απάντησής του σχετικά με τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου; Προεκλογική. Και κρίμα».
