Ίσως οι πιο γνωστοί Ευρωπαίοι ήρωες που βρέθηκαν στη Λατινική Αμερική είναι οι κινηματογραφικοί, ο Αγκίρε και ο Φιτζκαράλντο, αυτούς που ενσάρκωσε ο Κλάους Κίνσκι στις ομώνυμες ταινίες του Βέρνερ Χέρτσογκ. Κάπως έτσι φαίνεται πάντα εδώ στην Ευρώπη μια τέτοια μετάβαση, σαν ένα τυχοδιωκτικό έπος, ακόμα και στον κατεξοχήν παγκοσμιοποιημένο κόσμο της μπάλας. Η οικονομική υπεροχή της Ευρώπης έχει καταστήσει εντελώς φυσιολογική τη μαζική εισροή ταλέντου χιλιάδων νοτιοαμερικάνων ποδοσφαιριστών κάθε χρόνο, ωστόσο έχουν υπάρξει διαχρονικά ορισμένες ενδιαφέρουσες περιπτώσεις που ακολούθησαν την αντίθετη πορεία, πέρα από τις γνωστές και πιο πρόσφατες των Ζέεντορφ (Μποταφόγκο) και Τρεζεγκέ (Ρίβερ Πλέιτ, Νιούελς Ολντ Μπόις).
Οι Γερμανοί Πιονέροι
Είναι γνωστό ότι το ποδόσφαιρο άρχισε να παίρνει οργανωμένη μορφή στη Νότια Αμερική κάπου στις αρχές του 20ου αιώνα, κατά κανόνα από κάποιους Ευρωπαίους που είχαν βρεθεί στη συγκεκριμένη ήπειρο κατά τη φάση της εκβιομηχάνισής της. Παρόλο που οι περισσότεροι ήταν λατινογενείς, υπήρχαν και εξαιρέσεις όπως στον νότο της Βραζιλίας, όπου είχαν εγκατασταθεί χιλιάδες Γερμανοί. Η διάσημη Γκρέμιο του Πόρτο Αλέγκρε κατά τα πρώτα χρόνια της πορείας της στηρίχτηκε στους Γερμανούς Γκουστάβο Μόρντικ και Μπρούνο Σούμπαχ, ενώ συμπατριώτης τους ήταν και ο Φριτζ Εσενφέλντερ, ο οποίος θρυλείται ότι παρουσίασε για πρώτη φορά μια μπάλα ποδοσφαίρου σε έναν γυμναστικό σύλλογο της Κουρίτιμπα το 1909, συντελώντας στη δημιουργία της ομάδας Κουρίτιμπα Φούτμπολ Κλουμπ από την περιφέρεια του Παρανά. Μία από τις πρώτες μεγάλες ομάδες της Βραζιλίας ήταν η Σπορτ Κλουμπ Τζερμάνια, που ιδρύθηκε το 1899 από μέλη της πολυπληθούς γερμανικής κοινότητας του Σάο Πάουλο. Κεντρική μορφή του Κλουμπ ήταν ο Χέρμαν Φρίζε, πρωταθλητής Γερμανίας στα 1500μ και ποδοσφαιριστής της γερμανικής SC Γκερμάνια, ομάδας προπάτορα του γνωστού Αμβούργου SV. Ο Φρίζε μετανάστευσε από το μεγάλο γερμανικό λιμάνι στο Σάο Πάουλο το 1903 και αμέσως εντάχτηκε στη Τζερμάνια, για να εξελιχτεί γρήγορα σε τοπ σκόρερ και «καταπληκτικότερο ποδοσφαιριστή όλων των εποχών», σύμφωνα με την τοπική εφημερίδα Ο Εστάντο. Τα γκολ του Φρίζε βοήθησαν την Τζερμάνια να κατακτήσει δύο περιφερειακά πρωταθλήματα Παουλίστα (ήταν ακόμα πολύ νωρίς για πανεθνικές διοργανώσεις), το 1906 και το 1915, ενώ το 1930 ο σύλλογος διέλυσε το ποδοσφαιρικό του τμήμα, αρνούμενος να ακολουθήσει τη ρότα του επαγγελματισμού. Το 1941 για ευνόητους λόγους η Τζερμάνια μετονομάστηκε σε Εσπόρτε Κλούμπε Πινέιρος, και μ’ αυτό το όνομα το τμήμα μπάσκετ του συλλόγου αντιμετώπισε πέρυσι τον Ολυμπιακό στο Διηπειρωτικό Κύπελλο Μπάσκετ.
Ο Εχθρός του Φασισμού
Ένας παίκτης που έχει σκοράρει δύο γκολ από το κέντρο του γηπέδου στον ίδιο αγώνα ή επτά γκολ σε ένα μόνο ματς μοιάζει σχεδόν υπεράνθρωπος. Υπάρχει ωστόσο κι άλλος ένας βασικός λόγος που έχει κάνει τον Ισίδρο Λάνγκαρα, Ισπανό σταρ της εποχής λίγο πριν και στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου να μνημονεύεται μέχρι σήμερα. Το όνομά του έχει συνδεθεί με τρεις περιπτώσεις στις οποίες βρέθηκε στο απέναντι μετερίζι των συμφερόντων των τριών πιο διαβόητων δικτατόρων του 20ου αιώνα. Πρώτος ήταν ο Μουσολίνι στο Μουντιάλ του 1934, οπότε ο Λάνγκαρα έφυγε ηττημένος από μια αιματοβαμμένη διπλή κόντρα στη Φλωρεντία ανάμεσα σε Ιταλία και Ισπανία για τα προημιτελικά. Ηγέτης τότε της επιθετικής γραμμής των Ισπανών, ο Βάσκος σέντερ φορ δεν κατάφερε να σκοράρει σε δύο ματς που περιλαμβάνονται στα σκληρότερα της ιστορίας, και είχαν σαν αποτέλεσμα τον τραυματισμό και την αποχώρηση επτά Ισπανών –μεταξύ των οποίων και ο Λάνγκαρα- και τεσσάρων Ιταλών στη διάρκεια των αγώνων, με την Ιταλία να παίρνει τελικά την πρόκριση ξεπερνώντας το δυσκολότερο εμπόδιο μέχρι την κατάκτηση του Κυπέλλου. Τον Μάιο του επόμενου χρόνου, ο Λάνγκαρα αγωνίστηκε μπροστά στον Χίτλερ στο φιλικό Γερμανίας-Ισπανίας στην Κολονία, σκοράροντας και τα δύο γκολ της νίκης των Ισπανών με 2-1. Πιο μεγάλη πάντως υπήρξε η περιπέτειά του απέναντι στον Φράνκο, από τη στιγμή που αποφάσισε να σταθεί στο πλευρό των Δημοκρατικών από το ξεκίνημα του Εμφυλίου, συμμετέχοντας με την Εθνική Ομάδα των Βάσκων σε φιλικούς αγώνες ανά τον κόσμο, με αποτέλεσμα να του απαγορευτεί η επιστροφή στη χώρα. Ο Λάνγκαρα βρήκε τότε δουλειά στο Μεξικό, στην ομάδα Εουθκάντι που διαλύθηκε το 1939, κι αμέσως μετά μετακόμισε στην Αργεντινή και τη Σαν Λορέντζο, συντελώντας αποφασιστικά στην καθιέρωση της 3ης ομάδας του Μπουένος Άιρες ανάμεσα στους δύο γίγαντες, Ρίβερ και Μπόκα. Τα κατορθώματα του Λάνγκαρα στην Αργεντινή ήταν εκπληκτικά, αφού σκόραρε με ρυθμό σχεδόν ένα γκολ ανά αγώνα, ενώ εκεί υπήρξε και η περίπτωση που τα περίφημα φονικά του σουτ βρήκαν εφτά φορές τα δίχτυα στον ίδιο αγώνα, ρεκόρ που παραμένει ακατάρριπτο στη χώρα μέχρι σήμερα. Ο Λάνγκαρα κρατάει μέχρι σήμερα και το μοναδικό ρεκόρ να έχει αναδειχτεί πρώτος σκόρερ σε τρεις διαφορετικές ηπείρους-ζώνες της FIFA. Μετά τον Πόλεμο κατάφερε να γυρίσει στην Ισπανία κλείνοντας την καριέρα του στην αγαπημένη του Ρεάλ Οβιέδο.
Στην επόμενη σελίδα, από τη Στόουκ στην Κολομβία :η συμμορία της Μπογκοτά και οι Γκρίνγκος Γκαλάκτικος