Είναι ικανή η συγχώνευση μιας εκ των κλασσικότερων εφημερίδων παγκοσμίως να αλλάξει το τοπίο του Τύπου;  Μια από τις εφημερίδες-σύμβολο αλλάζει όνομα και ετοιμάζεται να ακολουθήσει τα σημάδια των καιρών μας, καθώς αποφάσισε πλέον να περάσει στην ψηφιακή εποχή. Αυτή ωστόσο, δεν είναι η πρώτη φορά που η συγκεκριμένη εφημερίδα αλλάζει όνομα. Ούτε καν η δεύτερη. Είναι όμως η πρώτη φορά που η αλλαγή του ονόματος της προκαλείται από το ότι η ιδιοκτησία της δίνει τώρα   περισσότερη έμφαση στο ψηφιακό σκέλος της. Σημαντικό βήμα για την εφημερίδα που ξεκίνησε τον Οκτώβρη του 1887 ως Paris Herald, για να μετονομαστεί προσωρινά σε Paris Herald Tribune και η αντίστοιχη στη Νέα Υόρκη, New York Herald Tribune. Κατέληξε εντέλει από το 1967 και έπειτα στην ονομασία International Herald Tribune. Όλα αυτά μέχρι προσφάτως, όταν ο όμιλος New York Times, στον οποίον ανήκει η εν λόγω εφημερίδα από το 2003, αποφάσισε αρχικά την συγχώνευση των sites. Έθεσε έτσι ξεκάθαρα ως κέντρο της προσοχής, τους εξαιρετικά δημοφιλείς New York Times. Τελικά, τα βαφτίσια γίνονται αύριο με καλεσμένους όλους  (είναι πολλοί και απ’ όλο τον κόσμο) αναγνώστες.

Για χρόνια, η εφημερίδα αποτελούσε την «πύλη» για τους Αμερικάνους που ζούσαν ή βρίσκονταν στο Παρίσι, παρέχοντας τους μια δίοδο επικοινωνίας με την πατρίδα. Ανέκαθεν υπήρξε μια πρωτοπόρος εφημερίδα που προσπαθούσε να κυνηγάει εξίσου με την είδηση και την καινοτομία. Έχοντας πει αυτό, θα διαπιστώσουμε ότι οι τακτικοί αναγνώστες δεν πήραν «ελαφρά τη καρδία» τα τελευταία μαντάτα. Κι αυτό γιατί, δύσκολα συνηθίζει κανείς σε κάτι καινούριο, ιδιαίτερα όταν το παλιό σε ικανοποιούσε πλήρως. Μην ξεχνάμε άλλωστε με πόσο μεγάλη δυσκολία συνήθισαν το γεγονός πως από τότε που οι «New York Times» αγόρασαν την εφημερίδα, είχαν ήδη αποκτήσει το προσωνύμιο The Global Edition of the New York Times. Παρ΄όλα αυτά, η έδρα της International Herald Tribune στο Παρίσι είναι καθησυχαστική τονίζοντας πως οι όποιες αλλαγές θα αφορούν αμιγώς στο αισθητικό κομμάτι (τουτέστιν νέα λογότυπα , διαφορετικό εμπορικό σήμα κλπ). Όλος ο υπόλοιπος κορμός της ιστορικής εφημερίδας, θα παραμείνει όχι απλά ίδιος, αλλά ενισχυμένος, μιας και στη νέα έκδοση θα εμπλουτιστεί το περιεχόμενο, με δυνατότερο ρεπορτάζ και εν γένει καλύτερη αξιοποίηση των πόρων που θα τους παρέχουν οι «New York Times». Τάδε έφη ο Ρίτσαρντ Στίβενσον, υπεύθυνος έκδοσης.

popaganda_herald tribune

Είναι, συνεπώς ξεκάθαρο, πως οι υπεύθυνοι  αφουγκράστηκαν τις ανάγκες της εποχής, που υπαγορεύουν εδώ και καιρό το διπολικό μοντέλο «έντυπο εναντίον ψηφιακού Τύπου», με δεδομένο μάλιστα ότι τα τελευταία χρόνια, η ζυγαριά έχει γείρει επικίνδυνα προς τη μεριά του ψηφιακού. Και αυτό σίγουρα δεν περνούσε απαρατήρητο από τους ιθύνοντες. Όλο το συγκεκριμένο ρεπορτάζ δε θα είχε σημασία αν δεν τονίσουμε την ξεκάθαρη πλέον υπεροχή της ψηφιακής εποχής. Το όλο εγχείρημα με τη μετονομασία είναι προφανώς ένα τέτοιο δείγμα. Το πρόβλημα πάντως δεν είναι η αλλαγή του ονόματος, αλλά το λανθάνον, πολύ δε περισσότερο το πραγματικό, κίνητρο των ιδιοκτητών. Και το όνομα θα αλλάξει, και η θεματολογία μπορεί να μείνει ίδια και απαράλλακτη, όπως μας υπόσχεται ο Στίβενσον, αλλά οι κινήσεις αυτές φέρνουν στο νου περισσότερο τους τελευταίους ελιγμούς ενός μέσου που αντιμετωπίζει το φάσμα της απόσυρσης, παρά μια ουσιαστική ανανεωτική προσπάθεια που μπορεί να φέρει μια φρέσκια ιδέα σε ένα γερασμένο χώρο. Τα πρόσφατα γεγονότα πάντως, όπως για παράδειγμα η αγορά της Washington Post από το ζάπλουτο ιδιοκτήτη της Amazon, Τζεφ Μπέζος, προμηνύουν ότι οι δύσκολες μέρες θα γίνουν ακόμα δυσκολότερες για το ρόλο της εφημερίδας ως κυρίαρχο μέσο ενημέρωσης.