Δύο ξενώνες, ένα κοινωνικό παντοπωλείο, ένα κοινωνικό φαρμακείο, ένα ανοιχτό κέντρο σίτισης, μια αγορά με καινούργια ή ελαφρώς μεταχειρισμένα ρούχα καθώς και ένας κόμβος αλληλοβοήθειας πολιτών που αποτελεί το σημείο συνάντησης δωρητών και αποδεκτών ειδών διατροφής αλλά και αντικειμένων που είναι χρήσιμα για την εύρυθμη λειτουργία ενός νοικοκυριού είναι τα προγράμματα που κάτω από τη στέγη ενός δημοτικού ιδρύματος παρέχουν την απαραίτητη βοήθεια στους κατοίκους της πόλης που την έχουν ανάγκη. Εκτός όμως από την κοινωνική υπηρεσία, τους εθελοντές και τους δωρητές που συνδιαλέγονται και συνεργάζονται σε ένα πλαίσιο αρωγής για πάνω από μια δεκαετία, γνωρίζεις τι ακριβώς συμβαίνει όταν μια ομάδα μεταπτυχιακών φοιτητών διαφορετικών ειδικοτήτων αλληλεπιδρά προκειμένου να παράγει ένα κοινό και πολύπλευρο έργο για καλό σκοπό; Το διακλαδικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα “Μaster of Arts in Design” λειτουργεί στις εγκαταστάσεις του ΑΚΤΟ της οδού Ευελπίδων, εκεί όπου πριν από μία εβδομάδα οι σπουδαστές του παρουσίασαν στην πρόεδρο του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης Δήμου Αθηναίων – Κ.Υ.Α.Δ.Α. Ελένη Κατσούλη μια συλλογική έρευνα και εργασία σύνθεσης προτάσεων που στοχεύει στην ενίσχυση του έργου και των επιμέρους δράσεων του δημοτικού ιδρύματος.
Η ομάδα που άνοιξε την παρουσίαση ήταν εκείνη των Graphic Designers. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων στέγασης, σίτισης, υγείας και επανένταξης των αστέγων που ζουν στην πόλη καθώς και η υποστήριξη των πολιτών και των οικογενειών που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα διαβίωσης αποτυπώνονται στην προτεινόμενη νέα εταιρική ταυτότητα του Κ.Υ.Α.Δ.Α. Οι σπουδαστές που την επανασχεδίασαν προσπάθησαν ν’ αναδείξουν όλες αυτές τις δράσεις που αντιπροσωπεύει το Κ.Υ.Α.Δ.Α. Και δεν είναι κάτι εύκολο. Πάντως ο σύγχρονος και πρωτότυπος τρόπος με τον οποίο η ομάδα προσέγγισε το λογότυπo μοιάζει ν΄ανταποκρίνεται πλήρως στις σημερινές απαιτήσεις της διαφήμισης ενώ το ενημερωτικό φυλλάδιο είναι μια οικονομική πρόταση για τον κοινωνικό αυτό φορέα. Και επειδή είναι οικονομικό δεν σημαίνει πως δεν είναι νεανικό. Συνειδητοποιώντας πόσο σημαντική είναι η πολύπλευρη δράση του οργανισμού η ομάδα κατέληξε πως η νέα ταυτότητα που θα δημιουργούσε όφειλε να βασιστεί σε αδιαπραγμάτευτες έννοιες όπως η αλληλεγγύη, η συμβολή, η υποστήριξη, ο σεβασμός, η εστία και η αγάπη οι οποίες αποτυπώθηκαν σε οπτικά σύμβολα με χρώμα, λιτές γραμμές και φαντασία.
Ένα από τα προτεινόμενα logo σχεδιασμένο από την ομάδα των Graphic Designers
Αφήνουμε πίσω την εταιρική ταυτότητα και περνάμε στη διαμόρφωση των εσωτερικών χώρων του Κ.Υ.Α.Δ.Α. Εδώ, η ομάδα των Ιnterior Designers ανέλαβε ένα δύσκολο έργο, όπως είναι η αναδιαμόρφωση του κτιρίου που φιλοξενεί το «Πρόγραμμα Αλληλεγγύης στην οικογένεια» στο τριώροφο κτίσμα της οδού Μακρυγιάννη. Μετά την επίσκεψή τους στον χώρο και την επιτόπια έρευνα τους προσπάθησαν να συμβάλουν στην διευκόλυνση της κίνηση των εργαζόμενων και των εξυπηρετούμενων στο φαρμακείο καθώς και στη διεύρυνση της αποθήκης του. Ο τρόπος σύνθεσης των επίπλων, οι διαμπερείς κατασκευές και η τοποθέτηση των επίπλων που έγινε περιμετρικά του δωματίου προκειμένου να μεγιστοποιηθεί ο χώρος αποθήκευσης των προϊόντων συνέβαλαν στη σχεδιαστική πρόταση μιας άλλης ομάδας, εκείνης του Product Design.
Από την παρουσίαση της ομάδας του Interior Design
Η ισορροπία μεταξύ εξειδίκευσης και αλληλεπίδρασης επιτυγχάνεται με τέτοιου είδους εργασίες που απαιτούν ανάλυση και σύνθεση -είτε ατομικά είτε ομαδικά- των προτάσεων που προκύπτουν από τους σπουδαστές. Το γνωρίζουμε ότι είναι δύσκολο να καταλάβετε την παραπάνω πρόταση, γι’ αυτό θα σας εξηγήσουμε τι ακριβώς πρότεινε η ομάδα του Product Desing. Δημιούργησε ένα βιβλιαράκι με χρηστικές οδηγίες για δημιουργία επίπλων από ανακυκλώσιμα υλικά που θα βοηθήσει στην οργάνωση των προϊόντων και στην αρχειοθέτηση των εγγράφων στο φαρμακείο. Ακολουθώντας τη μέθοδο του Modular design, από ένα και μόνο έπιπλο είναι εφικτή η κατασκευή και η σύνθεση πολλών διαφορετικών που θα υπηρετούν τις ανάγκες του χώρου αυτού. Εξαιτίας του ότι ο Κ.Υ.Α.Δ.Α. είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που δέχεται υποστήριξη με εισφορές, με είδη ή με εθελοντική προσφορά από εταιρείες, φυσικά πρόσωπα, Μ.Κ.Ο., από τις κοινωνικές υπηρεσίες του Δήμου και πολίτες, η συγκεκριμένη ομάδα φρόντισε να προτείνει μια πρακτική μα πάνω απ’ όλα οικονομικά λύση. Τέλος, το γεγονός πως τα έπιπλα αυτά μπορούν να κατασκευαστούν από οποιονδήποτε πιάσει στα χέρια του αυτό το βιβλιαράκι οδηγιών ενισχύει την δημιουργική απασχόληση, την ηθική ικανοποίηση και την συνεργασία των ανθρώπων που φιλοξενούνται στον χώρο του δημοτικού ιδρύματος.
Η τηλεοπτική διαφήμιση είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι για έναν φορέα που ζητά την συνεργασία των πολιτών στις δράσεις του. Γι΄αυτό και οι σπουδαστές του Video Art κατάλαβαν ότι πρέπει να πάρουν πολύ σοβαρά το ρόλο τους. Έτσι, παρουσίασαν δύο διαφημίσεις, με διαφορετικό όμως μεταξύ τους concept. Σύμφωνα με τους ίδιους και όσον αφορά το πρώτο βίντεο -στο οποίο εικονογραφούνται κάποια από τα σημεία της πόλης που φανερώνουν το πρόβλημα της αστεγίας- στόχος τους ήταν να δημιουργήσουν ένα κοινωνικό και ξεκάθαρο μήνυμα. «Στα πλάνα μας εμπεριέχονται σκηνές που παρουσιάζουν την κατάσταση, στοχεύοντας στην ευαισθητοποίηση των πολιτών και τους τρόπους με τους οποίους όλοι μπορούμε να πράξουμε. Παράλληλα, υπάρχουν σκηνές με αισιόδοξα μηνύματα ώστε να μεταδώσουμε το αίσθημα της προσφοράς και της δύναμης που μπορεί να δώσει ο ένας στον άλλο. Το επιθυμητό αποτέλεσμα είναι ένα ειλικρινές χαμόγελο το οποίο μπορεί να μεταδοθεί και να κινητοποιήσει το ενδιαφέρον για επανένταξη στην κοινωνία ενεργών και μη πολιτών. Σίγουρα ένας άστεγος δεν τρέφεται με νεύματα και χαμόγελα. Το δικαίωμά του όμως να επανενταχθεί στον κοινωνικό αστικό ιστό, μέσω μιας διαδικασίας που τον προσεγγίζει προσεκτικά και προσωπικά, δείχνοντάς του ειλικρινή συναισθήματα και πράξεις, είναι εξίσου σημαντικό με την βιολογική ανάγκη για επιβίωση. Γιατί όλοι έχουμε δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή και ανθρώπινη ζωή».
Οι δύο ξενώνες του Κ.Υ.Α.Δ.Α. προσπαθούν -μεταξύ άλλων- να παρέχουν τις κατάλληλες συνθήκες ύπνου σε όσους το έχουν ανάγκη. Μέσα από τα μάτια ενός άστεγου η διαφορά του να ξυπνάς σε έναν δρόμο και σε ένα δωμάτιο μπορεί να γίνει εύκολα αντιληπτή και αυτός ακριβώς ήταν ο στόχος της δεύτερης πρότασης για τηλεοπτική διαφήμιση σε ένα βίντεο 55 δευτερολέπτων με ρεαλιστικά πλάνα από την οδό Πανεπιστημίου. «Αυτό που συμβαίνει τελικά σε αυτή την εργασία, είναι πως “παίζει” με τις λέξεις που επηρεάζουν, σε κάποιο βαθμό, τις πεποιθήσεις και τις απόψεις μας. Έτσι λοιπόν, προβάλει έννοιες, φράσεις και εικόνες προκειμένου να δημιουργήσει ένα οπτικοακουστικό προϊόν που, ασχέτως τεχνικών χαρακτηριστικών, μοιράζεται έναν κόσμο γεμάτο συναισθήματα, από τη στιγμή που ο πολίτης της κάθε πόλης δεν πρέπει να μένει αμέτοχος όταν συναντά έναν άστεγο».
Η πρόεδρος του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης Δήμου Αθηναίων – Κ.Υ.Α.Δ.Α. Ελένη Κατσούλη
Ο πειραματισμός δεν έλειψε από την παρουσίαση και προέκυψε από την Ομάδα Φωτογραφίας που πρότεινε τη διοργάνωση μιας διαδραστικής έκθεσης που μέσω της τέχνης και της τεχνολογίας θα προβληματίσει και θα ευαισθητοποιήσει τους πολίτες σχετικά με τα κοινωνικά ζητήματα που καλείται να αντιμετωπίσει καθημερινά το δημοτικό ίδρυμα. Η εικονική περιήγηση σε ένα τρισδιάστατο κέντρο φιλοξενίας, ο «περίπατος» σ’ ένα ψηφιακό χάρτη της Αθήνας και μια σειρά φωτογραφιών που απεικονίζουν ανθρώπους δίχως στέγη και εύκολη πρόσβαση στα είδη πρώτης ανάγκης σε διαφορετικά σημεία και μέρη από τα αναμενόμενα, στοχεύουν στην αλλαγή την συλλογικής μας συνείδησης.
«Με συγκινεί το γεγονός πως νέα παιδιά σκέφτηκαν να ασχοληθούν με έναν οργανισμό όπως ο δικός μας και να βελτιώσουν πράγματα που εμείς αμελούμε όταν τα τηλέφωνα χτυπούν διαρκώς ή όταν λειτουργούμε αναγκαστικά σε εικοσιτετράωρη βάση εξαιτίας του ψύχους. Το γεγονός πως ήρθαμε σε επαφή μοιάζει αισιόδοξο για την συνέχεια των δράσεων του Κ.Υ.Α.Δ.Α και η συγκυρία ευτυχής». Αυτά λοιπόν ήταν τα ευχαριστήρια λόγια της προέδρου κ. Κατσούλη που παρακολούθησε μέχρι τέλους τις παρουσιάσεις των σπουδαστών για το δημοτικό ίδρυμα που ενισχύει τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού της πόλης. Τέλος, η ίδια δεσμεύτηκε πως θα κάνει ό,τι είναι εφικτό για να υλοποιηθούν όσο το δυνατόν συντομότερα οι παραπάνω προτάσεις, όπως αυτή για τον οδηγό επιβίωσης στην πόλη που βρίσκεται ήδη στα σκαριά.
