LSD: “To διαιθυλαμίδιο του λυσεργικού οξέος (Lysergic acid diethylamide), γνωστό περισσότερο με το ακρωνύμιο LSD, ή LSD-25, ή λυσεργίδη, είναι συνθετική, δραστική, παραισθησιογόνος ουσία που παράγεται από το λυσεργικό οξύ, το οποίο με τη σειρά του εξάγεται από το μύκητα ερυσίβη (Claviceps purpurea) που αναπτύσσεται συνήθως στη σίκαλη”.
Αυτή είναι η ιατρική περιγραφή του ναρκωτικού που, εν έτει 1938 και πιο συγκεκριμένα στις 16 Νοέμβρη, ο γιατρός Άλμπερτ Χόφμαν συνέθεσε για πρώτη φορά. Βρισκόμαστε στην, ουδέτερη κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο Ελβετία. H ανακάλυψη της δράσης του LSD έγινε το 1943, στα πλαίσια ενός ερευνητικού προγράμματος, όταν ο Χόφμαν, που είχε επικεντρωθεί περισσότερο στην έρευνά του, άλλαξε ορισμένα πράγματα στη σύνθεσή του, και κατά λάθος έλαβε μια μικρή δόση του “φαρμάκου” του. Κατά τα λόγια του ιδίου του δόκτορα, ένιωσε:
“…επηρεασμένος από μια ανεπανάληπτη εγρήγορση, συνδυασμένη με μια ελαφρή ζάλη. Ξάπλωσα στο σπίτι και βυθίστηκα σε μια όχι δυσάρεστη κατάσταση μέθης, η οποία χαρακτηριζόταν από μια εξαιρετικά διεγερμένη φαντασία. Σε μια ονειρική κατάσταση, με κλειστά μάτια (το φως του ήλιου μου φάνηκε ιδιαίτερα λαμπερό), αντιλήφθηκα μια αδιάκοπη ροή φανταστικών εικόνων, απίθανα σχήματα με έντονα, καλειδοσκοπικά παιχνίδια του χρώματος.Έπειτα από περίπου δυο ώρες, η κατάσταση εξασθένισε.”
Μετά από αυτό το ατύχημα, ο Χόφμαν ήταν αποφασισμένος να διαπιστώσει τι ακριβώς έκανε το δημιούργημά του: Στις 19 Απριλίου 1943, υπέβαλε τον εαυτό του σε πείραμα, πήρε 0.25 μιλιγκράμ και λιγότερη από μια ώρα, άρχισε να νιώθει τα πρώτα συμπτώματα που είχαν να κάνουν με τη διαφοροποίηση της αντίληψής του. Ζήτησε από τη βοηθό του να τον γυρίσει στο σπίτι και ελλείψει μεταφορικών μέσων εξαιτίας του πολέμου, τον πήγε με ένα ποδήλατο. Στη διαδρομή, η κατάστασή του έγινε χειρότερη, με αυξανόμενα επίπεδα άγχους, αλλαγές στην αντίληψη (νόμιζε ότι η γειτόνισσά του ήταν κακιασμένη μάγισσα ή ότι ο ίδιος έχανε τα λογικά του). Μετά την επίσκεψη του γιατρού ωστόσο, το μόνο παράξενο ήταν οι διεσταλμένες κόρες του Χόφμαν και κανένα άλλο σωματικό σύμπτωμα. Σταδιακά, τα συμπτώματα πανικού και τρόμου, μετατράπηκαν σε συναισθήματα ευτυχίας και απόλαυσης. Τα γεγονότα αυτής της ημέρας γιορτάζονται από τους απανταχού φαν του LSD και η μέρα έχει μείνει στην ιστορία ως “Bicycle Day”(Ημέρα του ποδηλάτου).
Στα χρόνια που ακολούθησαν, ο Χόφμαν είδε με πολύ καλό μάτι τις προοπτικές για ψυχοθεραπεία που είχε το “παιδί” του, ενώ τον ακολούθησαν διάφοροι επιστήμονες την εποχή εκείνη, ενώ γνωστός θιασώτης του LSD ήταν ο Άλντους Χάξλεϊ τη δεκαετία του ’50. Μαζί βέβαια, με τους επιστήμονες, ενδιαφέρον έδειξε ο στρατός και η CIA για τα ψυχοτροπικά.
Την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου έγιναν διάφορα πειράματα για να μελετηθεί η μεταβολή στην ψυχοσύνθεση του στρατιώτη ως άτομο, αλλά και την ομαδική λειτουργία.Βέβαια, ο στρατός προσπάθησε να χρησιμοποιήσει την ανακάλυψη του Χόφμαν και σαν όπλο, θέλοντας να το μετατρέψει σε χημικό που θα μπορούσε να κατευνάσει τα πλήθη και εντέλει να τα ελέγχει.Στο παρακάτω βίντεο φαίνεται ξεκάθαρα η αδυναμία εκτέλεσης εντολών από ένα σημείο και μετά, όταν δόθηκε σε μια ομάδα Βρετανών στρατιωτών το λυσεργικό και τους έστειλαν στο πεδίο για άσκηση ετοιμότητας:
Παρ’ολο που κάτι τέτοιο δεν έγινε εντούτοις τα πειράματα συνεχίστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του ’60, αν και προς το τέλος ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένο. Ο λόγος που ήταν διαδεδομένο έχει ονοματεπώνυμο: Τίμοθι Λίρι. Ο ψυχίατρος-γκουρού χρωστάει όλη του τη φήμη -και τα προβλήματά του βέβαια-στο LSD και έδωσε το στίγμα σε όλη τη δεκαετία με τη φράση “turn on, tune in,drop out”. Ο Λίρι είδε, όπως και ο Χόφμαν, τις πολλαπλές φαρμακευτικές δυνατότητες που μπορούσε να έχει το “acid” και παρέμεινε υπέρμαχος σε όλη του τη ζωή. O Λίρι, ομού με τον ποιητή Άλεν Γκίνσμπεργκ, ο οποίος συμμετείχε στα ψυχεδελικά πειράματα του πρώτου, συμμεριζόταν την άποψη ότι το LSD μπορεί να οδηγήσει σε ανώτερα επίπεδα την ανθρώπινη συνείδηση. Επίσης, θεωρούσε ότι με την κατάλληλη δόση και τις πρέπουσες συνθήκες, μπορεί να ανοίξει νέες διόδους θεραπείας σε δύσκολα προβλήματα, όπως ο αλκοολισμός και η αναμόρφωση των εγκληματιών. Έγραψε πολλά βιβλία για τη χρήση του LSD, με γνωστότερο το The Psychedelic Experience: A Manual Based on The Tibetan Book of the Dead, κομμάτια του οποίου υπάρχουν στο κομμάτι Tomorrow Never Knows των Beatles. Ο Λένον ήταν φίλος με το Λίρι και είχε γράψει για την εκστρατεία του το κομμάτι Come Together, ενώ είναι παρών και στο περίφημο bed-in κατά την ηχογράφηση του Give Peace a Chance. Ο Ρίτσαρντ Νίξον τον είχε αποκαλέσει κάποτε ως “τον πιο επικίνδυνο άνθρωπο της Αμερικής”, προφανέστατα λόγω της εντελώς διαφορετικής κοσμοθεωρίας του Λίρι από τον “Tricky Dick”.
Μαζί με το Λίρι, πολλοί καλλιτέχνες -της κουλτούρας και της αντι-κουλτούρας- χρησιμοποίησαν και “διέδωσαν” τη χρήση LSD. Κλασικό παράδειγμα οι Grateful Dead και όλη η σκηνή του Σαν Φρανσίσκο με την οδό Haight-Asbury να αποτελεί σήμα κατατεθέν για τους απανταχού λάτρεις, όχι απαραίτητα του ίδιου του LSD, αλλά γενικότερα της κουλτούρας των sixties. Σχεδόν όλες οι μεγάλες μπάντες και καλλιτέχνες της δεκαετίας έκαναν είτε περιστασιακή είτε πιο τακτική χρήση: Beatles (με τον Πώλ ΜακΚάρτνεϊ να παραδέχεται στο φακό της τηλεόρασης ότι έχει κάνει χρήση το 1967), οι Pink Floyd,Doors, Hendrix,Jefferson Airplane και γενικότερα όποιος βρέθηκε και έπαιξε στο Woodstock και σε άλλα παρόμοια φεστιβάλ.
O Λίρι πέθανε στις 31 Μαϊου 1996, έχοντας καρκίνο του προστάτη, ενώ ο Άλμπερτ Χόφμαν έφυγε στις 29 Απριλίου 2008 σε ηλικία 102. Και οι δυο τους δεν άλλαξαν ποτέ τη γνώμη τους για το LSD και ήταν πάντοτε απογοητευμένοι από το γεγονός ότι είχε απαγορευθεί, προσπαθώντας πάντοτε να κάνουν αυτό που λένε ότι έκανε η ίδια η ουσία. Να εγείρουν συνειδήσεις.
